نمودار۱۸-۴: هیستوگرام مقصدهای شکل گرفته ناشی از فعالیت بازارچه‌های مرزی ۸۶

 

 

فصل اول

 

کلیات پژوهش

 

۱-۱مقدمه

 

مرزها^[۱] نقاط حساس و استراتژیک یک کشور و دروازه ارتباط آن با کشورهای هم جوار هستند . امنیت تضمین حیات بشری و ضامن توسعه پایدار است . امنیت مرزها تاثیری فزاینده در امنیت مرکز و کل کشور دارد ازین رو ارتقای امنیت مرزها امری حیاتی و اساسی به شمار می اید . یکی از بهترین راه های ارتقای امنیت در این مناطق مرزی ایجاد و بهره برداری از بازارچه های مرزی است . بازارچه هایی که امکان مبادله و تجارت کالاها را برای مرزنشینان و هموطنان فراهم می‌کنند و در عین حال باعث رونق و اشتغال ساکنان ان می‌گردند . این مبادله به دلیل مزیت قیمتی و کالاهای خاص و منحصر به فردی که برای هم وطنان فراهم می‌کند باعث تشکیل نوعی از گردشگری می شود که به گردشگری خرید در مناطق مرزی^[۲] معروف است . این نوع از گردشگری در دنیا اکثر ا به شکل خرید در مناطق مرزی دو کشور همسایه^[۳] اتفاق می افتد . خرید از رایج ترین و محبوب ترین فعالیت‌های گردشگری است که عمده ترین اقلام هزینه گردشگر را به خود اختصاص می‌دهد . سه عامل کلیدی که در رونق گردشگری خرید مؤثر است مزیت قیمتی ، کالاها و مقصد است .

 

. شهر مرزی بانه و بازارچه آن سیران بند با پتانسیل بالایی که برای گردشگری خرید در خود ایجاد کرده ، به یکی از جذاب ترین مقصدهای گردشگری خرید در تمام کشور تبدیل شده است . گردشگری خرید در این شهر مقیاس داخلی داشته و در نزدیکی مرزهای سرزمینی با عراق اتفاق می افتد و منجر به عبور هموطنان از مرز نمی گردد اما با باز شدن بازارچه سیران بند و به دلیل نزدیکی ان با شهر سلیمانیه در کردستان عراق این اتفاق یعنی عبور گردشگران از مرز محتمل است . با این وجود نقش و میزان نفوذ و تاثیر سه عامل کلیدی در انتخاب یک مقصد خرید^[۴] شامل کالا ، قیمت و مقصد در بانه هنوز به درستی مشخص نشده است. شناخت این عوامل کمک قابل توجهی به تدوین راهکارهایی برای توسعه بهینه گردشگری منطقه می‌کند. ازین رو این پژوهش به دنبال شناخت نقش سه عامل مذکور ـ در حوزه بازارچه های مرزی ـ بر گردشگری خرید در بانه است.

 

۲-۱ اهمیت و ضرورت موضوع:

 

تبیین نقش و میزان اثر گذاری بازارچه های مرزی باعث شناسایی نقش و میزان تاثیر سه عامل قیمت ، کالاها و مقصد در انتخاب این مقصد خرید شده و به مدیریت بهینه مقصد و برنامه ریزی درست ان کمک شایانی می‌کند . فعالیت بازارچه های مرزی و اثار جانبی ان که رونق گردشگری خرید یکی از ‌آنهاست موجب جلوگیری از مهاجرت بومیان ، از بین رفتن قاچاق و فقر از طریق اشتغال زایی و درامد زایی قابل توجه گردشگری و ایجاد امنیت در مرزها و اثار تکاثری ان در کل کشور می‌گردد .

 

باز شدن مرز سیران بند و فعالیت ان در مرزهای زمینی عراق بستگی به وضعیت سیاسی و اقتصادی کردستان عراق و بالطبع کل کشور عراق دارد و از انجا که شهر بانه به سلیمانیه عراق نزدیکی مرزی دارد فعالیت بازارچه سیران بند می‌تواند به ایجاد خرید میان مرزی^[۵] ما بین بانه و سلیمانیه در کردستان عراق منجر شود . از انجا که گردشگری خرید رایج در بانه تنها به مقیاس داخلی محدود شده و دارای حداقل ارتباط با خارج از مرزهاست با انجام چنین مطالعاتی می توان زمینه را برای بروز چنین فعالیت‌هایی فراهم کرد و از اثار سیاسی و اقتصادی ان بهره برد .

