هدف اصلی در صنعت اسپینترونیک ،کنترل وبکارگیری اسپین الکترون ها ، علاوه بربار آن هاست . ازچشم اندازهای این صنعت می توان به ساخت حافظه های غیرفرارسریع ، افزایش سرعت پردازش اطلاعات ،کاهش توان مصرفی و افزایش پکیدگی مدارهای مجتمع اشاره کرد . در این صنعت از ترکیباتی استفاده می شود که اولاً تکنولوژی لازم برای تهیه آن ها باشد وثانیاً دمای گذارآن ها بزرگ ( نزدیک دمای اتاق ) باشد.                                                                                                             مطالعات نظری صورت گرفته در این خصوص نشان می دهند که تنها ترکیبات پایه با گاف نواری بزرگتردمای گذار بالاتری از خود نشان می دهند . دمای گذار بالا جایی است که می توان این ترکیبات را تجاری کرد .

1-2 نیمرساناهای مغناطیسی رقیق

آلایش ترکیبات نیمرسانا با عناصرواسطه ( Cr , Mn , Fe , Co , Ni ) می تواند منجربه تولید موادی شوند که خاصیت مغناطیسی ازخود نشان می دهند که به چنین ترکیباتی اصطلاحاً نیمرساناهای مغناطیسی رقیق شده (DMS) می گویند .                                                                               یک دسته از ترکیباتی که در تولید DMS ها به عنوان ترکیب پایه استفاده می شوند ترکیبات گروه     II-VI  هستند . ترکیبات این گروه دارای

 گاف نواری پهن ومستقیم می باشند . این ترکیبات قابلیت انتشار نور حتی در دمای اتاق را دارند به همین دلیل این ترکیبات کاندیدای مناسبی برای ساخت قطعات اسپینترونیکی و اپتوالکترونیکی می باشند . گاف نواری و ثابت شبکه بعضی از این ترکیبات در جدول  (1-1) گزارش شده است .

جدول (1-1) : مقادیر گاف نواری و ثابت شبکه برخی ترکیبات گروه II-VI ]1[

سولفیدروی (ZnS) یک نیمرسانای مهم ازترکیبات گروه II-VI است. که اتم های Zn وS به ترتیب در گروه II و VI جدول تناوبی قرار دارند . اوربیتال های اتمی لایه آخر روی (3d,4s) است درحالی که برای اتم S (3s,3p) است . اتم Zn دارای عدداتمی 30 ، شعاع اتمی 133/0 نانومتر و شعاع یونی 074/0 نانومتراست درحالیکه اتم S دارای عدداتمی 16، شعاع اتمی 101/0 نانومتر و شعاع یونی 184/0نانومتراست ]1[. گاف نواری این ماده دردمای اتاق در حدود 68/3  الکترون ولت می باشد . حدود این گاف نواری نشان می دهد که حدود  طول موج های طیف اپتیکی شفاف است . نوع و قدرت پیوندهای بین اتمی این ترکیب یونی وبسیارقوی می باشد که این مسئله می تواند علت کاهش رسانش گرمایی و پهن بودن گاف نواری این ماده باشد . دمای ذوب این ترکیب درحدود 1718 درجه سانتی گراد است . این ماده کاندیدای مناسبی برای استفاده در ساخت سلول های خورشیدی[2] ، حافظه های اپتیکی[3] ، بازتابنده ها[4] و صفحه نمایش های تخت[5] می باشد]2،3 [. ازسوی دیگر با توجه به پهن بودن گاف نواری این ماده پیش بینی می شود که درصورت آلایش این ماده با اتم های مغناطیسی امکان افزایش دمای کوری در این مواد وجود داشته و امکان استفاده از این ترکیب را در صنعت اسپینترونیک برای ساخت قطعاتی نظیر حافظه های مغناطیسی[6] فراهم می آورد.

1-3 ساختاربلوری

سولفیدروی می تواند با دو ساختار مکعبی زینک بلند[7] وشش گوشی وورت سایت[8] متبلور شود.              سولفیدروی درساختار زینک بلند به این شکل متبلور می شود که روی یک زیر شبکه ی Fcc ، درهر یک از مکان های(000) ،(0 2/1  2/1)، ( 2/1 0 2/1 ) ،( 2/1 2/1 0 ) یک اتم قرار می گیرد و اتم های دیگر روی یک زیرشبکه Fcc دوم طوری قرار می گیرند که این زیر شبکه در طول قطر به مقدار 4/1 جا به جا شود ( شکل (1-1) ) . در این ساختار هر اتم Zn درمرکز یک چهاروجهی از اتم های S قرار گرفته و هراتم S دارای چهار نزدیکترین همسایه Zn در محل های مشابه است. این ساختار به گونه ای است که اگر Zn و S با هم جا به جا شوند ، باز همان ساختار بدست می آید. سولفید روی در این ساختار، دارای ثابت شبکه[9] 409/5  انگستروم وگاف نواری[10] 68/3 الکترون ولت می باشد. ساختارمکعبی سولفیدروی در شکل (1-1) نشان داده شده است .

