دانلود پایان نامه ارشد : تحلیل وضعیت بروندادهای علمی جمهوری اسلامی ایران در اولویتهای منتخب علم و فناوری
جمعه 99/10/26
علم و فناوری زیربنای توسعه پایدار هر کشور محسوب میشود؛ از این رو ارزیابی آن در سطح بینالمللی به عنوان فرایندی رو به رشد در سالهای اخیر، مورد توجه قرار گرفته است و هماکنون در بیشتر کشورهای صنعتی به طور منظم و توسط مؤسساتی در بخش عمومی یا خصوص انجام میشود؛ زیرا بدین طریق میتوان نظام علم و فناوری هر کشور را توصیف و ساختار آن را شناسایی و نقاط ضعف و قوت آن را مشخص کرد تا بتوان با تعیین راهبردها و برنامهریزیهای دقیق و منظم و اجرای عملی آنها به توسعه پایدار دست یافت(خالقی، 1386).
سیاستها، برنامهها و فعالیتهای علوم و تکنولوژی در کشورهای مختلف مبین این حقیقت است که دستیابی به اهداف عالی توسعه علم وتکنولوژی، بدون سیاستها و برنامههای روشن و مشخص و ساختاری مناسب ممکن نبوده و اتلاف وقت، منابع و سرمایههای ملّی را به همراه خواهد داشت(مهدوی، 1378، ص.2). پژوهش در پیشینه چشمانداز در جهان نشان میدهد که این موضوع بسیار جوان و نوظهور بوده و قدمت آن حدود 30 سال است. جوامع مختلف در سطح جهانی، با استفاده از علم آیندهشناسی، آیندهنگری و آیندهپژوهی، توانستهاند چشمانداز مطلوبی برای آینده خویش تصویر کنند. در ایران برنامهریزیهای بلند مدت از اواخر دهه 1320 شروع شده و همواره در
مراحل مختلف برای تدوین یک چشمانداز مناسب برای کشور تلاش شده است(رضایی میرقائد و مبینی دهکردی، 1386، ص.169-170).
امروزه با تدوین نقشه جامع علمی کشور که مجموعهای است جامع، هماهنگ، پویا و آیندهنگر، شامل مبانی، اهداف، سیاستها و راهبردها، ساختارها و الزامات تحول راهبردی علم و فناوری مبتنی بر ارزشهای اسلامی برای دستیابی به اهداف چشمانداز بیست ساله كشور(شورای عالی انقلاب فرهنگی،1390، ص. د)، برنامهریزی اصولی برای رسیدن به همه اهداف پیشبینی شده در آن و سنجش و ارزیابی وضعیت کشور در اولویتهای مختلف علم و فناوری ضروری به نظر میرسد؛ به این دلیل که در جوامع امروزی به دلیل انفجار اطلاعات و مسائل و محدودیتهای اقتصادی و… علم نه تنها محصولی فکری و فرهنگی است، بلکه بخش جدایی ناپذیر توسعه اقتصادی و اجتماعی و از جمله مهمترین مؤلفههای آن محسوب می شود(حیدری، 1388، ص 79).
اهمیت روزافزون علم و فناوری به عنوان زیربنای توسعه اجتماعی و اقتصادی، جایگاه خاصی به ارزیابی علم و فناوری داده است که دانشی کاربردی با فواید بسیاری میباشد که آن را به صورت فرایندی رو به توسعه درآورده است تا جایی که دولتها، سازمانهای بینالمللی و بنگاههای خصوصی به اجرای آن همت میگمارند و از نتایج و آثار آن بهرههای فراوان میبرند.ارزیابی علم و فناوری در جهان پیشینهای نزدیک به چهار دهه دارد. این ارزیابی اکنون در بیشتر کشورهای صنعتی به طور منظم و توسط مؤسساتی در بخش عمومی یا خصوصی انجام میشود. در سالهای اخیر برخی کشورهای در حال توسعه نیز گامهایی در مسیر انجام آن برداشتهاند(شورای عالی انقلاب فرهنگی، 1382، ص. 1).
