پایان نامه - مقاله - تحقیق

(بیان مسئله):

یکی از محورهای سلامتی جوامع مختلف بهداشت روانی آن جامعه است. سلامت روانی نقش مهمی در تضمین پویایی هر جامعه ایفا می کند(1) .

سازمان بهداشت جهانی سلامت را عبارت از رفاه کامل جسمی، روانی واجتماعی می داند. هنگامی انسان در وضعیت سلامت کامل است که بهداشت در هر سه بعد وجودی آدمی تامین شده باشد(2) .

مفهوم سلامت روانی در واقع جنبه ای از مفهوم کلی سلامتی است کارشناسان سازمان بهداشت جهانی سلامت فکر وروان را این طور تعریف می کنند: (سلامت فکر عبارت است از قابلیت ارتباط موزون وهماهنگ با دیگران،تغییر واصلاح محیط فردی واجتماعی وحل تضاد ها و تمایلات شخصی به طور منطقی ، عادلانه ومناسب) با وجود اینکه سلامت روان مفهومی است که خیلی وسیع از آن استفاده می شود، اما هنوز یک تعریف کلی که مورد قبول همه باشد از آن بدست نیامده است. هر فرد یا گروه  یک تصور خاص از سلامت روانی دارد.در صورتی که در مورد سلامت فیزیکی وجسمی چنین وضعی وجود ندارد(3) . برای مثال کامئو معتقد است هر فرد دارای سلامت روانی فردی است که از هرگونه اضطراب وعلائم ناتوانی مبراست و هنگامی سلامت عاطفی، اجتماعی وجسمی فرد کامل می شود که توانایی برقراری ارتباط با دیگران وهمچنین ظرفیت مقابله با مشکلات زندگی را داشته باشد واز این رو، وی سلامت روانی را به جنبه های زیر تقسیم کرده است:

(بهبودی فردی)، (فقدان اضطراب)، ( فقدان علائم ناتوانی)، ( توانایی برقراری ارتباط با دیگران)، ( ظرفیت مقابله با مشکلات وفشار های زندگی) و طبق نظر کارل منینجر سلامت روانی عبارت است از سازش فردی با جهان اطرافش به حداکثر امکان به طوری که باعث شادی و برداشت مفید و مؤثر به طور کامل شود(4).

و اما معیار سلامت روان در دین مبین اسلام تحت عنوان رشد به کار رفته و به عنوان قائم به خود بودن، هدایت، نجات، اصلاح و کمال می باشد. دستیابی به حداکثر رشد که مترادف با تکامل است در حقیقت فلسفه زندگی  از دیدگاه اسلام نتیجه ایمان به خدا می باشد. در متون اسلامی تظاهرات اختلال روانی به عنوان بیماری تلقی گردیده و هنگامی که علائم قطع ارتباط با واقعیت در فرد وجود دارد کلمه مجنون مطرح شده است که فرد را از انجام تکالیف مذهبی معاف وحتی دخالت در دارائی خویش را از وی سلب می نماید(5).

بیماری روانی از بدو پیدایش بشر وجود داشته و هیچ فردی در مقابل آن مصونیت ندارد و این خطری است که بشر را مدام تهدید می کند. بیماری های روانی خاص یک قشر یا طبقه نبوده و تمام طبقات اجتماعی را شامل می شود(6).

مطالعات انجام شده بر روی اختلالات روانی نشان دهنده ی آن است که آمار اختلالات روانی در اکثر جوامع در حال افزایش می باشد به طوری که سازمان بهداشت جهانی پیش بینی نموده است که تا سال 2020 اختلالات خلقی دومین بیماری شایع در جهان خواهد بود(7).

از آن جا که در فرآیند رشد و توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جوامع، نیروی انسانی نقش اساسی و تعیین کننده ای دارد، امروزه صاحب نظران براین باورند که یکی از دلایل مهم توسعه ی کشور های پیشرفته توجه و اهتمام دولتهای آن ها در تربیت نیرو های انسانی خلاق ومؤثر می باشد. دانشجویان، نیروی انسانی برگزیده از نظر استعداد، خلاقیت و پشتکار ومنابع معنوی هر جامعه وسازندگان فردای کشور خویش هستند.از این رو انتظار می رود این گروه در سایه سرمایه گذاری های کلانی که ازآموزش و پرورش تا دانشگاه صرف آنان می شود، بتوانند افرادی توانا، مفید و مؤثر برای کشور باشند. اما واقعیت انکار ناپذیر این است که این سرمایه گذاری ها بدون توجه به بهداشت روانی جامعه به ویژه دانشجویان نمی توانند تأمین کننده آن انتظارات باشند. توجه به این نکته از این نظر اهمیت دارد که ورود به دانشگاه تغییر عمده ای در زندگی اجتماعی، خانوادگی و فردی به وجود می آورد و مقطعی بسیار حساس بشمار می رود. در این دوره فرد با تغیییرات زیادی در روابط اجتماعی و انسانی روبرو می شود. در کنار این تغییرات باید به انتظارات ونقش های جدیدی اشاره نمود که همزمان با ورود به دانشگاه شکل می گیرد. قرار گرفتن در چنین شرایطی غالباّ با فشار ونگرانی توام بوده، عملکرد و بازدهی افراد را تحت تأثیر قرار می دهد. لذا توجه به سلامت روانی این قشر از اهمیت ویژه ای در یادگیری و افزایش آگاهی علمی آنان برخوردار است (8و9).

مروری بر پژوهش های انجام شده نشان می دهد که شیوع و شدت مشکلات روانی در دانشجویان نسبت به جمعیت غیر دانشجو افزایش پیدا کرده است. بررسی های اخیر حاکی از آن است 46% دانشجویان مرد و 64% دانشجویان زن از اضطراب و 12% از دانشجویان مرد و 15% از دانشجویان زن از افسردگی رنج می برند. مشاورین دانشگاه افزایش مراجعه دانشجویان از سال 1995 تا 2000 را از 4/2 در 100000 به 7/9 در 100000 گزارش کرده اند(10).

Ashton Kamali در پژوهش های خود به این نتیجه رسید که دانشجویان سال دوم از سطح بالایی از اضطراب وافسردگی و سوء مصرف مواد رنج می برند(11).

از آنجا که دانشجویان از حساس ترین اقشار جامعه هستند و نظر به اهمیت سلامت روانی این گروه مطالعه ای با هدف تعیین وضعیت سلامت روانی دانشجویان در سال تحصیلی 90-1389 و مقایسه سطح سلامت روانی آنان در رشته ها و مقاطع تحصیلی مختلف در دانشگاه علوم پزشکی قم صورت گرفت تا ضمن شناسایی گروه های آسیب پذیر با استفاده از نتایج حاصله بتوان ضمن تشویق مسئولین به ارائه خدمات بهداشت روان همچون مشاوره، روان درمانی و درمان دارویی موجبات ارتقاء سطح بهداشت روان دانشجویان را فراهم نموده و از عوارض و پیامدهای افت تحصیلی و هدر رفتن نیرو توانایی قشر جوان و فعال جامعه که موجب آسیب اقتصادی کشور می گردد پیشگیری به عمل آید.

در این مطالعه ابتدا علی رغم مشکلات دسترسی به تمامی دانشجویان بدلیل پراکندگی دانشکده ها و بیمارستان های آموزشی درمانی در سطح شهر از پرسشنامه سلامت روانی 28 سؤالی (GHQ28) در بین کلیه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم(790 دانشجو)استفاد شد سپس از بین افراد داوطلب از 50 دانشجو که با آزمون GHQ28 مستعد اخلالات روانی گزارش شده اند و به همان تعداد افراد سالم خواسته شد که در مرحله دوم به سؤالات پرسشنامه دیگری به نام Scl90 پاسخ دهند. همچنین در این مطالعه ارتباط بین جنسیت، مقطع تحصیلی، رشته تحصیلی، وضعیت تأهل، بومی و غیر بومی بودن و بعد مسافت از محل سکونت دائم با میزان سلامت افراد سنجیده شد.

