پیشرفت تحصیلی دانش آموزان یکی از شاخص های مهم در ارزشیابی آموزش و پرورش است و تمام کوششها در این نظام درواقع تلاش برای جامعه عمل پوشاندن بدین امر تلقی می شود. به طور اعم کل جامعه و به طور اخص نظام آموزش و پرورش نسبت به سرنوشت کودکان، رشد و تکامل موفقیت آمیز آنان جایگاه آنها در جامعه علاقه مند و نگران است و انتظار دارد دانش آموزان در جوانب گوناگون، اعم از ابعاد شناختی و کسب مهارت و تواناییها و نیز در ابعاد عاطفی و شخصیتی، آنچنان که باید پیشرفت و تعالی یابند(پورشافعی، 1370).

بدون شک در دنیای پیشرفته امروزی یکی از علایم موفقیت فرد، پیشرفت تحصیلی می باشد که بدون آن توسعه و ترقی هیچ کشوری امکان پذیر نخواهد بود. ترقی هر کشوری رابطه مستقیم با پیشرفت علوم و دانش و تکنولوژی آن کشور دارد و پیشرفت علمی نیز حاصل نمی شود مگر اینکه افراد خلاق تربیت شده باشند، پیشرفت تحصیلی ضمن اینکه در توسعه و آبادانی کشور مؤثر است در سطوح عالی منجر به یافتن شغل و موقعیت مناسب و در نتیجه درآمد کافی می شود. دانش آموزان و دانشجویان که از موقعیتهای تحصیلی برخوردارند، خانواده و جامعه با دیده ی احترام به آنان        می نگرند. در جامعه با روحیه و نشاط بیشتری حضور خواهند یافت و در کنار اینها از هزینه های گزافی که از افت تحصیلی برآموزش و پرورش تحمیل می شود، کاسته خواهند شد. دستیابی به بهره وری و بهبود کیفیت نظام آموزشی را می توان اثر گذار ترین عامل در توسعه کشور ها دانست. تجارب کشورهای پیشرفته ای چون ژاپن در زمینه توسعه همه جانبه نیز حکایت از سرمایه گذاری بر روی منابع آموزشی و انسانی دارد. در راستای دستیابی به این اهداف بهبود کیفیت موقعیت تحصیلی از جمله اهداف اساسی برنامه های آموزشی است.

تئوری و تحقیق علمی در مورد یادگیری خودتنظیم، از اواسط دهه ی 1980 در پاسخ به این سؤال مطرح شد كه چه طور دانش آموزان به

 فرایندهای یادگیری خودشان مسلط م یشوند. در واقع از دهه ی 1980 به بعد، یادگیری خودتنظیم به عنوان راهبردی نو برای كمك به دانش آموزان به منظور تسلط بر فرایندهای یادگیری و به طور كلی بهبود كیفیت یادگیری، مورد توجه روا نشناسان، مشاوران و متخصصان تعلیم و تربیت قرار گرفت. تا قبل از دهه ی 1980 ، مطالعات در حوزه ی یادگیری خودتنظیم، بر زمینه های گوناگون فردی، خانوادگی و اجتماعی متمركز بود و پس از آن، این سازه در زمینه ی یادگیری مطرح شد و مورد توجه نظری ههای گوناگون روا نشناسی از جمله رفتار گرایی ، شناخت گرایی و ساخت گرایی قرار گرفت( کدیور ، 1380).

یادگیری خودتنظیم بدین معنی است كه دانش آموز مهارتهایی برای طراحی، كنترل و هدایت فرایند یادگیری خود كسب می كند و برای یادگیری تمایل دارد و قادر است كل فرایند یادگیری خود را ارزیابی كند و در مورد آن بیندیشد( بری، 1994). اسکراو و بروکس ( 2000) خودتنظیمی در یادگیری را، توانایی دانش آموزان برای درك و كنترل یادگیری شان می دانند كه برای موفقیت در مواد درسی بسیار مهم است و آ نها را به یادگیرندگانی اثربخش و كارامد تبدیل می كند.

استفاده از فن آوری و تکنولوژی های نوین یکی از جلوه های آشکار دنیای پیش روست. اینترنت نیز به

عنوان یکی از ابعاد نوپای این فن آوری های جدید جهان معاصر، نقش به سزایی درتغییر و تحول زندگی افراد جامعه دارد. اینترنت توانسته با ورود خود به سرعت به یکی ازابزار لازم زندگی تبدیل شود. تا جایی که حذف آن از امور روزمره زندگی امری اجتناب ناپذیراست.

قرن 21 قرن دانایی و انقلاب اطلاعات است. یعنی تبدیل جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی و امروزه ثروتمندترین كشورها و جوامع انسانی، آنهایی هستند كه بیشترین دانش و آگاهی و اطلاعات را در اختیار دارند و یقیناً راهبری آموزش و پرورش آینده به عهده فناوری اطلاعات و ارتباطات[1] ICT خواهد بود. (نوروزی و دیگران،1387).

همزمان با دسترسی گسترده افراد به اینترنت، شاهد نوع جدیدی از اعتیاد یعنی اعتیاد ابه فناوری اطلاعات مخصوصا اعتیاد اینترنتی و اعتیاد به گوشی همراه هستیم . که همانند تمامی انواع دیگر اعتیاد ، اعتیاد به اینترنت نیز با علایمی همراه است . همچون اضطراب، افسردگی، کج خلقی،      بی قراری، تفکرهای وسواسی و یا خیالبافی راجع به اینترنت. از طرفی، در عین حال که روابط این افراد (به ویژه کودکان و نوجوانان) در جهان مجازی افزایش می یابد.