امروزه تحقیقات علمسنجی به ارزیابی وضعیت علم، فناوری و نوآوری کشورها با اهداف کمک به سیاست علم میپردازند. از جمله ابزارهایی که متخصصان علمسنجی را برای رسیدن به اهدافشان یاری میرساند، نمایههای استنادی معتبر بینالمللی میباشند که وضعیت بروندادهای علمی هر کشور را با استفاده از شاخصهای مختلف بروندادی در سطح بینالمللی نشان میدهند. این پژوهش در نظر دارد تا با روش تحلیل استنادی و با رویکرد علمسنجی به تحلیل وضعیت کمّی و کیفی بروندادهای علمی جمهوری اسلامی ایران در اولویتهای علم و فناوری منتخب از نقشه جامع علمی کشور(فناوریهای نانو، زیست و هستهای) در مقایسه با کشورهای رقیب در چشمانداز 1404 بپردازد. این پژوهش با استفاده از دادههای مستخرج از مجموعه پایگاههای استنادی تامسون رویترز در دوره زمانی 2002 تا 2011 ، بر اساس شاخصهای ارزیابی علم و فناوری و به منظور ارائه پیشنهاداتی برای تصمیمگیران و سیاستگذاران این عرصهها، انجام شده است.
دانلود پایان نامه ارشد : تخمین امواج بلند ناشی از عبور چرخندهای هواشناسی در سواحل بابلسر
جمعه 99/10/26
در سرتاسر جهان، کشور هایی که از امتیاز همجواری با آب های آزاد و دریاچه های بزرگ برخوردار بوده و فعالیت های ساحلی و دریایی عمده ای را پیش رو دارند در قالب برنامه های منظم به شناخت امواج و سایر پدیده های دریایی خود می پردازند. امواج از مهم ترین پدیده های دریایی هستند که به دلیل ماهیت پیچیده و اتفاقی خود از مشکل ترین موضوعات مهندسی دریایی به شمار می آیند. تأثیرات امواج بر کلیه ی فعالیت های ساحلی و دریایی سبب می گردد تا شناخت مشخصه های امواج از طریق اندازه گیری های میدانی، بررسی های تحلیلی و تـئوریک، مدل سازی های فیزیکی و شبیه سازی های عددی مورد توجه قرار گیرد. به طور کلی مهندسین سواحل و بنادر با استفاده از روشهای فوق به دنبال شناخت امواج در مناطق مختلف و تعیین مشخصه های بزرگترین امواج محتمل و رژیم سالانه امواج جهتی می باشند. پیش بینی موج معمولا برای حداکثر چند روز جهت به کار گیری در امر کشتیرانی صیادی گردشگری و…به منظور افزایش ضریب ایمنی جان دریانوردان وساحل نشینان، حفظ و بهره برداری بهینه از سرمایه گذاری ها ونظارت بر آلودگی های دریایی ارایه می شود و تحلیل موج معمولاً جهت تعیین احتمال وقوع موج دوره تناوب موج، مقدار بیشینه ارتفاع موج برای دوره زمانی طولانی مرسوم به دوره بازگشت برای به کار گیری در امر مهندسی سواحل وسازه های دریایی مورد استفاده قرار می گیرد. پیدایش امواج در اقیانوس ها از ورود مداوم امواج خارجی است که یکی از آشکارترین آنها فرآیند اندر کنشی بین جو وسطح دریا یعنی عمل باد بر روی سطح دریا می باشد. واکنش سطح اقیانوس نسبت به این نیروها محدوده وسیعی از پریود ها وطول موج ها شامل امواج کشش سطحی با پریود کمتر از1 ثانیه تا امواج ناشی از
باد و امواج دورا با پریود کمتر از 1دقیقه و نوسانات جزر و مدی با پریودی ازمرتبه چند ساعت تا یک روز را در بر می گیرد.
