پایان نامه - مقاله - تحقیق

:

هریک از ما همه روزه از خدمات موسسات خدماتی بهره می بریم از قبیل سوخت گیری خودروهای خود، دندانسازان، امور حمل و نقل ،خدمات بانکی،تعمیر و نگهداری وخدمات ارتباطی و … که در موسسات خدماتی رضایت مشتری از اصول اولیه اینگونه موسسات بشمار می آید.

متاسفانه مشتریان، غالبا از ارزش و کیفیت خدماتی که دریافت می دارند راضی نیستند.مردم از تاخیر در تحویل خدمات، کارمندان بی صالحیت یا بی ادب،عملکرد ضعیف، و مشکالت فراوان دیگر شکایت میکنند.از این طرف اغلب به نظر می رسد عرضه کنندگان خدمات نیز نگرانیهایی از نوع دیگر دارند. بسیاری از آنها از دشواری کسب سود، پیدا کردن کارمند ماهر، فرهنگ پایین بعضی از مشتریان، سود کم، آشنایی مردم از قوانین مخابراتی کشور و بسیاری موارد دیگر شکایت میکنند زیرا دولت و ارگان های دولتی و غیر دولتی نیز در تامین خدمات دخالت می کنند. البته این دخالت در کشورهای مختلف، بدلیل تنوع قوانین و مسایل سیاسی و … به روش های گوناگون می باشد.

به دلیل تنوع خدمات همواره تعاریف متفاوتی ارایه گردیده است و به دلیل نامحسوس بودن خدمات، راه های درک و تشخیص درست عرضه و افزایش سطح عملکرد دشوار می باشد.

خدمت،کار و عملی است که بوسیله یک طرف به طرف مقابل عرضه می شود.گر چه ممکن است این روند با یک محصول فیزیکی در ارتباط

 تنگاتنگ باشد،اما این عمل لزوما نا محسوس بوده و معموال به مالکیت هیچ یک از عوامل تولید منجر نمی گردد.

خدمات، نوعی فعالیت اقتصادی اند که با پیامد ایجاد تغییر مورد نظر در دریافت کننده خدمت-یا به نیابت از او-در مکان ها و زمان های خاص برای مشتریان ایجاد ارزش می کنند و منافعی را مهیا می نمایند)تاج زاده .)0970 خدمات در شرکت رایتل در واقع ارایه امکانات نا محسوس و مداوم می باشد که گاهی با ارایه محصول مثل عرضه سیم کارت و مودم و گاهی هم بدون ارایه محصول مثل ارایه خدمات پشتیبانی و… می باشد و همه این

عوامل باید به حدی سریع به مشتری تحویل گردد تا وقت او تلف نگردد. زیرا مشتریان نسبت به زمان حساسیت زیادی دارند و هر روز باید مسائلی همچون راضی و خشنود بودن مشتریان، خدمات رسانی کارکنان به مشتریان به صورت مستمر و موثر را در نظر بگیریم. رجیس مک کنا می نویسد: شرکت هایی که به بهترین نحو در قرن بیست و یکم مجهز شده اند، ضرورت سیستم های سرمایه گذاری در زمان مناسب را برای حفظ رقابت و مشتریانشان لحاظ خواهند نمود.

در محیط کسب و کاری که پیوسته پیچیدهتر و رقابتی میشود،کسب رضایت مشتری در حال تبدیل شدن به هدف اصلی شرکت هاست. رضایت مشتری امری فراتر از یک تاثیر مثبت بر روی تالشهای به عمل آمده در شرکت است. این امر نه تنها کارکنان را اوادار به فعالیت میکند،بلکه منبع سودآوری نیز برای شرکت تلقی میشود. رضایت مشتری مزایای زیادی برای شرکت ایجاد میکند و سطوح باالتر از رضایت مشتریان،به وفاداری آنها منجر میشود حفظ مشتریان خوب در بلند مدت،نسبت به جلب مستمر مشتریان جدید، برای جایگزینی مشتریانی که با شرکت قطع رابطه کردهاند، سودمند است.مشتریانی که از سازمان رضایت زیادی دارند، تجربیات مثبت خود را به دیگران منتقل میکنند و به این ترتیب وسیله تبلیغ برای سازمان شده و در نتیجه هزینه جذب مشتریان جدید را کاهش میدهند. این موضوع بویژه برای ارائهدهندگان خدمات عمومی بسیار مهم است.زیرا شهرت و اعتبار آنها و بیان مزایا و نکات مثبت آنها از سوی دیگران منبع مهم جلب اعتماد عمومی است )عالی ،.)0980

رضایت باالی مشتری نوعی بیمه در برابر اشتباهات احتمالی شرکت است،که در نتیجه تغییرات مرتبط با تولید خدمات وقوع آنها اجتنابپذیر است.مشتریان دائمی در مواجهه با چنین موقعیتهایی اغماض بیشتری دارند،زیرا به دلیل تجربیات خوشایند قبلی،اشتباهات اندک سازمان را به راحتی نادیده میگیرند.

بنابراین،عجیب نیست که جلب رضایت مشتریان مهمترین وظیفه سازمانها و موسسات شده است )عالی ،.)0980

رضایت احساس مثبتی است که در هر فرد پس از استفاده از کاال یا دریافت خدمات ایجاد میشود.اگر کاال و خدمت دریافت شده از جانب مشتری،انتظارات او را برآورده سازد، در او احساس رضایت ایجاد میشود. در صورتی که سطح خدمت و کاال پایین تر از سطح انتظارات مشتری باشد،به نارضایتی وی منجر خواهد گردید )ترشیزی،.)0985

.2-1 تشریح و بیان مسئله:

در محیط کسب و کاری که پیوسته پیچیدهتر و رقابتی میشود،کسب رضایت مشتری در حال تبدیل شدن به هدف اصلی شرکتهاست.این امر نه تنها کارکنان را وادار به فعالیت میکند،بلکه منبع سودآوری برای شرکت نیز تلقی میشود. به طوری رضایت مشتری مزایای زیادی برای شرکت کرده و سطوح باالتر از رضایت مشتریان،به وفاداری آنها منجر میشود. حفظ مشتریان خوب در بلند مدت،نسبت به جلب مستمر مشتریان جدید،برای جایگزینی مشتریانی که با شرکت قطع رابطه کردهاند، سودمندتر است.مشتریانی که رضایت زیادی دارند، تجربیات مثبت خود را به دیگران منتقل میکنند و به این ترتیب وسیله تبلیغ مناسبی شده و در نتیجه هزینه جذب مشتریان جدید را کاهش میدهند.این موضوع بویژه برای ارائهدهندگان خدمات عمومی بسیار مهم است.زیرا شهرت و اعتبار آنها و بیان مزایا و نکات مثبت آنها از سوی دیگران منبع مهم جلب اعتماد عمومی است.

به طوری که رضایت باالی مشتری نوعی بیمه در برابر اشتباهات احتمالی شرکت است،که در نتیجه تغییرات مرتبط با تولید خدمات وقوع آنها اجتنابپذیر است.مشتریان دائمی در مواجهه با چنین موقعیتهایی اغماض بیشتری دارند،زیرا به دلیل تجربیات خوشایند قبلی،اشتباهات اندک سازمان را به راحتی نادیده میگیرند)عالی ،.)0980

لذا امروزه یکی از عوامل مهم محیطی،مشتریان یک سازمان است.صاحبنظران مدیریت،کسب رضایت مشتری را از مهمترین وظایف و اولویتهای مدیریت شرکتها و سازمان ها برشمرده و لزوم پایبندی همیشگی و پایدار مدیران عالی به جلب رضایت مشتریان را پیش شرط اصلی موفقیت به حساب آوردهاند)عالی ،)0980

به طوری که یکی از مهمترین تحوالتی که در زمینه نگرشهای بهبود کیفیت در آخرین دهه از قرن بیستم به وقوع پیوست،موضوع اندازهگیری رضایت مشتری بهعنوان یکی از الزامات اصلی نظامهای مدیریت کیفیت همچون ایزو 7111 و یا جوایز تعالی سازمانی در کلیه مؤسسات و بنگاههای کسبوکار بود.