1-2 بیان مسأله

پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در مقاطع مختلف رشد جسمی ، روانی و اجتماعی نیازمند دارا بودن نگرش مثبت به رشته تحصیلی و انگیزه های قوی است . نگرش به رشته تحصیلی ظاهراً یک امر فردی محسوب می شود . این تصور وجود دارد که هر دانش آموزی باتوجه به شخصیت خود و تمایلات و علاقه مندی و خصوصیاتش ، دارای برخی نگرش ها می باشد در صورتی که نگرش تحصیلی از دیدگاه علم روان شناسی ، اجتماعی و جامعه شناسی علاوه برفردی بودنش دارای بعد اجتماعی گسترده از جمله محیط ، اطرافیان ، پدر و مادر و معلم سایر افراد گروه هایی که دانش آموز با آن ها به نحوی برخورد دارند که در ایجاد و پرورش و تحکیم نگرش ‎های مثبت یا منفی به رشته تحصیلی وی مؤثرند.

پیشرفت تحصیلی از جمله موضوعاتی است که از ابعاد تربیتی، روان شناسی،به آن بسیار پرداخته شده است . ﻳﺎﻓﺘـﻪهـﺎی تحقیقات ﻣﺘﻌـﺪد ﻧـﺸﺎن دادﻩ اﺳــﺖ ﭘﻴــﺸﺮﻓﺖ تحصیلی ﻧــﻪ ﺗﻨــﻬﺎ از ﺳــﺎﺧﺘﺎرهای داﻧــﺶ و ﻓﺮاﻳﻨــﺪهای ﭘــﺮدازش اﻃﻼﻋــﺎت ﺗــﺄﺛﲑ ﻣــﻲﭘــﺬﻳﺮد ﺑﻠﻜــﻪ ﺑــﻪ ﻋﻮاﻣــﻞ اﻧﮕﻴﺰﺷــﻲ از جمله ﺑﺎورهــﺎ، ﻧﮕــﺮشهــﺎ و ارزشهــﺎ ﻧﻴــﺰ ﻣﺮﺑــﻮط ﻣــﻲﺷــﻮد (ﺑــﺴﺎﻧﺖ[2]، ١٩٩۵).

سالهای متمادی است که محققان و پژوهشگران تعلیم و تربیت و روانشناسان اجتماعی، مطالعات فراوانی در مورد عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان انجام داده اند. پیشرفت موضوعی است که به خصوص در حال حاضر نیز مورد توجه تمامی کشورهای جهان بوده است، و هر ساله مقدار زیادی از بودجه جوامع صرف تحصیل کودکان و نوجوانان می شود و پژوهشهای زیادی به بررسی عوامل مختلفی که می تواند بر پیشرفت تحصیلی تأثیر داشته باشد، عواملی مانند: خانواده، محیط زندگی، مدرسه و برنامه های آموزشی اختصاص یافته است(به نقل از مجیدیان، 1384).

امروزه یادگیری و پیشرفت تحصیلی یكی از گسترده ترین و متنوع ترین فعالیت های بشری است كه اساس برنامه های درسی در آموزشگاه های مختلف، دانشگاه ها و … را تشكیل می دهد. موفقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بیانگرنظام آموزشی كارآمد و موفقی است كه توسعه ی پایدار از نتایج منفی چنین نظامی خواهد بود، بنابراین توجه بیشتر به تعلیم و تربیت مهمترین عامل پیشرفت تحصیلی است، زیرا یكی از پیچیده ترین مباحث مطرح شده در تعلیم و تربیت امروزی، مسأله پیشرفت تحصیلی است. برای پیشرفت تحصیلی باید از روش های نوین استفاده كرد كه یكی از این روش ها،كاربرد فن آوری اطلاعات و ارتباطات است. فن آوری اطلاعات و ارتباطات باعث می شود كه انگیزه یادگیری و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان افزایش یابد( زمانی و همکار،1385).

پژوهش های زیادی، نشان می دهد که عملکرد تحصیلی دانش آموزان و فعالیتهای مرتبط با آن در دوره ی آموزش مدرسه ای از پیشرفت چندانی برخوردار نیست. دانش آموزان مستعد ازتوانایی های خود به خوبی استفاده نمی کنند، دانش آموزان اکثراً روحیه ی علمی و انگیزه ی کافی ندارند و از امکانات آموزشی، استفاده مطلوب و مناسب صورت نمی گیرد و معمولاً به جای توجه به ارتقای سطح علمی خود به ارتقای سطح تحصیلی (اخد مدارج بالاتر) می اندیشند(نظری کتولی، 1384). همچنین از جمله اهدافی كه در فرایند تعلیم و تربیت دانش آموزان حائز اهمیت است، تبدیل آنها به یادگیرندگان راهبردی و برخوردار از توانایی خودتنظیمی در یادگیری است.

اسكراو و بروكس[3] ( 2000) خودتنظیمی در یادگیری را، توانایی دانش آموزان برای درك و كنترل یادگیر یشان می دانند كه برای موفقیت در مواد درسی بسیار مهم است و آنها را به یادگیرندگانی اثربخش و كارامد تبدیل می كند. بنابر تعاریف بالا، می توان نتیجه گرفت كه راهبرد یادگیری خودتنظیم برای آموزش این موضوع به دانش آموزان است كه رفتارشان آموختنی است و می توانند اثرهای رفتاری خود را بررسی كنند و محیط یادگیری خود را چنان سازمان دهند كه رفتارها و تلاش هایشان بازدهی بیشتری داشته باشد (زیمرمن، 2003)

