پایان نامه - مقاله - تحقیق

1-1) اهمیت پیش بینی بار سیستم های قدرت………………………………………………………………………………………….. .5

1-1-1) بررسی اهمیت پیش بینی باراز لحاظ فنی…………………………………………………………………………………….5

1-1-2) بررسی اهمیت پیش بینی باراز لحاظ اقتصادی……………………………………………………………………………..6

1-2) راهکارها……………………………………………………………………………………………………………………………………….8

1-3) پیش بینی بار ازدیدگاه دوره های زمانی…………………………………………………………………………………………..9

1-3-1) برنامه ریزی دراز مدت………………………………………………………………………………………………………………..9

1-3-2) برنامه ریزی میان مدت……………………………………………………………………………………………………………..10

1-3-3)  برنامه ریزی كوتاه مدت…………………………………………………………………………………………………………..10

1-3-4)  برنامه ریزی لحظه ای / چند دقیقه تا چند ساعت………………………………………………………………………10  

1-4)  عوامل موثر در پیش بینی بار الکتریکی…………………………………………………………………………………………11

1-4-1)  عوامل اقلیمی………………………………………………………………………………………………………………………….12

1-4-2)  عوامل اقتصادی………………………………………………………………………………………………………………………12

1-4-3)  تاثیر زمان بر بار مصرفی………………………………………………………………………………………………………….12

– جمع بندی و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………. …………………….12

فصل دوم: روش های مدل سازی

2-1) پیش بینی……………………………………………………………………………………………………………………………………16

    عنوان                                                                                                                صفحه

2-2) دقت پیش بینی…………………………………………………………………………………………………………………………………. 16

2-3) معیار سنجش خطا در پیش بینی………………………………………………………………………………………………………. 17

2-4) روشهای پیش بینی……………………………………………………………………………………………………17

2-4-1) روش سری زمانی……………………………………………………………………………………………………………………18

2-4-2) روش رگرسیون……………………………………………………………………………………………………………………. 26

2-4-3) پیش بینی باربا استفاده ازآمارهای مستقل………………………………………………………………………………27

2-4-5) روش كاربری ارضی………………………………………………………………………………………………………………..29

2-4-6)  روش عصبی…………………………………………………………………………………………………………………………30

2-5) پیش بینی بارکوتاه مدت استان مازندران با استفاده از روش رگرسیون…………………………………………38

2-5-1) برازش مدل رگرسیون در محیط SAS …………………………………………………………………………………..38

2-5-2) تحلیل نتایج حاصل ازمدل رگرسیون………………………………………………………………………………………41

–  جمع بندی و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………….   44

فصل سوم: مدل سازی به روش فازی

3-1) ضرورت استفاده از سیستم خبره فازی جهت پیش بینی بار………………………………………………. ……47

3-2)  توابع عضویت………………………………………………………………………………………………………………… ……49

3-3) مراحل طراحی یک سیستم فازی………………………………………………………………………………….  ………52

عنوان                                                                                                                        صفحه

3-4) کاربرد نرم افزار MATLAB……………………………………………………………………………………… ………..55

3-4-1) ویرایشگر توابع عضویت (The Membership function editor)………………………………….. 59

3-4-2)  ویرایشگر قواعد (The Rule editor)……………………………………………………………………………..63

3-4-3)  نمایشگر قواعد( (The Rule viewer………………………………………………………………………………64

3-4-4) نمایشگر سطوح(The surface viewer)…………………………………………………………………………..65

فصل چهارم : طراحی مدل  فازی جهت پیش بینی بار کوتاه مدت استان مازندران

4-1) طراحی  مدل  فازی جهت پیش بینی بار کوتاه مدت……………………………………………………………..68

4-1-1)  مشخص کردن ورودی ها، خروجی ها و روش مورد استفاده برای غیر فازی کردن………………………….68

4-1-2) تعیین مجموعه های فازی و تابع عضویت برای ورودی ها و خروجی ها…………………………………………..70

4-1-3) شاخت قواعد با شناخت از مجموعه های فازی………………………………………………………...76

4-1-4) معتبرسازی و بازنگری قواعد………………………………………………………………………………………………………81

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………….88

پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………………………………….89

مراجع……………………………………………………………………………………………………………….…………..92

1-1) اهمیت پیش بینی بار در سیستم های قدرت

صنعت برق از صنایع زیر بنائی یك كشور و ركنی بسیار مهم در رشد و پیشرفت جوامع امروزی محسوب می شود. با توجه به اینكه از یك طرف پروژه های صنعت برق نیاز به سرمایه گذاری كلان و زمان های طولانی دارد واز طرف دیگر با تكنولوژی موجود هنوز نمی توان ذخیره این انرژی را در ابعاد بزرگ امكان پذیر نمود. بنابراین برنامه ریزی تولید باید به گونه ای صورت گیرد كه پاسخگوی تقاضای انرژی الكتریكی باشد. بدین جهت پیش بینی بار به عنوان عاملی مهم در طرح توسعه و بهره برداری از سیستم های قدرت تلقی می شود و در واقع وسیله ای است كه به كمك آن می توان در جهت بهبود تصمیم گیری اقدام نمود. برآورد روند تخصیص منابع برای توسعه شبكه برق رسانی الزامی است.

در برنامه ریزی توسعه آینده یك سیستم قدرت برآورد بار از اهمیت زیادی برخوردار است و اساس و مبنای مطالعات برنامه ریزی را تشكیل می دهد میزان خطاهای پیش بینی بار دارای اهمیت خاص است.

مشكلات تصمیم گیری در این مورد موقعی بیشتر می شود كه با بودجه محدود و هدف حداقل كردن هزینه از یك طرف و فشار متخصصین ومهندسین بخش قدرت برای خرید تجهیزات پیشرفته وگران قیمت از طرف دیگر و نیز گسترش بی رویه در استفاده از انرژی الكتریكی مواجه شود. اگر میزان بار پیش بینی شده كمتر از بار واقعی باشد ضریب اطمینان و در نتیجه كیفیت خدمات كاهش می یابد واین امر ممكن است حتی به خاموش های اجباری بیانجامد. خود این مساله تا حدی كار مسئولین تجزیه وتحلیل قابلیت اطمینان سیستم را مشكل می سازد واز طرف دیگر اگر بار آینده پیش از مقدار مورد نیاز پیش بینی گردد سرمایه گذاری زیادی هدر شده وبه نیاز مالی منجر می گردد.

عدم امكان ذخیره سازی انرژی الكتریكی از یك طرف وهمچنین صرف هزینه های هنگفت اقتصادی جهت ایجاد نیروگاه های جدید از طرف دیگر سیاست های كلی تولید انرژی الكتریكی را به سمت وسوئی جدید در ارتباط با مدیریت انرژی الكتریكی سوق داده است. واقعیت اینست كه مصرف انرژی الكتریكی ثابت نبوده و همواره بصورت تابعی غیر خطی از پارامترهای مختلف زمانی،‌محیطی، اقتصادی و در نوسان می باشد. تغییرات مصرف بار الكتریكی شركت های تولید كننده برق را موظف كرده است در زمانبندیهای مختلف اطلاعات مورد نیاز را جهت مدیریت بهتر انرژی در سیستمهای قدرت پیش بینی كنند [9] و [13].