سازمان ها و شرکت ها )بخصوص شرکت رایتل(از طریق عرضه انواع خدماتی که ارایه می کنند ایجاد ارزش می کنند و اگر مشتری احساس کند که با او در زمان تحویل خدمات بد رفتاری شده است در بلند مدت از ارزش خدمات می کاهد. حتی بنظر می رسد بر عکس این عمل نیز صدق کند یعنی اگر با کارمندی از طرف مشتری بد رفتاری شده و یا حقوق کامل دریافت نمی نماید و یا مدیر مربوطه از کارمندش حمایت نمی کند از ارزش خدمات می کاهد و این برخوردها در نهایت به مشتریان می رسد زیرا این یک واقعیت است که کارمندان رده پایین با مشتریان در تماسند و این یکی از مشکالت مدیران شرکت رایتل می باشد بدلیل اینکه اغلب افرادی جوان و بی تجربه اند و گاها از تحصیالت کمتری نسبت به مشتریان خود برخوردارند ،و باید مهارتهای فنی و اجتماعی و نحوه برخورد با مشتریان را یاد بگیرند. در واقع هر سازمانی که بدنبال روابط بلند مدت با مشتریان و کارکنان خود است،نمی تواند با آنها بدرفتاری کند و ضایع کردن حق مشتری و یا کارمند و برخورد بد با آنها باعث کاهش سطح رضایتمندی مشتریان می باشد.مدیران شرکت رایتل باید بین خود و دیگر بخشها خدمات مشابه را پیدا کرده و با مقایسه آنها ایده های خوب را گرفته و از رقبا پیشی بگیرند.در حقیقت بیشتر مشکالت در شرکت رایتل حول برخوردهای ناشایست بین کارکنان و مشتریان می باشد. البته مشتریان نیز با همدیگر تفاوت های زیادی دارند بعبارتی هر چقدر مشتریان قدیمیتر باشد احتمال رضایت باال می رود و چون

این نوع خدمات از نوع خدمات پر تماس می باشد یعنی خدماتی هستند که مشتریان شخصا جهت دریافت خدمات به شرکت رایتل مراجعه می نمایند و در تحویل خدمات مشارکت فعال تری دارند.

لذا با توجه به نقش مهم کیفت خدمات در افزایش رضایت و وفاداری مشتری و از طرفی نقش مهم شرکت رایتل، پژوهشگر را بر آن داشت که به بررسی عوامل موثر بر وفاداری و رضایت مشتریان در شرکت رایتل بپردازد .

موضوع پایانامه :

بررسی نقاط قوت و ضعف بیمه های عمر و پس انداز در شرکت  بیمه آسیا و شرکت بیمه پاسارگاد و عوامل مؤثر بر آن

( مطالعه موردی در شهر تهران )

 استاد راهنما : جناب آقای دکتر جلیلی

استاد مشاور : جناب آقای دکتر احمدی

استاد داور : جناب آقای دکتر عابدی

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

– بیان مساله

همه ما در جستجوی آرامش و آسودگی خیال هستیم. اضطراب، آشفتگی، حادثه و مرگ پدیده هایی هستند كه همواره زندگی انسان ها را مورد تهدید قرار می دهند. به راستی چگونه می توان در هنگام بروز این گونه موارد، خانواده ها را از آسیب و گزند حفظ كرد و آرامش و امید را برای آنان به ارمغان آورد؟ بیمه آسیا افتخار دارد،‌ به منظور تامین آسایش، رفاه و حمایت از خانواده ها و تمامی آحاد مردم كشور چه در زمان حیات و چه بعد از حیات و یا در مقاطعی نظیر ازدواج، تحصیل فرزندان، تهیه مسكن، اشتغال و تامین دوران بازنشستگی با عرضه بیمه های عمر و پس انداز هزینه و سرمایه لازم را تا حد پیش بینی شده تامین نماید.

بیمه یكی از مهم ترین بخش های اقتصاد محسوب می شود و نقش آن به عنوان پایگاه تامین مالی در بازارهای مالی و غیر مالی غیر قابل انكار است. بیمه مسئله جدید و مهمی است كه مجادلات و مناقشات بسیاری را به وجود آورده است از نظر برخی کارشناسان دارای نقاط ضعف و قوت بسیاری می باشد.

بیمه  نگرانی ناشی از خطر را از زندگی  مردم  و فعالیت های  اقتصادی  دور می كندو به  بیمه گذاران  آرامش خاطر می دهد. بیمه گذار می داند كه  در ازای  پرداخت  حق بیمه  چنانچه  حادثه  نامنتظره ای  رخ  دهد، زیان  مالی آن  از محل  حق بیمه های جمع آوری  شده  جبران  خواهد شد. به  بیان  بهتر، بیمه گذار با پرداخت حق بیمه و دریافت بیمه نامه ، آرامش خاطر به دست می آورد پس اگر حادثه ای  رخ  نداد وخسارتی  نیز دریافت  نشد، خریدن  بیمه نامه  بیهوده  نبوده  است.

امروزه افراد دوراندیش وآینده نگر با هرتوان مالی ازطریق پس اندازهای خود می توانند یک بیمه نامه عمروپس انداز داشته باشند. این بیمه نامه ازطریق جمع آوری پس اندازهای کوچک مردم سرمایه های بزرگ برای آنها تشکیل می دهد . به این بیمه عنوان بازنشستگی هم

 اطلاق می شود.

برای نمونه در بیمه پاسارگاد جدیدترین نوع بیمه عمر را در کشورهای پیشرفته رایج است و بیشترین بازده و سود را برای اندوخته های بیمه گذاران تأمین می نماید با عنوان ” بیمه عمر و تامین آتیه ” ارائه می نماید، این بیمه به منظور تامین آسایش، رفاه و حمایت از خانواده ها و تمامی آحاد مردم کشور چه در زمان حیات و چه بعد از حیات و یا در مقاطعی نظیر ازدواج، تحصیل فرزندان، تهیه مسکن، اشتغال و تامین دوران بازنشستگی با عرضه بیمه های عمر و سرمایه گذاری هزینه و سرمایه لازم را تا حد پیش بینی شده تامین نماید. یعنی هم تحت پوشش بیمه قرار دارید هم حق بیمه تان را سرمایه گذاری کرده اید! در این نوع بیمه نامه در صورتی بیمه شده فوت شود مبلغ دیه به علاوه اندوخته به ذینفع پرداخت می شود و اگر بیمه شده در قید حیات باشد کل حق بیمه ای که در این چند سال پرداخت کرده به همراه سود آن به وی مسترد خواهد شد.

از طرفی بازنشستگی در واقع مرحله ای از زندگی کارکنان است که دیگر ضرورتی ندارد تا کار و فعالیت کنند، لذا می توانند در خانه بمانند و به کارهایی مثل ورزش یا فعالیتهای مورد علاقه خود که در چارچوب درآمد و منابعی که در اختیار دارند انجام دهند.