……………………………………………………………………………………………………………………………103

5-2-  خلاصه یافته های توصیفی تحقیق………………………….……………………………………..…..……………103

5-3-  خلاصه یافته های تحلیل پژوهش……………………………………………………………………………………104

5-4- بحث و  نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………104

5-5-  پیشنهادها………………………………………………………………………………………………………………………..111

5-6-  محدودیتهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………113

5-7-  منابعومآخذ……………………………………………………………………………………………………………………..114

5-8-  منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………..114

5-9-  منابع انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………….118

5-10-  چكیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………..119

5-11-  پیوستها ………………………………………………………………………………………………………………………….120

فهرست جداول

عنـــــــوان                                                                                                           صفحه

فصل سوم : روش شناسی تحقیق

جدول 3-1 –   روایی محتوایی پرسشنامه……….. …………………………………………………………………………………….84

جدول3-2 –   ضرایب پایایی ابزار گردآوری داده ها……………………………………………………………………………….85

جدول 3-3 –   پایایی در اجرای اصلی (نمونه مورد بررسی)………………………………………………………………………86

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

جدول 4-1 –  توزیع فراوانی و درصد شركت كنندگان در پژوهش برحسب جنست…………………………………….89

جدول 4-2 –  توزیع فراوانی و درصد شركت كنندگان در پژوهش برحسب سن………………………………………….90

جدول 4-3 –  توزیع فراوانی و درصد شركت كنندگان در پژوهش برحسب سابقه خدمت……………………………..91

جدول 4-4 –  توزیع فراوانی و درصد شركت كنندگان در پژوهش برحسب مدرک تحصیلی…………………………92

جدول 4-5 –  میانگین و انحراف معیار نمرات معلمان در هر یک از متغیرهای مورد مطالعه……………………………..93

جدول4-6 –   میانگین و انحراف معیار متغیرهای مورد مطالعه……………………………………………………………………95

جدول 4-7 –  نتایج آزمون کولموگروف …………………………………………………………………………………………….96

جدول 4-8 –  نتایج آزمون باکس ……………………………………………………………………………………………………….96

جدول 4-9 –  برابری واریانسهای متغیرهای پژوهش در گروه های مورد مطالعه……………………………………………97

جدول 4-10 –  نتایج آزمون لامدای ویلکز …………………………………………………………………………………………..98

جدول 4-11 –  نتایج پنج تحلیل واریانس تک متغیری برای 5 متغیر مورد مطالعه…………………………………………..99

جدول 4-12 –  تفاوت در تهیه و استفاده از محتوای الکترونیکی توسط معلمان مذکر و مؤنث……………………….100

جدول 4-13 –  تفاوت در تهیه و استفاده از محتوای الکترونیکی توسط معلمان مذکر و مؤنث ………………………101

فهرست نمودارها

عنـــــــوان                                                                                                           صفحه

فصل اول:كلیات تحقیق

نمودار1- مدل مفهومی تحقیق………………………………………………………………………………………………………………10

فصل دوم :ادبیات و پیشینة تحقیق

نمودار 2-1-  روند تعمیق و میزان استفاده از منابع سازمان در بستر زمان ادبیات تحقیق…………………………………….20

نمودار 2-2-  رابطه مفاهیم تدریس، پرورش، آموزش و حرفه­آموزی…………………………………………………………23

نمودار 2-3-  تصویر یک کلاس مجازی ……………………………………………………………………………………………..30

فصل سوم : روش شناسی تحقیق

نمودار3-1-     کلیه معلمان ابتدایی شهرستان چایپاره………………………………………………………………………………..80

فصل چهارم : یافته های پژوهش

نمودار 4-1-   درصد شركت كنندگان در پژوهش بر حسب جنسیت………………………………………………………….89

نمودار 4-2-   درصد شركت كنندگان در پژوهش بر حسب سن……………………………………………………………….90

نمودار 4-3-   درصد شركت كنندگان در پژوهش بر حسب سابقه خدمت…………………………………………………..91

نمودار 4-4-   درصد شركت كنندگان در پژوهش بر حسب مدرک تحصیلی………………………………………………92

-2-  بیان مساله                   

امروزه مدیران سازمان‌ها، آموزش و توسعه منابع انسانی را از حیاتی‌ترین وظایف خود در راه بهسازی تلقی می‌كنند و با توجه به منافع قابل اهمیت آن در محیط كار سرمایه‌گذاری‌های بسیاری در این جهت به عمل می‌آورند. در حال حاضر بسیاری از سازمان‌ها صرف‌نظر از نوع و میزان تحصیلات رسمی نیروی انسانی خود و با توجه به پویایی‌های موجود در علوم و همچنین نیازمندیهای شغلی، دوره‌های آموزش متنوع و مداومی را  برای آنها تدارك می‌بینند. سازمان‌ها به وسیله آموزش، دانش و مهارت‌های حرفه‌ای نیروی انسانی خود را ارتقاء می‌بخشند و عملكرد شغلی آن‌ها را با اهداف مورد نظر هماهنگ می‌كنند. (كیزر، 1995). در آموزش و پرورش نیز از آموزش­های کوتاه مدت برای آموزش معلمان جهت بهبود کیفیت تدریس آنان استفاده می­شود (باردس، 2008: 43-40) .

پذیرش و کاربرد فناوری اطلاعات (محتوای الكترونیكی )معلمان را دراجرای برنامه درسی وتدریس اثربخش و ایجاد نوآوری یاری می­نماید . بطوریکه ضرورت استفاده از منابع یادگیری غیر از كتاب درسی طی چند دهه اخیر توجه اغلب دست اندركاران نظام های آموزشی را در كشورهای مختلف به خود جلب كرده است . منظور از منابع غیر درسی هر گونه وسیله‌ای غیر از كتاب درسی اطلاق می‌شود. كه در جریان آموزش در بهبود فرایند تدریس و یاددهی نقش مثبت و مفیدی داشته باشد (دادپناه ، 1388: 12).

