پایان نامه :ارزیابی میزان مس، روی و منگنز در سرم، كبد و استخوان موشهای صحرایی نر تغذیه شده با نان غنی شده با آهن و بررسی ارتباط آنها با شاخص های استرس اکسیداتیو
آهن یك ماده ی معدنی است كه برای فعالیتهای فیزیولوژیكی بدن ضروری بوده و جزء با اهمیت پروتئینهایی است كه در انتقال اكسیژن نقش دارند (هموگلوبین و میوگلوبین). همچنین وجود آن برای انجام واكنشهای آنزیمی در بافتهای مختلف، رشد و نمو سلولها و تمایز سلولی لازم است. كمبود آهن یكی از شایعترین كمبودهای تغذیهای در سرتاسر جهان است از علائم كمبود آهن
میتوان به كم خونی، ریزش مو، بی قراری، ضعف و خستگی، زردی، كمرنگ شدن غشاهای مخاطی، كاهش بازدهی، كاهش عملكرد ایمنی و
افزایش حساسیت به بیماری و … اشاره كرد. بهترین راه برای پیشگیری از كمبود آهن استفاده از منابع غذایی حاوی آن یا ماده غذایی غنی شده با آهن است. در ایران و بویژه استان فارس كمبود آهن كمبود اول مواد مغذی است. چون غذای اكثر خانوادههای ایرانی را نان تشكیل می دهد و بیشترین انرژی مورد نیاز خود را از طریق غلات بویژه نان تأمین
میكنند. با توجه به محدودیت منابع و عدم امكان تأمین مواد مغذی لازم است برای رفع نیازهای تغذیهای مردم از سادهترین روشها برای تأمین مواد مورد نیاز آنها استفاده گردد. یكی از این راهها تهیه نانهای مخصوص و غنی شده با پروتئین، ویتامینها و املاح میباشد. لذا هدف از این تحقیق غنی سازی نان با آهن و برآورد میزان جذب آن در موشهای صحرایی بوده تا در صورت اخذ نتیجهی مثبت بتوان به عنوان یك راه ساده، ارزان و عملی در جهت پیشگیری از كمبود آهن مورد استفاده قرار داد.
محمود و همكاران (2011) در غنی سازی پنیر پروسس با آهن به میزان 3 و 5 برابر نیاز معمول
موشهای صحرایی و تغذیه آنها به مدت یك ماه گزارش كردند كه میزان هموگلوبین و آهن سرم در آنها افزایش و ظرفیت كلی اتصال آهن (TIBC) و كلسیم یونیزه و كلسیم مجموع سرم كاهش یافته اما هیچكدام از این افزایش یا كاهشها معنادار نبود.
احمد و همكاران (2011) در تغذیه ی موشهای صحرایی ماده با نان غنی شده با كلسیم، آهن و روی به میزان سه برابر مورد نیاز و در یك دورهی 28 روزه مشاهده كردند كه جذب هر سه ماده در مقایسه با گروه كنترل افزایش مییابد. در گروههای درمانی وزن بدن و سطح آهن و روی در پلاسما، كبد و استخوان ران به طور معناداری بالاتر بود اما در مورد كلسیم تغییر معناداری در سطح آن در پلاسما و كبد مشاهده نگردید.
در بررسی نالپا و همكاران (2012) مشخص گردید كه در نانهای پروبیوتیك حاوی بیفیدوباكتریوم بیفیدوم میزان آهن و كلسیم آزاد شده از نان كاهش مییابد لذا چنین نانهای مفیدی بایستی از لحاظ مواد معدنی تنظیم گردند تا مصرف آنها منجر به كمبود مواد معدنی نشوند.
در مطالعه سویج و نسبرگ و همكاران (2008) با غنی كردن آرد نان قهوهای با نمك سدیم و آهن EDTA و فومارات آهن حداكثر به میزان kg ̸ mg 35 و مصرف 4 برش نان روزانه به مدت 34 هفته در كودكان 6 تا 11 سال عنوان نمودند كه غلظت هموگلوبین، درصد اشباع ترانسفرین، فریتین و آهن سرم و میزان گیرندههای ترانسفرین در مقایسه با گروه كنترل تفاوت معناداری پیدا نكرد.
نتایج بررسی شیخ الاسلامی و جمالیان (1382) نشان داد كه میزان اسید فیتیك در نمونههای آرد مورد استفاده در تهیه نانها زیاد است (به طور میانگین 37/570 میلی گرم در 100 گرم) و با توجه به روشهای تهیهی نان در اغلب نقاط كشور تخمیر و پخت نان نمیتواند كمك چندانی به كاهش اسیدفیتیك موجود در نان كند در نتیجه میزان اسید فیتیك در نان تولیدی نیز بالا است (به طور میانگین 31/347 میلی گرم در 100 گرم). بالا بودن اسید فیتیك میتواند جذب آهن را در بدن مختل و منجر به كمبود این عنصر گردد.
استفاده از جوش شیرین به عنوان خمیر مایه علیرغم اینكه توسط وزارت بهداشت به طور رسمی در فرایند تولید نان ممنوع اعلام شده ولی مطالعهی كمانی و همكاران (1389) نشان داد كه این ماده همچنان در فرایند تهیه نان مصرف می شود و مصرف جوش شیرین در نانواییهای لواش رایج تر از نان بربری، تافتون و سنگگ میباشد. بقایای جوش شیرین موجود در نان موجب ناراحتیهای گوارشی و مانع جذب كلسیم، آهن و سایر عناصر ضروری در دستگاه گوارش میشود.
نسخه قابل چاپ | ورود نوشته شده توسط نجفی زهرا در 1399/10/26 ساعت 11:23:00 ق.ظ . دنبال کردن نظرات این نوشته از طریق RSS 2.0. |