بازنشستگی نیز مانند دوره های قبلی زندگی دارای استرس خاص خود می باشد. هر چند همه مشاغل به نوعی دارای بازنشستگی هستند اما آنچه امروزه به عنوان بازنشستگی مطرح است، دوره پایان یافتن استخدام در سازمانهای دولتی و رسمی است. نکته دیگر اینکه در تمام دنیا بازنشستگی امری ضروری و حیاتی برای بشر و پر از اضطراب، نگرانی، فشار تلقی می گردد و کارشناسان مختلف این پدیده را از منظرهای مختلف پزشکی، بهداشتی، روان شناسی، جامعه شناسی، اشتغال مورد بررسی قرار می دهند.

در بین انواع بیمه نامه ها، بیمه نامه های عمر و پس انداز، هم به جهت تامین مالی افراد خانواده وبعد از فوت سرپرست آن و هم به جهت پس اندازی، دارای موقعیتی ممتاز است. لذا در این پژوهش برانیم تا ضمن معرفی انواع بیمه های عمر به بررسی راهکارهای و عوامل توسعه­ی این نوع از بیمه­ها بپردازیم.

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق

بیمه های عمر و پس انداز آثار اجتماعی و اقتصادی فراوانی دارند که از میان آنها می توان به توسعه پس انداز و سرمایه گذاری اشاره کرد (طالب نیا و پیرویسی، 1386).

اما به رغم نیاز جامعه به این نوع پوشش مناسب بیمه ای، متاسفانه این بیمه بنا به دلایلی در کشور از رشد قابل توجهی نسبت به سایر کشورها برخوردار نیست، و این مقایسه نوعی عقب ماندگی را در فروش و ارائه این بیمه نامه ها نشان می دهد.

جالب اینکه این نوع بیمه در کشور های پیشترفته بیشتر از سایر بیمه نامه ها مورد استقبال قرار گرفته است. یکی از دلایل توجه نکردن ایرانی ها به این بیمه نا آشنا بودن با مزایای آن است. تصوری که اکثر ما از بیمه عمر داریم این است بعد از مرگ وارث ها می توانند خسارت بگیرند. در حالی که این فقط یکی از مزیت ها و امتیاز های این بیمه نامه است. بیمه عمر و زندگی در اصل یک نوع سرمایه گذاری در جنبه های مختلف است.

به این نوع از سرمایه گذاری در علم جدید اقتصاد سرمایه گذاری چند وجهی می گویند. برای اینکه یک بیمه نامه عمر و زندگی خوب بخرید و بهترین استفاده را از آن بکنید توصیه می کنیم حتما قبل از خرید با یک کارشناس بیمه و بازار های مالی مشورت کنید. البته چند مزیت کلی وجود دارد که با خرید این بیمه نامه از آن برخوردار می شوید.

• سود

یکی از امتیاز های خرید یک بیمه عمر و زندگی که باعث می شود به عنوان یک سپرده گذاری در نظر گرفته شود. تعلق گرفتن سود به پولی است که بابت بیمه نامه صرف می شود. در اصل شما هر چقدر حق بیمه می پردازید شبیه آن است که پول تان را در یک سپرده بلند مدت در بانک ها سرمایه گذاری کنید، با چند تفاوت. برای خرید بیمه عمر تعیین رقم دست شماست. در حالی که برای سپرده گذاری در بانک باید یک حداقل پول را به صورت یکجا در اختیار بانک قرار دهید.

• پرداخت تسهیلات با سود پایین(بدون نیاز به ضامن و چک)

در حال حاضر هیچ کدام از بانک های کشور میزان سپرده ها را در پرداخت تسهیلات به مشتریان شان در نظر نمی گیرند. یعنی هیچ بانکی به خاطر اینکه کسی در آن بانک سپرده گذاری کرده حق ندارد امتیاز خاصی در زمینه پرداخت تسهیلات برای او در نظر بگیرد اما یکی از مشوق های شرکت های بیمه در فروش بیمه عمر و زندگی پرداخت تسهیلات ارزان است.

• پشتوانه ای برای دوران از کار افتادگی

هر کسی ممکن است زودتر از زمانی که انتظارش را داشت توان کار کردن را از دست بدهد. برای اینکه در این دوران هر روز منتظر مرگ نباشید و بتوانید بهتر از باقی مانده زندگی تان استفاده کنید داشتن یک بیمه نامه عمر ضروری است. بیمه های معمول و مستمری های عایدی از آنها برای این دوران کافی نیست. یکی از مزیت های بیمه عمر و زندگی پوشش احتیاجات این دوران است. این موضوع از ناشناخته های مربوط به این بیمه نامه است. یک تصور غلط در جامعه وجود دارد مبنی بر اینکه بیمه عمر و زندگی هیچ تعهدی قبل ار مرگ بیمه گذار بر عهده ندارد. کسانی که این بیمه نامه را داشته باشند، در زمان از کار افتادگی می توانند از مستمری و خدمات درمانی این بیمه نامه استفاده کنند.

• اطمینان از تامین مالی اعضای خانواده پس از فوت

یکی از دغدغه های مهم هر نان آور خانواده ای تامین نیاز های مالی اعضای خانواده اش است. کسانی که مشاغل سخت دارند و در معرض تهدید جانی هستند همیشه نگران این هستند که بعد از فوت شان این امکان وجود دارد افرادی که به درآمدشان متکی بوده اند، با مشکل مالی مواجه شوند. برای اینکه خیلی فکرتان به این موضوع مشغول نباشد و بتوانید سر کار هم حواس تان را بیشتر جمع کنید پیشنهاد می کنیم یک بیمه عمر و زندگی بخرید. بیمه عمر با پرداخت مستمری به افرادی که نام آنها در قرارداد ذکر شده ، موجب آسودگی خاطرتان خواهد شد.

• اطمینان از پرداخت بدهی ها پس از فوت

خیلی از بیماران نگران پرداخت بدهی هایی هستند که در دوره بیماری روی دست شان مانده و می ترسند که وارثان شان از عهده آن بر نیایند. کسانی که بیمه عمر دارند خیال شان از این بابت راحت است. بر اساس مفاد قرار داد در خرید بیمه نامه عمر ، شرکت بیمه موظف است علاوه بر جبران بدهی هایی که به خاطر مخارج درمان روی دست او مانده بوده حتی مخارج کفن و دفن را هم به طور کامل بپردازد تا فشاری به خانواده او در آن شرایط وارد نشود.

• یک پس انداز منظم، مطمئن، معاف از مالیات و غیر قابل مصادره

یکی دیگر از مزایای خرید بیمه عمر نظم دادن به پس انداز کردن است. کسانی که تحمل زیادی در پس انداز کردن ندارند و هر آن ممکن است همه آنچه را جمع کرده اند به باد دهند به خوبی می توانند از این ویژگی بیمه عمر استفاده کنند. بهتر است این را هم بدانید که بر اساس قوانین قضایی تقسیم سرمایه بیمه عمر و مقرری کارمند متوفی تابع مقررات ارث نیست. سرمایه بیمه عمر جزو ماترک نیست و از شمول مقررات ارث خارج است.

با عنایت به اینکه بیمه نامه های عمر و پس انداز در میان انواع بیمه نامه ها جایگاه مناسبی در کشور ندارند، تحقیق حاضر می­کوشد تا با بررسی عوامل تاثیرگذار بر تمایل به خرید این بیمه نامه ها، راهکارهای مناسبی را جهت رشد و توسعه هر چه یشتر این بیمه نامه ها در کشور ارائه دهد.