شکل (1-1) : ساختار مکعبی زینک بلند ]4[

سولفیدروی درساختاروورت سایت از دو زیر شبکه تنگ پکیده شش گوشی[11] تشکیل شده  که به اندازه  در امتداد محور c جابه جا شده است.دراین ساختار اتم های Zn و S به ترتیب در جایگاه ( 0  3/1  3/2 ) و ( 8/3  3/1  3/2 )  قرار می گیرند . این ساختار دارای تقارن چهاروجهی است به این صورت که هراتم Zn  توسط چهار اتم S احاطه شده است . ساختار شش گوشی سولفیدروی در شکل (1-2) نشان داده شده است . سولفیدروی در این ساختار دارای ثابت های شبکه a=b=   و  c=  وگاف نواری  eV 77/3 می باشد .

شکل(1-2) : ساختار شش گوشی وورت سایت که از دو زیر شبکه تنگ پکیده شش گوشی تشکیل شده است . بردارهای  بردارانتقال اولیه ونقاط انتهایی بردارهای پایه ،  در شکل مشخص است ]5[ .

سولفیدروی در دمای  K درساختار زینک بلند و در دمای  K درساختار وورت سایت متبلور می شود . به دلیل اینکه ساختار زینک بلند در دمای اتاق شکل می گیرد لذا این ساختار در مقایسه با ساختار وورت سایت پایدارتر است.

[1] . Diluted Magnetic Semiconductor(DMS)

[2] . Solar cell

[3] . Optical memory

[4] . Reflectors

[5] . Panel display

[6] . Magnetic memory

[7] . Zink – blende

[8] . Wurtzite

                                                                                                                                                                  [9] . Lattice constant

[10] . Band Gap

[11] . Hexagonal close pack (hcp)

برنامه­ریزی و زمانبندی[1] یک فعالیت بسیار معمول در صنعت و عملیات غیر­صنعتی است. هر روز، جلسات برنامه­ریزی می­شوند. ضرب­العجل­هایی برای انجام پروژه­ها و کارها تعیین می­شود. خدمات تعمیر و نگهداری و عملیات برنامه­ریزی می­شوند. بازی­های ورزشی برنامه­ریزی و زمانبندی می­شوند.

برنامه­ریزی­های مناسب اجازه می­دهد تا فعالیت­های مختلف، شغل­ها و یا وظایف به شیوه­ای سازمان­یافته اجرا شوند. نمونه­ای از این فعالیت­ها می­توان به مراحل مختلف یک پروژه تحقیقاتی، وظایف یک پرستار در طول یک روز کاری، عملیات تولید و موارد دیگر اشاره کرد که می­تواند هدف­هایی همچون به حداقل رساندن زمان تکمیل کارها، حداقل کردن تاخیر فعالیت­هایی که نمی­توانند به موقع تکمیل شوند و دیگر موارد را به دنبال داشته باشد.

دلیل بسیاری از پیشرفت­های علم زمانبندی بواسطه­ی محیط­های صنعتی و استفاده این علم در صنعت است. به طور طبیعی در بیان مفاهیم زمانبندی از واژه­های بکار رفته در صنعت استفاده می­شود. که در آن­ منابع با عنوان ماشین و فعالیت­ها به عنوان کار شناخته می­شوند. بطوریکه کار­ها اغلب به وسیله مجموعه­ای از ماشین­ها در ایستگاه­های مختلف کاری با توالی مشخص پردازش می­شوند.

در مسائل زمانبندی تخصیص مناسب کارها به ماشین­ها با توجه به محدودیت­های موجود و رسیدن به یک جواب مناسب از اهمیت خاصی برخوردار است. کوچکترین مسئله­ی زمانبندی را می­توان مسئله­ی تک­ماشینه[2] عنوان کرد. در این مسئله یک ماشین وجود دارد که

 عموما در مسائل به عنوان گلوگاه شناخته می­شود و باید کارها را به این ماشین با توجه به محدودیت­های موجود طوری اختصاص داد که به یک جواب معقول و مناسب برسیم و حداکثر کارایی را داشته باشیم. حالت بزرگتر مسائل زمانبندی، زمانبندی مسائل چند­ماشینه شامل سیستم­های موازی، سیستم­های متوالی و سیستم­های ترکیبی می­باشند. در سیستم­های موازی چندین ماشین به صورت موازی در کنار هم قرار گرفته­اند و هر کار بر روی یکی از ماشین­ها پردازش می­شود. ولی در سیستم­های متوالی و ترکیبی، کار­ها با انجام چند عملیات بر روی ماشین­ها پردازش می­شوند و ساختار پیچیده­تری نسبت به مسائل دیگر دارند.

در این تحقیق، به بررسی مسئله زمانبندی ماشین­های موازی با سرعت­های مختلف[3] پرداخته می­شود. مسائل ماشین­های موازی با سرعت­های مختلف حالت عمومی یافته مسائل تک­ماشینه و حالت خاصی از مسائل ماشین­های متوالی منعطف محسوب می­شوند. در بخش­های آتی این فصل، شرح تفصیلی مسئله مورد بررسی این تحقیق ارائه می­شود.