افزایش قابلیت اطمینان وكارائی در صنعت برق، كاهش هزینه ها وهزینه معاملات در صنعت برق، تامین
گزینه های بیشتری برای مصرف كنندگان و… به عنوان انگیزه های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی مدیریت صنعت برق را به ناچار دچار تحول و دگرگونی كرد كه ازآن به عنوان تجدید ساختار صنعت برق نامبرده
می شود. در محیط سنتی، سیستمهای تولید، انتقال و توزیع انرژی الكتریكی به صورت انحصاری تحت كنترل دولت ویا یك نهاد انحصاری است كه وظیفه نظارت بر بازار انحصاری و حتی قیمتهای انحصاری را نیز دارا می باشد. در سیستمهای قدرت تجدید ساختار نشده، مصرف كننده ها شركت های توزیع منحصر به فرد بودند كه انرژی را به صورت عمده و بر حسب قواعد خاص از تولید كننده های انحصاری  دریافت می كردند. این مصرف كننده ها فقط تحت قیمت های از پیش تعیین شده توسط اپراتورسیستم انرژی خود را دریافت می كردند تولید كنندگان نیز فقط تحت قیمت هایی كه توسط اپراتور سیستم وتحت قرار دادها وتعرفه كمی سنتی مشخص می شد انرژی مورد نیاز شبكه قدرت را تولید می كردند. در این نوع اقتصاد تلفات شبكه بسیار زیاد وجود از اینرو هزینه های زیادی تلف می شد.

با شروع تجدید ساختار صنعت برق و ورود بازارهای رقابتی انرژی الكتریكی قسمت های تولید، انتقال و توزیع اكثرا به قسمت های خصوصی واگذار شدند.

هر چند كه در سطح انتقال این واگذاری به ندرت انجام گرفته است مصرف كنندگان در این نوع ساختار به سیستم انتقال دسترسی مستقیمی دارند و می توانند تولید كننده خود را نیز انتخاب كنند. بازارها از انحصار دولت خارج شده اند و بطور مستقل و همچنین هماهنگ با اپراتور مستقل بازار فعالیت می كنند.

در بخش توزیع نیز با فراهم كردن زمینه برای مشاركت بخش خصوصی و احداث نیروگاه توسط سرمایه گذاران داخلی و خارجی و همچنین واگذاری ظرفیت های نصب شده موجود و فراهم آوردن زمینه رقابت با افزایش تولید كنندگان سعی در جایگزین فضای رقابتی بجای شرایط انحصار گردیده كه در بسیاری از كشورها این امر موفقیت آمیز بوده است.

بخش انتقال با توجه به ماهیتی كه دارد و این واقعیت كه نمی توان دو یا چند شبكه موازی در كنار هم تاسیس كرد تا برای انتقال برق با هم رقابت نمایند تقریبا هنوز به شكل انحصاری اداره شده و تحت عنوان شبكه ملی باقی مانده است.

در بخش توزیع نیز كلیه فعالیت های از نقطه دریافت برق از شبكه انتقال تا تحویل به مصرف كننده نهایی انحصاری است، ابتدا بخش خطوط از بخش مشتركین  تفكیك شده پس این بخش خطوط از بخش مشتركین تفكیك شده، پس این بخش كه مشابه به بخش انتقال است یا در تملك دولت باقی مانده ویا در برخی كشورها با رویكردهای اجرائی متفاوت به بخش خصوصی واگذار شده اند در بخش خدمات مشتركین نیز كلیه امور از درخواست و وصول مطالبات و… توسط شركت های خرده فروش انجام می گیرد. از آنجایی كه این بخش از شرایطی متفاوت با بخشهای انتقال و توزیع برخوردار می باشد فعالیت های این بخش از فعالیت انحصاری برخوردار نبوده و بنابراین شركت های خرده فروش همزمان می توانند رضایت مشتری با هم رقابت نمایند كه به بهبود كیفیت و كاهش هزینه های منتهی خواهند شد. لذا واگذاری این امور به بخش خصوصی و ایجاد زمینه مناسب برای رقابتی كردن این بخش نتایج قابل توجهی به همراه داشته است.

در اقتصاد برق، شركت های تولید كننده برق موظفند، مصرف كننده های خود را قابلیت اطمینان زیاد، با كیفیتی بالا و قیمت مناسب با توجه به محدودیت های از جمله حفظ محیط زیست، قرار داد با دیگر شركا در سیستم های به هم پیوسته وبا در نظر گرفتن قیودی نظیر توان و نوع نیروگاه های موجود میزان ذخیره سوخت مورد نیاز  نیروگاه های حرارتی، میزان آب موجود در مخزن ها برای استفاده نیروگاه های آبی، و غیره تغذیه نماید.

برای نیل به این اهداف باید از طرفی، تجهیزات مورد نظر نیروگاه ها و شبكه های انتقال و توزیع، به نحو بهینه مورد استفاده و بهره برداری قرار گیرند ( حداقل سرمایه گذاری دراز مدت ) و از طرفی دیگر، انرژی های اولیه موجود برای تولید برق (انواع سوخت ها و آب و…. ) به طرز بهینه، مورد مصرف واقع شوند ]12[.

سبک زندگی نمایانگر نگاه فرد به زندگی، جهان و ارزشهای مورد قبول اوست. به بیان دیگر سبک زندگی سمبل و نماد هدایت افراد یک جامعه است که تمامی جنبه های زندگی آنها را در بر می گیرد. شیوه زندگی سالم منبعی ارزشمند برای کاهش شیوع و تاثیر مشکلات بهداشتی و ارتقای سلامت، تطابق با عوامل استرس زای زندگی و بهبود کیفیت زندگی است.سبک زندگی به ما کمک میکند تا آنچه را که مردم انجام می دهند،دلیل انجامشان و معنی عملشان برای خودشان و دیگران را درک کنیم

( دالوندی،1391 : 10).

سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت جزء معطوف به ارتقای سلامت از سبک زندگی است که دارای شش

بعد “فعالیت جسمانی” “تغذیه” “مسئولیت پذیری در مقابل سلامت” “رشد روحی” “روابط بین فردی” و “مدیریت استرس” می باشد.این سبک زندگی علاوه بر تداوم و تقویت سطح سلامت و رفاه باعث احساس رضایت و خودشکوفایی می شود(طل و همکاران، 1390:18).

بر طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی کیفیت زندگی عبارت است از: پندارهای فردی از وضعیت زندگی با توجه به فرهنگ و نظام ارزشی که در آن زندگی می کند وارتباط این دریافتها با اهداف و انتظارات و استانداردها و اولویتها ی مورد نظر(لعل آهنگر،1390: 7).