1-3- جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق

در این پژوهش با اشاره به موضوع ضعف و قوت انواع بیمه عمر و پس انداز در شرکت های بیمه آسیا پاسارگاد، عواملی که می توانند بر این بررسی تاثیرگذار باشند را شناسایی کرده و میزان اثر هرکدام را بر بیمه عمر و پس انداز نتیجه خواهیم گرفت.

1-4- اهداف تحقیق

– شناسایی عوامل موثر بر بیمه عمر و پس انداز و بررسی نقاط ضعف و قوت آن در شرکت های بیمه­ای آسیا و پاسارگارد

– افزایش فروش بیمه نامه های عمر و پس انداز با هدف تامین اقتصادی، اجتماعی، روانی و افزایش امید به زندگی آحاد مردم

– اصلاح شیوه های بازاریابی به منظور توسعه بیمه های عمر و پس انداز

1-5- پرسش ها و فرضیات تحقیق

پرسش های تحقیق پیرامون عنوان ذکر شده به صورت زیر بیان می شود:

• چه عواملی در بیمه های عمر و پس انداز تاثیرگذار خواهند بود؟
• نقاط قوت و ضعف بیمه های عمر و پس انداز چیست؟
• پیرامون گسترش بیمه عمر و پس انداز در کشور چه راهکارهایی را می توان در پیش گرفت؟

فرضیات این تحقیق عبارتند از:

• عواملی نظیر سود، بازپرداخت، پشتوانه و.. بر بیمه های عمر و پس انداز تاثیرگذار خواهند بود.
• عواملی تاثیر گذار رابطه معناداری با قوت و ضعف بیمه های عمر و پس انداز خواهد داشت.
• راهکارهایی را جهتگسترش بیمه عمر و پس انداز ارائه می گردد.

پدیده­ی مراجعه­ی برخی صحابه به اهل­کتاب از زمان پیامبر p وجود داشته است که می­توان آن را با روایاتی که از پیامبر p به ما رسیده اثبات کرد. کلیتِ مراجعه­ی صحابه به اهل­کتاب مورد واکاوی برخی از علما و صاحب­نظران شیعه و سنی قرار گرفته است؛ هر یک از این بزرگان دلایلی را برای این قبیل مراجعات مطرح کرده­اند که بسته به رضایت یا عدم رضایت آن­ها، دلایل هم متفاوت شده است. از جمله این بررسی­ها می­توان به کتاب­های ” اضواءعلی­السنه­المحمدیه­اودفاع­عن­السنه” نوشته­ی محمودابوریه، “التفسیروالمفسرون” نوشته­ی محمدحسین­ذهبی، “التفسیروالمفسرون” محمدهادی­معرفت و “الاسرائیلیات­واثرها­فی­کتب­التفسیر” نوشته­ی رمزی نعناعه اشاره کرد که هر کدام بر اساس شواهد و مصادیق موجود و پیشینه­های اعتقادی خود، موضوع را بررسی و نتیجه­گیری کردند. آن­ها عاملان گسترش اقوال اهل­کتاب را شناسایی و سپس مراجعه­کنندگان به آن­ها را مورد سرزنش قرار می­دهند. همچنان­که آقای معرفت نیز در بخش­هایی از کتاب “التفسیروالمفسرون” خود به پدیده رجوع صحابه به اهل­کتاب و گرفتن پاسخ از آن­ها پرداخته است و فقط برخی صحابه را متخلف معرفی می­کند. بررسی اقوال این علما در مورد اهل­کتاب، به کلیتِ ممنوع بودن یا توجیه کردن این مراجعات باز می­گردد و کمتر کسی به محتوای سوالات پرسیده شده، توجه کرده است. حتی موافقان مراجعه به اهل­کتاب محتوای این تعاملات و پرسش­ها را مورد بررسی قرار نداده­اند. در مجموع می­توان گفت آنچه توسط نویسندگان مورد بررسی قرار گرفته است کلیتِ مراجعه به اهل­کتاب و نهی یا جواز آن را در بردارد و در حیطه محتوای این مراجعات به صورت تخصصی ورود نکرده­اند. از آنجایی که برخی موافقان مراجعات برای جوازی که صادر کرده­اند دلایلی را مطرح می­کنند که این دلایل نیاز به شواهد و بررسی دارد، از این رو نگارنده لازم دیده است تا با بررسی محتوای مراجعات، جواز صادر شده را مورد واکاوی قرار دهد.

به نظر می­رسد برای زدودن احادیث از لوث اسرائیلیات، انجام چنین پژوهش­هایی در قالب موضوعات اسرائیلیات ضروری است. در مجموع

 این حقیقت قابل انکار نیست که بحث پیرامون اهل­کتاب و اخذ مطالبِ تفسیری از آنان، پیشینه­ای دیرینه دارد و در کتاب­های متعدد این مطلب به شکل تکراری و مستند بر شواهد جزئی مورد بحث قرار گرفته است. اما تا­کنون مستند بر همه­ی موارد و شواهد در جوامع حدیثی اهل سنت این نکته مورد تأمل و بررسی قرار نگرفته و  چگونگی منبع قرار گرفتن اقوال اهل­کتاب توسط بسیاری از صاحب­نظران مورد بحث و نقادی واقع نشده است. بیشتر این بحث ها حول نظریه­پردازی مقدماتی و گرفتن یک نتیجه­ی کلی بوده است؛ به عبارت دیگر این نکات در توجیه مراجعات مطرح می­شود که برخی از صحابه در مطالب جزئی و یا در مطالب موافق با قرآن به اقوال اهل­کتاب مراجعه کرده­اند؛ اما در هیچ کدام از این نظریه­پردازی­ها به شکل مستند مصادیق مراجعه به اهل­کتاب مورد ارزیابی و بررسی قرار نگرفته است. چون با این بررسی­ها و استخراج شواهد، بسیاری از توجیهات قبلی به شکل جدی زیر سوال می رود و حتی می­توان گفت از حوزه توجیهات خارج می­شود.

اما آنچه نگارنده را به دقت نظر بر روی محتوای سوالات ترغیب کرد اقوال موافقان مراجعه به اهل­کتاب بود. زیرا آن­ها در عین نقاد بودن در قبال اسرائیلیات و عاملان گسترش آن، باز هم برای این مراجعات و موجه نشان دادن برخی افراد مراجعه کننده، سعی در کم اهمیت جلوه دادن محتوای “سوالات­پرسیده­شده” داشته و دلایلی از قبیل نقاد بودن این افراد در قبال این مراجعات و تثبیت و استقرار احکام در زمان مراجعات را مطرح می­کنند. همین امر اسباب کنجکاوی و انجام این تحقیق را فراهم آورد. از طرفی نبود چنین پژوهشی برای اقامه در مقابل موافقان مراجعه به اهل­کتاب، جدّیت انجام این کار را دو چندان کرد.

پایان­نامه­ی حاضر در چهار فصل سامان یافته است. فصل اول: کلیات؛ فصل دوم: بررسی ادله موافقان و مخالفان مراجعه به اهل­کتاب؛ فصل سوم: صحابه و دیگران و چگونگی موضع­گیری آنان در قبال مراجعه به اهل­کتاب؛ فصل چهارم: ارائه شواهد و قرائن دال بر ارتباطات با اهل­کتاب از منابع اهل سنت؛ و در انتها به نتیجه گیری کلی پرداخته شده است.