نتایج اغلب تحقیقات انجام گرفته نشان می­دهد که  متاسفانه بعد از گذشت نیم قرن تجربه و آزمون و خطا و اتخاذ برنامه ها و سیاستهای گوناگون و گاه متضاد و ایجاد سرمایه‌گذاریهای مالی و انسانی هنوز نتوانسته‌ایم كه انگیزه و رغبتی حتی در حداقل انتظار برای استفاده جدی و پیگیر  از منابع غیر كتاب درسی در بین معلمان خود ایجاد نماییم ( كرك آبادی، 1373). همچنین نتایج تحقیقات نشان می­دهد که دانش آموزان نیز نسبت به استفاده از منابع غیر درسی برای فراگیری هر چه بهتر بی رغبت هستند . و این در حالی است که  تولید محتوای الکترونیک برای یادگیری هر چه بهتر دانش­آموزان روز به روز فراگیرتر می­شود (داد پناه، 1388: 18) .

ذوفن (1379) معتقدند كه استفاده از محتوای الکترونیکی موجب درگیر ساختن دانش‌آموزان با فرآیند یاددهی- یادگیری می‌شود و لذا آنان را به تفكر خلاق و مستقل تشویق می‌نمایند همچنین استفاده از محتوا های الکترونیکی به معلم قدرت می‌دهند تا در محیط‌های یادگیری تغییرات اساسی و مؤثّری در شیوه تدریس خود ایجاد كنند همانطوری كه از نتایج تحقیقات داخلی و خارجی بر می‌آید استفاده از منابع غیر كتاب درسی یعنی استفاده از فناوریهای جدید اثرات مفید و قابل توجهی در شیوه تدرس معلمان داشته‌اند .

لوین و وادمانی(2008)با بررسی دیدگاه معلمان در زمینه عوامل موثر در به کار گیری فن آوری(محتوای الكترونیكی) در کلاس درس دریافتند در زمینه استفاده از محتوای الكترونیكی در کلاس،معلمان از الگوی کلی استفاده می کنند:الگوی اول به منشاء تاثیر تطبیق فن آوری توجه دارد و بر عوامل انسانی در این زمینه تاکید می کند و دومی به ماهیت تاثیر استفاده از فن آوری توجه دارد و در این زمینه بر تحول فنی و شناختی تاکید می کند.

فن آوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان رویکردی نوین،مکمل آموزش است نه جایگزین آن،هدف از توسعه آن،بهبود و کار آمدتر ساختن منابع آموزش و پرورش،به ویژه منابع انسانی است.گسترش فن آوری اطلاعات و استفاده از ابزار ها و مفاهیم نوین،زمینه بسط اطلاعات و دسترسی آسان و کم هزینه را برای فراگیران اعم از دانش آموزان،دانشجویان و معلمان به روش بر خط فراهم کرده و تبادل سریع اطلاعات و تعاملات فرهنگی را میسر می سازد(اخوان و دوست محمدی1389).در واقع،معلمانی که از محتوای الكترونیكی برای تدریس استفاده می کنند،نسبت به همکاران خود تعامل بیشتری دارند(گلاسر و هانافن،2008).به همین دلیل،امروزه سهم مهمی از چگونگی عملکرد معلمان مدارس،بر اساس میزان توانمندی و قابلیت های آنان در استفاده از محتوای الكترونیكی و فن آوری های نوین،سنجیده می شود.به طوری که معلمان اثر بخش،افرادی شناخنه می شوند که صلاحیت و توانایی استفاده از ابزار های نوین فن آوری را در روش های تدریس خود دارا باشند(شریفی،1390).

پژوهش حاضر، در راستای پاسخ به یک سوال اساسی با این عنوان است که مبانی فکری، عقیدتی القاعده چه تاثیراتی در اقدامات تروریستی آنها داشته است ؟

و در پاسخ به این مسئله می توان عنوان نمود که بنابر شواهد، مدارک و مطالعاتی که تاکنون در این حوزه صورت گرفته، اینگونه بیان می شود که بدون تردید نقش و تاثیرگذاری این نوع نگرشها و اعتقادات مذهبی که در این گروه خشونت طلب رسوخ کرده و پیوسته در حال بسط و گسترش بیش از پیش است باعث شده که آنها دست به یکسری اقدامات غیرعقلانی بزنند، و بی گمان تبعات فعالیتهای خرابکارانه این گروهها در سراسر جهان، دامن اسلام حقیقی را نیز آلوده می کند و از سویی وجه صلح طلبانه این دین الهی را نیز در میان جوامع غیر مسلمان از بین می برد و نوع نگاه کشورهای مختلف نسبت به اسلام مخدوش خواهد شد.

رهبران و عناصر القاعده و سایر گروههای مرتبط با آنها با توجه به تاثیرپذیری از برخی گرایشات و اعتقادات شخصیتهای حنبلی مذهب اهل سنت که دارای تفکرات افراط گرایانه هستند، از جمله این افراد می توان از احمد بن تیمیه، ابوعلاء المودودی، محمد بن عبدالوهاب و سیدقطب نام برد و با مطالعه تفکرات آنها متوجه می شویم که بدون شک آنها در نوع نگاه خود به دین و مسائل سیاسی  و اجتماعی دچار انحرافات فراوان گردیده اند.

آنان مسائلی همچون بدعت، جهاد، استغاثه، توسل، شفاعت  و مسائلی از این دست را مطرح می کنند و عنوان می کنند که به عنوان مثال شیعیان بدعت گذاران در دین هستند، و در این رابطه اینگونه اشاره می شود که در مکتب ابن تیمیه، پیامبر و اولیای الهی انسانهایی هستند که همه کلمات و مقاماتشان با مرگشان پایان می یابد، و لذا زیارت و توسل به آنان را بدعت دانسته و کاری غیر سودمند می شمارد.