سلامتی مستلزم ارتقای سبک زندگی بهداشتی است.اهمیت سبک زندگی بیشتر از آن جهت است که روی کیفیت زندگی و پیشگیری از بیماری ها موثر می باشد. برای حفظ و ارتقای سلامتی، تصحیح و بهبود سبک زندگی ضروری است.ارتقای بهداشت و تامین سلامت افراد جامعه یکی ازارکان مهم پیشرفت جوامع می باشد(سلطانی، 1389: 6).  در این راستا، مطالعه حاضر به بررسی ارتباط بین سبك زندگی ارتقا دهنده سلامت و كیفیت زندگی دانشجویان می پردازد.

2-1- بیان مسأله

سبک زندگی سلامت محور به عنوان یک پدیده چند علتی، چند بعدی و چند دلالتی به الگوهای جمعی رفتار که میتوانند برای جلوگیری از مشکلات مربوط به سلامت و تضمین کننده سلامت برای فرد باشد، مربوط می شود و از ابعادی متنوع چون ورزش، تغذیه مناسب و نامناسب، خودکنترلی، رفتارهای پیشگیرانه و … تشکیل شده است در زمینه سبک زندگی سلامت محور، انسجام در انجام دادن مجموعه ای از رفتارهای مرتبط با بهداشت و سلامتی، جوهره تعریف سبک زندگی سلامت محوراست.

مفهوم شیوه زندگی سالم طی سالهای گذشته با تغییرات مهمی روبرو بوده. مباحث اولیه در شیوه زندگی سالم بر موضوعاتی چون تغذیه،

 ورزش و مصرف دخانیات تاکید داشت. با این رویکرد، باور نظامهای بهداشتی بر ارتقا آگاهی و آموزش برای تغییر شیوه زندگی متمرکز بود(دالوندی، 1391: 10).

کیفیت زندگی به دلیل گسترش صنعتی شدن و پیشرفت و فناوری که توجه به بعد کمی زندگی انسان را مدنظر قرار می دهد و همچنین به دنبال غفلت از جنبه های کیفی زندگی انسان طی چند دهه گذشته مورد توجه اندیشمندان قرار گرفت تا از این طریق تلاشهایی در راستای ارتقای شرایط زندگی و بهبود بخشیدن به بعد کیفی زندگی بشرصورت گیرد(لعل آهنگر،1390 : 4 ).

مسئله  اساسی این پژوهش عبارت است از: بررسی رابطه بین سبک ز ندگی ارتقادهنده سلامت و کیفیت زندگی در بین دانشجویان. در واقع قصد داریم  در این پژوهش بررسی کنیم  که سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت بر روی کیفیت زندگی دانشجویان چقدر می تواند موثر باشد و چگونه متغیر ها و فاکتورهای سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت می تواند با متغیرها و ابعاد گوناگون کیفیت زندگی ارتباط و همبستگی داشته باشند.

3-1- اهمیت و ضرورت

کاربرد الگوهای رفتاری مثبت در زندگی در ارتقای سلامت فردی موثر می باشد.

53% از علل مرگ و میر افراد با سبک زندگی آنها ارتباط دارد. بسیاری از مشکلات بهداشتی از قبیل چاقی،بیماری های قلب و عروق،انواع سرطان و اعتیاد که امروزه در اغلب کشورها به خصوص کشورهای در حال توسعه به چشم می خورد با دگرگونی های سبک زندگی افراد آن جامعه ارتباط دارد(سلطانی و همکاران، 1384: 20).

بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، 5 بیماری به عنوان مهمترین بیماری های مزمن در جهان شناخته شده اند که عبارتند از چاقی، سکته قلبی، دیابت، سرطان و پوکی استخوان که تمامی آنها با سبک زندگی و تغذیه ارتباط مستقیم دارند(دالوندی، 1391: 31).

بررسی تاثیر اتخاذ سبک زندگی سالم بر کیفیت زندگی از دو دیدگاه اهمیت دارد:

ارتباط بین شاخصهای سلامت و کیفت زندگی اهمیت بسیار زیادی در تصمیم گیریهای بالینی و سیاست گذاری های بهداشتی دارد به طوری که چشم انداز کیفیت زندگی،یک محرک قوی برای تصمیمات و ترجیحات فرد است.اگر فاصله قابل ملاحظه ای بین وضعیت سلامت فرد و کیفیت زندگی او وجود داشته باشد و این اختلاف مورد توجه سیاست گذاران بهداشتی قرار نگیرد در تصمیم گیری های بالینی و سیاست گذاری های بهداشتی ممکن است با ترجیحات فرد در یک راستا نبوده،در نتیجه به خطا رفته و نتیجه مطلوب از آن حاصل نشود(سلطانی و همکاران، 1384: 30).امروزه دغدغه اصلی محققان و پژوهشگران صرفا یافتن راه های افزایش طول عمر نیست بلکه با نگاهی به آمار و ارقام می توان دریافت که اگر چالش اصلی در قرن بیستم فقط “زنده ماندن” بوده ، چالش قرن جدید “زندگی با کیفیت برتر” می باشد(فرهادی، 1389 : 7).

دانشجویان تعداد زیادی از جمعیت جوان کشور را شکل می دهند و شرایط سنی و موقعیت اجتماعی آنها به عنوان الگو برای سایرین قرار می گیرد. بنابراین انتخاب هر نوع سبک زندگی به وسیله آنها نه تنها در زندگی خودشان اثرگذار بوده بلکه بر رفتارها و سبک زندگی سایر اقشار نیز تاثیر می گذارد.

از طرف دیگر ، کیفیت زندگی و سبک زندگی مرتبط با سلامت به صورت افزایشی در حال تصدیق است و به عنوان یک مقیاس مناسب و معتبر سلامت در نظر گرفته می شود (جونکیو[1]، 2012: 7).

اگرچه در تحقیقات پیشین رایطه معناداری بین سبک زندگی سالم و کیفیت زندگی تایید و به اثبات رسیده است با این وجود لزوم انجام تحقیق حاضر به این دلیل بوده که اولا بیشتر تحقیقات پیشین در بین سالمندان و بیماران بررسی شده است و ثانیا رفتارهای ارتقادهنده سلامت در بین دانشجویان دانشگاه های مختلف مسلما متنوع خواهد بود. در مطالعه حاضر میزان کیفیت زندگی و میزان انجام رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت در بین دانشجویان دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی که مقوله بهداشت و سلامت نسبت به دانشگاه های دیگر در این دانشگاه بیشتر مدنظر است و اهمیت دو چندای می یابد، بررسی شده است.