سطح آب دریای خزر، علاوه بر تغییرات چند ساله و فصلی، دارای تغییرات ناگهانی و با تداومهای ساعتی و روزانه نیز هست که بر اثر الگوهای گردشی جوّ ایجاد میشوند و برخی مواقع بعضی از این نوسانها آنقدر شدید است که خسارات سنگینی را به فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی نواحی ساحلی وارد میسازد. (خوشحال، جواد و قانقرمه، عبدالعظیم، 1392).
1-2- ضرورت اهمیت انجام تحقیق
مشخص های امواج دریا به شدت با زمان و مکان در تغییر بوده و شناخت مناسب از مشخصات امواج در یک منطقه مستلزم اندازه گیری های دراز مدت ( در حدود 10 سال به بالا ) در تعداد نقاط متعددی از منطقه مورد مطالعه می باشد. در کشورهای آمریکا، ژاپن، هلند و … علم مهندسی دریا و اقیانوس شناسی از چند دهه قبل مطرح و پیشرفت های قابل توجه نموده است. در نتیجه این پیشرفت ها، موفقیت های علمی و فنی بسیاری در زمینه ناوبری و تردد انواع شناورها از قایق های کوچک تفریحی و لنج های صیادی گرفته تا کشتی های اقیانوس پیمای مسافربری و تجاری و زیر دریایی و ناوهای جنگی نصیب این کشورها گردیده است. پیشرفت این کشورها در زمینه طراحی و احداث بنادر صیادی، تجاری، نظامی و …احداث سکوهای نفتی و انجام دیگر فعالیت های مهندسی نیز قابل توجه می باشد. از مهمترین عوامل مؤثر در انجام این فعالیت های دریایی، انجام اندازه گیری های مناسب و تحلیل های علمی در جهت شناسایی خصوصیات امواج منطقه مورد مطالعه می باشد. روش ایده آل مطالعه یک پدیده خاص موج، انجام تعدادی اندازه گیری واقعی در محل مورد نظر خواهد بود. البته دراکثر اوقات، تحقق آن امکان پذیر نیست. لذا اطلاعات شبیه سازی شده به وسیله یک روش مصنوعی به عنوان جایگزین ثبت های واقعی مورد نیاز است.(گلشاهی، 1385).جمهوری اسلامی ایران با داشتن مرزهای طویل آبی در شمال و جنوب، در زمره ی کشورهای ساحلی محسوب شده و این امکان پر ارزش را یافته است تا با شناخت و استفاده مؤثر از دریا، از این منبع آبی به عنوان یکی از محور های اصلی و حیاتی برای توسعه اقتصادی- اجتماعی منطقه در طی دو دهه ی گذشته و از سوی دیگر به دلیل نوسانات و پیشروی آب آن مورد توجه و اهمیت ویژه قرار گرفته است. دریای خزر در بین کشورهای جمهوری اسلامی ایران، آذربایجان، قزاقستان، روسیه و ترکمنستان قرار گرفته است. نوسانات تراز آب این دریا اثرات زیادی بر کشورهای مجاور داشته است و چون اکثر شهرهای بزرگ در مجاور دریا (شهر های بندری) قرار گرفته اند لذا بررسی نوسانات تراز دریای خزر یک ضرورت می باشد. علاوه بر این نوسانات تراز آب اثرات زیست محیطی و اقتصادی و اجتماعی دارد. اهمیت پیش بینی تراز آب دریا برای زمان کنونی در طراحی مدل های هواشناسی و نیز در حفظ سواحل کمک میکند. در کشورهای اطراف دریای خزر مطالعاتی در مورد نوسانات تراز دریای خزر انجام شده است. برای اندازه گیری تراز سطح دریا وسایل و روش های مختلفی وجود دارد که از جمله بویه های هواشناسی، شاخص هایی که عمود بر سطح دریا قرار دارند، کشتی های تحقیقاتی و تصاویر ماهواره ای و داده های ماهواره ای. ازمیان روش های فوق برای کشورمان به دلیل کمبود امکانات در داشتن بویه ها و به دلیل پایین بودن دقت شاخص ها( شاخص ها معمولاً توسط شخص دیده بانی می شوند) و نیز حرکات عمودی زمین استفاده از ماهواره را در تعیین تراز آب دریا ضروری می کند. دقت اندازه گیری ماهواره ها بسیار بالا است. تنها اشکال ماهوارههای ارتفاع سنجی در منابع خطای آنهاست که در صورت تصحیح این خطاها از تمام روشهای فوق بهتر و مناسبتر است.(فرناندز و دیگران).