و یا اینکه  سلفیون وهابی القاعده در مورد شیعیان بیان می دارند، شیعه، پیامبر و ائمه خود را برتر از خداوند می داند و حاجات خویش را

 از آنان می طلبد. از این روی، شیعه را کافر و خارج از دین می دانند. سلفیون همچنین در مورد جهاد اعتقاد دارند که از نماز و روزه نیز مهم تر و واجب تر است و از این باب به حملات خود مشروعیت می بخشند.

در رابطه با پاسخ به فرضیه خود نیز میتوانیم اینگونه بیان داریم که شبکه تروریستی القاعده برمبنای تاثیرپذیری از مبانی قشری نگر و انحرافی سلفیان وهابی مسلک بر ضد شیعیان دست به اقدامات خشن می زنند تا از این طریق آنها را نابود نمایند به بهانه اینکه مکتب تشیع  به دلیل بدعت گذاری دچار کفر گردیده است و یا اینکه آنان خداوند را قادر و حاکم مطلق نمی دانند و از پیغمبر گرامی اسلام (ص) و سایر بزرگان دین کمک می خواهند و حاجات خویش را از مردگان درخواست می نمایند که این گناه نابخشودنی است.

در باب دلایل دشمنی و ضرباتی که القاعده به غربیها و بیش از همگان به ایالات متحده آمریکا وارد نموده اند می توان بدین صورت بیان داشت که افراط گرایان القاعده مسیحیان و یهودیان را نیز طرد شده از دربار الهی می دانند و معتقدند که دولتهای قدرتمند سعی می کنند با تسلط بر منابع و منافع کشورهای اسلامی آنها را ضعیف نمایند و در عوض خود را قدرتمند تر از گذشته می کنند. از این روی باید با برخورد سخت آنها را از همراهی کشورهای مسلمان منحرف، باز دارند تا از این طریق بتوانند راه خود را هموار نمایند در جهت ساقط نمودن  این دول اسلامی و استقرار حکومت خلافت اسلامی در سراسر ممالک اسلامی.

از این روی این پژوهش در شش فصل شبکه تروریستی القاعدهرا مورد بررسی قرار داده است، در فصل اول کلیات پژوهش مورد توجه بوده است، فصل دوم مبانی نظری، ساختار و تشکیلات، موقعیت جغرافیایی و منابع مالی را مورد نظر قرار داده ایم، فصل سوم تروریسم و القاعده را از منظر سازمان ملل متحد و دولتهایی همچون آمریکا، اتحادیه اروپا،پاکستان و عربستان سعودی مورد بررسی قرار داده است، در فصل چهارم مسائلی همچون بنیادگرایی و خاستگاه القاعده، مفهوم جهاد از دیدگاه اسلام و القاعده و تفکرات شخصیتهای موثر در شکل گیری نگرشها و طرز تفکرات رهبران آن  مورد توجه قرار گرفته است و در فصل پنجم اقدامات هنجارشکنانه این گروه در جهان بررسی گردیده است. و بالاخره در فصل ششم در راستای اثبات فرضیه، اقدام به بررسی نقش عقاید مذهبی و مبانی قشری القاعده در اقدامات تروریستی آنها نموده ایم ودر نهایت به مبحث نتیجه گیری پرداخته شده است.

-1:طرح مسئله

در حقیقت تروریسم یک پدیده اجتماعی ننگین به حساب می آید و گروههای تروریستی با توجه به اعتقادات و مبای فکری خود و همچنین تاثیرپذیری که از یک سری اشخاص منحرف و افراطی داشته و دارند می توانند به شدت اثرات مخربی بر جوامع بشری بگذارند.

تروریسم را می توان با واژگانی هم چون خشونت، تهدید، ترساندن، وحشت، هراس افکنی،غیر مشروع بودن و برخی کلمات دیگر در این راستا معرفی و تشریح نمود، این فعالیتهای ضد بشری از گذشته های بسیار دور نیز رواج داشته و برخی گروهها برای رسیدن به مقاصد ومطامع خویش دست به چنین حرکات افراط گرایانه می زنند.

از سویی کشورها و نهادهای مختلف نیز تعاریف متعدد و متفاوتی در رابطه با تروریسم دارند و هم چنین مسائلی همچون تروریسم و مبارزه با آن، واژگان فریبنده ای است که در فضای سیاسی آلوده دنیای امروز از مفاهیم واقعی خود فاصله دارند، بدین صورت که سردهندگان تروریسم و مبارزه با آن،خود بیشتر از سایرین آن را نقض می کنند.

شبکه تروریستی القاعده تشکیلات چند ملیتی است که در دهه آخر قرن بیستم ظهور و در مجموعه تحولات افغانستان نام آنها در سطح بین المللی شناخته شده و در ابتدای قرن جدید فعالیتهای خود را به اوج رسانید و به نام سازمان یا یک تشکیلات بین المللی معروف شد، این تشکیلات در جهاد بر علیه کمونیسم در افغانستان به همراه مجاهدین افغانی از امکانات مالی ،نظامی آمریکا و غرب استفاده می کرد.

