تجربه بسیاری از کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته نشان می دهد که بخش صنایع کوچک و متوسط به دلایل مختلف می تواند نقش محوری در توسعه اقتصادی و صنعتی داشته باشد. اول اینکه صنایع کوچک و متوسط از بسیج منابع مالی حمایت می کند و در نتیجه باعث ایجاد فرصت ها شغلی، ایجاد رفاه و بالاخره فقرزدایی می شود. دوم اینکه صنایع کوچک و متوسط به اقشار آسیب پذیر جامعه از قبیل جوانان و زنان که ظرفیت محدودی برای مشارکت در توسعه اقتصادی کشورشان دارند کمک می کند. سوم اینکه بخش صنایع کوچک و متوسط می تواند نقش مهمی درتحقق روند خصوصی سازی در کشور ایفا نماید زیرا آنها اغلب قابلیت جذب نیروی کار مازاد را دارند. چهارم اینکه توسعه صنایع کوچک و متوسط باعث ارتقاء مردم سالاری در جامعه می شود و جامعه مدنی باعث مشارکت کارآفرینان در نظام اقتصادی سیاسی و اجتماعی کشور می گردد. سرانجام بخش صنایع کوچک و متوسط ثابت نموده که منعطف و نوآور است و در بسیاری از بخش ها صنایع کوچک و متوسط امتیازات رقابتی قابل توجهی نسبت به صنایع بزرگ دارند و این امر آنها را قادر می سازد سریع تر و موثرتر به تحولات فزاینده جهانی پاسخ دهند ( unido , 2003 ) .

امروزه در کشورهای در حال توسعه، صنعتی شدن به مثابه حل کلیه مشکلات اقتصادی مطرح است به طوری که صاحبنظرات مسائل اقتصادی، آن را مترادف با توسعه یافتگی می دانند. کشورهای در حال توسعه امیدوارند که از طریق صنعتی شدن بر مشکلات عقب ماندگی فنی غلبه کرده و موجبات استفاده کامل از منابع طبیعی، مواد خام، سرمایه و نیروی انسانی را فراهم سازند.

پیشرفت های سریع کشورهای در حال توسعه نظییر کره جنوبی، تایوان، مالزی، هندوستان، ترکیه ، اندونزی و کشورهای صنعتی چون

 آلمان، ژاپن ، آمریکا و دیگر کشورهای پیشرفته گواه این مدعا است که صنایع کوچک در این کشورها به عنوان پایه های اساسی رشد و توسعه و دستیابی به صنایع مدرن بوده اند به طوری که طبق مطالعات سازمان جهانی کار 70 درصد از نوآوری ها و اخترعات صنعتی، توسط کار آفرینان به وجود آمده که در واحدهای کوچک مشغول به کار بوده اند (Debra D.Raiborn , 1982 , 1-5  ) .

بخش بنگاه های کوچک و متوسط ستون فقرات اقتصادهای توسعه یافته در سراسر جهان می باشد. در اتحادیه اروپا صنایع کوچک و متوسط نقش مهمی در رشد و توسعه و ایجاد کسب و کار جدید داشته است و نقش به سزائی در اشتغالزایی در سطح قابل قبول به ویژه برای کارگان و زنان فراهم کرده است با توجه به اینکه صنایع کوچک و متوسط به طور معمول بیشتر از صنایع بزرگ به  تأمین کنندگان محلی وابسته هستند در نتیجه آنهابه طور غیر مشتقیم باعث ایجاد فرصت های شغلی می شوند (The European Commission , 2005 , 2-8  ) .

بررسی­های انجام شده در نظام های اقتصادی (توسعه یافته، در حال توسعه فدر حال گذار) نشان می­دهد که برای دستیابی به یک بخش صنایع کوچک و متوسط شکوفا و پایدار بایستی یک ساختار حقوقی مناسب برای صنایع کوچک و ایجاد یک ساختار حمایتی نهادینه مناسب شامل خدمات مشاوره کسب و کار، تأمین اطلاعات ، آموزش ، خدمات مالی و امثال آن باشد.

در این راستا کشور ما ایران شدیداً به صادرات نفت و گاز که 82 درصد کل صادرات کشور را تشکیل

 می­دهد وابسته است هرچند که صادرات غیر نفتی در حال افزایش بوده ولی این افزایش به آرامی صورت می­گیرد. و اشتغال­زایی یکی از مسایل مهم در ایران می باشد بر اساس آمار منتشره توسط مرکز آمار ایران حدود 3 میلیون نفر در سال 2000 به صورت رسمی به عنوان بیکار ثبت شده است که این رقم در حال افزایش می­باشد. در بسیاری از کشورهای در حال توسعه ثابت شده است که بخش صنایع کوچک و متوسط می­تواند نقش کلیدی در اشتغال زایی ایفا کند و نه تنها می تواند نیروی کار ناشی از رشد طبیعی را جذب کند بلکه نیروی کار مازاد شرکت های دولتی ناشی از تعدیل اقتصادی یا خصوصی سازی را نیز می­تواند جذب نماید و همچنین می­تواند به عنوان موتور محرک اصلی اشتغال محسوب شود (شقاقی و همکاران ،1384) .

این فصل به بیان کلیات تحقیق شامل: بیان مساله، چارچوب نظری و مدل تحلیلی تحقیق، اهمیت موضوع تحقیق و اهداف تحقیق تخصیص یافته است.

