1-1-بیان مسئله
امروز مسئله بزهکاری نوجوانان و جوانان بصورت یکی از حادترین مسائل اجتماعی جـوامع مختلف در آمده است. پیدایش جوامع و ارتکاب جرم در آغاز با یکدیگر همراه بود‌ه‌اند، زیرا از روزی که افراد دور هم جمع شده و تشکیل جامعه داده‌اند جـرم نیز با آنان همراه شده و گسترش یافـته است. رسـوخ بزهـکاری در میان نوجــوانان و جوانان که سازندگان اجتماع فردا هستند و ریشه دار شدن آن موجب بیم و نگرانی بیشتری شده است. بزهکاری اصولاً از مجمـوعه‌ای از جرائمی به وجود می‌آید کـه در یک زمان و مـکان معین به وقـوع مـی پیوندد و بـه همین جهت زمانی که مورد بررسی قرار می گیرند، در حقیقت کلیه پدیده هـای اقتصادی، فرهنگـی، بهداشتی، سیاسی، مــذهبی، خـانوادگی و … یک جـامعه عمیقاً مـورد مطالعه واقع مـی شوند. در وهله اول بزهکاران از جهات مختلف، سن و میزان تحصیلات، جرم،

 مشکلات خانوادگی و … تقسیم بندی می‌شوند و به دنبال آن علل و عوامل مؤثر بزهکـاری اطفال و نوجوانان و پیشگیری از این عامل مورد بررسی قرار می‌گیرد. علل و عوامل مؤثر در بزه دیدگی:عامل بروز بزهکار معمولاً عامل واحدی نیست، بلکه همیشه چندین عامل دست به دست یکدیگر داده و باعث بروز بزه در افراد می شوند. عوامل مهمی-که می‌توان نسبت به سایر عوامل اساسی‌تر تشخیص داد شامل عوامل اجتماعی، اقتصادی، روابط والدین و نوجوان می شود.

عوامل اجتماعی: جامعه شناسان به عوامل مستقیم و غیر مستقیم محیط و تراکم جمعیت، وضع سکونت، آلودگی هوا و … توجه کرده‌اند. نقش شرایط اجتماعی و تعارضاتی کـه در چارچوب آن به وقوع می پیوندد. انکـار ناپذیر است. به همین دلیل نه می توان بزهکاری را تنها بر اساس عوامل اجتماعی بررسی کـرد و نه یافته‌‌هــای مستقل این زمینه قبلی همواره هماهنگ است. بررسی ها نشان می دهد وقتی که در جامعه‌ای ثبات و پایداری اجتماعی وجود نداشته باشد، میزان بزهکاری رو به افزایش می گذارد. و به عکس، هر قدر جامعه به سوی پایداری سوق داده شود، میزان بزهکاری کاهش می یابد.
عوامل اقتصادی: فقر یکی از عوامل مهم از انواع انحرافات از جمله دزدی و انحراف جنسی در مردم، به ویژه اطفال و نوجوانان است. فقر بی گمان به وجود آورنده سختی ها و ناملایماتی است که اگر نتوان با آنها مبارزه کـرد، خواه ناخواه انسان را به زانو در می‌آورد. بیشتر محرومیتها و برآورده نشدن تمایلات کـه موجب عــدم اطمینان اجتماعی می‌شود، ناشی از عوامل فقر است و نمی توان آن را نادیده گرفت. بیکاری، کمبود مواد غذایی و پوشاک، بی‌سوادی و عقب افتادگی، جهل و خرافات، عدم بهداشت کافی و انواع بیماریهای روحی و جسمی و حتی در سطح جهانی، جنگها و خونریزیها، ریشه در نیازهای مادی و ترس از فقر دارد.
محیط خانوادگی: بررسی‌های مختلف نشان داده است که محیط خانواده رابطه مستقیمی با بروز رفتار بزهکـارانه و انحرافی دارد. بزهکاران اغلب دارای والدینی نامناسب و محیط خانوادگی متشنج و از هم گسیخته هستند. این افراد اغلب در برابر والدین مقاومت می کنند، به طور کلی این افراد کسانی هستند کـه بالقوه نیروی بزهکارانه فراوانی در وجود خود دارند، اما اینکه این نیروها روزی بـه بالفعل تبدیل شوند بستگی به طـرز رفتار والدین و سایر افـراد خانواده و محیط اجتماعی که در آن قرار می گیرند دارد. وضـع خانوادگی و محیط عاطفی عـوامـل بسیار مهمی در بروز بزهکاری است.
عوامل مهم دیگری که در بزهکاری نوجوانان مؤثرند به نقش دوستان و همسالان، عـوامـل روان شناختی، تغییرات سریع اجتماعی، مهاجرت، زندگی در شهرهای شلوغ و پر جمعیت و تماشای مکرر برنامه های خشونت بار می‌توان اشاره کرد.