قصد ما استخراج شواهد از متون دسته اول اهل سنت بود؛ اما در برخی از این متون مانند صحیح­مسلم، سنن­دارمی، سنن­ترمذی، مسنداحمد و مستدرک حاکم­نیشابوری شواهد کمی وجود داشت. طبق بررسی­های انجام شده در هر کدام از کتاب­های نام برده شده تنها یک حدیث وجود داشت. در موطأ مالک بیست و دو گزارش از مراجعه به اهل­کتاب وجود داشت. در کتاب­های صحیح­بخاری، سنن­ابن ماجه و سنن نسائی، گزارشی از مراجعه به علماء اهل­کتاب نبود. لذا به کتاب­های دیگر اهل سنت مراجعه کرده و آن­ها را مورد بررسی قرار دادیم و به مقدار قابل توجهی از شواهد دست یافتیم. در طول کار از نظرات و تحقیقات صورت گرفته توسط نویسندگان متأخر بهره­های فراوانی برده شده است. مراجعه به کتاب­های رجالی و تاریخی نیز به عنوان مکملی برای تکمیل پژوهش بکار رفته، زیرا همه­ی سعی نگارنده بر این بود تا محتوای سوالاتِ پرسیده شده از اهل­کتاب و میزان اهمیت آن­ها، بر اساس مستنداتِ بدست آمده، بررسی شود. در راستای رسیدن به هدف تعیین شده، موفق به بررسی عملکرد صحابه و چگونگی موضع­گیری آنان در قبال این مراجعات شدیم و توانستیم نظر صاحب­نظران موافق و مخالفِ این مراجعات را مطرح و مورد بررسی قرار دهیم.

بیان مسئله

آنچه که در این پژوهش مورد بررسی و تأمل قرار گرفته است، محتوای سوالاتی است که برخی صحابه از اهل­کتاب یا تازه مسلمانان اهل­کتاب پرسیده­اند. علت اهمیت چنین پژوهشی، آراء و نظرات بسیاری از صاحب­نظران اهل سنت است که اعتقاد به بی­اهمیت بودن محتوای این سوالات دارند و همچنین، پیشرفتِ پژوهش­هایی است که بر مبنای چنین نظریه­ی بدونِ سند و مدرکی پایه­ریزی شده است. البته چنین تفکری در میان صاحب­نظران اهل­سنت وجود دارد. همانطور که می­دانیم نص صریح سنت رسول اکرمp بر عدم مراجعه به اهل­کتاب است و صراحت بیان رسول­اکرمp در این نهی، کار را به بی اهمیت یا با اهمیت بودن مراجعات نمی­کشاند. البته گزارش­های رسیده از رویه و منش صحابه­ی وفادار رسول­اکرمp نیز بر درستی مدعای ما، صحه می­گذارد. با این حال در کتاب­های متقدمان به خصوص در جوامع اهل سنت، از جمله موطأ مالک، مسند احمدحنبل، صحیح مسلم و. . شاهد گزارش­هایی از مراجعات برخی صحابه به اهل­کتاب بوده­ایم. در این پژوهش سعی به بررسی اسناد و مدارک قائلان این نظریه داشته تا صحت گفتار ایشان معلوم شود.

مرجعیت اهل­کتاب برای صحابه، از جهات گوناگون قابل بررسی است. اولین نکته­ی قابل بررسی این است که در زمان پیامبرp این مراجعات، اختصاص به چه افرادی داشت؟ آیا همه صحابه این مرجعیت اهل­کتاب را پذیرفته بودند؟ در تاریخ، این مراجعات ثبت شده است و عموماً موضع­گیری پیامبرp نیز در قبال این ارتباطات، مذکور است. اما براستی چرا دیگر صحابه با این ارتباطات عجین نشده­اند؟ این پژوهش با در نظر گرفتن این مهم که از موضوع مطرح شده خارج نشود، سعی در پاسخگویی مختصری به این چراها دارد.

با مطالعه و بررسی اقوال صاحب­نظران متأخر، برای توجیه و تأیید این مراجعات، ادله­ی مختلفی یافت می­شود. برخی از ایشان مراجعات به اهل­کتاب را چه به لحاظ محتوایی و چه به لحاظ حجمی قابل توجه نمی­داند و جزئی بودن آن­ها را مطرح می­کند؛ همچنین ابن­کثیر استفاده از این موارد را به طور کلی رد نکرده و بکار گرفتن اسرائیلیات را به عنوان شاهد، مفید دانسته است؛ البته دیگر دلایلی از این قبیل، از سمت صاحب­نظران اهل سنت مطرح شده است.

سعی شده در طول انجام کار این نظریات مطرح، نقد و بررسی شوند تا در مقام عمل، این موارد با آن دلایل مقایسه و میزان حقیقی بودن آن­ها سنجیده شود. البته با بررسی و اثبات این­که، مراجعات و سوالات در مسائل جزئی و برای گرفتن مؤید نبوده است، صاحب­نظران باید در ادله خود تجدید نظر کنند.

محدوده­ای که در این تحقیق مد نظر است، استخراج نظریات مخالف و موافق در مورد نحوه، کیفیت و حجم مراجعات به اهل­کتاب می­باشد.

پژوهش ا­نجام شده با در نظر گرفتن چهار فصل، کار خود را شروع و به پایان می­رساند.

فصل اول تحت عنوان کلیات، مباحث ضروری مطرح می­شود.

فصل دوم که جانمایه و هدف اصلی پژوهش در آن قرار دارد، به بررسی ادله­ی صاحب­نظران اهل­سنت و شیعه پرداخته است و سعی در دسته­بندی موافقان مراجعه و مخالفان مراجعه به اهل­کتاب شده است.

فصل سوم سعی بر آن بوده است که به صحابه و دیگران و چگونگی موضع­گیری آنان در قبال مراجعه به اهل­کتاب پرداخته شود.

فصل چهارم، سعی در استخراج مصادیق مراجعاتِ صحابه به علمای اهل­کتاب در بیش از20  کتاب اهل سنت شده است. در این فصل شاهد دسته بندی این سوالات و یا حتی اقوال اهل­کتاب هستیم.

در انتها با اختصاص به نتیجه گیری کلی، سعی در پاسخ­گویی به سوالاتِ مطرح شده در بیان مسئله پرداخته شده است.

1-1–معماری سازمانی و کلیّات موضوع

در دنیای امروز که کسب‌وکارها به شدت متأثر از تحولات محیطی است و تغییر به عنوان یک پارامتر ثابت، همواره وجود دارد، آنچه یک سازمان یا کسب‌وکار را قادر به ادامه حیات اثربخش و کارآمد می‌سازد، توانایی آن سازمان در پاسخ بهنگام، مناسب به این تحولات و تغییرات است. از دغدغه‌های اصلی مدیران در این اوضاع متلاطم و پیچیده، چگونگی به حداقل رساندن اثر محرک‌های بیرونی بر سازمان متبوع خود و ارتقاء سهم بازار، رضایت مشتریان و در نهایت ربودن گوی رقابت از رقبا می‌باشد. صاحبان کسب‌وکار همواره به دنبال واکنشی مناسب به این محرک‌ها بوده‌اند و از جمله می‌توان به بازنگری در کسب‌وکار و اصلاح فرآیندهای کاری و همچنین استفاده از فناوری متناسب اشاره کرد.