القاعده بزرگترین بازیگر غیر دولتی صحنه روابط بین الملل به ویژه بعد از حوادث یازده سپتامبر 2001 میلادی می باشد و در نزد غربیان به عنوان سمبل تروریسم و بنیادگرایی اسلامی شناخته می شود، که محصول نبرد برای بیرون راندن نیروهای شوروی از افغانستان بود، مسلمانی از کشورهای الجزایر، مصر، عربستان سعودی، آسیای جنوب شرقی و فراتر از آن دوشادوش هم برای نبرد با نیروهای شوروی به افغانستان رفتند. این نیروها پس از خروج شوروی، واینکه آنها موجبات شکست ابر قدرتی بزرگ را فراهم آورده اند، اعتماد به نفس زیادی به دست آورده و دیدگاهی جهانی را برای خود توسعه بخشیدند.

از سویی دیگر،این مبارزان در زمان بازگشت به کشورهای خود، به جای آنکه به عنوان قهرمانان مورد استقبال قرار گیرند، به عنوان مبارزانی متعصب که می توانند تهدیدی سیاسی برای رژیم هایشان باشند در نظر گرفته شدند، از این رو منزوی شده و به اعضای آماده ای برای مبارزات جدید تبدیل شدند.

ریشه تفکر اعضای شبکه تروریستی القاعده بر اندیشه های سلفی استوار شده است، اولین نمادهای ظهور سلفیون را در قرن دوم هجری، در قالب جمعی می بینیم که خواستار بازگشت به اصالت اولیه اسلام بودند.

1-2:پیشینه پژوهش

محمد محمودیان در کتاب بنیادهای فکری القاعده، تاثیر اندیشه های وهابی،سلفی که در سال 1390 به چاپ رسیده است، بحثی را در زمینه خطرات تروریسم القاعده برای صلح و امنیت جهانی مطرح می نماید،به طور جدی بعد از حوادث 11 سپتامبر 2001 و اتخاذ استراتژی جدید جرج بوش در مبارزه با القاعده و گروههای خشونت طلب وابسته به آن آغاز گردید، در استراتژی جرج بوش و نئومحافظه کاران، مبارزه با تروریسم القاعده به عنوان مهم ترین اصل در تامین امنیت آمریکا و همچنین امنیت جهانی ارتباط مستقیم داشت و در این میان حفظ امنیت خاورمیانه به عنوان حلقه اتصال دهنده آمریکا و امنیت جهانی مورد تاکید قرار گرفت. در این کتاب آمده است برخی معتقدند مبارزه با تروریسم القاعده، به ابزاری برای حضور و تثبیت هژمونی آمریکا در مناطق استراتژیک جهان به خصوص خاورمیانه تبدیل شد و آمریکا به طور نامشروع یک خطر امنیت ملی را به یک خطر جهانی تبدیل کرده و از این طریق هزینه های زیادی را به سایر دولت ها و ملت های جهان تحمیل می کند. محقق در زمینه شکل گیری القاعده سه دیدگاه اصلی را مطرح می کند :

1-القاعده یک پدیده داخلی و منطقه ای است و از این دیدگاه ریشه القاعده به عوامل فکری و بنیادهای فرهنگی و نیز محیط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی پرورش اعضای این گروه بر می گردد.

2-القاعده تحت تاثیر عنصر خارجی شکل گرفته و محصول دخالت قدرت های بزرگ در مسائل قدرت و سیاست خاورمیانه است.

3-ویژگیهای شکل قدرت و سیاست جنگ ها، بحران ها و زمینه های سرخوردگی در جهان با عوامل دیگری هم چون سرعت یافتن جهانی شدن در دهه 1990 میلادی ترکیب گردید.

فرهنگ[1] و هنر وسیله ارتباط انسان هاست وبرای حیات بشری و سیر به سوی سعادت فرد و جامعه انسانی موضوعی ضروری و لازم است. (کاوسی، اسماعیل، 1387) . نیازهای (فرهنگی – هنری) [2] با توجه به نقشی که در رشد و توسعه فرهنگی و حیات یک جامعه دارند، دارای اهمیت اند این نیازها تا حدود زیادی تابع ارزش‏ها و هنجارهایی است که محیط و جامعه خاصی به آن می دهد. توجه به فعالیت های فرهنگی و هنری[3] و ترویج آن به عنوان مساله ای که ارتباط تنگاتنگ با مباحث اساسی جامعه دارد و نیز به کار گیری شیوه های درست اطلاع رسانی در این خصوص، موجب می گردد که افراد جامعه در سیری قرار گیرند که مقصدش، رسیدن به عالی ترین و بهترین احساساتی است که انسان ها به آن دست یافته اند و بدین ترتیب زمینه ساز رشد و توسعه فکری و فرهنگی افراد جامعه، بویژه جوانان خواهد شد. (چاوش باشی، فرزانه، 1387) توجه به فعالیت های فرهنگی و هنری برای بالندگی دانش فرهنگی، تقویت فرهنگ شهروندی، دگرگونی های فرهنگی، همکاری های فرهنگی، ایجاد زیر ساخت ها و شبکه ها، پیام رسانی فرهنگی، فراهم کردن دسترسی همگانی به اطلاعات فرهنگی، تشخیص اولویت های فرهنگی و سر انجام کاهش پیامدهای سوء فرهنگی و نظایر آن ضرورت دارد. (کواکس، 1979، به نقل نیک کار، ملیحه، 1384)