• اهداف پژوهش :

     الف) هدف اصلی طرح :

تعیین سلامت روانی و عوامل مؤثر بر آن در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم در مقاطع و رشته های مختلف در سال تحصیلی 90-1389

انگلیسی ………………………………………………………………………………………………………………..88

فهرست جداول و نمودارها:

جدول 1-3 : متغیر های مورد بررسی در مطالعه و ویژگی های آنها……………………………………………47

جدول 1-4 خصوصیات دموگرافیک در افراد مورد بررسی ………………………………………………………49

جدول 2-4 : بررسی ارتباط  و همراهی بیماری ریفلاکس با سوابق پزشکی فرد………………………….56

جدول 3-4 : بررسی عادات فردی در بیماران …………………………………………………………………………..60

جدول 4-4 : بررسی همراهی یکسری علایم با بیماری ریفلاکی……………………………………………………..63

جدول 5-4 : بررسی ارتباط سوزش سر دل  و برگشت اسید معده با نوع غذای مصرفی  از طریق مدل رگرسیونی لجستیک…………………………………………………………………………………………………………………….63

نمودار 1-4 : نمودار مقایسه فراوانی افراد مورد بررسی از نظر بیماری ریفلاکس معده به مری…………………………………………………………………………………………………………………………………………..49

نمودار 2-4 :نمودار مقایسه فراوانی افراد مورد بررسی با بیمار ان دارای ریفلاکس معده به مری از لحاظ سن…………………………………………………………………………………………………………………………………………50

نمودار3-4  : نمودار مقایسه فراوانی افراد مورد بررسی با بیمار ان دارای ریفلاکس معده به مری از لحاظ جنس ……………………………………………………………………………………………………………………………………..50

نمودار 4-4 :نمودار مقایسه افراد مورد بررسی با بیمار ان دارای ریفلاکس معده به مری از لحاظ وزن…51

نمودار 5-4 : تعیین شیوع رفلاکس معده به مری در شهر قم بر اساس BMI………………………………………51

نمودار 6-4 : تعیین شیوع ریفلاکس معده به مری در شهر قم براساس وضعیت تاهل……………………………52

نمودار 7-4 : تعیین و مقایسه شیوع آسم در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم………………………….53

نمودار 8-4 : تعیین و مقایسه شیوع سینوزیت در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم……53

نمودار 9-4 : تعیین و مقایسه شیوع گلو درد مداوم  در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم……………………………………………………………………………………………………………………………………………..54

نمودار 10-4 : تعیین و مقایسه شیوع پوسیدگی دندان در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم……………………………………………………………………………………………………………………………………………..54

نمودار 11-4 : تعیین و مقایسه شیوع افسردگی  در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم…………………………………………………………………………………………………………………………….55

نمودار 12-4 : تعیین و مقایسه شیوع اضطراب  در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم…………………………………………………………………………………………………………………………….55

نمودار 13-4 : تعیین و مقایسه میزان مصرف داروهای NSAID در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم ……………………………………………………………………………………………………………………….56

نمودار 14-4 : تعیین و مقایسه میزان فعالیت بدنی در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم………………………………………………………………………………………………………………………………….57

نمودار 15-4 : تعیین و مقایسه عادات غذایی  در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم…………………………………………………………………………………………………………………………………………….57

نمودار 16-4 :تعیین فراوانی ریفلاکس معده به مری بر حسب زمان مصرف غذا…………………………..58

نمودار 17-4 : تعیین و مقایسه مصرف سیگار  در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم….58

نمودار 18-4 : تعیین و مقایسه مصرف چای  در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم…….59

نمودار19 – 4 : تعیین و مقایسه مصرف قهوه  در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم……………………………………………………………………………………………………………………………………………59

نمودار 20- 4 : تعیین شیوع دشواری در بلع در مبتلایان به ریفلاکس معده به مری در شهر قم………….60

نمودار 21-4 : تعیین شیوع احساس وجود توده در گلو در مبتلایان به ریفلاکس معده به مری در شهر قم…………………………………………………………………………………………………………………………………………61

نمودار 22- 4 : تعیین شیوع ترشح فراوان بزاق دهان در مبتلایان به ریفلاکس معده به مری در شهر قم……………………………………………………………………………………………………………………………………61

نمودار 23-4 : تعیین شیوع سرفه مزمندر مبتلایان به ریفلاکس معده به مری در شهر قم…………………………………………………………………………………………………………………………………………..62

نمودار 24-4 : تعیین شیوع درد قفسه سینه بدون سابقه بیماری قلبی در مبتلایان به ریفلاکس معده به مری در شهر قم……………………………………………………………………………………………………………………………….62

فهرست پیوست ها

پرسشنامه مورد استفاده در مطالعه………………………………………………………………………………………71

فصل اول :

معرفی پژوهش

بیان مسئله :

ریفلاکس معده به مری یكی از شایع ترین بیماری های دستگاه گوارش می باشد. مطالعات اپیدمیولوژیك نشان می دهد شیوع این بیماری در ایران بسیار بالامی باشد. در مطالعات گذشته شیوع آن در دانشجویان دانشگاه تهران 9% (1) و در اهداكنندگان خون در پایگاه انتقال خون تهران 3/11% (2) و در مطالعه گنبد كاووس 3/12% برآورد شده است(3). در مطالعات اپیدمیولوژیك، شیوع رفلاکس در كشورهای آسیایی 5% و در كشورهای غربی 10 تا 20 درصد گزارش شده است (4). در بعضی از مطالعات منتشر شده شیوع این بیماری در كشورهای غربی تا 40 % نیز گزارش شده است (5).این بیماریبار مالی سنگینی را بر سیستم های بهداشتی كشورها تحمیل می كند . درایالات متحده آمریكا تقریبا شش بیلیون دلار در سال هزینه مصرفداروهای آنتی اسید می باشد و 10 بیلیون دلار هزینه های مستقیم و غیرمستقیم این بیماری می باشد (6).

از عوارض این بیماری میتوان به تنگی پپتیک مری اشاره نمود. تنگی در 7 تا 23 درصد بیماران با ازوفاژیت درمان نشده، به‌خصوص  در مورد مردان مسن اتفاق می‌افتد.(7) .

مری بارت یكی از عوارض ریفلاكس مزمن می‌باشد. این بیماران اغلب ریفلاكس شدید با علایم مزمن به مدت بیش از 10 سال داشته‌اند.( 8)

خونریزی شدید و پارگی مری از عوارض نادر ازوفاژیت ناشی از ریفلاكس می‌باشد و در مواردی كه زخم‌ها عمیق یا ازوفاژیت شدید باشد ممكن است رخ دهد.( 9) خونریزی در 7 درصد تا 18 درصد بیماران گزارش شده است(10)

این بیماری با عارضه خطرناكی همانند آدنوكارسینوم مری كه رو به تزاید می باشدارتباط دارد كه لازم است عوامل خطر آن به طور دقیق بررسی گردد . درمورد عوامل خطر این بیماری توافق همگانی وجود ندارد و مطالعاتمختلف نتایج متناقضی داشته اند. مطالعات صورت گرفته در مورد عوامل خطر این بیماری در ایران بسیار اندك است(3). هدف از این مطالعه بررسی شیوع این بیماری و ریسک فاکتورهایآن در شهر قم می باشد.

اهداف پژوهش :

• تعیین شیوع ریفلاکس معده به مری در شهر قم براساس سن
• تعیین شیوع ریفلاکس معده به مری در شهر قم براساس جنس
• تعیین شیوع ریفلاکس معده به مری در شهر قم براساس وزن
• تعیین شیوع ریفلاکس معده به مری در شهر قم براساس BMI
• تعیین شیوع ریفلاکس معده به مری در شهر قم براساس وضعیت تاهل
• تعیین و مقایسه شیوع آسم در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم
• تعیین و مقایسه شیوع سینوزیت در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم
• تعیین و مقایسه شیوع گلو درد مداوم در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم
• تعیین و مقایسه شیوع پوسیدگی دندان در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم
• تعیین و مقایسه شیوع اضطراب تشخیص داده شده در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم
• تعیین و مقایسه شیوع افسردگی تشخیص داده شده در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم
• تعیین و مقایسه میزان مصرف داروهای NSAID در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم
• تعیین و مقایسه میزان فعالیت بدنی در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم
• تعیین و مقایسه عادات غذایی در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم
• تعیین و مقایسه مصرف سیگار در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم
• تعیین و مقایسه مصرف چای در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم
• تعیین و مقایسه مصرف قهوه در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم
• تعیین و مقایسه مصرف الکل در دو گروه مبتلا به ریفلاکس و گروه سالم در شهر قم
• تعیین شیوع دشواری در بلع در مبتلایان به ریفلاکس معده به مری در شهر قم
• تعیین شیوع احساس وجود توده در گلو در مبتلایان به ریفلاکس معده به مری در شهر قم
• تعیین شیوع ترشح فراوان بزاق دهان در مبتلایان به ریفلاکس معده به مری در شهر قم
• تعیین شیوع سرفه مزمندر مبتلایان به ریفلاکس معده به مری در شهر قم
• تعیین شیوع درد قفسه سینه بدون سابقه بیماری قلبی در مبتلایان به ریفلاکس معده به مری در شهر قم