با گذار از عصر تولید انبوه به عصر مدیریت اطلاعات و دانش، كلیة فرآیندها و فعالیت‌های سازمان‌ها تحت تأثیر تغییرات بنیادی قرار گرفته است. در این زمان، اطلاعات نه تنها یكی از منابع و دارایی‌های اصلی سازمان‌ها شناخته می‌شود، بلكه ابزاری برای مدیریت مؤثر سایر منابع و دارایی‌های سازمان نیز به شمار رفته و از اهمیت و ارزش ویژه‌ای در سازمان‌ها برخوردار شده است. از این رو، فناوری اطلاعات كه شامل فناوری‌های به كارگرفته شده در تولید، پردازش، انتقال، به كارگیری و مدیریت اطلاعات است، فرصت‌های جدیدی برای بهبود بهره‌وری در اختیار سازمان‌ها گذارده است. با فرصت‌های بالقوه‌ای كه فناوری اطلاعات برای دسترسی به بازارهای جهانی به وجود می‌آورد، بنگاه‌ها به طور فز اینده‌ای برای بهره گیری از این فرصت ها، تحریك می‌شوند[1].

در دهه‌های گذشته، غالب سازمانها، راهبرد بازسازی و مهندسی مجدد را در پاسخ به مسائل و تغییرات محیطی انتخاب می‌کردند اما اکنون، رویکردها و راه‌حل‌های گذشته، قابلیت و توانایی خود را برای مقابله با مسائل سازمانی و محیط بیرونی از دست داده و بهتر است با رویکردها و دیدگاه‌های جدیدی جایگزین شود. بهترین و نوترین راه بقا و موفقیت سازمان‌ها در این آشفته بازار، توجه و تمرکز آن‌ها بر «چابکی سازمانی» است. چابکی سازمانی، پاسخی است آگاهانه و جامع به نیازهای در حال تغییرِ مداوم در بازارهای رقابتی و کسب موفقیت از فرصت‌هایی که سازمان به دست می‌آورد[2].

بهره‌گیری از فناوری‌های نوین به ویژه فناوری اطلاعات جمله‌ی ابزارهایی بوده که در شکل‌های گوناگون خود مورد توجه مدیران سازمان‌ها بوده است. اما نکته‌ی حائز اهمیت، راهبری صحیح فناوری اطلاعات در جهت خلق ارزش در بخش‌های مختلف کسب‌وکار می‌باشد. بزرگترین چالش کسب‌وکارها در بهره‌برداری از خدمات فناوری اطلاعات، صرف کمترین هزینه ممکن و دریافت بهترین کیفیت می‌باشد.

مبحث معماری سازمانی از اواخر دهه 80 میلادی توسط زکمن با هدف ارائه یک ساختاری برای بهره‌گیری از فناوری اطلاعات در جهت دستیابی به اهداف کسب‌وکار، مطرح گردید و در ادامه برای اطمینان از ارزش آفرینی و مدیریت اثربخش فناوری اطلاعات در کسب‌وکار، چارچوب‌هایی نظیر Zackman، COBIT، FEAF، TOGAF ارائه گردید که هر کدام بر جنبه‌هایی خاص از این فناوری تأکید دارند. به عنوان مثال چنانچه به دنبال ارزیابی و كنترل توسعه فناوری اطلاعات و همخوانی و همــ‌راستایی اهـداف فنـــاوری اطلاعات با اهداف واقعی كــسب و كار باشیم، چارچوب COBIT با رویکردی فرآیندگرا و مجموعه‌ای اهداف کنترلی در حوزه ارزیابی فناوری اطلاعات تدوین شده است.

معماری سازمانی سابقه‌ای طولانی در مقابله با فنآوری‌های مختل کننده است. در واقع، یکی از مهارت‌های اصلی معمار، تشخیص فناوری‌های نوظهوری است که احتمالاً منافعی برای کسب‌وکار به دنبال دارند و آن فناوری‌ها را با آغوش باز می‌پذیرد. همچنین معماران سازمانی درک می‌کنند که چگونه وقایع کسب‌وکار، نظیر ادغام، اکتساب و سلب می‌توانند منجر به توسعه معماری جدید شوند. با این حال و اگرچه کمتر شناخته شده است، اهمیت استفاده از معماری سازمانی به طور کلی به عنوان ابزاری برای مقابله با خطرات زمینه کسب‌وکار است[26].

از جمله ویژگی‌هایی که امروزه در تدوین برنامه راهبردی برای کسب‌وکار باید مورد توجه قرار گیرد، داشتن قابلیت تطابق، انعطاف‌پذیری و واکنش مناسب سازمان در برابر تغییرات پیش بینی نشده و ناخواسته است. این همان چیزی است که از آن به عنوان چابکی از آن یاد می‌شود. در حوزه فناوری اطلاعات اصطلاح چابکی ابتدا در مورد نرم‌افزار مطرح گردیده و مجموعه‌ای از اصول نظیر سادگی، پویایی، تکامل تدریجی، تأکید بر خلاقیت، نتیجه گرایی برای آن معرفی شده است و سپس به مباحث معماری سازمانی توسعه یافت.

معماری سازمانی چابک متأثر از اصول تعریف شده برای توسعه نرم‌افزارهای چابک و مدیریت چابک می‌باشد. با این تفاوت که معماری سازمانی چابک دارای خصوصیات خاص خود می‌باشد و این به تفاوت مهندسی و مدیریت با معماری برمی‌گردد. در معماری علاوه بر اصول مهندسی بر هنر نیز تأکید بسیاری وجود دارد. همچنین در معماری علاوه برجنبه‌های ساختاری برجنبه‌های رفتاری هم تأکید وجود دارد[3].

در این تحقیق با توجه به تعاریف و اصول ارائه شده برای معماری چابک و ویژگی‌های چارچوب توگف و همچنین بهره‌گیری از فرآیند برنامه‌ریزی راهبردی در سازمان، تلاش می‌کنیم مدلی برای تحقق چابکی در فرآیند معماری سازمانی ارائه کنیم.

1-2–طرح مسئله و اهمیّت تحقیق

چارچوب‌های ارائه شده برای معماری سازمانی علیرغم اینکه به عنوان یک نقشه راه فناوری اطلاعات برای کسب‌وکار بسیار راهگشا می‌باشند، اما پرسش‌هایی قابل تأمل را در ذهن مدیران و صاحبان کسب‌وکار ایجاد می‌شود. سئوالاتی نظیر : چه شرایطی برای عملیاتی کردن آنها لازم است؟ آیا تمامی نیازهای کسب‌وکار را در حوزه فناوری اطلاعات پوشش می‌دهند؟ آیا به طور کامل به نیازمندی‌های ذینفعان سازمان رسیدگی می‌کنن؟ آیا نسبت به سرمایه‌ای که از کسب‌وکار مصرف می‌شود، ارزش خلق می‌کنند؟ چقدر در مقابل تغییرات ناخواسته انعطاف پذیرند؟ و شاید ده‌ها سئوال و دغدغه از این شکل.

در شرایط عادی و ایده آل فعالیت یک کسب‌وکار شاید معماری اطلاعات سازمانی خیلی موضوعی چالش برانگیز نباشد اما مشکل از آنجا شروع می‌شود که امروزه بسیاری از تغییر و تحولات اثرگذار بر کسب‌وکارها را شاهد هستیم که خارج از اراده آنها بوده و حتی بر کسب‌وکار تحمیل می‌شود و می‌تواند معماری سازمانی را منجر به شکست کند. این عوامل ناخواسته و خارج از پیش بینی نیازمند مدیریتی جامع در تمامی جوانب است تا موفقیت و ادامه حیات کسب‌وکار تضمین شود. در این اوضاع و احوال است که که با اصطلاحاتی نظیر میزان انعطاف پذیری، پویایی، تطبیق پذیری، ثبات و پایداری در مقوله معماری سازمان مواجه می‌شویم. ویژگی‌های ذکر شده امروزه با عنوان چابکی به آن پرداخته می‌شود. اما اینکه در عمل چگونه این چابکی قابل تحقق است نیازمند تحقق چابکی در تمامی زمینه‌های مرتبط با موضوع معماری سازمانی است.