4-1- تعاریف واژه ها

1-4-1- تعریف کیفیت زندگی

الف) تعریف نظری:

تعاریف متعددی از “کیفیت زندگی” ارایه شده است که به برخی از آنها اشاره می شود:

کیفیت زندگی یکی از اجزاء ذهنی رفاه یا بهزیستی است. تعریفی که از کیفیت زندگی می توان ارائه نمود به صورت ذیل است: مجموعه ای از رفاه جسمی، روانی و اجتماعی که به وسیله شخص یا اشخاص درک می شود مانند شادی، رضایت و افتخار، به نحوی که در زندگی منظور است مثل سلامتی، ازدواج، کار، و موقعیت اقتصادی، فرصتهای آموزشی، خودگردانی، خلاقیت، احساس مالکیت و همکاری با دیگران ( لعل آهنگر ،1390: 9). سازمان بهداشت جهانی کیفیت زندگی را برداشت فرد از وضعیت زندگی خود با توجه به فرهنگ و نظامهای ارزشی موجود در متن زندگی اش و ارتباط این دریافتها با انتظارات، استانداردها و اولویتهای مورد نظر فرد می داند (هادی و همکاران،1389: 50).

ب) تعریف عملیاتی کیفیت زندگی:

منظور از کیفیت زندگی در این پژوهش نمره ای است که فرد از پرسشنامه SF-36 دریافت می کند. این پرسشنامه از 8 خرده مقیاس شامل عملکرد جسمی، ایفای نقش جسمی، درد بدنی، سلامت عمومی، سرزندگی، عملکرد اجتماعی، ایفای نقش هیجانی و سلامت روانی تشکیل می شود.

2-4-1- تعریف سبک زندگی

تعریف نظری: طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، سبک زندگی ترکیبی از الگوهای رفتاری و عادات فردی در سراسر زندگی شامل تغذیه، تحرک، عادات رفتاری و … است که در پی فرایند اجتماعی شدن به وجود آمده است (دالوندی،1391: 5).

سبک زندگی به تعبیر پندر[1] و همکاران عبارت است از ” مجموعه ای از فعالیت های انتخابی که دارای تاثیر مهمی بر سلامت فرد بوده و جزء  اساسی از الگوی زندگی وی محسوب می شوند” (طل و همکاران،1390: 8).

سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت: جزء معطوف به ارتقای سلامت از سبک زندگی است که دارای شش بعد “فعالیت جسمانی” ، ” تغذیه” ، “مسئولیت پذیری در مقابل سلامت” ، ” رشد روحی” ، “روابط بین فردی” ، “مدیریت استرس” می باشد. این سبک زندگی علاوه بر تداوم و تقویت سطح سلامت و رفاه باعث احساس رضایت، امتناع شخصی و خود شکوفایی می شود (طل و همکاران،1390: 63).

تعریف عملیاتی: منظور از سبک زندگی در این پژوهش ، سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت است که با استفاده از ابزار پرسشنامه استاندارد سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامتی سنجیده خواهد شد و نمره ای که هر پاسخگو به سوالات پرسشنامه میدهد که این سنجش بر اساس مقیاس لیکرت انجام می گیرد.

[1] Pender

[1]- Junxu

همواره نحوه كار افراد و محیط آن می‌تواند بر روی سلامت روان ایشان تأثیرگذار باشد و در نتیجه باعث ارتقا یا افت كاری ایشان می‌گردد. زندگی لاجرم ما را در مواجهه با محرك‌های تنش زا قرار می‌دهد و فشار روانی بسیار كم كه فشار روانی خفیف نامیده می‌شود، می‌تواند به اندازه فشار روانی بسیار زیاد كه فشار روانی بسیار شدید نام دارد برای ما نامطلوب باشد. همچنین، فشار روانی می‌تواند زندگی را سرشار از چالش و تهییج سازد. هنگامی‌كه خواست‌های یك موقعیت با توانایی‌های ما كاملاً جور درآیند می‌توانیم یك حالت شنگولی را كه غرق شدن در كار نامیده می‌شود، تجربه كنیم. در این حالت حداكثر كارآیی را داشته و خود را با لذت در كارمان غرق می‌كنیم. اكثر تحقیقات نشان می‌دهند كه نگرش خوش بینانه در مواجهه با فقدان‌ها و شكست‌ها، سلامت روان را بالا می‌برد، در حالی كه بدبینی تأثیر منفی بر آن دارد. افكار ما به طور زیادی بر مشكلات هیجانی و شخصی مان تأثیر می‌گذارند. افكار منفی در خلق منفی و افسردگی رایج است و افكار مثبت در احساسات خوب و شاد نقش دارند. تجربیات نشان می‌دهد زمانی كه ما در مورد موقعیت‌ها به طرز خوشحال، غمگین و عصبانی فكر می‌كنیم، اغلب احساسات مربوطه به وجود می‌آیند. در بسیاری از بررسی‌ها معلوم شده است كه محیط بر كاركرد روانی ما تأثیر می‌گذارد(آندرورا، 1382).

2-1- بیان مسأله

آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک در سال 1334 برای اولین بار با نام شرکت مهندسین مشاور جان و مولم جهت تحقیق و مطالعه خاک های ایران در ساخت راه های اصلی تحت عنوان آزمایشگاه خاکشناسی در دانشکده فنی دانشگاه تهران فعالیت خود را آغاز نمود و پس از 2 سال این آزمایشگاه تحت نظر سازمان برنامه و بوسیله شرکت امان و ویتنی[1] برای مدت یکسال دیگر به کار خود ادامه داد و سپس مستقیماً زیر نظر سازمان برنامه و با مسئولیتها و شرح وظایف جدید شروع بکار کرد. در سال 1342 به استناد مصوبه شماره 4296 هیئت وزیران با نام آزمایشگاه فنی خاک شناسی تغییر نام یافت. در سال 1350 این مرکز به دلیل حجم بالای پروژه های بخش عمرانی، راه سازی و سایر پروژه های مرتبط با وزارت راه و ترابری با نام آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک به وزارت راه و ترابری انتقال یافت. در حال حاضر بصورت یک شرکت صد در صد دولتی فعالیت می نماید. خدمات این آزمایشگاه طیف وسیعی از فعالیتها را شامل می گردد از قبیل مطالعه ، طراحی ، محاسبه ، نظارت و مشاوره در موارد مکانیک خاک و سنگ ، راه ، فرودگاه ، بنادر ، راه آهن ، ژئوتکنیک و مقاومت مصالح بر اساس ضوابط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور.

یکی از موارد بیانیه ماموریت و چشم انداز شرکت آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک اصلاح و بهبود ساختار سازمانی منابع انسانی و مالی شرکت و همچنین ارتقا بهره وری ، بهبود کیفیت  و زنجیره ارزش می باشد و از آنجایی که منابع انسانی جز لاینفک، اساسی و استراتژیک هر سازمانی محسوب می گردد، بنابراین یكی از مشكلات ناشی از محیط كار در شرکت های آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک، موضوع استرس می‌باشد كه اگر به مدت زمان طولانی و به طور وسیع توسط شخص احساس شود، احتمال دارد نشانه‌ها شكل قطعی به خود بگیرد. و به مرحله فرسودگی زیاد می‌انجامد.

