پاپیلوما ویروس ها، گروهی از ویروس های DNA دار هستند که باعث ایجاد زگیل  یا پاپیلوم در انواعی از مهره داران عالی از جمله انسان ها می شوند. همچنین بعضی از پاپیلوما ویروس ها می توانند در حیوانات و انسان ها بدخیمی ایجاد کنند. تعدادی از پاپیلوما ویروس ها به عنوان عوامل ایجاد کننده سرطان گردن رحم و سایر تومورهای اپی تلیال مطرح شده اند (1). این ویروس ها، ذراتی کروی، کوچک و بدون پوشش با اندازه ای حدود 55 نانومتر هستند که کپسید آنها تقارن بیست وجهی دارد و ژنوم DNA دو رشته ای خطی این ویروس را در بر می گیرد (6،5،4،3،2). این ویروس ها کاملا اختصاصی گونه و بافت می باشند و در سلول های اپی تلیال پوست و مخاط تکثیر می شوند و برای ایجاد عفونت پایا باید سلول های بازال را آلوده کنند (4،1).

علیرغم تنوعی که در پاپیلوماویروس ها وجود دارد، تشابه بسیار زیادی در سکانس پروتئینی و نوکلئوتیدی اعضای خانواده پاپیلوماویروس وجود دارد و ژنوم های مجزا، سازماندهی ژنتیکی مشابهی دارند (7). ژنوم این ویروس ها از 3 ناحیه مجزا تشکیل شده است که شامل ناحیه کنترلی غیر کد کننده ، ناحیه اولیه و ناحیه تاًخیری می باشد. ناحیه کنترلی حاوی توالی های تنظیمی است. ناحیه اولیه شش

 پروتئین            غیر ساختمانی اولیه E1, E2 E4, ,E5, ,E6 ,E7 و ناحیه تاخیری، دو پروتئین کپسیدی L1 و L2 را          کد دهی  می کند (9،8،1). کپسید ویروس از دو پروتئین ساختمانی تشکیل شده است. پروتئین کپسید اصلی یا L1 دارای وزن مولکولی حدودا 55 کیلو دالتون است که تقریبا 80 درصد کل پروتئین های ویروس را شامل می شود (10). پروتئین کوچک یا L2 تقریبا 70 کیلو دالتون است و در کپسید ویروس جای دارد. ذرات شبه ویروسی یا VLP از پاپیلوما ویروس های مختلف به وسیله بیان ژن L1 به تنهایی یا همراه پروتئین L2 در سیستم های بیان کننده پستانداران و غیرپستانداران تولید شده است (12،11). بیان پروتئین L1 در E.coli باعث تولید ذرات شبه ویروسی کوچک می شود. این ذرات پنتامر 12 تایی بوده و دارای ساختار 20 وجهی هستند. این ذرات شبه ویروسی به خوبی سیستم ایمنی هومورال را تحریک میکنند و بعنوان واکسن پروفیلاکتیک استفاده میشوند (13). پروتئین L2 در تجمع کپسید ویروس نقش دارد و در ضمن دارای اپی توپهای خنثی کننده نیز می باشد. احتمالا وجود پروتئین2 L در واکسن میتواند از طیف گسترده تری از تیپ های ویروسی پیشگیری کند. هرچند که اپی توپ های خنثی کننده آن شبیه به L1 توانایی حفاظت کنندگی را ندارند اما اپی توپ های آن واکنشهای متقاطع را القا می کنند (14،15،16 و 17).

پروتئین های اولیه E1 و E2 برای تکثیر و باقیماندن ژنوم ویروس مورد نیاز می‌باشند. پاپیلوماویروس های انسانی، پروتئین E3 را ندارند. پروتئین E4 از ناحیه اولیه کد می شود اما در مراحل تاًخیری عفونت بیان شده، باعث گریز ویروس از سلولهای آلوده می گردد (4،2). E5 یک پروتئین انکوژن است که رسپتورهای اختصاصی فاکتور رشد را فعال می کند و در ترانسفورمیشن خوش خیم نقش دارد(2). E6 وE7 انکوپروتئین های اصلی پاپیلوماویروس را کد می کنند. انکوپروتئین E6 مانند پروتئین E1B آدنو ویروس تیپ 5 و آنتی ژن T بزرگ ویروس SV40 قادر است به پروتئین  سرکوب کننده تومور پروتئین های P53 و E6 باعث ممانعت از تعمیر DNA آسیب دیده یا ممانعت از القاء مرگ برنامه‌ریزی شده می گردد و در نهایت باعث تجمع جهش های ژنتیکی درسلول‌های آلوده شده و سلول ها  رشد بی رویه ای را آغاز      می کنند و سرانجام به صورت سرطانی در می آیند (18).

بیش از 200 تیپ پاپیلوما ویروس انسانی شناسایی شده است که تفاوت های ژنومی در توالی های DNA دارند (19،5) . پاپیلوماویروس های انسانی قادرند سلول های اپی تلیال بازال پوست و دیواره داخلی     بافت ها را آلوده کنند و بر این اساس به انواع پوستی و مخاطی طبقه بندی می شوند. انواع مخاطی         می توانند دیواره دهان، گلو ، دستگاه تنفس یا اپی تلیوم آنوژنیتال را آلوده نمایند و براساس ارتباط آنها با سرطان گردن رحم و جراحات پیش ساز ، به انواع پر خطر ، با خطرمتوسط و کم خطر تقسیم بندی      شده اند (1، 20 ،21).