2- بیان مسئله

شاید یکی از تاثیرگذارترین و بهترین بخش ها برای تاثیرگذاری مطلوب بر نگرش های مردم دانشگاه باشد، جایی که می تواند ضمن تعامل مستقیم با مردم، تاثیر ویژه ای بر فرهنگ مردم داشته باشد. دانشگاه یک بنگاه تولید دانش نیست، بلکه باید یک نهاد واسطه فرهنگی باشد که دائماً با جامعه در تعامل باشد. دانشگاه یکی از مهم ترین ارکان بنیادین جهت هرگونه تغییر و تحول و نو آوری است و تحقق اهداف عالیه، استقلال، پیشرفت اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی از طریق آموزش عالی میسر است (1993، Ranson، به نقل از آقابابایی، راضیه 1390) در این میان نقش فعالیت های فرهنگی بسی حائز اهمیت است. دانشگاه باید کانون فعالیت های فرهنگی و هنری باشد. با توجه به نقش و اهمیت دانشگاه که به عنوان مرکزی به منظور کشف حقایق جدید در راستای راهگشایی مسائل انسان ها و جوامع بشری به حساب می‏آید انتظار می رود با در نظر گرفتن نیازهای محیطی، فردی و فرهنگی و اجتماعی به تدوین اهداف و خط مشی های ویژه خود بپردازد. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی نگرش دانشجویان نسبت به فعالیت های فرهنگی و هنری و میزان مشارکت آن‏ها در این فعالیت ها می پردازد. امید است که از طریق نتایجی که بدست می آید، پیشنهادهای کاربردی به مسولان آموزش عالی در راستای ارتقای سطح فعالیت های فرهنگی دانشگاه ارائه گردد. برنامه ریزی فعالیت های فرهنگی [4]، چنانچه در سطح دانشگاه ها صورت پذیرد، می تواند در بر گیرنده نکات مثبتی همچون پرورش خلاقیت های دانشجویان، توسعه مهارت های فکری دانشجویان[5]، ایجاد پویایی در نظام آموزش عالی، و افزایش نقش دانشگاه ها در تعمق هویت فرهنگی باشد. (صالحی امیری، سید رضا، 1387) . اعتمادی (1374) ، فعالیت های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی دانشجویان را ابزار موثری در کسب موفقیت زندگی حرفه ای و تخصصی آنان می داند. به طور کلی باید اذعان داشت که دانشگاه ها در جهت افزایش بلوغ و شایستگی اجتماعی[6] عمل می کنند و کمک می کنند که دانشجویان ارزش های زیبایی شناختی زندگی را بهتر درک کنند، و اعتماد به نفس و حس موفقیت در آن‏ها ایجاد شود. (خورسندی، علی، 1387) از زیر مجموعه های معاونت فرهنگی، اداره کل امور فرهنگی می باشد که بخش عمده فعالیت های فرهنگی دانشگاه را انجام می دهد. این نهاد مکانی است که زمینه مناسب را برای تجلی استعدادها و برانگیختن خلاقیت دانشجویان فراهم می سازد. توجه به مقوله فرهنگ در کنار علم و دانش که یکی از مصادیق اجرایی آن وجود نهادهای دانشجویی و فعالیت های هدفمند دانشجویان در این نهادهاست، از عوامل اساسی در رسیدن به یک دانشگاه مطلوب می باشد. تاثیر این امر در فعالیت های آموزشی و بهتر کردن آن برکسی پوشیده نیست. بر پایه همین باور است که بخش های مختلف امور فرهنگی از جمله کانونهای فرهنگی شکل گرفته و در توسعه و تعمیق فعالیت های فرهنگی دانشگاه میکوشند. نهادینه کردن فعالیتهای فرهنگی دانشجویان، افزایش سطح مشارکت و رقابت دانشجویان دراینگونه فعالیتها، فعلیت بخشیدن به استعدادهای بالقوه جوانان و استفاده از شور جوانی دانشجویان در جهت تقویت پیوند دانشگاه با بخش های مختلف اجتماعی از اهدافی است که امور فرهنگی در راه گسترش امر فرهنگ سازنده و خلاق در دانشگاه دنبال می کند. کانون های فرهنگی و هنری، از زیر مجمو عه های امور فرهنگی می باشد که فعالیت خود را از سال 1377 آغاز نموده و بدین لحاظ از مهم ترین نهادهای دانشجویی به شمار می‏آید. (آیین نامه تشکیل کانون های فرهنگی، 1388)

نوآوری و نوزایی در فرهنگ و مناسبات اجتماعی، پرورش خلاقیت ها و استعدادهای فرهنگی و هنری و اجتماعی دانشجویان، زمینه سازی برای توسعه مهارت ها و توانایی های فکری و فرهنگی دانشجویان، کمک به برنامه‏ریزی آموزشی و پژوهش در تربیت نیروی انسانی خلاق از اهداف پایه گذاران کانون ها می باشد.

پژوهشگردرپژوهش فرضیه یا اهدافی راصورت بندی کرده وعلاقه مند است که آنها را آزمون کند. بدین ترتیب برای این عمل،باید اطلاعاتی را جمع آوری کند. لازم است جامعه آماری به دقت تعریف، روش تعیین گروه تمونه آماری وحجم نمونه آماری و روش تعیین آن، ابزارهای اندازه گیری به ویژه ویژگی ها وشواهد مربوط به روایی،اعتبار ابزار طرح پژوهش و روش های آماری تجزیه تحلیل داده ها باید به وضوح توضیح داده شود.(خورشیدی،قزوینی،1381)

1-. روش پژوهش و اعتبار آن

هر قدرپژوهش پیشرفته ترو مستحکم تر باشد، به همان اندازه برمیزان دقت،هزینه و سایر منابعی که احتمالاً باید مصرف شود. از این رو برای هر تصمیمی که درباره پژوهش می گیریم ماهیت مطالعه پژوهش ممکن است اکتشافی یا توصیفی باشد یا در عین حال یرای آزمون فرضیه ها به اجرا درآید.سرشت بررسی به سطوح دانش در قلمروپژوهش مورد نظر بستگی دارد. اعتبار یا اعتماد پذیری ابزار میزان پایایی و سازگاری آن رادراندازه گیری یک مفهوم نشان می دهد وبرای ارزیابی ابزارمفید است. (سکاران،1381)

روش تحقیق : روش تحقیق پیمایشی – توصیفی تحلیلی واز نوع کاربردی است روش پژوهش پیمایشی تحلیلی وقتی محقق در پی بررسی ویژگی های افراد یک جامعه باشدیا بخواهد نظریک جامعه آماری در خصوص  پدیده فرد یا عقیده ای را مشخص کندازروش پیمایشی استفاده می کند. این روش برای شناخت صفات،ویژگی ها،عقاید،نگرش ها،رفتارهای یک جامعه مناسب است وچون ماهیت داده های این تحقیق کمی است وبرای نتیجه گیری به محاسبات آماری نیاز داردبه آن پیمایشی تحلیلی گفته می شود.

