گزارش­های مالی، از مهم­ترین فرآورده­های سیستم حسابداری است، که از اهداف عمده آن فراهم آوردن اطلاعات لازم برای ارزیابی عملکرد و توانایی سودآوری بنگاه اقتصادی است. یکی از اقلام حسابداری که در گزارش­های مالی (صورت سود و زیان) تهیه و ارائه می­شود سود خالص است، که کاربردهای متفاوتی دارد. معمولا سود به عنوان مبنایی برای محاسبه مالیات، عاملی برای تدوین سیاست­های تقسیم سود و راهنمایی برای سرمایه­گذاری و تصمیم­گیری و بالاخره عاملی برای پیش­بینی عملکرد آتی شرکت به شمار می­آید.
محاسبه سود خالص بنگاه اقتصادی متاثر از روش­ها و برآوردهای حسابداری است، بدین لحاظ امکان دستکاری سود توسط مدیریت وجود دارد. وجود زمینه مناسب برای تخریب سود (ناشی از تضاد منافع و همچنین به علت پاره­ای از محدودیت­های ذاتی حسابداری از جمله نارسایی­های موجود در فرآیند برآوردها و پیش­بینی­های آتی و همچنین امکان استفاده از روش­های متعدد حسابداری توسط بنگاه) موجب شده است که سود واقعی بنگاه از سود گزارش شده در صورت­های مالی متفاوت باشد. در همین راستا از آنجایی که سود از مهم­ترین معیارهای ارزیابی عملکرد و تعیین کننده ارزش بنگاه­های اقتصادی تلقی می­گردد، موضوع کیفیت سود مورد توجه محققان و دست­اندرکاران حرفه حسابداری و مدیریت سرمایه­گذاری قرار گرفته است. توجه حرفه حسابداری برمحور این هدف استوار است که آیا سود خالص گزارش شده عملکرد عملیاتی واحد تجاری را به طور منصفانه منعکس می­کند یا خیر. با توجه به اهمیت کیفیت سود این پژوهش سعی دارد به بررسی تاثیر کیفیت سود بر میزان و نوع واکنش بازار و سرمایه­گذاران (به گزارشات تعدیلی) بپردازد.
1-2- بیان مسأله
سود یکی از با اهمیت­ترین اقلام صورت­های مالی است که در شرکت­ها به عنوان یکی از معیارهای تصمیم­گیری برای ارزیابی عملکرد و تعیین

 ارزش بنگاه اقتصادی محسوب می‌شود. هدف از گزارش سود، تامین و ارایه اطلاعات مفید برای اندازه‌گیری کارایی مدیریت، پیش­بینی آینده واحد انتفاعی و توزیع آتی سودسهام، مبنایی برای تشخیص مالیات، بررسی قیمت محصولات و… برای ذینفعان می‌باشد. (احمدپور، 1388).

در تعیین ارزش شرکت علاوه بر کمیت سود، به کیفیت آن (زمینه بالقوه رشد سود و میزان احتمال تحقق سودهای آتی) نیز باید توجه کرد. سود حسابداری و اجزای مربوط به آن از جمله اطلاعاتی است كه در تصمیم­گیری استفاده­كنندگان موثر است. در صورتی­كه سود حسابداری گزارش شده فاقد كیفیت باشد، عدم اطمینان ایجاد می­گردد، عدم اطمینان مزبور منجر به ایجاد ریسك و در نهایت تقاضای یك نرخ بازده بالاتر از جانب سهام­داران می­شود. افزایش نرخ بازده مورد انتظار سهام­داران، هزینه سرمایه سهام عادی را افزایش داده و به تبع آن هزینه سرمایه شركت افزایش می­یابد. (احمدپور، 1388)
کیفیت سود و به صورت عام­تر کیفیت گزارشات مالی، مورد علاقه کسانی است که از گزارش­های مالی برای تصمیم­گیری­های سرمایه­گذاری و انعقاد قراردادهای مختلف استفاده می­کنند. از دیدگاه سرمایه­گذاری، کیفیت سود پایین مطلوب نیست زیرا نشانگر وجود ریسک در تخصیص منابع به آن بخش می­باشد و باعث کاهش رشد اقتصادی از طریق تخصیص نادرست سرمایه­ها خواهد شد. از طرفی،کیفیت سود پایین باعث انحراف منابع از طرح­های با بازده واقعی به طرح­های با بازده غیرواقعی می­شود که کاهش رشد اقتصادی را در پی خواهد داشت.(اسماعیلی، 1389)
به همین جهت سرمایه­گذاران و سایر استفاده­کنندگان از صورت­های مالی عموما با اطلاعات منتشر شده توسط شرکت­هایی که از کیفیت سود پایین­تری برخوردارند با تردید بیشتری برخورد می­نمایند. به همین جهت این تحقیق در پی پاسخگویی به این سئوال است که تفاوت در کیفیت سود شرکت­ها چه تاثیری بر میزان و نوع واکنش بازار و سرمایه­گذاران به گزارشات تعدیلی دارد. انتظار این تحقیق بر آن است که سرمایه­گذاران در مورد شرکت­هایی که از کیفیت سود پایین­تری برخوردارند در مقایسه با شرکت­هایی که از کیفیت سود بالاتری برخوردارند نسبت به گزارشات تعدیلی سود واکنش کمتری نشان دهند. در این تحقیق واکنش بازار با استفاده از بازده اضافی سهام در بازه زمانی انتشار گزارشات تعدیلی اندازه­گیری و مورد مطالعه قرار گرفته است.
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق

1. تاکنون در رابطه با تاثیر احتمالی کیفیت سود بر واکنش سرمایه­گذاران به گزارشات مالی تعدیلی تحقیقی انجام نگرفته است که این تحقیق می­تواند در جهت رابطه فوق موثر واقع گردد.

1. فهم بهتر از عکس­العمل سرمایه­گذاران و عوامل موثر بر آن، می­تواند به ارائه راه­کارهایی برای افزایش سطح اطمینان سرمایه­گذاران در بازارهای مالی كمك کند و از این طریق زمینه بهبود و سودمندی در تخصیص منابع توسط شركت­ها را فراهم می­آورد.

 
1-4- جنبه جدید و نوآوری بودن تحقیق
با توجه به بررسی­های صورت گرفته مشخص گردید كه این تحقیق تاكنون در ایران انجام نشده است، لذا از این جهت دارای تازگی بوده و همراه با نوآوری است، همچنین مدل­های مورد استفاده در این تحقیق بالاخص مدل مورد استفاده برای واکنش بازار به گزارشات تعدیلی نیز از دیگر جنبه­های جدید و نوآوری تحقیق به شمار می­آید.
1-5- اهداف تحقیق

• اهداف اصلی

1. مطالعه تاثیر کیفیت سود بر واکنش سرمایه­گذاران به گزارشات مالی تعدیلی شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.

1. اندازه­گیری کیفیت سود بر اساس بر اساس دو الگوی اسلوان[1] (1996) و اقلام تعهدی (2002) و بررسی اینکه کدام یک در پیش­بینی واکنش بازار مفیدتر است.

• اهداف فرعی

1. کمک به سرمایه­گذاران با ارائه شاخص­هایی به جهت ارزیابی هر چه بهتر سهام خریداری شده.

1. کمک به اداره کنندگان بورس اوراق بهادار تهران به منظور افزایش کارایی بازار سرمایه.

1-6- سوال تحقیق
با توجه به مطالب مطرح شده فوق سوالات پزوهش به صورت زیر گسترش می­یابد:
سوال اول: آیا شرکت­هایی که کیفیت سود پایین­تری دارند در مقایسه با شرکت­های با کیفیت سود بالاتر،  واکنش ضعیف­تری در خصوص گزارش تعدیلی از  بازار دریافت خواهند کرد؟
سوال دوم: آیا کیفیت سود اندازه­گیری شده با استفاده از الگوی اسلوان (1996)، از کیفیت سود اندازه­
گیری شده با استفاده از شاخص اقلام تعهدی  بر اساس مدل دی چو و دی شف[2] (2002) در پیش­بینی واکنش بازار مفیدتر است؟
1-7- فرضیه تحقیق
با توجه به سوالات تحقیق، فرضیات این پژوهش به صورت زیر مطرح می­گردد:
فرضیه اول: شرکت­هایی که کیفیت سود پایین­تری دارند در مقایسه با شرکت­های با کیفیت سود بالاتر،  واکنش ضعیف­تری در خصوص گزارش تعدیلی از  بازار دریافت خواهند کرد.
فرضیه دوم: کیفیت سود اندازه­گیری شده با استفاده از الگوی اسلوان (1996)، از کیفیت سود اندازه­گیری شده با استفاده از شاخص اقلام تعهدی  بر اساس مدل دی چو و دی شف (2002) در پیش­بینی واکنش بازار مفیدتر است.