• سوالات پژوهش :
• شیوع ریفلاکس معده به مری در شهر قم بر اساس سن چقدر است؟
• شیوع ریفلاکس معده به مری در شهر قم بر اساس جنس چقدر است؟
• شیوع ریفلاکس معده به مری در شهر قم بر اساس وزن چقدر است؟
• شیوع ریفلاکس معده به مری در شهر قم بر اساس BMI چقدر است؟
• شیوع ریفلاکس معده به مری در شهر قم بر اساس وضعیت تاهل چقدر است؟
• شیوع دشواری در بلع در مبتلایان به ریفلاکس معده به مری در شهر قم چقدر است؟
• شیوع احساس وجود توده در گلو در مبتلایان به ریفلاکس معده به مری در شهر قم چقدر است؟
• شیوع ترشح فراوان بزاق دهان در مبتلایان به ریفلاکس معده به مری در شهر قم چقدر است؟
• شیوع سرفه مزمندر مبتلایان به ریفلاکس معده به مری در شهر قم چقدر است؟
• شیوع درد قفسه سینه بدون سابقه بیماری قلبی در مبتلایان به ریفلاکس معده به مری در شهر قم چقدر است؟

دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گیلان

دانشکده پرستاری و مامایی شهید بهشتی رشت

مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت

پایان نامه

جهت دریافت مدرک کارشناسی ارشد آموزش پرستاری

(گرایش داخلی –  جراحی)

عنوان :

بررسی میزان آمادگی خودراهبری دریادگیری وعوامل همراه با آن دردانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گیلان درسال تحصیلی92-91

استاد راهنما :

جناب آقای دکتررسول تبری

اساتیدمشاور:

جناب آقای دکترعطااله اسدی

جناب آقای دکتراحسان کاظم نژاد

خرداد93

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                          صفحه

فصل اول :کلیات

1-1 بیان مساله…………………………………………………………………………………………………………………………………….2

2-1 اهداف پژوهش (هدف کلی و اهداف ویژه)……………………………………………………………………………………..8

3-1 سوالات پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………….9

4-1 تعریف واژه های کلیدی (نظری و عملی)……………………………………………………………………………………….10

5-1 پیش فرض ها……………………………………………………………………………………………………………………………..14

6-1 محدودیتهای پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………….15

فصل دوم : زمینه و پیشینه تحقیق

1-2 چهارچوب پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………17

2-2 بر مطالعات انجام شده ……………………………………………………………………………………………………..36

فصل سوم :روش اجرای تحقیق

1-3 نوع پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………………45

2-3 جامعه پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………..45

3-3 نمونه پژوهش، تعیین حجم نمونه و روش نمونه گیری…………………………………………………………………….45

4-3 مشخصات واحدهای مورد پژوهش ………………………………………………………………………………………………45

5-3 محیط پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………47

6-3 ابزار گردآوری اطلاعات ………………………………………………………………………………………………………………47

7-3 تعیین اعتبار علمی ابزار ……………………………………………………………………………………………………………….48

8-3 تعیین اعتماد علمی ابزار ………………………………………………………………………………………………………………48

9-3 روش گردآوری اطلاعات ……………………………………………………………………………………………………………49

10-3 روش تجزیه و تحلیل داده ها …………………………………………………………………………………………………….49

11-3 ملاحظات اخلاقی …………………………………………………………………………………………………………………….50

فصل چهارم: نتایج تحقیق

1-4 یافته های پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………..53

2-4جداول ………………………………………………………………………………………………………………………………………54

فصل پنجم :بحث و بررسی یافته ها

1-5 بحث و بررسی یافته ها ………………………………………………………………………………………………………………117

2-5 نتیجه گیری نهایی ………………………………………………………………………………………………………………………138

3-5 کاربرد یافته ها در پرستاری …………………………………………………………………………………………………………145

4-5 پیشنهادات بر اساس یافته ها ……………………………………………………………………………………………………….146

-منابع ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..148

-پیوست ها

فهرست جداول

فهرست جدول                                                                                                                    صفحه

جدول شماره1:توزیع فراوانی واحدهای موردپژوهش برحسب عوامل فردی– اجتماعی……………………………………55

جدول 1:توزیع فراوانی واحدهای موردپژوهش برحسب عوامل فردی–اجتماعی……………………………………………56

جدول 1:توزیع فراوانی واحدهای موردپژوهش برحسب عوامل فردی–اجتماعی……………………………………………57

جدول شماره 1:توزیع فراوانی واحدهای موردپژوهش برحسب عوامل فردی–اجتماعی…………………………………58

جدول شماره 1:توزیع فراوانی واحدهای موردپژوهش برحسب عوامل فردی–اجتماعی………………………………..59

جدول شماره1: توزیع فراوانی واحدهای مورد پژوهش بر حسب عوامل فردی –اجتماعی……………………………60

جدول شماره 2:توزیع فراوانی ومیزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی به تفکیک حیطه ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………..62

جدول شماره 3:ضریب همبستگی میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی بامتغیرهای کمی فردی–اجتماعی موردمطالعه………………………………………………………………………………………………………….64

جدول شماره 4:تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی-اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………………….66

جدول شماره 5 تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی اجتماعی:…………………………………………………………………………………………………………………………68

جدول شماره 6:تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی-اجتماعی…………………………………………………………………………………………………………………………70

جدول شماره 7:تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی-اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………………….73

جدول شماره 8:تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………………….78

جدول شماره 9:تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی-اجتماعی:………………………………………………………………………………………………………………………..82

جدول شماره 10:تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی-اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………….84

جدول شماره 11:تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی-اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………………87

جدول شماره 12:تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی-اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………………90

جدول شماره 13:تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی-اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………………92

جدول شماره 14:تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی-اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………………95

جدول شماره 15:تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی-اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………………..96

جدول شماره 16:تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی-اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………………..98

جدول شماره 17:تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی-اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………………101

جدول شماره 18:تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی-اجتماعی…………………………………………………………………………………………………………………..102

جدول  شماره 19:تعیین ومقایسه میزان نمره آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی برحسب عوامل فردی-اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………….103

جدول شماره 20:ضرایب رگرسیونی عوامل مرتبط بانمره کل آمادگی خودراهبری دریادگیری براساس رگرسیون خطی چندگانه………………………………………………………………………………………………………………………………………106

جدول شماره 21:ضرایب رگرسیونی عوامل مرتبط بانمره آمادگی خودراهبری دریادگیری درحیطه گشودگی برروی فرصت های یادگیری براساس رگرسیون خطی چندگانه…………………………………………………………………..107

جدول شماره 22:ضرایب رگرسیونی عوامل مرتبط بانمره آمادگی خودراهبری دریادگیری درحیطه خودپنداره به عنوان یک فراگیراثربخش براساس رگرسیون خطی چندگانه…………………………………………………………………..108

جدول شماره 23:ضرایب رگرسیونی عوامل مرتبط بانمره آمادگی خودراهبری دریادگیری درحیطه ابتکار واستقلال دریادگیری براساس رگرسیون خطی چندگانه……………………………………………………………………………….110

جدول شماره 24:ضرایب رگرسیونی عوامل مرتبط بانمره آمادگی خودراهبری دریادگیری در حیطه مسئولیت پذیری برای یادگیری شخصی براساس رگرسیون خطی چندگانه………………………………………………………………….111

جدول شماره 25: ضرایب رگرسیونی عوامل مرتبط بانمره آمادگی خودراهبری دریادگیری در حیطه عشق به یادگیری براساس رگرسیون خطی چندگانه………………………………………………………………………………………………..113

جدول شماره 26: ضرایب رگرسیونی عوامل مرتبط بانمره آمادگی خودراهبری دریادگیری در حیطه خلاقیت براساس رگرسیون خطی چندگانه………………………………………………………………………………………………………….115

جدول شماره 27:ضرایب رگرسیونی عوامل مرتبط بانمره آمادگی خودراهبری دریادگیری درحیطه جهت گیری مثبت به آینده براساس رگرسیون خطی چندگانه……………………………………………………………………………………….116

جدول شماره 28:ضرایب رگرسیونی عوامل مرتبط بانمره آمادگی خودراهبری دریادگیری در حیطه قابلیت استفاده ازمهارت های اساسی مطالعه ویادگیری براساس رگرسیون خطی چندگانه……………………………………………..117

زمینه پژوهش:

بخش عظیمی ازدانشی که امروزه درمدارس ودانشگاه هاآموخته می شود،پس ازمدتی به علت تغییرات سریع اجتماعی،سیاسی وتکنولوژی،نیازبه بازنگری وتغییردارد.بعلاوه موفقیت های شخصی وحرفه ای به طورفزآینده ای بستگی به یادگیری مستمردارد.دردهه های اخیرباتوجه به تغییرات شگرف علمی ،گستردگی وسیع علوم وفنون وضرورت ارتقاوبه روزرسانی دانش ومهارت های انسان ها،ارتقامهارت های یادگیری مادام العمربعنوان یکی ازاهداف اولیه تعلیمات بزرگسالی تعیین شده است(1).ازطرفی یادگیری مداوم وبه روزکردن اطلاعات ومهارت های مرتبط بامسایل بهداشتی که باسلامت جامعه سروکارداردازجمله محورهای موردبحث درسازمان بهداشت جهانی است(2).

