با پیشرفت سریع علم، بشر به فناوریهای جدیدی دست پیدا كرده است. سیستم ماهواره نیز، كه یكی از اختراعات مهم و سرنوشتساز برای بشر است، منبع جدیدی را، برای دستیابی سریعتر و بهتر به منابع علمی خصوصاً منابع فضایی در اختیار انسان قرار داده است. در عین حال، سعی متخصصان امر بر آن است كه از علوم و تجهیزات روز و تواناییهای بشری جهت استفاده هر چه بیشتر از قابلیت این ماشین فضایی بهرهبرداری شود.
ماهوارهها بر حسب نوع مأموریت، اندازه و وزن، به انواع مختلفی تقسیم بندی میشوند. ماهوارهها به طور كلی از دو قسمت اصلی تشكیل شدهاند که عبارتند از:[1]
1- قسمت تجهیزات خدماتی
2- قسمت بار محموله[1]
قسمت بار محموله همان قسمت عملگر ماهواره است، كه وظیفه انجام مأموریت اصلی ماهواره را بر عهده دارد.
قسمت باس[2] ماهواره در واقع همه تجهیزات و خدماتی را كه قسمت بار محموله به آن نیاز دارد، تا بتواند مأموریت خود را به خوبی انجام دهد، در اختیار آن قرار میدهد.
قسمت باس یا تجهیزات ماهواره شامل، مجموعهها و زیرمجموعههای مختلفی است كه عبارتند از:
مجموعه كنترل وضعیت[3]، , مجموعه ارتباطی[4]، مجموعه جلو برندگی[5]، مجموعه كنترل دما[6]، مجموعه تأمین انرژی[7]، سازه[8] و غیره در زیر مجموعه ماهواره به همراه زیرمجموعهها به طور شماتیك در شکل 1‑1 نشان داده شده است.
شکل 1‑1: بلوك دیاگرام مجموعه ماهواره [1]
در این پایاننامه با توجه به نقش پررنگ طراحی آماری در طراحی سیستمی وایجاد دید در طراح به جهت جلوگیری از تلفات زمانی وهزینه ای به ارائه مدل طراحی ماهوارههای مخابراتی بر مبنای اطلاعات آماری، پرداخته شده و تلاش گردیده است كه روندی سریع، مناسب و با دقت بالا جهت طراحی ماهوارههای مخابراتی ارائه شود.به منظور بالا بردن دقت طراحی در هرمرحله از طراحی میزان رگرسیون ، واریانس وهمبستگی داده ها توسط نرم افزار spss محاسبه شده ودر صورت همبسته بودن دو پارامتر آنهارا به عنوان معیار مناسبی در روند طراحی انتخاب می کنیم .
ارزیابی روش پیشنهادی بدین صورت انجام می شود که در کل مسیربه طراحی یک ماهواره ساخته شده با توجه به روند نمای ارائه شده پرداخته وبا اطلاعات طراحی شده واقعیاز آن ماهواره مقایسه می شود .
برای انجام این امر در ابتدا اقدام به جمع آوری بانک اطلاعاتی شامل 568 عضو که همگی دارای مأموریت مخابراتی میباشند نمودهایم. (لازم به توضیح است جمع آوری این بانک در حدود 6 ماه زمان بر بوده و این بانک منتج شده از یک بانک اطلاعاتی دارای 765 عضو بوده است با توجه به در دسترس نبودن اطلاعات برخی از زیرمجموعههای حامل فضائی از عضوهای بانک حذف شده و بانک نهایی تشکیل شد)
لازم به ذکر است که اطلاعات موجود در بانک اطلاعاتی برای هر ماهواره عبارتند از: کشور سازنده، مأموریت، نوع مدار، پارامترهای مداری، وزن کل، وزن خشک، وزن زیر مجموعه مخابرات، وزن زیر مجموعه تأمین انرژی، نوع مجموعه انتقال حرارت، شکل سازه، توان کل، عمر مداری، پرتابگر و دیگر پارامترهائی که در بر حسب نیاز در طراحی زیرمجموعههای مختلف از آنها استفاده شد.
در روند طراحی بایستی اجزای زیر مجموعه مختلف بررسی شوند و مزایا و معایب و خصوصیات هر یک با هم مقایسه گردد. همچنین بررسی شود که چه نوع اجزایی برای چه نوع مأموریت فضایی مورد استفاده قرار میگیرد.