۳-۱گزاره های تحقیق:

 

۳-۱- ۱پرسش های اصلی و فرعی:

 

• پرسش اصلی :

نقش بازارچه مرزی بر انتخاب مقصد خرید بانه چیست ؟

 

• پرسش‌های فرعی :

مزیت قیمتی بازارچه های مرزی بر انتخاب بانه به عنوان یک مقصد خرید چه اثری دارد؟

 

کالاهای بازارچه های مرزی بر انتخاب بانه به عنوان یک مقصد خرید چه اثری دارد؟

 

مقصد شکل گرفته ناشی از فعالیت بازارچه های مرزی بر انتخاب بانه به عنوان یک مقصد خرید چه اثری دارد؟

 

۳-۲-۱ فرضیه های تحقیق:

 

• • فرضیه اصلی : رونق بازارچه های مرزی ‌با انتخاب شهر بانه به عنوان یک مقصد خرید رابطه مستقیم دارد.

 

• • فرضیه فرعی ۱:مزیت قیمتی بازارچه های مرزیبا انتخاب شهر بانه به عنوان یک مقصد خرید رابطه مستقیم دارد .

 

• • فرضیه فرعی ۲ : کالاهای بازارچه های مرزی با انتخاب شهر بانه به عنوان یک مقصد خرید رابطه مستقیم دارد .

 

• فرضیه فرعی ۴ : مقصد های شکل گرفته ناشی از فعالیت بازارچه های مرزی با انتخاب شهر بانه به عنوان یک مقصد خرید رابطه مستقیم دارد .

 

۳-۳-۱هدف های تحقیق یا نتایج مورد انتظار:

 

هدف اصلی :

 

شناخت نقش بازارچه های مرزی بر انتخاب مقصد های خرید به طور عام و بانه به طور خاص

 

اهداف فرعی :

 

• • شناخت نقش بازارچه های مرزی در عرضه کالاهای متنوع و با کیفیت به گردشگران

 

• • شناخت نقش بازارچه های مرزی در ایجاد مزیت قیمتی در مقصدهای گردشگری

 

• شناخت نقش بازارچه های مرزی در ایجاد یک مقصد جذاب و محبوب برای گردشگران

 

۴-۱ روش کلی تحقیق:

 

این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از جهت روش پیمایشی است.

 

۴-۱-۱قلمرو مکانی-جامعه تحقیق:

 

قلمرو مکانی ، شهر بانه و بازارچه مرزی سیران بند است.

 

۴-۲-۱ قلمرو زمانی تحقیق:

 

قلمرو زمانی تحقیق، از اول فروردین تا اخر خرداد ماه ۱۳۹۳ است و به دلیل تراکم بالای مسافران در نیمه اول فروردین غالب تمرکز ما بر این ۱۵ روز اول سال است.

 

۴-۳-۱ روش نمونه گیری و تخمین حجم جامعه:

 

جامعه آماری تمام مسافران ورودی به شهر بانه در فصل بهار سال ۱۳۹۳ می‌باشند. روش نمونه گیری در دسترس می‌باشد. از انجا که توزیع جامعه و واریانس جامعه مشخص نیست برای اطمینان از کفایت داده ها از جدول مورگان استفاده می‌کنیم . بر اساس جدول مورگان برای اطمینان از کفایت داده ها در جامعه با تعداد بیشتر از ۱۰۰۰۰۰ و در سطح معنا داری ۵% به تعداد ۳۸۴ نمونه احتیاج داریم (حسن زاده، ۱۳۸۵ :ص۱۳۴ )

 

۴-۴-۱ روش های گردآوری داده ها و ابزار مورد استفاده برای آن:

 

در جمع اوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده می شود و با بهره گرفتن از الفای کرونباخ و روش های روایی سنجی مورد تأیید قرار می‌گیرد .

 

۴-۵-۱ روش های تحلیل داده ها:

 

اعتبار(Validity) ابزار این تحقیق محتوایی است یعنی از نظر متخصصان برای طراحی گویه های آن استفاده می شود ، پایایی(Reliability) ابزار نیز با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ محاسبه می شود که مقدار ۷۰/ و بیشتر مورد قبول است . در این تحقیق به منظور بررسی فرضیه‌ها از تحلیل توصیفی در قالب جداول و نمودارهای فراوانی ، ،سنجش اماره های متمایل به مرکز(میانگین و مد و …)و اماره های توزیعی (واریانس و انحراف معیار و …) و برای تحلیل رابطه متغیرها از روش مقایسه میانگین و واریانس و همچنین مقایسه نمونه های مستقل استفاده می شود . نرم افزار مورد استفاده برای تحلیل داده ها SPSS است .برای تعیین نرمال بودن توزیع داده ها نیز از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف (کای دو)استفاده می‌کنیم .

 

۵-۱ موانع ‌و محدودیت‌های تحقیق :