حال برای داشتن عملکردموثردرجامعه حاضر،نیازمندسرمایه کافی اجتماعی ومهارت های لازم ومرتبط باشرایط جدیدخواهیم بودکه ازجمله این مهارت هایادگیری خودراهبراست(3).به دلیل مزایای برآیندهای یادگیری خودراهبردرمحیط های آموزشی وسازمانی،به طورجدی براهمیت آن تاکید شده وارزش آن به عنوان یک مهارت لازم برای آموزش وکاردرقرن بیست ویکم بیش ازپیش موردتوجه قرارگرفته است.یادگیری خودراهبربه ایجاددانش درحیطه های خاص ونیزتوانمندی انتقال دانش مفهومی درموقعیت های جدیدمی پردازد(4).دراین نوع یادگیری انتظارمی رودکه دانشجویان به سطحی ازتوانمندی های فردی برسندکه بدون قرارگرفتن درنظام آموزشی ویژه،بتوانندنیازهای آموزشی خودراشناسایی کرده وجهت رفع آن بکوشند.درنهایت یادگیری خودراموردارزشیابی قراردهند(4),(1).ازدیگرویژگی های افرادخودراهبردریادگیری این است که اشتیاق زیادی برای یادگیری دارند،کنجکاوهستند،ازخلاقیت برخوردارند،یادگیری خودشان راکنترل میکنند،ازمهارت های اساسی مطالعه(راهبردهای شناختی وفراشناختی)ومهارت های حل مساله برخوردارند(1).درپژوهشی که درسال 2011 توسط یوان وهمکاران[1] برروی دانشجویان کارشناسی پرستاری در چین صورت گرفت،نتایج نشان دادکه3/63درصداز واحدها سطح بالایی از آمادگی برای خودیادگیری داشتند.همچنین نتایج نشان داد که شخصیت خاص دانشجویان مثل مسئولیت پذیری وخودنظم دهی می تواندکمک به خودیادگیری آن ها کند. دانشجویان سال های بالاتر نمره بالاتری نسبت به دانشجویان سال پایین درآمادگی برای خودیادگیری داشتند(5).

دانشجویان باتوجه به روندروبه رشدسرعت ومیزان تولیدعلم درجهان،جهت تحکیم اطلاعات قبلی ازاین قاعده مستثنی نیستند.یکی ازمشکلات دانشجویان تلاش برای نگه داشتن دانشی است که کسب کرده اند.این واقعیت به خصوص برای علومی که دامنه آگاهی های آن هاگسترده وسریعادرحال تغییراست،ازجمله علوم پزشکی مطرح می باشد(6).ازآن جایی که دانشجویان رشته های علوم پزشکی درمدت طولانی تحصیل خودباحجم بسیارمتنوعی ازمطالب ودروسی روبروهستندکه قبلادرمقاطع پایین ترباآن هاکمتربرخوردداشته وازطرف دیگرحجم زیادودشواری اطلاعات جدیدپزشکی دررابطه باروش های جدیدتشخیص ودرمان بیماری ها،به حافظه سپردن متون علمی پزشکی راکاری دشوارنموده است،همچنین باگسترش علم،یادگیری تمامی علوم،نیازمندصرف زمان وداشتن برنامه درسی منظم می باشد(7),(8).به علت پیشرفت سریع علوم پزشکی ضرورت آموزش فارغ التحصیلان رشته های علوم پزشکی ازسال ها پیش موردتوجه قرارگرفته است(9).همچنین باتوجه به اینکه روش سخنرانی درحال حاضرروش غالب درتدریس دروس پزشکی است،بطوریکه دراین روش حدود80درصدآموزش های ارائه شده درعرض 8هفته فراموش می شوند.تکیه به روش سخنرانی به تنهایی نمی تواندجوابگوی این مساله باشدولازم است استادبرحسب موقعیت،نیازهاوتوانایی های دانشجویان،ترکیبی ازروش های تدریس رااستفاده کندبنابراین امروزه ضرورت استفاده ازروش های نوین وفعال یادگیری ودانشجومحورازسوی سیستم های آموزشی احساس شده وکاربرداین روش هادرعلوم مختلف ازجمله علوم پزشکی متداول شده است،به نظرمی رسدآموزش به روش دانشجومحورمی تواندبه افزایش رضایت مندی دانشجویان،تسریع وتداوم امریادگیری وایجادمهارت های حل مساله وتفکرانتقادی گردد(10).درمطالعات متعدد،تاکیدشده است که آموزش سنتی دانشجویان علوم پزشکی رابرای یادگیری مادام العمرآماده نمی کند وهیچگونه تاثیری بریادگیری خودراهبردرآنان ندارد.درمقایسه با آن،برنامه های درسی مبتنی بر مساله،باعث افزایش یادگیری خودراهبردردانشجویان می گردد (7), (11).

درایران انجمن ها،نهادهای علمی وبخش دولتی که همان دانشگاه های علوم پزشکی می باشند.جهت حفظ مهارت های حرفه ای فارغ التحصیلان به امرآموزش مداوم اقدام می نمایند.موضوع ارتقای مستمرحرفه ای درعلوم پزشکی باهدف ارتقای دانش ومهارت های شغلی وبهبودارایه خدمات بهداشتی ودرمانی نیزهمانندسایرمشاغل پیگیری شده وموردتوجه شاغلین این حرفه دررشته های وابسته به آن می باشد.درحال حاضرتنها دانش آموختگان رشته های مختلف  جامعه پزشکی درکشورمان ملزم به رعایت آموزش مداوم می باشند(6).درمطالعه بهادروهمکاران،4/47درصدازشرکت کنندگان در 28 برنامه آموزش مداوم اجراشده طی سال های 86-88دردانشگاه علوم پزشکی ایران رابه عنوان یکی ازراهکارهای موثریادگیری مادام العمرمی دانستند .(7)این درحالی است که حسین پوروحشمتی درپژوهش خوددریافتندکه 9/46درصدازپرستاران میزان رعایت اصول یادگیری بزرگسالان رادرآموزش های مداوم درحدضعیف ارزیابی کردند،لذاجهت افزایش اثربخشی آموزش های مداوم درمرحله برنامه ریزی،اجراوارزشیابی ازنظرانطباق بااصول یادگیری بزرگسالان بایدموردبازنگری قرارگیرد(12).همچنین نتایج تحقیقات انجام شده درزمینه نحوه ارائه آموزش های مداوم،انتقاداتی رابه این برنامه هاواردمی داند(12), (13).

به همین دلیل دردهه اخیررشدوتوسعه مهارت های یادگیری خودراهبر یکی ازاهداف بنیادین آموزش پزشکی بوده است(14).امروزه خودراهبرشدن پزشکان وپیراپزشکان به قدری اهمیت یافته است که حتی استانداردهای اعتباربخشی دراین حرفه به بررسی آمادگی برنامه ها برای تبدیل کردن دانشجویان به افرادی باقابلیت یادگیری خودراهبرومداوم می پردازد(15).

آموزش علوم پزشکی درسرتاسرزندگی حرفه ای پزشکان به طورمستمروجود دارد.رشدچشمگیرحجم اطلاعات موجب شده است تادانش پزشکی دائمادرحال تغییروتحول باشد.به طوری که هر 4 تا 5سال به طورمتوسط 50درصد دانش پزشکی ودرطول 8 تا 10 سال 75 درصد آن کهنه می شود.بالطبع دانش وتوانایی های کسب شده در پایان یک دوره آموزش آکادمیک علوم پزشکی نمی تواند متضمن مهارت های

 کافی درطول عمرحرفه پزشکی باشد(7), (16).