نکته مهم در امر طراحی حامل فضائی مبنای آمار ثابت بودن اعضای مجموعه است ثابت بودن بدین مفهوم که در فرآیند طراحی زیرمجموعهها بر حسب مورد تعداد اعضاء میتواند کم تر بشود (در صورت دردست نبودن اطلاعات کامل آن زیر مجموعه) ولی نمیتوان بدان عضو جدیدی را اضافه کرد؛ و در طول زمان طراحی داده اصلی که طراحی بر مبنای آن شروع میشود مأموریت و وزن ماهواره است که در برخی از موارد جهت تصحیح خطا و بالا بردن اطمینان از پارامتر عمر مداری نیز جهت بهبود وضعیت استفاده میشود، در پایان هر فصل نیز با روش گفته شده در قبل از روند نمای ارائه شده یک آزمون تعیین خطا به عمل میآوریم.
در پژوهش پیش رو در فصل ابتدایی به تعریف آمار و فرآیندهای تحلیل آماری پرداخته شده است. در ادامه در فصل دوم با معرفی مدارات مختلف موجود به طراحی بر مبنای تحلیل آماری مدار کاری ماهواره میپردازیم. سپس در فصل سوم پس از معرفی و توضیح اجزاء تشکیل دهنده زیرمجموعه کنترل وضعیت به طراحی بر مبنای تحلیل آماری نوع مجموعه کاری زیرمجموعه تعیین وضعیت ماهواره میپردازیم. پس از آن در فصل چهارم با توجه به اهمیت زیرمجموعه مخابرات در ماهوارههای مخابرتی توضیحاتی در مورد انواع روشهای ارتباط و تجهیزات تشکیل دهنده زیر مجموعه مخابرات داده و به طراحی بر مبنای تحلیل آماری زیرمجموعه مخابرات ماهواره میپردازیم. سپس در فصل پنجم پس از معرفی و توضیح اجزاء تشکیل دهنده زیرمجموعه تأمین انرژی به طراحی بر مبنای تحلیل آماری زیرمجموعه تأمین انرژی ماهواره میپردازیم. در فصل ششم در ابتدا به معرفی و توضیح مختصر از اجزاء تشکیل دهنده زیرمجموعه کنترل حرارت پرداخته ودر ادامه به طراحی بر مبنای تحلیل آماری نوع مجموعه کاری زیرمجموعه کنترل حرارت ماهواره میپردازیم. در فصل هفتم پس از معرفی اجزاء تشکیل دهنده زیر مجموعه سازه با توجه به محدود بودن اطلاعات به طراحی بر مبنای تحلیل آماری زیرمجموعه سازه ماهواره میپردازیم،و در پایان در فصل هشتم به جمع بندی ونتیجه گیری پرداخته ودرپایان درفصل نهم به مراجع استفاده شده در متن وپایگاه آماری پرداختهایم .
مروری بر فعالیتهای انجام شده:
با توجه به مشاهدات و بررسیهای انجام گرفته با عنایت بدین امر که اطلاعات ماهوارههای مخابراتی جز اطلاعات خاص تا حدودی محرمانه میباشند فلذا فعالیتهای انجام شده محدود به زیرمجموعه خاصی شده و کل ماهواره را در بر نمیگیرد.از جمله فعالیتهای انجام شده در این موضوع تحقیق که در باب زیرمجموعه مخابرات ماهوارههای GEO در دانشگاه توکیو-2005بوده که از روش آماری استفاده نمودهاند،ویا ارائه نرم افزار محاسباتی بر پایه آمار برای زیرمجموعه مخابرات ماهوارهها که توسط سازمان فضائی ایران در سال 1386 انجام شده است وپایان نامه آقای سید مهدی طالبی تحت نظر آقای دکتر مهران میرشمس با عنوان مدل سازی ارزشیابی ماهوارههای مخابراتی دردانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی در سال 1388انجام گردیده است.
لازم به توضیح است با توجه به نیل کشور به سمت خودکفایی و سازندگی در عرصههای مختلف و جدا نبودن طراحی آماری از فرآیند طراحی و ساخت استفاده از طراحی آماری بخش پنهانی است که ما را در نیل به هدفمان چند گام به جلو میاندازد، و ما با استفاده از طراحی آماری موفق به تعیین خط سیر در مسیر طراحی خود میشویم که ما را از سردرگمی در طراحی نجات میبخشد.