1-3- بیان مسأله و اصل تحقیق
نوسانات تراز آب دریاچه ها در نتیجه تغییرات آب و هوایی منطقه ای و جهانی است. نوسانات تراز آب در نتیجه بازتاب تغییرات تبخیر و بارش در محیط دریاچه و حوزه آبخیز آن می باشد.(مرسیر[1] و همکاران 2001). اندازه گیری تراز آب معمولاً به دو روش انجام می شود: الف-در مناطق ساحلی به وسیله ی بویه ها و تاید گیجها که نسبت به یک وسیله که عمود بر سطح آب می باشد، اندازه گیری می شود و ب- به وسیله ارتفاع سنج راداری. ماهواره های ارتفاع سنجی، با دقت بالا و کیفیت عالی تراز آب را اندازه گیری می کنند. دریای خزر بزرگترین دریاچه جهان است که طی 200 سال پیش دارای نوساناتی به اندازه 15 متر بوده است و طی 5 قرن، 7 متر از تراز آن کاسته شده است. تراز آب دریای خزر از اواخر قرن 20 روند صعودی داشته است. البته تراز آب دریای خزر نسبت به دریای بالتیک سنجیده می شود. بیشترین تغییرات در تراز اب دریای خزر که برای یک سال اندازه گیری شده است، 34/0 متر در سال بوده است (هوگندوم [2]و همکاران 2005). در این تحقیق از داده های ساعتی نوسان سطح آب دریای خزر برای بررسی تراز آب دریای خزر استفاده گردیده است.این داده ها برای سال 2008 و2009میلادی در دسترس می باشد.
1-4- پرسشهای اساسی تحقیق
1- تغییرات تراز آب دریای خزر در سال 2008 و 2009 به چه شکل می باشد؟
2- سیکلونهای جوی تا چه حد روی تغییرات سطح آب دریای خزر جنوبی موثرند؟
3– اثر تاوایی نسبی بر روی نوسانات تراز آب دریای خزر چگونه است؟
4- جهت باد در هنگام غالب شدن کم فشار جوی چگونه است؟
پایان نامه ارشد:مطالعه ی اثر بخشی عصاره ی هیدروالکلی گیاه درمنه کوهی (Artemisia herba- alba)بر روند اووژنز و مقایسه ی آن با متفورمین در موش های صحرایی دیابتی شده (مطالعات هیستوپاتولوژیک و استریولوژیک)
جمعه 99/10/26
:
امروزه گرایش مردم به طب سنتی افزایش یافته است مردم ترجیح میدهند که برای درمان بیماریها از عصاره ی گیاهان، جوشانده و دم کرده گیاهان دارویی استفاده کنند. هر چند طب جدید دارای امتیاز های ظاهری بیشتری نسبت به طب سنتی می باشد و مواد شیمیایی روز
به روز شکل گسترده ای به خود میگیرد، اما عوارضی مثل پدیده ی خود ایمنی و مقاومت که بر اثر مصرف مداوم، بی رویه و خودسرانه ی داروها ایجاد شده است و مصرف طولانی مدت داروها و در برخی موارد قطع مصرف آنها، باعث ایجاد عوارض جانبی دیگری گردیده که از خود بیماری می تواند خطرناک تر باشد.