بنابراین دانشجویان علوم پزشکی علاوه بردانش تخصصی بایدمهارت های موردنیازبرای یادگیری مادام العمررادرطول دوره علوم پزشکی کسب نمایند(7).باتوجه به ضرورت آمادگی دانشجویان برای یادگیری مادام العمر نظریه یادگیری خودراهبربه طور روزافزون درآموزش پزشکی به عنوان یک الزام مطرح میشود(16).دانشجویان علوم پزشکی درواقع به رشته هایی بادوره های آموزش حرفه ای گام گذارده اندکه لازمه موفقیت دراین عرصه،به روز بودن دانش،مهارت ها وخودراهبربودن آن هاست(3), (17).

پس ازبررسی برخی ازمقالات منتشرشده ازسال 1990 تاکنون می توان دریافت که یادگیری خودراهبرتاریخچه ای طولانی ترازظهورآموزش رسمی دارد.درپیشینه مربوط به یادگیری خودراهبر،اصطلاحات مرتبط شامل یادگیری مستقل ،یادگیری خودبرنامه ریزی شده،یادگیری خودمختار وخودیادگیری یا خودآموزی آمده است.نولزبه نقل ازویلیامسون بیان می کند دانشجویانی که بدون برخورداری ازمهارت های یادگیری خودراهبر واردبرنامه های تحصیلی وآموزش می شوند،دچاراضطراب،ناکامی وغالبا شکست می گردند.مطالعات مختلف نشان می دهند که دانشجویان درارتباط با یادگیری خودراهبردرابتدای کاردچارترس واضطراب شده واعلام می کنندکه به آموزش های رسمی نیازمندند(4).

درهمین راستامطالعه شکاروهمکاران [2]که برروی دانشجویان پزشکی انجام شد، نشان داد که یک ارتباط مثبت ومعنی دار بین میزان خودراهبری دریادگیری وشرکت درکارگاه های آموزشی(کارگاه مهارت حل مساله)درطول تحصیل دردانشجویان علوم پزشکی وجود دارد(18).همچنین درپژوهشی که توسط ازوآوهمکاران [3]درامریکادرمرکزپزشکی آکادمیک انجام شد،نتایج نشان داد،کسانی که درکارگاه مهارت حل مساله شرکت می کنندبه طورقابل توجهی بالاترین سطوح خودیادگیری رانسبت به همتایان خودنشان میدهند(19).مطابق بابرخی دیگرازمنابع،برنامه درسی بارویکردیادگیری مادام العمر،باید دانشجومحورباشد.آموزش مبتنی برمساله درپرورش مهارت های یادگیری خودتنظیم وخودارزیابی،که ازعوامل مهم دراستمراریادگیری است.موفق ترازبرنامه های درسی سنتی عمل می کند(7).

عوامل متعددی منجربه آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان علوم پزشکی می شود،درتحقیقات متعددبه این نتیجه رسیده اندکه میزان خودراهبری دریادگیری تحت تاثیرعوامل فرهنگی،اجتماعی وفردی می باشد.درارتباط باتاثیرعوامل فردی،در پژوهشی که توسط اودال[4] در کشورترکیه در سال 2012 انجام شد.نتایج نشان دادکه یک ارتباط مثبت معناداربین خود یادگیری وسطح موفقیت دانشجویان وجود دارد(20).

درارتباط باویژگی های فردی تحقیقات متعددی انجام شده است.درهمین راستا،در پژوهشی که در کره توسط کیم وپارک[5] درسال 2011 انجام شد،پژوهشگران دریافتند عامل اعتمادبه نفس بالاوعدم وابستگی لازمه بهبود در خودیادگیری در دانشجویان پرستاری در مقطع بالینی می باشد(21).در پژوهش دیگری که در سال2010توسط آبارباو ولوکن اریک [6]بر روی دانش آموزان دبیرستانی انجام شد.نتایج نشان دادکه افرادی که نمره خود نظم دهی بالاتری داشتند تمایل بیشتری به مطالعه نسبت به افرادبانمره خودنظم دهی پایین ترداشتند(22).درهمین راستاعلی بخشی وزارع در تحقیقات خوددریافتند که باآموزش خودتنظیمی تحصیلی ومهارت های مطالعه می توان راهبردهایی کارآمدوسودمندی رابرای افزایش پیشرفت تحصیلی وبهبودکارکردتحصیلی دراختیاردانشجویان قرارداد(23).

درموفقیت فراگیران عوامل فرهنگی گوناگونی دریادگیری آن ها نقش ایفامی کنند که ازآن جمله می توان به آموزش،فردگرایی دربرابرجمع گرایی ونقش استاد یا مربی اشاره کرد(1),(4).بولهویس در پژوهشی دریافت که تدریس فرآیندمحور،تجربیات دربافت اجتماعی وفرهنگی،دانش قبلی وجنبه های عاطفی یادگیری درزندگی که معطوف به خودراهبری هستند می توانندمنجربه رشداین متغیرشوند(24).اشام احمد وعبدل مجید [7]درمالزی دریافتندکه فرهنگ می تواند تاثیرقوی برروی ارتباطات وراهکارهای یادگیری در کلاس داشته باشد.اگرچه درفرهنگ های متفاوت شخصیت های متفاوتی وجود دارد(25).برداشت های متفاوت یا پاسخ های متفاوت دانشجویان به گویه های این مقیاس می تواندناشی ازتجارب مختلف آن ها حین تحصیل،قبل از تحصیل وحتی تفاوت های فرهنگی آن ها باشد.گذشته ازآن نمی توان انتظار داشت که با توجه به تفاوت درنظام آموزشی وتجارب متفاوت دانشجویان دردوجامعه متفاوت،بازخوردآن هایکسان باشد(26).درارتباط با تاثیر محیط های یادگیری بر روی خودراهبری دریادگیری درمطالعه ای که توسط ایدرس وهمکاران [8]درسال 2010 انجام شد، یافته ها نشان داد که محیط یادگیری می تواند اشتیاق زیادی را در افزایش مهارت های خودراهبری در یادگیری بوجود بیاورد(27).

درمطالعه ای که توسط کمیسیون تغییر ونوآوری درآموزش دندانپزشکی آمریکاانجام گرفته،چنین بیان شده که یکی ازاهداف این کمیسیون،ایجادبهترین آموزش هاوتمرینات برای ارتقای ظرفیت های ذهنی موردنیازدانشجویان برای عملکردکارشناسانه،شامل:تفکرانتقادی،حل مساله وخودراهبری دریادگیری می باشدتادرنهایت،فردپس ازدانش آموختگی بتواندیک متخصص متبحرشودوعلاوه برآن،بتوانددرسال های پس ازتحصیل نیز،ارتقای حرفه ای یابد(24). فیروزجهانتیغی درپژوهش خوددریافت که تدریس به شیوه حل مساله باعث ارتقامیزان آمادگی خودراهبری دریادگیری دردانشجویان دندانپزشکی می شود(28).نتایج پژوهش های انجام گرفته درزمینه ی مهارت های شناختی وفراشناختی ومهارت های حل مساله وسایرویژگی های یادگیری خودراهبرنشان دهنده موثربودن این عوامل درپیشرفت تحصیلی یادگیرندگان است(1), (11).

دربررسی متون شواهد مبهم ومتناقضی درارتباط باتاثیرویژگی های دموگرافیک ازقبیل سن وجنس برمیزان خودراهبری دریادگیری وجوددارد.ریوودیویس درپژوهشی برروی دانشجویان دندانپزشکی،دانش آموزان مدارس بزرگسالان ودانش آموزان دبیرستانی دریافتند که آمادگی برای خوراهبری در یادگیری طبقات 30 تا 50 ساله،بیش از جوانترهاست.این پژوهش مدعی یک روند تکاملی در بین طبقات سنی است.به طوری که آمادگی برای خودراهبری در یادگیری از نوجوانی تا 50 سالگی برای هر دو جنس به طور معنا داری افزایش می یابد.در این پژوهش به طور کمی تفاوتی بین آمادگی برای خودراهبری در یادگیری بر حسب جنسیت بدست نیامده است ،ولی تعامل سن وجنس در پژوهش آن ها بیانگر آن بود که زنان جوان تحت تاثیراین تعامل بیشتراحتمال داردخودراهبری بالاتری نشان دهند(24).این درحالی است که نتیجه مطالعه کادورین وهمکاران [9]درایتالیانشان دادکه خانم های شرکت کننده بالاترین نمره درخودیادگیری نسبت به آقایان بدست آوردندوهمچنین پرستاران تحصیلکرده(یافارغ التحصیل)حرفه ای درمقایسه بادانشجویان نمره خودیادگیری پایین تری راکسب کردند(29).درحالیکه نتایج مطالعه عبدالهی عدلی انصاروهمکاران بیانگرعدم وجود ارتباط معنی دار بین سن یا جنس با آمادگی برای خودراهبری در یادگیری دربین دانشجویان بود(1).همچنین درپژوهش نامدارپور بین وضعیت تنظیم های یادگیری درجنس های مختلف ورشته های مختلف تفاوت معنی داری مشاهده نشد(30).کندی[10] براین باور است که یادگیری خودراهبر به طورخاص مبتنی بررشته ی علمی،شیوه ی اندیشیدن،مهارت ها ودانشی است که می توان آن رابه طورهدفمندازطریق مداخلات آموزشی برنامه ریزی شده گسترش دادامالازم است تفاوت های فردی دانشجویان درنظرگرفته شود(24).