 بیان مسئله

       تغییرات شتابان محیط درون و برون سازمانی منجر به بروز شرایطی شده است که مجموعه مولفه‌ها و عوامل مرتبط با سازمان در حوزه‌های مختلف به صورت پیوسته دچار تغییرات گردد. لذا در چنین شرایطی بدون وجود برنامه‌ای مشخص امکان رسیدن به موفقیت برای سازمان قابل تصور نیست. در چنین شرایطی استفاده از روش‌های رایج برای برنامه ریزی در سازمان‌ها امری ضروری و رایج بوده و در عمل بسیاری از مدیران، مشاوران و کارشناسان از این الگوها در تعیین برنامه‌های سازمانی استفاده می‌کنند. لیکن در اغلب روش‌های موجود در حوزه برنامه ریزی، برنامه ریزی انجام شده با واقعیت‌ها و شرایط محیطی و درونی سازمان تطابق لازم را ندارد.

در مدل‌های رایج در برنامه­ریزی (به ویژه برنامه ریزی استراتژیک)، فرایند شناخت مبتنی بر دو حوزه عمده و اصلی درون و بیرون سازمان (محیط داخلی و خارجی) انجام می‌پذیرد که حاصل آن در قالب مجموعه فرصت ‌ها، تهدیدها، نقاط قوت و نقاط ضعف تبیین می‌گردد. در حقیقت با تحلیل‌های انجام شده در این حوزه‌ها، شرایط موجود سازمان به تصویر درآمده و برنامه‌های مورد نیاز برای حصول به اهداف و ماموریت سازمان و نیز عبور از شرایط و تنگناهای موجود، با استفاده از فرصت­ها و نقاط قوت تدوین می‌گردد.

با توجه به آنچه گفته شد و نظر به اینکه تاکنون به منظور برنامه­ریزی‌های مورد نیاز با رویکردی استراتژیک به بررسی و شناسایی مشکلات موجود در شهرک­های صنعتی فیروزکوه پرداخته نشده این تحقیق درصدد است تا تصویری مناسب از مشکلات این سازمان در حوزه‌های مختلف به منظور ارائه راهکارهای مورد نیاز جهت مقابله با آن ارائه دهد.

به این ترتیب مساله اصلی تحقیق حاضر را می‌توان به صورت زیر مطرح کرد:

1- در این  تحقیق منظور از مسائل و مشكلات همان تهدیدات محیطی و نقات ضعف داخلی هستند. به عبارت دیگر این تحقیق دلیل عدم دستیابی به توسعه صنعتی مطلوب و پایدار را یا در ضعف های مدیریتی و داخلی می داند و یا در عوامل خارجی جستجو می كند كه در هر صورت با اتخاذ راهكارهایی (استراتژی هایی) مناسب می توان نقاط ضعف را به قوت و عوامل تهدید را به فرصت تبدیل كرد.  

2- با وجود آنكه مسائل و مشكلات موارد كیفی هستند اما این تحقیق بر آن است كه با استفاده از روشهایی چون ماتریس ارزیابی عوامل خارجی ، ماتریس ارزیابی عوامل داخلی ، ماتریس نقاط قوت و ضعف ، فرصت ها و تهدیدات، ماتریس داخلی و خارجی، ماتریس استراتژی اصلی و سایر تكنیكهای اولویت بندی و رتبه بندی ترجیحات مشكلات كیفی را به كمی تبدیل نماید،كه در اینصورت می توان راهكارهای كمی و قابل دفاع برای آنها را ارائه نمود.

اهمیت و ضرورت  تحقیق

در هر سازمان و شرکتی استراتژی از اهمیت زیادی بر خوردار است. داشتن یک استراتژی برای دستیابی به اهداف و رقابت در محیط پویا برای هر سازمانی الزامی می­باشد. طبیعی است که برای داشتن یک استراتژِی مطلوب نیاز است که که کلیه مراحل تجزیه و تحلیل محیط درونی و بیرونی سازمان طی شود تا مدیران بتوانند تصمیم بگیرند که برای دستیابی به اهداف مورد نظر سازمان از چه استراتژی استفاده کنند .اولین گام تدوین یک استراتژی مناسب است. موضوع تحقیق ارائه شده به تدوین و ارائه یک استراتژی  از طریق مدل (SWOT) [1] با استفاده از تجزیه و تحلیل محیط درونی و بیرونی شهرک های صنعتی شهرستان فیروزکوه خواهد پرداخت تا بتواند بهترین عملکرد را پس از اجرا برای شهرک های مذکور به همراه  داشته باشد.

همانطور که می­دانیم یک استراتژی باید نیازهای یک سازمان را در راستای رسیدن به اهدافش  تامین کند.پس رضایت سهام داران، ذینفعان، مشتریان از عملکرد یک شرکت امر بسیار مهمی است. در دنیای کنونی با وجود رقبای بسیار و پویایی محیط و تغییرات قوانین چگونه می­توان به اهداف سازمان با موفقیت دست پیدا کرد؟ همچنین با داشتن یک برنامه­ریزی دقیق و با یک استراتژی مناسب می­توان تحقق اهداف را بهبود بخشید و رضایت مشتریان درونی و بیرونی سازمان را افزایش داد. با در نظر گرفتن موارد فوق می­توان گفت که با داشتن یک استراتژی مناسب می­توان هزینه ها را کم کرد و بهره وری و اثر بخشی­را افزایش داد. با توجه به موارد فوق می­توان نتیجه گرفت که یک سازمان برای بقای خود نیازمند یک استراتژی مناسب با توجه به محیط و عوامل درونی خود می­باشد، تا بتواند از طریق آن به درجات بالای پیشرفت یک سازمان دست یابیم.