هر چند امروزه به دلیل اثرات موفقیت آمیز دارو های سنتزی مصرف این داروها توسعه پیدا کرده است اما مشکلات سنتز، هزینه بالا و عوارض جانبی باعث شده است که گیاهان دارویی و استفاده از طب سنتی در میان مردم رواج بیشتری پیدا کند و مردم به استفاده از این روش، تمایل بیشتری داشته باشند (38). از سویی دیگر کشور ما دارای تنوع آب و هوایی وگیاهان غنی به خصوص گیاهان دارویی می باشد که رسیدن به این مهم را امکانپذیر می سازد (16). همچنین مواد موثره موجود در داروهای گیاهی به دلیل همراه بودن آنها با مواد دیگر، پیوسته از یک حالت تعادل بر خوردار است، لذا در بدن انباشته نشده و اثرات جانبی به بار نمی آورد (38). همچنین بیشتر داروهای موجود و سنتزی به کمک گیاهان دارویی شناخته شده اند که نشان می دهند نقش این گیاهان در داروسازی و پزشکی اساسی می باشد. در این میان استفاده از کتب قدیمی طب، سهم به سزایی در دستیابی به داروهای امروزی داشته، به موازات پیشرفت طب و داروسازی داروهای زیادی از طریق گیاهان دارویی شناخته شده اند نمونه ی آن کشف آتروپین و کلشی سین توسط پی.ال.ژیژر[1] بود. بیماری دیابت یکی از مهمترین بیماری های متابولیک بدن می باشد که می تواند در آینده یکی از علل اصلی مرگ و میر در جهان می باشد (99) همچنین علت اصلی کوری و قطع اندام های تحتانی در آمریکا، بیماری دیابت شناخته شده است (56). امروزه دیابت یکی از شایع ترین بیماری های سیستم غدد درون ریز بدن است که با افزایش گلوکز خون باعث اختلال در عملکرد سیستم تولید مثلی و همچنین اختلال در باروری می گردد. گیاهان دارویی زیادی وجود دارند که در پایین آوردن قند خون موثر می باشند اما بر روی تعداد کمی از آنها بررسی و تحقیق صورت گرفته است. مثلا عصاره ی گیاه دارچین با مکانیسم افزایش حساسیت بافتی به گلوکز،اثر ضد دیابتی دارد، یا گیاه هندوانه ابوجهل در رتهای دیابتی باعث کاهش سطح گلوکز خون گردید. یا گیاه کاسنی با نام علمی Cichorium intybus با محتوای اینولینی خود اثر پایین آورندگی قند خون از خود نشان می دهد (38). همچنین عصاره پیاز باعث کاهش سطح گلوکز خون و بهبود در عملکرد سیستم تولید مثلی می گردد. در این پایان نامه اثر عصاره هیدروالکلی گیاه درمنه کوهی در رتهای دیابتی شده با استرپتوزوسین بر بافت تخمدان و مقایسه آن با داروی شیمیایی متفورمین مورد بررسی قرار گرفته است.
دانلود پایان نامه:مقایسه تاثیر حرکت درمانی در آب و مصرف مکمل های گلوکزامین و کوندراتین در زنان 40 تا 60 سال مبتلا به بیماری استئوآرتریت زانو (آرتروز زانو)
جمعه 99/10/26
استئوآرتریت یک اختلال بافت نرم است که تمام ساختمانهای داخل و اطراف مفصل زانو را درگیر می کند. این اختلال یا به صورت اولیه و یا ثانویه به آسیب قبلی و یا عوارض بیومکانیکی پدیدار می شود. استحاله غضروف و آسیب آن، قسمت اصلی این بیماری است. تصور می شود که ورزش در آب به این دلیل موفق بوده است که نیروهای فشاری روی مفصل را کاسته و در نتیجه موجب کاهش درد می شود، احساس بی وزنی بوجود آمده در آب، بنظر میرسد سفتی عضلات بدن (تون عضلانی که نقش محافظتی دارد ) را بر طرف یا به شدت کم می کند. این اثر از اسپاسم عضلانی و درد که ممکن است از فعالیت های روزانه بیمار ناشی شده باشند می کاهد. ویژگی های خاصی ورزش در آب را از ورزش در خشکی متمایز می کنند و همین ویژگی ها سبب متداول شدن آن گشته اند. گلوکزامین از مکمل های غذایی محسوب می شود که امروزه بطور گسترده ای توسط بیماران استئوآرتریت استفاده می شود اما نتایج درمانی قطعی این مکمل همچنان ناشناخته است.