باتوجه به مطالب ذکرشده وباتوجه به اینکه درجهان کنونی،انفجاردانش وتکنولوژی،تغییرات وجهش های شگفت انگیزی را پدید آورده لزوم توجه به یادگیری خودراهبر مخصوصا درنظام آموزش عالی امری ضروری می باشد.تحقق یادگیری خودراهبرزمینه لازم را برای شکوفایی وکشف استعداد فراگیران ایجاد وآن هارا در پاسخ گویی به نیازهای فکری،خلاقیت وجستجوگری در آموزش ویادگیری یاری می دهد.یادگیری خود راهبر سبب مسئولیت پذیری فراگیر در فرآیند یاددهی ویادگیری می شود.زیرایادگیرنده خودراهبرکنترل یادگیری خودرابر عهده گرفته ومسئولیت یادگرفتن آن چه راکه برای خویش مهم تلقی می کند،می پذیرد(4).

ایجادوتقویت یادگیری خودراهبرازجهت ایجادنگرش ها،صلاحیت ها وتوانایی های شکل یافته در یادگیرندگان در راستای یادگیری مداوم ومستمر،راه گشای تغییرات کیفی در آموزش عالی وبه خصوص در بخش حیاتی آن یعنی آموزش پزشکی خواهد بود.یادگیری خودراهبر به شکلی نوید بخش،به مثابه نقشه راه بایک راهنمادر زمینه افزایش اثربخشی تلاش های یادگیرنده برای یادگیریش،راه گشاست.همه یادگیرندگان قادر به یادگیری خوراهبر هستند اما میزان این توانمندی به تفاوت های فردی آن ها باز می گردد.لذا درک صحیح مربیان وفراگیران از مفهوم یادگیری خودراهبر وماهیت آن برای پرورش بیشتر آن ضرورت دارد.در این بین مربیان واستادان با مسئولیت افزوده کمک به شکوفایی توان بالقوه یادگیرندگان در یادگیری خودراهبر اثربخش، روبرو هستند(26).

باچنین دیدگاهی وباتوجه برتاکیدیونسکودرآستانه قرن بیست ویکم مبنی براینکه یادگیری مداوم(مادام العمر)دردنیای پرشتاب امروزازاجزای جدایی ناپذیرزندگی انسان هااست(2) وهمچنین باتوجه به نقش دانشگاه هادر پاسخگویی به چالش های اجتماعی به ویژه مواقعی که شواهد محکم و زیادی برای آمادگی خودراهبری در یادگیری وجود دارد، لذا ضروری است یادگیرندگان ومربیان یک مفهوم روشن و واضحی از خودراهبری در یادگیری داشته باشند وجهت افزایش توانایی فراگیران در فرآیند یادگیری راهبردهای تدریسی،مناسبی به کار گیرند.تاازاین طریق گام های موثری در ایجاد تحول با هدف به کاربردن روش های نوین یادگیری برداشت.

همچنین باتوجه به تاثیرویژگی های فردی دانشجویان وشاخص هایی چون معدل درسی،سن،جنس ومقطع تحصیلی در فرآیندخودراهبری یادگیری لذا مسئولین آموزشی ومدرسین می توانند بافراهم ساختن فضاهای آموزشی مناسب وبرنامه ریزی دقیق درسی وانتخاب شیوه های یاددهی ویادگیری متناسب باشاخص های فوق سبب تسهیل درفرآیندخودراهبری یادگیری دانشجویان شوندوباعنایت به اینکه در راستای شیوه خودراهبری در فرآیندیاددهی-یادگیری دانشجویان تاکنون مطالعه ای در این دانشگاه انجام نشده ویا اینکه لااقل نتایج مطالعات ارائه نگردیده است.لذامطالعه حاضربا هدف تعیین میزان آمادگی خودراهبری دریادگیری وعوامل همراه باآن دردانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گیلان انجام می شودوسعی داردباارائه گزارشی از وضعیت این مفهوم در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گیلان زمینه برنامه ریزی وانجام اقدامات لازم جهت بسط وگسترش این نوع یادگیری رافراهم آورد.همچنین مهارت های یادگیری خودراهبر رامی توان ازطریق برنامه ریزی دقیق وگنجاندن آن دردوره های درسی ارتقاداد.

[1] Yuan.etal

[2] Shokar.etal

[3] Ozuah.etal

[4] Avdal.

[5] Kim,Park

[6] Abar.Eric

[7] Ahmad,Majid

[8] Idros.etal

[9] Cadorin,etal

[10] Candy.

:

از دست رفتن دندانها باعث مختل شدن استتیك ، جویدن و صحبت كردن بیمار میشود. اگرچه پروتز های دندانی قادر به ترمیم استتیك و فانكشن بیمار تا حدودی است ، اما بعضی مشكلات ایجاد شده توسط آنها سبب می شود كه بیماران بدنبال استفاده از پروتزهای ساپورت شونده توسط ایمپلنت باشند. كاهش زمان درمان و راحتی بیمار، در كنار داشتن استتیك مطلوب تر از مزایای درمان با ایمپلنت های دندانی می باشد. میزان موفقیت تقریبا 100% و عدم تخریب دندان های مجاور از مواردیست كه منجر به افزایش استفاده از درمان های ایمپلنت شده است.

نشان داده شده است كه استئواینتگریشن زمانی بدست می آید كه ایمپلنت ها در موقعیت صحیح خود با استفاده از تكنیك جراحی مناسب ، همراه با حداقل تروما و حداقل حرارت حین عمل قرار گیرند. ایمپلنت ها باید دارای ثبات اولیه بوده و از نظر مكانیكی در طی دوره ترمیم دو تا شش ماه بارگذاری شوند. تمام فاكتورهای فوق بر استئواینتگریشن موثر هستند.

موفقیت طولانی مدت كلینیكی ایمپلنت ها وابسته به استئواینتگریشن و چسبیدن بافت های نرم و اپی تلیوم به سطوح ایمپلنت است. همان طور كه ایمپلنت های دندانی به محیط دهان اكسپوز می شوند ، باید از مواجهه با عواملی همچون دود سیگار و پلاك باكتریایی ممانعت شود. از آنجایی كه تماس ایمپلنت با استخوان بدون وجود PDL و الیاف كلا‍‍‍ژن آن طور كه در دندان طبیعی است ، می باشد بنابراین بافت ها در اطراف ایمپلنت استعداد به عفونت دارند. اندكس های مختلفی شامل: پلاك اندكس ، اندكس لثه ای ، خونریزی حین پروبینگ و تحلیل استخوان برای ارزیابی سلامت بافت های نرم اطراف ایمپلنت استفاده می شود ، تحلیل استخوان مارژینال بوسیله رادیوگرافی ارزیابی می شود و بطور مستقیم در ارتباط با موفقیت طولانی مدت درمان های ایمپلنت است. مطابق با مطالعات مختلف انجام شده ، تغییرات كرست استخوان در اولین سال بعد از جایگذاری ایمپلنت بایستی كمتر از 1mm باشد ، كه به نظر می رسد این میزان تحلیل استخوان بخاطر سازگاری استخوان اطراف ایمپلنت با بار اكلوزال می باشد. بخاطر اینكه سازندگان ایمپلنت های دندانی بتوانند میزان تحلیل كرست استخوان را به حداقل برسانند ، تمهیدات مختلفی را اعمال نموده اند ، كه از آن جمله می توان به ایجاد تغییرات سطحی ایمپلنت (اسید اچ ، سندبلاست ، هیدروكسی آپاتیت و …) ، تغییر در شكل ایمپلنت ( استوانه ای ، مخروطی) و تغییر در رزوه ها (نوع ، شكل و عمق رزوه) اشاره نمود.

هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر یكی از این   تغییرات (شكل ایمپلنت) بر میزان تحلیل كرست استخوان پس از یك دوره شش ماهه بعد از بارگذاری می باشد.

فصل اول

کلیات ومرورمقالات

کلیات : تعریف ایمپلنت

ایمپلنت (Implant) از دوجز Im و Plant تشکیل شده است (1). Im به معنای درون و Plant به معنای کاشتن است (2). ایمپلنت جسمی است که درجایی کاشته می شود و دراصطلاح دندانپزشکی وسیله ای است که از مخاط دهان عبور کرده و برروی یا درون استخوان فک قرار می گیرد (3) .

ساختار ایمپلنت

بطور کلی هرایمپلنت از سه قسمت تشکیل می شود (4).

• فیکسچر (Fixture)
• اباتمنت (Abutment)
• سوپراستراکچر(Super structure)

مواد تشکیل دهنده ایمپلنت

بیومتریالهای فلزی مثل تیتانیوم ، آلومینیوم و انادیوم بطور گسترده ای بکار می روند و از ترکیبات کربن ، اکسیدآلومینیوم ، سرامیک ، سیلیکون نیز استفاده می شود . گروه فلزات قیمتی هم چون طلا ، پلاتین و آلیاژهایشان کمتر کاربرد دارند . ازطرفی مطالعات اولیه برروی ترکیبی از کرم ، کبالت و مولیبدن و همینطور ترکیب آهن ، کرم و نیکل انجام گرفته است . پلیمرها و ترکیباتشان (پلی متیل متاکریلات ، سیلیکون رابر ، پلی اتیلن ) به طور معمول مورداستفاده قرار نمی گیرند ، اما پیشرفت تکنولوژی ، نوید کاربرد آنها را در آینده می دهد (5).

( بیان مسئله ) :

     زندگی زناشویی جنبه های مختلفی از مسائل مالی تا روابط جنسی و عاطفی را در برمی گیرد که با حفظ استقلال نسبی در جهت تكامل فردی ، شكوفایی استعدادها و قابلیت های طرفین همراه است و به زندگی معنا و هویت می دهد (1) . اگر عوامل فرهنگی ، اجتماعی ، اقتصادی ، اخلاقی ، روانی و شغلی در زندگی زناشویی نادیده گرفته شوند ، زوجین در زندگی شاد و خوشبخت نخواهند بود و ممکن است سرگردانی و توقف رشد فردی و خودآگاهی ایجاد شود (2). رضایت زناشویی عامل پیش بینی کننده سلامت روانی افراد متاهل است و نقش عمده ای در تربیت افراد و بارور كردن توانائی ها دارد (3). روابط زناشویی رضایتمند باعث رشد شایستگی ، توانایی سازگاری و انطباق افراد شده و این افراد عموماً عمر طولانی و تغذیه سالم و مطلوب داشته ، دچار افسردگی و مشكلات روانشناختی کمتری گردیده و كودكان سازگارتر و با وضعیت تحصیلی بهتری دارند، همچنین کمتر به الکل و مواد مخدر روی می آورند و در صورت ابتلا به سرطان احتمال نجات بیشتر است (4).      

     رضایت زناشویی1 دارای حیطه های مختلفی همچون درك متقابل زن و شوهر از رفتار و ویژگی های یكدیگر (پاسخ قراردادی) 2 ، نگرش آنها نسبت به نقش ارتباط در زندگی زناشویی (ارتباط زناشویی) 3، نحوه حل تعارض ها و كشمكش ها ( حل تعارض ) 4، میزان رضایت از اداره  مالی خانواده ( مدیریت مالی) 5 ، توافق در نحوه استفاده از اوقات فراغت (فعالیت های مربوط به اوقات فراغت) 6 ، خشنودی از روابط جنسی و عاطفی (روابط جنسی) 7 ، توافق درباره داشتن فرزند و درك واقع گرایانه از تأثیر فرزندان بر روابط زناشویی   ( ازدواج و بچه ها ) 8 ، هماهنگی احساسات و علایق مربوط به دوستان و خویشاوندان ( بستگان و دوستان ) 9، رضایت از  نقش های مختلف زناشویی ( نقش های مربوط به برابری زن و مرد ) 10 و اعتقادات و اعمال مذهبی

1- marital satisfaction

2- idealistic distortion

3- marital  communication

4- conflict  resolution                          

5- financial  management        

6-leisure activities

7- sexual relationship

8- marriage and children

9- family and friends

10- equalitarian roles

( جهت گیری عقیدتی) 1 در زندگی زناشویی می باشد (5) همان طور که اعتقادات مذهبی نقش مهمی در رضایت زناشویی دارد (6) .

 ارزیابی این حیطه ها می تواند مشکلات بالقوه زوج ها را توصیف نموده و زمینه های نیرومندی و تقویت آنها را در زندگی مشخص کند (7). زوجینی که انعطاف پذیری، سازگاری و همبستگی ( موضوعات شخصیتی ) 2 بیشتری داشته باشند از رضایت زناشویی  بیشتری برخوردار بوده و دارای همبستگی مثبت  و همسو بین رضایت زناشویی و مؤلفه هایی چون اوقات فراغت ، همگرایی در مسائل مربوط به فرزندان ، ازدواج ، خانواده  و دوستان  می باشند (8) . زوجینی كه اوقات  فراغت بیشتری را با هم می گذرانند و سرگرمی های مشتركی دارند، ارتباطات كلامی و عاطفی بیشتری با هم دارند و از سلامت جسمی و روحی باثبات تری برخوردار بوده و در نهایت امکان دستیابی بیشتری به رضایت خواهند داشت (9) .

     با توجه به جامعه جدید صنعتی ضرورت حضور مردان و زنان در خارج از خانه برای اشتغال ، دستیابی درآمد، انتقال  کارکردهای اقتصادی، آموزشی ، تربیتی به نهادهای دیگر ؛ موجب دگرگونی نهاد خانواده و حرفه و جدایی این دو از هم شده است (10). در هم آمیختن نقش های خانوادگی ، شغلی باعث فشار جسمی، روانی و پیامد آن تعارض کار و خانواده می گردد که بر چگونگی سلامت شغلی و خانوادگی تاثیر می گذارد (11) . اولین حوزه های مورد آسیب این تعارض، رضایت زناشویی و رضایت شغلی است و پی آمدهای منفی مانند کاهش سلامتی  برای  زوجین ، ناکارآمدی وظایف مادری ، پدری و همسری ، کاهش رضایت زناشویی و تاثیر منفی بر سلامت روانی را به دنبال خواهد داشت. همچنین تاثیر این آسیب ها در سازمان ها بصورت کاهش بهره وری ، کاهش خشنودی شغلی کارکنان ، افزایش دیر کرد و غیبت کارکنان از کار و افزایش کناره گیری و کاهش تعهد سازمانی می باشد (12). در مورد خانواده ای که هر دو زوج شاغل هستند مشخص شده : زنانی که رضایت شغلی بالاتری دارند بیشتر از زنان خانه دار از زندگی زناشویی خود  لذت می برند ؛ ولی باید توجه داشت که زنان شاغل استرس و گرفتاری های کاری خود را نیز به منزل می آورند (13).  