بنابراین پدیده رایج محیط‌های شغلی امروزی، موضوع فرسودگی شغلی می‌باشد و آن به فشار روانی در محیط‌های شغلی اسناد می‌شود كه امروزه اقدامات فراوانی برای پیشگیری از آن در دست اجرا است. ولی همواره به ارتباط آن با تیپ‌های شخصیتی اشاره می‌شود و مطرح می‌شود كه برخی افراد خاص مستعد تجربه فرسودگی شغلی می‌باشند (آل ابراهیم، 1377).

امروزه، به دلیل تغییرات شگرفی که فرسودگی شغلی می‌تواند بر کیفیت زندگی شخصی، خانوادگی و سلامت عمومی‌و حرفه ای بر جای بگذارد، به صورت یک مسأله جدی مدنظر قرار گرفته است (گرونهوك، 2000 به نقل از شعبانی بهار، 1391). با توجه به اهمیت موضوع و علاقه مندی محقق و کمبود تحقیقات با دو متغیر موجود (فرسودگی شغلی و سلامت روانی) این تحقیق در صدد شناسایی و تعیین رابطه بین فرسودگی شغلی و سلامت عمومی‌کارکنان آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان خراسان شمالی و گلستان می‌باشد. و لذا سوال اصلی پژوهش این است که آیا بین فرسودگی شغلی با سلامت روانی کارکنان آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان خراسان شمالی و گلستان رابطه وجود دارد؟

3-1- ضرورت و اهمیت موضوع

از آن جا كه مهمترین منبع هر سازمانی نیروی انسانی آن می‌باشد، باید به این امر توجه كافی صورت پذیرد كه در دهه‌های اخیر توجه به سلامت روانی و مطالعه آن گسترش فراوان یافته است، تا با شناخت منابع و عوامل زمینه ساز سلامت روانی بتوانند با آموزش روش‌های مقابله ای به افزایش اثربخشی فعالیت‌های افراد در سازمان بیافزاید و سنگ زیر بنای سلامتی بیش تر و بهزیستی را بنا نهند.

درباره ضرورت تحقیق باید یادآور شدكه عدم وجود سلامت روانی اكثریت کارکنان یا قشر قابل توجهی از آن‌ها برای هر نظم اجتماعی و عملكرد سازمانی نامطلوب است وگسترش آن باعث كمرنگ شدن تعهد فرد به ارز شها و اهداف سازمانی می‌شود و منشأ بسیاری از نابهنجاری‌های اجتماعی دیگر است. از آن جا كه پیامدهای نبود سلامت روانی برای سازمان و جامعه بسیار گرانبار است، بررسی رابطه فرسودگی شغلی  با سلامت روانی در سازمان‌ها ضروری به نظر می‌رسد.

بنابراین می‌توان پذیرفت كه فرسودگی در كار یك مشكل عمده بهداشت عمومی‌محسوب می‌شود(مسلچ[1] و همکاران، 2001) كه می‌تواند سلامت عمومی‌فرد را تحت تاثیر خود قرار دهد. از عوامل مؤثر در سلامتی می‌توان به عوامل ژنتیكی و فردی مانند: سن، جنس، شغل و طبقه اجتماعی، عوامل محیطی، شیوه‌های زندگی مردم و وسعت و كیفیت ارائه خدمات اشاره كرد، بدین ترتیب فرسودگی شغلی نه تنها با بهداشت روانی یك شخص بلكه با میزان بهره‌وری او نیز رابطه دارد و از طریق غلبه بر فرسودگی شغلی می‌توان به ارتقای بهداشت روانی و افزایش اثربخشی و بهره‌وری نیروی انسانی كمك كرد(ناستی زایی و همکاران، 1387).

از آنجا كه اغلب كاركنان هر سازمان یك سوم اوقات شبانه روز خود را در محیط كار می‌گذرانند، فشارهای كاری می‌تواند یكی از مهمترین علل فرسودگی شغلی در این افراد باشد و فرد مبتلا به فرسودگی شغلی مسلماً در تصمیم گیری و برنامه ریزی، برقراری روابط با دیگران، شیوه اجرایی اثربخشی كار و در نهایت كارایی و بهره‌وری دچار مشكل خواهد شد. بنابراین مدیریت بر فشارهای روحی و روانی و به كنترل درآوردن این پدیده مخرب سهم اساسی و تأثیرگذار در روند موفقیت هر سازمان دارد. با توجه به این كه اكثر تحقیقات انجام شده در ایران در زمینه فرسودگی شغلی به مباحثی از  قبیل میزان شیوع این پدیده و علل آن پرداخته است و هیچگونه تحقیقی در زمینه ارتباط آن با سلامت روانی كاركنان آزمایشگاه فنی مکانیک خاک استان خراسان شمالی و گلستان انجام نشده است. بنابراین با توجه به اثرات منفی فرسودگی شغلی بر عملکرد فرد که به صورت کاهش درآمد و موثر بودن در محل کار، غیبت از محل کار، ترک حرفه، مشکلات خانوادگی و زناشویی، (استفاده از الکل و مواد مخدر)، افسردگی و حتی خود کشی می‌باشد، شناخت این سندرم  و عوامل موثر در ایجاد آن و در نهایت پیشگیری از وقوع این سندرم از اهمیت خاصی برخوردار می‌گردد. با توجه به این مطالب برآن شدیم تا شیوع ابعاد مختلف فرسودگی شغلی و رابطه سلامت روانی با فرسودگی شغلی در کارکنان آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان خراسان شمالی و گلستان را بررسی نماییم.

[1]- Maslach

[1]- Aman And whitney

:

تحقیق حاضر با هدف « بررسی رابطه دولت الکترونیک  و اعتماد عمومی (مطالعه موردی: بانک صادرات)» انجام شده است. تحقیق از نوع توصیفی ـ تحلیلی بوده وبا پیمایشی اجرا شده است. برای اندازه گیری متغیرها، داده ها از پرسشنامه گردآوری شده و با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و به محاسبه مشخصه های توصیفی متغیرها و استخراج جداول و نمودارها، توزیع صفتهای متغیر مورد بررسی و فرضیه ها مورد آزمون قرار گرفت. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مشتریان بانک صادرات است بعد از انجام مطالعه مقدماتی تعداد اعضای نمونه براساس فرمول کوکران برای جوامع نامشخص که در آن تعیین اندازه نمونه با توجه به در نظرگرفتن همه عوامل تعیین شده ( دقت و اطمینان ) است تعداد 384 نفر از کارکنان به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. ابتدا از طریق آزمون آلفا روایی سوالات تعیین گردید وسپس بعد از توزیع پرسشنامه و جمعآوری آن، با استفاده از آزمون کولموگروف ـ  اسمیرنوف ( k-s   ) به بررسی نرمال بودن جامعه آماری پرداخته شد  و با توجه به نرمال نبودن از آزمونهای ناپارامتریک (همبستگی پیرسون) استفاده شد. نتایج نشان داد که: بین گسترش دولت الکترونیک  و ارتقاء اعتماد عمومی ، اعتماد اعتباری واعتماد اجتماعی رابطه معنادار وجود دارد اما کاربرد وکسترش دولت الکترونیک نتوانسته منجربه افزایش اعتماد متقابل بین مشتریان وبانک گردد.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- بیان مسأله