درک اهمیت و ضرورت چابک‌سازی معماری سازمانی با در نظرگرفتن شرایط محیطی حاکم بر کسب‌وکارها، چندان دشوار نمی‌باشد. مسائلی چون بروز تغییرات پیش بینی نشده و ایجاد تلاطم در سازمان، روش‌های سنتی معماری سازمانی را دچار مشکلات متعددی می‌کند و سبب شکست معماری سازمانی و از دست رفتن سرمایه‌های هنگفتی در سازمان می‌شود. از سویی دیگر تغییر الگوها و مدل‌های کسب‌وکار، بر اثر تحولات سریع فناوری و بویژه فناوری اطلاعات، فضایی رقابتی بوجود آورده که غفلت از آن می‌تواند منجر به خطر افتادن حیات سازمان گردد و اینجاست که پایداری، قابلیت تطابق و انعطاف پذیری کسب‌وکار امری حیاتی خواهد بود.

به دلیل عدم آگاهی از فرصت هایی که معماری سازمانی می‌تواند برای سازمان فراهم آورد، در بسیاری از سازمان ها موضوع معماری سازمانی جایگاهی ندارد و یا به عنوان موضوعی فاقد اولویت بالا به آن نگاه می‌شود. از موضوعاتی که به عنوان دغدغه و نگرانی بزرگ برای صاحبان کسب‌وکار مطرح است، موضوع همراستایی کسب‌وکار و فناوری اطلاعات است. معماری سازمانی یكی از مهم‌ترین و پركاربردترین راهكارهای سازمانی برای همراستایی راهبردی فناوری اطلاعات با كسب و كار سازمان و ابزار قدرتمندی برای ساماندهی به سیستم‌های اطلاعاتی پیچیده می‌باشد[4]. بدیهی است که به هراندازه که معماری سازمانی چابک تر باشد بتواند در شرایط پیچیده و ناپایدار پاسخگوی نیازهای ذینفعان کسب‌وکار باشد، بدون شک اهداف کسب‌وکار بهتر محقق خواهد شد و این به معنای تحقق همراستایی می‌باشد.

در عصر چابكی دیگر نمی توان همه چیز را ازقبل پیش بینی و برنامه‌ریزی كرد، لذا استفاده از روش‌های كلاسیك معماری سازمانی نتیجه بخش نخواهد بود. با توجه به گسترش تغییرات و تلاطم دیگر نمی‌توان وضعیت موجود و وضعیت مطلوب را به شكل ایستا تعریف نموده و سپس برای حركت از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب برنامه‌ریزی نمود. روش‌های كلاسیك معماری سازمانی به دلیل داشتن برخی از ویژگی ها در محیط‌های پرتلاطم دچار مشكلاتی هستند. برخی از این ویژگی ها عبارتند از [5]:

• سخت بودن تولید محصولات و فرآورده‌های معماری سازمانی
• تولید حجم عظیمی از مستندات
• وجود افراد تطبیق ناپذیر در تیم معماری سازمانی و سایر تیم ها
• اصرار بیش از حد داشتن به مسائل تكنیكی به جای همكاری و كارتیمی
• عدم بكارگیری مدیریت دانش محور
• استفاده از متدولوژی‌های نامناسب
• عدم وجود ابتكار و خلاقیت درافراد و تبعیت محض از برنامه‌ها و رعایت حداكثر بروكراسی
• وجود فازها و چرخه‌های طولانی
• برگزاری جلسات نامناسب كارشناسی و مدیریتی
• طولانی بودن زمان توسعه سیستم‌های كاربردی اثر بخش و تحول آفرین و…

روش‌های چابك معماری سازمانی سعی دارند تا از شكنندگی معماری سازمانی در سازمان‌های متلاطم و پرتغییر جلوگیری نمایند [5]. چارچوب توگف به لحاظ شکل و ماهیت، برخی از ویژگی‌های معماری چابک را دارا می‌باشد. ازجمله‌ی این ویژگی ها می‌توان به چرخه‌ی تکرار و توسعه‌ی تدریجی و افزایشی آن حول نیازمندی‌های ذینفعان اشاره کرد.

تلاش ما در این تحقیق بر این اساس بوده که با توجه به اصولی که برای چابکی ارائه شده است و تجاربی که در زمینه وجود دارد، با استفاده از چارچوب توگف و ترکیب آن با موضوع برنامه‌ریزی راهبردی سازمان مدلی را جهت تحقق چابکی معماری سازمانی در عمل ارائه نمائیم.

اسلام تنها دینی است که مبتنی بر تعالیم الهی و بینش توحیدی است در همه جای دستورات آن آیات کرامت و همدلی فراوان است .از جمله مسایل مورد توجه و با اهمیت دین مبین اسلام رفع مشکلات و احتیاجات فردی و اجتماعی مردم است . در این میان بزرگترین و مهمترین مشکل فقر است که در این ارتباط راه حلهایی ارایه و به این مسئله اندیشیده است . چرا که فقر از مهمترین مسایل ودرد های جوامع بشری است و قسمت بزرگی از تلاشهای انسان و جوامع و مکتب ها در مبارزه با این مشکل خلاصه می شود . علیرغم پیشرفتهایی که در بیشتر شئون نصیب انسان گشته ، هنوز آمار افراد فقیر و تنگدست که در تامین معاشر خود درمانده اند بالاست و سیستم های اقتصادی حاکم بر کشورها در حل این مشکل سخت در مانده اند .

درراستای راه حلهای ارائه شده در دین مبین اسلام رسیدگی و مراقبت از بیماران ، معلولین ، از کار افتادگان ،‌اسیران ، ایتام ، زنان بی سرپرست سالمندان ، در راه ماندگان ،‌مصیبت زدگان ، آسیب دیدگان ، مستمندان ومحرومان را مطرح و از جمله وظایف حکومت اسلامی و امت مسلمان قلمداد نموده است.

کمیته امداد امام خمینی ( ره ) به عنوان نهادی جوشنده از بطن انقلاب شکوهمند اسلامی و با الهام از تعالیم بخش شرع مقدس ، تولیت و رسیدگی به مسائل و مشکلات مددجویان را در تمامی زمینه های ممکن در رأس برنامه ها و اقدامات خود قرار داده که میم توان به تامین هزینه های خوراک ، پوشاک ، مسکن ، درمان ،‌تحصیل و آموزش اشتغال ،‌ازدواج و غیره اشاره نمود این نهاد به منظور یاری رساندن مطلوب به اقشار محروم جامعه ترویج سنتهای حسنه و هدایت انگیزه های کمکهای مردمی در قالب فروض و توصیه های دین مبین اسلام در جهت رفع محرومیت و فقر زدایی واقعی اقدام به جلب و جذب مشارکتهای مردمی نموده است.

2-1- بیان مسأله

شناخت تنگناهای فقر و رفع محرومیت یكی از محورهای اساسی مورد توجه در برنامه ریزی های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. اما گستردگی كار و ابعاد مختلف این مساله اجتماعی، ضرورت مشاركت و همیاری مردم را در این زمینه مسجل می سازد. بدین لحاظ كمیته امداد امام خمینی(ره) سنگ بنای خود را بر جلب مشاركتهای مردمی گذارده و در خط مشی های خود به این موضوع پرداخته است.