بیان مسئله
آرتروز زانو[1] از عوامل شایع ایجاد درد در افراد بالاتر از چهل سال است . میزان ابتلا در خانمها نسبت به آقایان بیشتر است . آرتروز یک
بیماری تخریبی در مفصل است که ازآن به بیماری مفصلی پیشرونده[2] یاد میشود . از این بیماری به نامهای استئوآرتریت و استئوآرتروز نیز یاد می کنند . تخریب پیشرونده مفصل در جامعه ما به نام آرتروز معروف است . با توجه به اینکه بیماری با افزایش سن پیشرفت میکند به آرتریت پیری نیز معروف است . علاوه برسن ، علل ژنتیکی ، نوع شغل و حرفه ، چاقی ، عوامل هورمونی و نژاد نیز میتواند در بروز این بیماری دخیل باشند (هرتلینگ و کسلر[3] ، 2006).
مهمترین مشخصه آرتروز ، تخریب تدریجی غضروف مفصلی است . با شروع بیماری آرتروز زانو ، غضروف انتهای تحتانی استخوان فمور (ران) و غضروف قسمت فوقانی استخوان درشت نی به تدریج دچار تغییرات تخریبی (دژنراتیو) میگردد . به همین ترتیب درگیری و آسیب غضروف کشکک به آرتروز این ناحیه منجر میشود . درمان های متفاوتی برای استئوآرتریت یا سائیدگی مفصل زانو وجود دارد که بعضی از آنها ممکن است در بعضی از افراد تاثیر بیشتری داشته باشد و در بسیاری اوقات بیمار باید با پزشک خود در انتخاب نوع درمان مشارکت فعال داشته باشد. مهمترین اهداف درمان کاهش درد و برگشت کارایی و فعالیت به زانو است. بیماری در ابتدا خفیف است ولی ممکن است با گذشت زمان پیشرفت کرده و شدیدتر شود . درمان هم در مراحل ابتدایی بیشتر شامل درمان های غیر جراحی است و در مراحل پیشرفته تر ممکن است عمل جراحی مورد نیاز باشد(پورت و متفین[4] ، 2009).
داروهای متعددی در کنترل درد این بیماران بکار برده می شود . گلوکوزآمین و کندراتین سولفات[5] از دسته مکمل های خوراکی هستند و ممکن است در کاهش درد این بیماران موثرباشند(منصوری،1390).
حرکت درمانی در آب[6] تلفیقی از تمرین در آب و فیزیوتراپی است . این روش ، رویکرد درمانی جامعی است که از تمرینات آبی طراحی شده برای کمک به توانبخشی وضعیتهای گوناگون استفاده میکند . هر برنامه تمرینی با اجزای ویژه ای سازماندهی میشود : گرم کردن ، کشش ، قدرت و استقامت عضلانی و رهاسازی . هر جزء به درصد خاصی از زمان کلاس نیاز دارد . حرکت درمانی در آب رویکردی بدیع برای درمان در آب است که اتکا به نفس را در میان بیماران افزایش میدهد ، به زمان کاری کمتری نیاز دارد و حداکثر استفاده را از استخر در مقایسه با برنامه های سنتی آن خواهد داشت . حرکت درمانی میتواند دامنه حرکات زانو را افزایش داده و عضلات اطراف زانو را تقویت کند . این حرکات چند هدف عمده را دنبال میکنند ، در اولین مرحله سعی میشود تا دامنه حرکات زانو توسط تمرینات کششی افزایش یابد . در مرحله بعد با انجام حرکات سعی در افزایش قدرت عضلات ران میشود . با افزایش قدرت این عضلات بخصوص عضله چهارسر ران درد زانو تا حد زیادی تخفیف میابد (مهدوی نژاد و بهارلویی ، 1385).