از ویژگی‌های قرن حاضر، توسعه اعجاب آور تكنولوژی ارتباطات و اطلاعات و بكارگیری آن جهت افزایش سرعت و كیفیت در ارائه خدمات می‌باشد ضمن این که بخش خدمات در حدود 20 درصد کل تجارت جهانی را تشکیل میدهد و در طی15 سال گذشته، مانند تجارت کالا از رشد سریع 5/8 درصدی برخوردار بوده است. این پیشرفت‌، بانكداری را نیز تحت تأثیر شدید خود قرار داده و باعث تغییرات عمده‌ای در

 این گردیده است. سرعت صنعت توسعه صنعت انفورماتیك باعث ایجاد تغییرات عمده‌ای در شكل پول و سیستم‌های انتقال منابع در عرصه بانكداری گردیده و مفاهیم جدیدی از بانكداری تحت عنوان بانكداری الكترونیكی ظهور یافته است (حسن زاده و پورفرد،1382،ص 7).

جلب اعتماد و اطمینان مشتریان، بیان مزایای بانكداری الكترونیكی و لزوم برقراری آن درجامعه و ارائه خدمات دقیق، سریع، آسان و با كیفیت سه عامل مهم برای ایجاد فرهنگ استفاده از خدمات و ابزارهای بانكداری الكترونیكی است. در آمار اخیر بانك مركزی كه به تفكیك استانهای كشور، مناطق آزاد و سایر مناطق منتشر میشود، استان تهران با بیشترین تعداد دستگاههای خودپرداز، پایانه فروش و پایانه شعب، ركورد بیشترین تعداد و مبلغ تراكنشهای انجامشده به وسیله این دستگاهها را نیز در اختیار دارد اما از نظر میزان رشد و تغییرات صورتگرفته در زمینه استفاده از این تجهیزات وضعیتی مشابه كل كشور دارد. به این ترتیب كه تعداد دستگاههای خودپرداز استان تهران در فاصله پایان اسفند 86 تا آخر اردیبهشت 87 از دوهزار و 297 دستگاه به دو هزار و 951 دستگاه افزایش یافته ولی تعداد و مبلغ تراكنشهای انجامشده از طریق این تعداد خودپرداز در سطح استان به ترتیب از 22 میلیون و 264 هزار و 246 تراكنش با مبلغ ریالی هشت هزار و 208 میلیارد ریال به 19 میلیون و 904 هزار و 185 تراكنش با مبلغ شش هزار و 868 میلیارد ریال در این فاصله دو ماهه كاهش یافتهاست. البته موضوع كاهش استقبال مردمی از بانكداری الكترونیكی محدود به تهران نیست، در استان اصفهان كه از نظر امكانات دومین رتبه را بعد از استان تهران در فهرست بانك مركزی دارد، اوضاع به مراتب بدتر است. زیرا در این استان علاوه بر كاهش تعداد و مبلغ تراكنشها، تعداد خودپردازهای استان نیز كاهش یافته و از 626 خودپرداز در پایان سال گذشته به  604 خودپرداز كاهش یافته و به نظر میرسد بانكهای استان هزینه های تعمیر و نگهداری از خودپردازها را در مقایسه با استفاده از این امكانات مقرون به صرفه نیافته اند.استان خراسان رضوی نیز كه در رتبه سوم این آمار قرار دارد، وضعیتی مشابه با استان اصفهان دارد چرا كه تعداد خودپردازهای این استان كه در پایان اسفند 86 برابر 623 دستگاه بود بعد از دو ماه و در پایان اردیبهشت 87 به 571 دستگاه كاهش پیدا كردهاست(گزارشی از آخرین وضعیت بانکداری در کشور، نشریه شعبه مجازی،1387،ص80). باتوجه به اهمیت نقش اعتماد در توسعه فناوریهای جدید به ویژه گسترش دولت و تجارت الکترونیک دراین پژوهش درنظر داریم تا به بررسی رابطه دولت الکترونیک  و اعتماد عمومی بپردازیم و سوال اصلی این است که: کاربرد دولت الکترونیک چه تاثیری بر افزایش اعتماد عمومی دارد؟

2-1- اهمیت و ضرورت تحقیق

یکی از مهمترین مسائلی که جوامع امروزی با آن مواجه اند مساله اعتماد عمومی است. مقوله اعتماد عمومی در تمامی اعصار و قرون یکی از مهمترین موضوعات مهم حیات بشری بوده است و با گذشت زمان بر اهمیت آن افزوده شده است. دولتها میکوشند تا اعتماد شهروندان را به خود جلب کنند، زیرا با کاهش اعتماد عمومی احتمال مشارکت عامه مردم در فرایندهای سیاسی کاهش مییابد و کناره گیری شهروندان از حمایت دولت مشروعیت حاکمیت مردم سالار را با مشکل مواجه می کند. به همین علت، موضوع اعتماد عمومی به محور بسیار مهمی در ادبیات مربوط به مدیریت دولتی تبدیل شده است. دولت الکترونیک از طریق اثرگذاری بر نهادهای اولیه جامعه، تأثیر شگرفی بر مراتب توانمندی عمومی بر جای می‌گذارد؛ ضمن اینکه با توسعه فناوری اطلاعات، ارتباطات از راه دور، جایگزین تعاملات رو در رو می‌شود و مبانی شکل‌گیری احساس اعتماد در انسان و جامعه انسانی دچار تحولاتی اساسی می‌گردد. با توسعه فناوری جدید، امکان اعتماد از راه دور فراهم شده، فاصله دولت‌ها و ملت‌ها کاهش می‌یابد؛ از این رو، اهمیت بررسی آثار دولت الکترونیک بر میزان اعتماد عمومی درسازمان مالی مهمی مانند بانکها، مدنظر قرار می‌گیرد.

اعتماد عامل تسهیل كننده تعاملات بشری است، اعتماد به افراد امكان انجام تراكنش‌های تجاری را داده و به حركت روانتر اقتصاد كمك می كند.. اعتماد یكی از موثرترین روشهای كاهش ریسك مشتریان می باشد.مسئله اعتماد در محیط بانكداری اینترنتی مهمتر از محیط بانكداری در محیط off line است، زیرا ایجادوپرورش اعتماد وقتی مهم است كه عدم اطمینان و ریسك فراگیر باشند. در محیط اینترنت، كاربران در تمام اقصی نقاط جهان این توانائی را دارند كه به فایلهای مهم وحیاتی دركامپیوترها وانتقال اطلاعات از اینترنت دست پیدا كنند.اگر چه بانكداری اینترنتی، نوع جدیدی از سیستم‌های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات و ارتباطات است، ولی از دید بازاریابی نیز می توان آن را نوع جدیدی از كانال ارتباطی بین مشتریان و بانك دانست‌.