از اینرو یافتن شیوه های جدید جلب مشاركتهای مردمی همواره می بایست مدنظر قرار گیرد چراكه تغییرات اجتماعی تغییر در این شیوه ها را نیز ضروری می سازد. كمیته امداد امام خمینی (ره) به لحاظ تنوع خدمات و گستردگی پوشش و جمعیت تحت حمایت جایگاه ویژه ای را در

 بخش تأمین اجتماعی كشور به خود اختصاص داده به نحوی كه می توان مهمترین ویژگی این نهاد را اتكاء به مشاركت مردمی درامورحمایتی دانست. از اینرو بررسی زمینه های توسعه مشاركتهای مردمی در امور حمایتی كمیته امداد به دلایل زیر همواره یك موضوع بنیادی برای مدیران این نهاد محسوب می شود:

نخست اینكه جامعه ما به دلایل ویژگی های خاص مذهبی، شعائری، ملی، ارزشی و… دارای پتانسیل بیشتری در زمینه همیاری و كمك به همنوع است كه خود می تواند عامل بنیانی در ایجاد یك سیستم حمایتی كارا، پایدار و مستقل ( ازكمك های دولت و سازمانهای بین المللی) باشد ولی بررسی ها نشان می دهد كه هنوز تا بهره گیری مطلوب و بهینه ازظرفیت های موجود در جامعه، فاصله وجود دارد. دوم اینكه، اتكاء به مردم و تأكید سیاست كلی كمیته به كمك های مردمی به عنوان اساسی ترین استراتژی, نقش اساسی در پایدار نمودن درآمدها و وابستگی كمتر به دولت ایفاء خواهد كرد. و بالعکس هر گونه کاستی درزمنیه عدم جلب مشارکت های مردمی اعم از صدقات و سایر کمک های نقدی و غیر نقدی اهداف این نهاد خدمت رسان به اقشار محروم را خدشه دار خواهد کرد لذا در این پژوهش برآنیم تا به مطالعه شهرستان بستک و بندرلنگه در خصوص عدم رغبت افراد این مناطق که عموما اهل سنت هستن به مشارکت درکمک های مردمی و صدقه دادن بپردازیم وبا توجه به انچه که آمار و اطلاعات جمع آوری شده از سوی کمیته امداد استان هرمزگان نشان می دهد درآمد حاصل از کمک های مردمی در این دو شهرستان طی سال های 80 تا 91 بسیار کمتر از سایر مناطق استان می باشد و با توجه به اینکه درامد هر منطقه در هر زمینه ای که باشد در همانجا و برای همان مددجویان هزینه می گردد این مساله می تواند مشکلاتی را در خصوص تامین نیازمندی های مددجویان و کاهش فقر و محرومیت انان فراهم آورد حالا باید دید علل و مسائلی که عدم رغبت افراد  اهل سنت در شهرستان های بستک و بندرلنگه را در خصوص مشارکت در کمک های مردمی و صدقه دادن را سبب شده است چه می باشد؟

3-1- اهمیت و ضرورت پژوهش

انجام بررسی و مطالعه در خصوص علل عدم رغبت اهل سنت منطقه بستک وبندرلنگه  به مشارکت در کمک های مردمی و صدقه دادن بدین لحاظ دارای اهمیت است که مشاركت به عنوان یكی از عوامل موثر در فرایند توسعه هر سازمان ، نقش تعیین كننده ای در پیشبرد اهداف سازمانی دارد. كمیته امداد امام خمینی(ره) از جمله این سازمانهاست كه با تكیه بر ارزش های اصیل انسانی و با بكارگیری امكانات و تسهیلات موجود می كوشد با جلب مشاركت های مردمی ، در راستای فقرزدایی گامهای بلندی بردارد. یكی اززمینه های مهم فعالیت این نهاد در راسـتای جـلب مـشاركت های مردمی، جمع آوری هدایا و كمك های خیرین در قالب صدقات و سایر کمک های نقدی و غیر نقدی می باشد و از آنجا که مردم شهر بستک و بندرلنگه راغب به مشارکت در این زمینه نمی باشند این مسئله همواره مورد توجه مسئولین امداد بوده و غلارغم تلاش هایی در این خصوص هنوز نتایج مطلوبی از این روند بدست نیامده است و این موضوع جلب مشاركت های مردمی نزد كمیته امداد امام خمینی (ره) كه از دستاوردهای انقلاب اسلامی به منظور خدمت رسانی و کاهش آلام قشر محروم جامعه است را  با ؛  مشکل رو به رو ساخته و لذا باید با انجام بررسی  و تحقیق کاربری به دنبال راهکارهای علمی و ازمون شده در این خصوص می باشد . و از آنجا که هر گونه کاستی در این زمینه فلسفه خدمت رسانی را خدشه دار می سازد و روند مبارزه با فقر و محرومیت که سرچشمه بسیاری از معضلات و مسائل اجتماعی است را کند می سازد بررسی این مساله در منطقه بستک و بندر لنگه که خود درگیر این موضوع می باشند از ضرورت اجتناب ناپذیر برخوردار می باشد.

4-1- اهداف پژوهش

هدف اصلی : هدف اصلی از انجام این پژوهش بررسی علل عدم رغبت اهل سنت منطقه بستک وبندرلنگه  به مشارکت در کمک های مردمی و صدقه دادن می باشد.

اهداف فرعی:

1- بررسی رابطه میان میزان تبلیغات ومیزان دریافت  صدقات در جامعه مورد بررسی .

2- بررسی رابطه میان بالابردن فرهنگ مذهبی در جماعت اهل سنت و میزان صدقات.

3- بررسی رابطه میان عقاید اهل سنت ومیزان صدقات.

4- بررسی رابطه میان آشنایی جماعت اهل سنت با فعالیتهای کمیته امداد و میزان صدقه.

5- بررسی رابطه میان نوع شغل در جماعت اهل سنت و میزان صدقات.

6- بررسی رابطه میان میزان تحصیلات در جماعت اهل سنت و میزان صدقات.

7- بررسی رابطه میان میزان درامد در جماعت اهل سنت و میزان صدقات.

 8-بیان راه کارهایی برای افزایش میزان کمکهای مردمی و صدقه.

5-1- فرضیات

1: به نظر می رسد میان تبلیغات رسانه ای  ودریافت صدقات بیشتر رابطه وجود دارد.

2:  به نظر می رسد میان بالابودن فرهنگ مذهبی درجامعه اهل سنت وپرداخت صدقه رابطه وجود دارد

3:  به نظر می رسد بین عقاید اهل سنت ومیزان صدقات پرداختی رابطه وجود دارد

4: به نظر می رسد بین آشنایی افرادبافعالیت های خیریه ی کمیته امداد وپرداخت صدقه رابطه وجود دارد.

5: به نظر می رسدمیان مشاغل افراد ومیزان صدقات پرداختی رابطه وجود دارد

6: به نظر می رسدمیان سطح تحصیلات ومیزان صدقات پرداختی رابطه وجود دارد

7: به نظر می رسدبین میزان درآمد افراد ومیزان صدقات پرداختی رابطه وجود دارد.

سوالات:

1-عوامل رغبت افراد به پرداخت صدقه چیست؟

2-آیا بالابودن فرهنگ مذهبی باعث پرداخت صدقه بیشتر ومشارکت بیشتر درامور خیریه می شود؟

3-دیدگاه اسلام درموردصدقه وامور خیریه چیست؟