3-2. جامعه آماری

عبارت است از مجموعه کامل اندازه‌های ممکن یا اطلاعات ثبت شده از یک صفت کیفی، در مورد گردآورده کامل واحدها، که می‌خواهیم استنباط ‌هایی راجع به آن انجام دهیم. منظور از عمل گردآوردن داده‌ها، استخراج نتایج درباره جامعه می‌باشد. یا به بیان ساده‌تر، در هر بررسی آماری، مجموعه عناصر مورد نظر را جامعه می‌نامند. (دلاو،1385) جامعه آماری پژوهش حاضربه تعداد 290 نفر از نمایندگان مجلس می باشند.

3-3. نمونه گیری آماری

نمونه عبارتست از مجموعه ای از نشانه ها که از یک قسمت،یک گروه یا جامعه بزرگتر انتخاب می شود، بطوریکه این مجموعه معّرف کیفیات و ویژگی های آن قسمت،گروه یا جامعه بزرگتر باشد. نمونه می نامند: بطوریکه در گزینش نمونه رعایت نکات زیر ضروری است: (نادری،نراقی،1380)

1-نمونه بایستی با توجه به اهداف تحقیق انتخاب شود.

2-در گزینش نمونه رعایت انصاف و عدم اِعمال غرض شرط اساسی است.

3-عوامل مؤثردر تعیین حجم یا اندازه نمونه مورد توجه قرار گیرد.

-4. حجم نمونه گیری

حجم نمونه از روی نوع مطالعات پژوهشی به دست می آید و برای تعیین حجم نمونه هر مطالعه پژوهشی، فرمول خاصی وجود دارد . اما آنچه در تعیین حجم نمونه مهم است، آن است که نمونه یک نقطه بهینه دارد، و آن از طریق فرمول های آماری براساس نوع مطالعه پژوهش به دست خواهد آمد.(خورشیدی،قریشی،1381)

بایدنمونه گرفته شود وبعد نوشته شود

3-5. روش و ابزار گردآوری اطلاعات

پژوهش علمی امری است تجربی ،لذاباید دارای مرجعی در دنیای واقعیت ها باشد. دردنیای علم هر گونه عقیده ذهنی باید دربرابرواقعیت عینی قرار گیرد و به بیان دیگر به گونه تجربی آزموده شود. گرداوری داده ها،پژوهش را به عنوان یک فرایند تجربی مشخص می سازد. نتیجه پژوهش علمی یک قانون تجربی است که نشان دهنده رابطه ثابت رویدادها با یکدیگر است . در تحقیقات کتابداری،گرداوری اطلاعات از طریق چهار روش مشاهده و آزمایش،پرسشنامه،مصاحبه و مشاهده اسنادی انجام می پذیرد. هر یک از این روش ها به خصوصیات موضوع مورد بررسی و طرح تحقیقی انتخابی بستگی دارد.(خورشیدی،قریشی،1381)

در این پژوهش نحوه اجرای ابزارو گرداوری اطلاعات پرسشنامه ای و ابزار پژوهش از نوع محقق ساخته است و به صورت روایی و سنجش و نظر اساتید درست شده است.

وروش تحقیق پیمایشی ،توصیفی – تحلیلی واز نوع کاربردی است و شامل 23 سؤال که از سؤالات بسته و در برخی موارد ازخیلی زیاد و تا خیلی کم استفاده شده است.

3-5-1. اعتبار و پایایی ابزار گرد آوری اطلاعات

روایی تعیین می کند ابزار تهیه شده تا چه حد مفهوم خاص مورد نظر را اندازه می گیرد و اعتبار معین می کند یک ابزار اندازه گیری تا چه میزان سازگاری مفهوم مورد نظر را اندازه می گیرد. روایی و اعتبار مُهر تأ ییدی هستند بر استحکام علمی یک مطالعه پژوهشی .

پایایی : توانایی ابزار در حفظ پایایی خود در طول زمان علیرغم شرایط غیر قابل کنترل آزمون و وضعیت خود پاسخگویان حاکی از پایداری آن و تغییر پذیری اندک آن می باشد. این توانایی گویای برازش ابزار است چرا که هر زمان اندازه گیری صورت  گیرد نتایج پایدار به دست می آید.(سکاران،1381)

ابزار پژوهش پرسش نامه ازنوع محقق ساخته  روایی وپایایی  از طریق ارسال پرسشنامه برای چند صاحب نظر روایی  ارسال شده است.

3-6. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

تجزیه و تحلیل به منظور تنظیم و خلاصه کردن داده ها به صورت اطلاعاتی روشن،خوانا،مستدل و تفسیر پذیربه کار رود، به گونه ای که بتوان روابط موجوددر مسائل پژوهشی را کشف،بررسی،آزمون نمود. (خورشیدی،قریشی،1381)

برای تجزیه تحلیل داده هااز نرم افزار SPSS و آزمون آماری خی دو،آزمون T استفاده شده است.