اهداف تحقیق:

هدف اصلی: بررسی رابطه دولت الکترونیک  و اعتماد عمومی

اهداف فرعی:

1 ـ بررسی رابطه دولت الکترونیک و اعتماد اعتباری

2 ـ بررسی رابطه دولت الکترونیک و اعتمادمتقابل

3 ـ بررسی رابطه دولت الکترونیک و اعتماد اجتماعی

سوالات تحقیق

سوال اصلی: دولت الکترونیک چه رابطه ای با ارتقاء اعتماد عمومی در جامعه دارد؟

اهداف فرعی:

1 ـ دولت الکترونیک چه رابطه ای با ارتقاء اعتماد اعتباری در جامعه دارد؟

2 ـ بررسی رابطه دولت الکترونیک چه رابطه ای با ارتقاء اعتمادمتقابل در جامعه دارد؟

3 ـ بررسی رابطه دولت الکترونیک چه رابطه ای با ارتقاء اعتماد اجتماعی در جامعه دارد؟

فرضیه های تحقیق:

فرضیه اصلی: بین دولت الکترونیک  و ارتقاء اعتماد عمومی رابطه معنادار وجود دارد.

اهداف فرعی:

1 ـ بین دولت الکترونیک و ارتقاء اعتماد اعتباری رابطه معنادار وجود دارد.

2 ـ بین دولت الکترونیک و ارتقاء اعتمادمتقابل رابطه معنادار وجود دارد.

3 ـ بین دولت الکترونیک و ارتقاء اعتماد اجتماعی رابطه معنادار وجود دارد.

در ادبیات سنتی مدیریت، وظایفی چون برنامه ریزی، سازمان دهی و نظارت برای مدیران موفق از الزامات اولیه بوده و بعدها نیز نقش های دیگری چون تصمیم گیری، نقش ارتباطی و اطلاعاتی برای مدیران مطرح شد. اما جدایی سازمان از محیط اجتماعی و مشغول شدن مدیران به اهداف سازمان و بی تفاوتی آنان به مسائل اجتماعی موجب گشوده شدن بابی جدید در مدیریت شد که آن را مدیریت مسائل اجتماعی یا مسئولیت اجتماعی برای مدیران نام نهادند. در واقع می توان گفت که مسائل اجتماعی جزء عوامل بیرونی سازمان محسوب می شود که توجه به آن به منظور افزایش بهره وری سازمان جزء ضرورت های سازمان شده است. مدیران امروز باید علاوه بر مهارت های فنی، اداراکی، انسانی، به مهارت اداره ی مسائل اجتماعی نیز مجهز باشند و مسائل جامعه را جزء اهداف سازمانی خود قرار دهند. توجه به مسائل اجتماعی مستلزم ایجاد ساختار های لازم در سازمان و تخصیص منابع مالی و انسانی ضروری برای آن است. اما قبل از هر جیز ایجاد باور و اعتقاد به مسئولیت اجتماعی نزد مدیران دارای بیشترین اهمیت است (الوانی، 1391). همچنین می توان گفت سازمان و جامعه در کنش متقابل با یکدیگر قرار دارند، سازمان برای ادامه حیات خود به جامعه نیاز دارد و حیات جامعه نیز بدون سازمان امری غیر ممکن است. آنچه مسلم است از اوایل نیمه دوم قرن بیستم آگاهی عمومی درباره وابستگی سازمان، جامعه و محیط به یکدیگر افزایش یافته و همگان پی برده اند که از یک سو سازمان ها با تکیه بر امکانات موجود در جامعه به اهداف خود می رسند و از سوی دیگر، اقدامات سازمان ها می بایست منافع و دستاورد هایی نیز برای جامعه داشته باشد ( مرتضوی و همکاران،1389).

 ورزش  نیز به عنوان یکی از مهم ترین نهاد های جوامع مدرن صنعتی می باشد که بخش اعظمی از جمعیت هر کشوری به اشکال گوناگون با آن سر و کار دارند. و به طور کلی ورزش در تمام دوران زندگی از اهمیت زیادی برخوردار بوده است و موجب می شود، افراد مکان مناسبی برای گذراندن اوقات فراغت خود داشته و در تامین سلامت جسمی وروانی آنان تاثیر بسیار زیادی دارد. بسیاری از آثار نامطلوب محیط اجتماعی، اقتصادی، وضع خانوادگی، وراثت و نظایر آن با استفاده از ورزش میتواند کاهش یابد و یا حتی به طور کلی ازمیان برود (هانسن و

 گیتور[1]،1989).

وجود خیل مشتاقان ورزش به مسابقات ورزشی، هواداران متعصب و پرو پا قرص تیم های ورزشی و هواداران تندرستی و سلامتی که بی وقفه خواهان خدمات مناسب، سریع و متنوع ورزشی می باشند باعث شده که ورزش به عنوان یک صنعت پر طرفدار و پر درآمد شناخته شود. سرمایه گزاران ورزشی نیز اقدام به احداث فضاها و ارائه خدمات ورزشی، تولید پوشاک و لوازم ورزشی و برگزاری مسابقات درآمدزا می نمایند. طرفداران ورزشی مقدار زیادی پول در جریان این کار خرج می کنند. باشگاههای ورزشی به عنوان سازمان های ورزشی و متولیان ورزش در قبال این تماشاگران و جامعه مسئولیت های تحت عنوان مسئولیت اجتماعی دارند. بنابراین سؤال اصلی تحقیق این است که آیا بین مسئولیت های اجتماعی باشگاه های لیگ برتر  بارضایتمندی تماشاگران رابطه ای وجود دارد.

2-1- بیان مسأله

موضوع مسئولیت های اخلاقی و اجتماعی مدیریت از نیمه دوم قرن حاضر، بیش از پیش مورد توجه دانشمندان رشته مدیریت قرار گرفته است. مدیران از پایین ترین رده تا بالا ترین رده سازمانی، تصمیماتی را که علاوه بر داشتن مبانی واقعیت، مستلزم قضاوت ارزشی نیز هست، اتخاذ می کنند. انتخاب یک شق از میان شقوق مختلف با توجه به تصمیمات قبلی، فشار های لحظه ای، ارزش های مذهبی، سنت ها و عوامل اجتماعی و اقتصادی به عمل می آید.