امروزه تحقیقات زیادی در ارتباط با درمان بیماری آرتروز توسط مکمل ها و ورزش در جهان صورت گرفته است و به نتایج و دست آوردهای مختلفی رسیده اند ولی آنچه اینجا ضروری و جالب به نظر میرسد مقایسه بین دو روش حرکت درمانی در آب و مصرف مکمل ها میباشد . تا کنون پژوهش های اندکی راجع به مقایسه روش های مختلف درمان این بیماری صورت گرفته است. لذا پژوهشگر بر آن شد تا در تحقیق حاضر به مقایسه بین تاثیر مکمل ها و ورزش در آب را بر روی کاهش درد و بهبود عملکرد بیماران مبتلا به آرتروز زانو بپردازد .
متخصصان با اطلاع از نتایج روش های مختلف درمانی میتوانند به درمان بهتر این بیماری مبادرت ورزند و با در دست داشتن نتایج این تحقیق میتوانند در روند درمان بهترین انتخاب را داشته باشند .
دانلود رساله ی دکتری:بررسی ارتباط بین تودهی بدنی، اختلالات هورمونی و برخی عوامل خونی در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)
جمعه 99/10/26
سندرم تخمدان پلیکیست (PCOS)[1] مهمترین علت اولیگولاسیون و عدم تخمکگذاری در جمعیت زنان نابارور میباشد و حدود 5 تا 10 درصد از جمعیت زنان را گرفتار میکند. در این سندروم تخمدانها بزرگ شده و حاوی چند کیست کوچک میشوند که با یک یا چندین نشانه شامل قاعدگی غیر طبیعی، افزایش موی بدن، آکنه، و ناباروری، مشخص میشود و خطر ابتلا به چاقی، دیابت، فشار خون واحتمال بیماریهای قلبی- عروقی را افزایش میدهد. افراد مبتلا به این سندرم دچار مقاومت به انسولین و هیپرانسولیمی هستند (Azziz, 2005). مطالعات نشان داده است که انسولین دارای اثرات عمیقی در دو سطح استرومای تخمدان و فولیکول است. انسولین ترشح آندروژنها را در تخمدان القا میکند وافزایش آندروژن به نوبهی خود باعث آترزی یا تحلیل فولیکول در حال رشد میشود. بنابراین، الگوهای ترشح طبیعی استروژن مختل شده و با عدم وقوع موج هورمونLH [2] در اواسط سیکل، ترشح پروژسترون در فاز لوتئال[3] وجود ندارد. بیشتر زنان مبتلا به PCOS، دارای افزایش سطح سرمی LH، سطح سرمی FSH[4] در محدودهی پایین و افزایش نسبت LHبه FSH می باشند (Carmina et al., 1992).
علایم هیپرآندروژنیسم بالینی نظیر هیرسوتیسم، آکنه و بروز خصوصیات مردانه در حدود 66 درصد از نوجوانان مبتلا به PCOS مشاهده میشود. شایعترین علامت بالینی هیپرآندروژنیسم، هیرسوتیسم است و آکنه یکی از شایعترین تظاهرات پوستی ناشی از
هیپرآندروژنیسم است. حدود 17 درصد از زنان مبتلا به آکنه در سونوگرافی، تظاهرات تخمدان پلیکیستیک دارند. هیرسوتیسم علل دیگری نیز دارد، از جمله نئوپلاسمهای[5] تخمدان، هیپرپلازی و تومورهای آدرنال (Azziz, 2003؛ Azziz et al., 2000).
چاقی یک مشخصهی بارز PCOS است، میزان شیوع چاقی حدود 50 درصد است و خطر PCOS با چاقی افزایش مییابد. چاقی به پاتوفیزیولوژی PCOS در زنان از طریق تشدید مقاومت به انسولین هیپرانسولینمی کمک میکند و افزایش سطح آندروژن فرد را مستعد افزایش سطح کلسترول LDL [6]میکند و مقاومت زمینهای به انسولین را تشدید میکند. در نتیجه زنان مبتلا به PCOS دارای درجاتی از دیسلپیدمی[7]، از قبیل کاهش کلسترول HDL، افزایش کلسترول تام، LDL و تریگلیسریدها هستند. بسیاری از این افراد دارای چاقی مرکزی و BMI[8] بالا هستند که خطر سندرم متابولیک را افزایش میدهد. (Carmina et al., 2005).