     از جمله مشاغلی  كه از دیر باز در تمام مدت شبانه روز فعال بوده، شغل هایی هستند که در زمینه مسائل درمانی فعالیت و با بیماران ارتباط دارند. پرستاران عمده ترین بخش نیروی انسانی نظام بهداشتی و سلامت را تشکیل می دهند. پرستاری شغلی است كه در تمام  24 ساعت فعال بوده و به سبب ماهیت خاص خود به عنوان  

1- religious orientation

2- personality  issues                                

شغل استرس آور شناخته  شده است. استرس های شغل پرستاری در درازمدت می تواند نه تنها سبب مشکلات زناشویی شود بلکه می تواند منجر به فرسودگی شغلی، كاهش كارآمدی، کاهش موثر بودن در محل كار ، غیبت زیاد از بخش، كاهش رضایت بیماران، ترك حرفه پرستاری ، سو مصرف الكل و  مواد مخدر، افسردگی و حتی خودكشی در پرستاران منجر گردد (14). در همین راستا، لاندا 1 نشان داد که با افزایش فشار شغلی ، نارضایتی زناشویی نیز فزونی می یابد (15)

     در سال های اخیر پژوهش های زیادی در مورد بررسی رضایت زندگی و رضایت شغلی پرستاران و عوامل مرتبط صورت گرفته اما مطالعات  در  زمینه رضایت زناشویی  پرستاران و عوامل مرتبط اندک است .  رضایت زناشویی در طول زمان با عوامل متعددی مرتبط است که با آگاهی از وجود ارتباط آنها  که پیش بینی کننده حفظ رضایت زناشویی در زندگی مشترک یا رفتن به طرف آشفتگی زناشویی است، می توان به پایداری خانواده

کمک کرد تا از آسیب ها در امان بمانند. دسته ای از متغیرها مربوط به عوامل فردی- خانوادگی مانند : سن، جنس، تحصیلات، طول مدت ازدواج، تفاوت سنی، نوع ازدواج ( فامیلی یا غیرفامیلی) ، تعداد فرزندان، سن همسر، شغل و میزان تحصیلات همسر و عوامل شغلی مانند نوبت کاری، سابقه کار ، بخش محل خدمت ، وضعیت اقتصادی می باشد. نتایج برخی از مطالعات نشان داده است  که رضایت زناشویی با وضعیت اقتصادی رابطه مثبت و با طول مدت ازدواج ، تعداد فرزندان رابطه منفی دارد ولی با سن ازدواج ، فاصله سنی ، نوع ازدواج ، تحصیلات رابطه ای ندارد (16). در مقابل پژوهش توئنگ و همکاران 2 نشان می دهد همسران دارای فرزند، رضایت کمتری نسبت به همسران فاقد فرزند گزارش می کنند (17). سطح تحصیلات بالا و نیز موقعیت اقتصادی و اجتماعی بالا (18) ، میزان تحصیلات پرستاران و احساس موفقیت در زندگی (19) ، جنسیت  (20) نوبت کاری با تعارض کار- خانواده و کاهش عزت نفس و افزایش افسردگی و کاهش رضایت زناشویی در ارتباط است (21). برخی مطالعات رضایت زناشویی را در مشاغل مختلف مورد بررسی قرار داده اند از جمله واقعی و همکاران نشان دادند که، 6/65 درصد از کارمندان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند دارای میزان رضایت  زناشویی در سطح متوسط  می باشند (4). زندی پور نیز با بررسی رابطه رضایت زناشویی و رضایت شغلی در کارکنان شرکت آب و فاضلاب استان تهران مشخص کرد که 6/55 درصد افراد دارای رضایت زناشویی متوسط

1 – Landa

2 – Twenge j m , etal  

بودند (22) . در  این راستا  مطالعاتی  نیز در مورد رضایت  زناشویی  پرستاران در نقاط  مختلف ایران انجام شده است ؛ از جمله مطالعه اسدزاده و همکاران که نشان دادند ، میانگین نمره رضایت زناشویی پرستاران در گردش شاغل در بیمارستان های آموزشی و تامین اجتماعی شهر تبریز ، در سطح  متوسط می باشد (23).  

     به دلیل چرخش و تنوع در  زمان  كار ممکن است یک پرستار در طول روزهای هفته ساعات مختلفی از شبانه روز را در بیمارستان به سر ببرد ، همچنین  بنا به اظهارات پرستاران  کار شیفتی  پیامدهای منفی بر  مسایل خانوادگی ، اجتماعی گذاشته و باعث از هم گسیختگی فعالیت های اجتماعی مشترک با  همسر شده  که به طور معنی داری سلامت روانی آنها را به خطر می اندازد و کار نوبتی منبع بزرگی برای تعارض شغلی و خانوادگی است (26،25،24) . نوبت کاری باعث انزوای اجتماعی ، افزایش افسردگی و كم شدن تعامل زناشویی می شود، از طرف دیگر این منابع فشار بر افراد؛ موجب ایجاد تعارض در تعهدات شغلی و خانوادگی می گردد (27) . بنابراین رضایت زناشویی به احتمال زیاد، بر رضایتمندی از فرصت های شغلی و تصمیم گیری ها تاثیر گذاشته

و توان برآوردن انتظارات و نیازهای مادی و اقتصادی فرد را بالا می برد (28). از طرفی بالا رفتن مشكلات و اختلافات زناشویی به گونه معنادار رضایت كاری را كم می كند ؛ پس افزایش رضایت زناشویی به گونه ای معنی دار با افزایش رضایت كاری و شغلی نیز همراه  است (29).

     وجود استرس های زیاد در حرفه هایی از جمله پرستاری باعث کاهش سلامت روانی شده و فشارهای شغلی و مواجه با موقعیت های بیمارستانی ، اختلال در ریتم های زیستی، به خطرافتادن سلامت جسمی و روحی آنان ، افزایش ابتلا به ناراحتی های گوارشی ، بی اشتهایی و اشکال در خواب را موجب می گردد (30). افرادی که به طور مرتب تحت این شرایط هستند در معرض ابتلا به اختلالات جسمی ، روانی  یا بیماری های گوناگون قرار دارند و اختلالات بیولوژیکی ناشی از آن ممکن است به خطاهای انسانی و جراحات شدید منجر شود (31)

     در این راستا نتایج مطالعات موید آن است که کار شیفتی و کار شبانه موجب کاهش دیدارهای پرستاران با همسران شده و این موضوع احتمال طلاق در میان آنها را افزایش می دهد (32). علاوه بر این کار کردن در ساعات غیراستاندارد، شیفت های غیرقابل انعطاف، می تواند با شانس کمتری از رضایت زناشویی همراه  باشد بخصوص برای کسانی که در شیفت های عصر و شب  کار می کنند (33).  بطوری که 9/33 درصد پرستاران به خاطر تأثیر این حرفه  بر زندگی زناشویی خود ابراز نارضایتی داشته اند (34).

     نظر به اینكه پرستاران نقش مهمی در بهبود و ارتقا سلامت افراد جامعه دارند و نظام ارائه خدمات بهداشتی نیز نسبت به اثرات منفی تعارض، آسیب پذیر است ؛ شناسایی و رفع عوامل زمینه ساز، ایجاد كننده و تداوم بخش واكنش های هیجانی، رفتاری، روانی و جسمانی در پرستاران، بعنوان یك ضرورت مطرح می گردد؛ که می تواند در كاهش استرس های مذكور و اثرات سوء آن بر زندگی خانوادگی و سلامت پرستاران مؤثر باشد (35)  همچنین با توجه به اینکه رضایت زناشویی بر سلامت فردی  موثر است و عوامل تنش زا در محیط کار ، سلامت افراد را به خطر می اندازد و پرستاران نیز با عوامل استرس زای مختلف در محل كار برای رسیدن به هدف تامین سلامت و آسایش بیماران مواجهه هستند و در محیط خانه به  علت  تعدد  نقش ها  مانند( مسئولیت تربیت فرزندان ، مدیریت خانه و حفظ کانون گرم خانواده ) که مسئولیت های انکار ناپذیری هستند . لذا به واسطه مشغله های کاری، در معرض مستقیم و غیر مستقیم آسیب های جسمانی و روان شناختی قرار دارند و بنابراین مستعد تعارض کار و  خانواده  می باشند که برای برقراری تعادل دچار چالش های مکرر خواهند شد . چالش های روانی- جسمانی در پرستاران باعث بروز مشکلاتی در خانواده می گردد که افراد مسئولیت های همسری- والدینی را انجام نداده و بالطبع مشکلاتی در محیط کار هم  بوجود می آید؛ فشارهای موجود در حرفه پرستاری می تواند بر زندگی خانوادگی و مسائل زناشویی تاثیر گذاشته و باعث مشکلات جنسی و از هم گسیختگی مسائل مشترک اجتماعی و افزایش تعارض کار و خانواده و به خطر افتادن سلامت روانی آنان شود (27) در نتیجه شناخت عوامل مرتبط با رضایت زناشویی در پرستاران ضروری بنظر می رسد.

     همچنین با توجه به اینکه زندگی زناشویی پرستارانی كه مسئولیت زندگی خانوادگی را بر عهده دارند شرایطی چون غیبت از منزل در ساعات مختلف شبانه روز، انتقال فشارها و مشكلات از محل كار به منزل تحت تاثیر قرار گرفته و نیز فرهنگ و محیطی كه پرستار در آن مشغول به کار است می تواند بر شدت و سختی های شغلی وی موثر باشد و با عنایت به اینکه تاكنون در موقعیت جغرافیایی رشت تحقیقی در این مورد انجام نشده به نظر می رسد كه انجام مطالعه ای جهت تعیین میزان رضایت زناشویی و حیطه های آن و همچنین عواملی که آن را تحت تاثیر قرار می دهند ضرورت داشته باشد.