از دهه 1950 درباره وابستگی سازمان، جامعه و محیط آگاهیهای بیشتری به وجود آمده است. مردم پی برده اند که اقدامات سازمان ها سود و زیانی برای جامعه دربر دارد. لذا تلاش بر این بوده است که رابطه سود و زیان در سازمان ها به گونه ای بهبود یابد که مردم بیش از هزینه ای که پرداخت کرده اند از سازمان ها سود ببرند. این ارزش ها با عنوان  مسئولیت اجتماعی مدیریت، در چند دهه اخیر مورد توجه خاص قرار گرفته است. منظور از مسئولیت اجتماعی این است که سازمان ها تاثیر عمده ای بر سیستم اجتماعی دارند و لذا چگونگی فعالیت آنها باید به گونه ای باشد که در اثر آن زیانی به جامعه نرسد، و در صورت رسیدن زیان، سازمان های مربوطه ملزم به جبران آن باشند(ایران نژاد، 1371).  

یک جامعه دارای نیاز های مختلفی است که برای تامین آنها حاضر است هزینه هایی را متحمل شود. انجام هزینه های فوق می تواند انگیزه ای برای کسب درآمد سازمان هایی باشد که به منظور تامین این  نیاز در داخل جامعه (یاحتی خارج از آن) به وجود می آیند. بنابراین هرچه نیاز اجتماعی گسترده تر و حیاتی تر باشد، امکان افزایش درآمد و توسعه سازمانی بیشتر است. این در حالی است که سازمان ها برای آنکه به اهداف خودشان نایل شوند، مجبورند با بخش ها و دیگر گروه های مختلف جامعه ارتباط داشته باشند. ارتباط هایی که اصولا برای سازمان جنبه حیاتی دارد. بنابراین می توان گفت که در واقع نه سازمان می تواند خودش را از جامعه جدا کند و نه جامعه می تواند بدون سازمان زندگی کند (الوانی و قاسمی،احمد رضا، 1377).

مدیران باید از جزء نگری و شیفتگی صرف نسبت به اهداف سازمانی خود دست بردارند و اهداف جامعه و کشور رابه عنان راهنمای خود در تلاش هایشان قرار دهند (الوانی، 1391). سبک مدیریتی هر جامعه متاثر از ارزش های حاکم بر آن جامعه است. زیرا ارزش ها از یک سو تعیین کننده اهداف و از سوی دیگر راهنمای شیوه ها و تبین ابزار رسیدن به اهداف می باشد (وزیر زنجانی و فروزنده، 1388).

ارزش های موجود در هر جامعه در شکل دهی کنش[1] فرد در زندگی اجتماعی، نقش مهمی ایفا می کند و آن را تحت تاثیر قرار می دهد؛ هر چند برخی اهداف و نگرش ها از بقیه مهم ترند.  

ایفای نقش مسئولیت اجتماعی در سازمان ها به رشد و توسعه خدمات بهتر مشتریان، تشویق کارکنان به همکاری بیشتر و بهتر در سازمان و گسترش سطح رضایت مندی جامعه از سازمان منتهی و در نتیجه به بقا و رشد سازمان کمک می کند.

احساس مسئولیت اجتماعی زمانی شکل می گیرد که افراد، جامعه و سازمان ها از باور ها و نگرش هایی که آن ها را به سمت و سوی فداکردن بخشی از درآمد های کوتاه مدت برای جامعه بدون دریافت اولیه بازده ظاهری وادار کند، برخوردار باشند (ابراهیمی نژاد و اکبری، 1388).

لوسیر و کیمبل[2] (1949) مسولیت اجتماعی را تلاشی آگاهانه برای فعالیت در حالتی می دانند که وضعیت برنده – برنده برای همه ذینفعان ایجاد کند (به نقل از رضوی، برومند، و یوسفی، 1391).

بنا بر اعتقاد  نوری تاجر مسئولیت اجتماعی عبارتند از « مسئولیت اجتماعی تعهد تصمیم گیران برای اقداماتی است که به طور کلی علاوه بر تامین منافع خود،موجبات بهبود رفاه جامعه را نیز فراهم می آورد ». بنابراین می توان گفت اولا مسئولیت اجتماعی یک تعهد است که مؤسسات باید در قبال آن پاسخگو باشند. ثانیا مؤسسات مسئولندکه از آلوده کردن محیط زیست، اعمال تبعیض در امور استخدامی، بی توجهی به نیاز های کارکنان خود، تولید محصولات زیان آور و نظایر آن،که به سلامت جامعه لطمه می زند، بپرهیزند و سرانجام سازمان ها باید با اختصاص منابع مالی، در بهبود رفاه اجتماعی مورد قبول اکثریت جامعه بکوشند (ایران نژاد، 1371).

کنت هاتن و ماری هاتن[3] (1987) نیز مسئولیت اجتماعی راچنین تعریف کرده اند« وقتی مطرح می شود که در مدیریت ذینفعان خللی وارد شده باشد. بی توجهی مدیریت به ذینفعان خارجی،سبب بروز پیامد های ناگوار برای مصرف کننده کالای آن  شرکت می شود و به این ترتیب حریم و مرز جامعه شکسته می شود » پس به این ترتیب مسئولیت اجتماعی،مسئولیت مدیر آینده نگر است .

دیویس(1960)[4] مسئولیت اجتماعی را به عنوان آن نوع تصمیمات و اقدامات سازمان ها توصیف کردکه به دلایلی فراسوی منافع مستقیم اقتصادی یا فنی اتخاذ می شود.

لوسیر و کیمبل (1949) مسئولیت اجتماعی را از پایین ترین سطح به بالاترین سطح به ترتیب  به صورت ذیل  تقسیم بندی کرده اند:

منع اجتماعی[5]: در این سطح مدیران تعمدا انجام می دهند یا از کارمندان درخواست می کنند که کارهای غیر قانونی یا غیر اخلاقی را انجام دهند

وظیفه اجتماعی[6]: در این سطح، مدیران حداقل نیاز های قانونی را می بینند.برآوردن نیاز ها روشی است که شرکت ها روی راه حل های آسان تکیه می کنند و داوطلبانه روی شروع برنامه های مسئولیت اجتماعی پایداری می کنند. 

واکنش اجتماعی[7]: مدیران به درخواست مناسب مربوط به اجتماع، واکنش  نشان می دهند.رایج ترین نوع و اکنش اجتماعی  که رخ می دهد زمانی است که گروه های اجتماعی از شرکت ها برای اهداء هدایا به جشنواره های هنری،بورسیه دانشکده یا نامه های ضد دارویی، حامیان مالی تیم های ورزشی یا استفاده از تسهیلات شرکت درخواست هایی می کنند.

درگیری اجتماعی[8] : در این سطح،مدیران به طور داوطلبانه اعمال مسئولیت اجتماعی راآغاز می کنند ( به نقل از رضوی، برومند، و یوسفی، 1391).

1- action

2- lussier and  kimball

3- hatien

1- Davis

2- Social ban

3- Social risponsibility

4- Social reaction

5- Social involvement

6- Fleming

1- welfare

1- Hansen and gautheir