انواع مختلفی از تعاریف برای سندرم متابولیک شده است که از نظر تکیه بر اختلال در متابولیسم گلوگز (مقاومت به انسولین، هیپرانسولینمی، عدم تحمل گلوگز، دیابت ملیتوس) چاقی مرکزی، عوامل خطر ساز قلبی- عروقی (فشار خون بالا، تریگلیسرید بالا، کاهش کلسترول HDL) با یکدیگر تفاوت دارند (Farrell and Antoni, 2010). تمركز بر روی سطح بالای هورمونهای آندروژنیک خون، مخصوصاً تستوسترون، آندروستندیون، DHEA[9]، DHEA-S[10]، همچنین LH و انسولین، نشان از پایههای هورمونی سندرم دارد. تمام این هورمونها در تشدید ترشح آندروژنهای تخمدانی نقش دارند. ترکیب هیپرانسولینی و یک فنوتیپ چاق میتواند در بیماران PCOS با چاقی شدید و سطح بالای هورمون همراه باشد. اثر افزایش سطح آندروژن یا عدم باند شدگی هورمون، میتواند از نظر شرایط فیزیکی زنان مانند عادت ماهیانه نامنظم، عدم تخمکگذاری، پرمویی و الگوهای تاسی در زنان، زیانآور باشد (Carmina et al., 2006).
تحقیقات کلینیکی و پزشکی برای تشخیص و درک پیچیدگیهای بیولوژیک و رفتارهای روانی-اجتماعی و خودآگاهی در زنان مبتلا به PCOS، گامهای بلندی را برداشته است. آنچه در کشورهای درحال توسعه مهم است و کمتر درک میشود، فشارهای روانی- اجتماعی بر سلامت زنان PCOS است. مطالعات انجام گرفته در ایران نشان داده است که 15 تا 20 درصد از زنان در سن باروری بر اساس معیارهای روتردام مبتلا به PCOS هستند (Mehrabian et al., 2011).
تاکنون در ایران مطالعات متعددی در خصوص نشانههای مختلف PCOS صورت گرفته است ( Khayat-Khameneie et al., 2012؛ Nazari et al., 2007؛ Ansarin et al., 2007؛ Sheikhha et al, 2007؛ Ramezani-Tehrani et al., 2011؛ Mehrabian et al., 2011, Mehrabian & Eessaei, 2012؛ Moini et al., 2012؛ Kazerooni et al., 2013 و ….)، اما ارتباط میان آنها به طور همزمان در زنان مبتلا مورد مطالعهی کامل قرار نگرفته است. بدیهی است، بررسی همزمان این فاكتورها و مطالعهی ارتباطات و تأثیرات متقابلی كه این عوامل با یكدیگر دارند، میتواند زمینهساز تشخیص به موقع و درمان این بیماری باشد. در این تحقیق به لحاظ اهمیت این بیماری در ایران و درصد شیوع بالای آن در کشور و لزوم تحقیق در مورد ارتباطات متقابل نشانههای PCOS در افراد مبتلا جهت تشخیص بهموقع بیماری، نشانههایی مانند هیرسوتیسم، BMI، سندرم متابولیک و اختلالات هورمونی زنان PCOS و ارتباط متقابل میان آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. کیفیت زندگی نیز در افراد مبتلا با ارائهی پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفته است. با انجام این تحقیق شایعترین علامت بالینی در افراد PCOS، شایعترین عوامل خونی غیر طبیعی در این افراد، سطح کیفیت زندگی افراد مبتلا، میزان هورمونهای جنسی در افراد PCOS و ارتباط میان آنها مشخص خواهد شد.