1-2. تعریف مسئله

ماشین­های موازی به عنوان یکی از زیر­مجموعه­های اصلی و پایه در زمانبندی از جایگاه ویژه ومهمی برخوردارند و همواره زمانبندی این مدل بر مبنای معیار­های عملکرد مختلف مورد نظر بوده است. با این توجه که، عموم روش­های حل در مدل­های پیچیده تر مانند مدل ماشین­های متوالی منعطف بر مبنای راهکارهای مدل­های ساده­تر از جمله ماشین­های موازی استوار است ]1[.

در کارخانه­ها وقتی ماشین­­ها و دستگاه­­های جدید خریداری می­شوند و در کنار ماشین­های قدیمی قرار می­گیرند، تفاوت سرعت بین ماشین­های جدید و قدیمی بوجود می­آید که این تفاوت سرعت، مسئله­ی چندین ماشین با سرعت­های متفاوت را بوجود می­آورد.

در برخی از محیط­های کاری زمانبندی ماشین­های موازی با سرعت متفاوت، ممکن است که تمامی ماشین­ها نتوانند تمامی کارها را پردازش کنند که در این حالت هر کار توسط مجموعه­ای از ماشین­ها می­تواند انجام شود که به آن محدودیت مجموعه پردازش[4] می­گویند.

در بسیاری از محیط­های کاری انسان به عنوان عنصر اصلی به­شمار می­رود. در فعالیت­هایی که انسان در آن سهم بسزایی دارد مسئله­ی یادگیری بسیار مهم است و تاکنون در اکثر مقالات فرض رایج بر این بوده که زمان پردازش کار­ها ثابت و مستقل از توالی است. در­حالیکه در بسیاری از موارد عملی با تکرار کار­های مشابه (و یا متفاوت)، توانایی ومهارت اپراتور افزایش و در نتیجه آن، زمان پردازش کار­ها کاهش می­یابد. این امر باعث بهبود مستمر عملکرد تسهیلات تولیدی مخصوصا نیروی انسانی می­شود که به آن تأثیر یادگیری[5] می­گویند. که از جمله­ی این فعالیت­ها می­توان به تمامی کار­هایی که سیستم دستی را شامل می­شود مثلا راه­اندازی ماشین­آلات، تمیز­ کردن ماشین و زمان آماده­سازی[6] اشاره کرد .

در مسائل زمانبندی کلاسیک عموما با درنظر گرفتن این فرض که زمان­های آماده­سازی در مقایسه با زمان پردازش کوچک و یا اینکه مستقل از توالی پردازش کارها بر روی ماشین­ها هستند، زمان آماده­سازی را نادیده گرفته و یا آن را به زمان پردازش اضافه می­کردند. اما با این­وجود، در بسیاری از محیط­های صنعتی یک زمان آماده­سازی وابسته به توالی[7] هنگام تعویض کار­ها بر روی ماشین­ها به وقوع می­پیوندد ]17[. در این شرایط، زمان آماده­سازی به عنوان بخشی مجزا از زمان پردازش در نظر گرفته می­شود که مقدار آن علاوه بر نوع کاری که بر روی ماشین پردازش خواهد شد، به نوع کار قبلی که بر روی ماشین پردازش شده نیز بستگی دارد. تلقی زمان آماده­سازی به صورت مجزا از زمان پردازش در بیشتر تکنیک­های مدیریت تولید نوظهور نظیر تولید به­موقع[8]، تکنولوژی گروهی[9] و تولید سلولی[10] مورد استفاده قرار می­گیرد.

در محیط­های کسب و کار حاضر، رقابت شرکت­های تولیدی از طریق قابلیت آن­ها برای پاسخگویی سریع به تغییرات سریع زمینه تجاری و تولید محصولات با کیفیت بالاتر و هزینه­ای کمتر تعیین می­شود. یکی از راه­های رسیدن به این منظور استفاده از مفهوم تولید به­موقع است ]2[. در محیط تولید به­موقع، شرکت­ها تمایل دارند که تا حدامکان زمان تکمیل کار­ها­یشان به موعد تحویل نزدیک باشد تا از جریمه­های زودکرد و دیرکرد بکاهند. در صورتی که یک کار قبل از موعد تحویل تکمیل شود، باید تا موعد تحویل در انبار نگهداری شود لذا هزینه­ی زودکرد به سیستم تحمیل می­شود. جریمه­های زودکرد به آن دلیل مورد توجه هستند که تا زمانیکه موعد تحویل مشتری فرا برسد، هزینه نگهداری شامل هزینه فساد مواد اولیه (در حالیکه کالاها فاسد شدنی هستند) به سیستم تحمیل می­شود. و اگر یک کار بعد از موعد تحویل تکمیل شود، جریمه دیرکرد ناشی از نارضایتی مشتری، جریمه قراردادی یا جریمه از دست دادن اعتبار ایجاد می­شود.

در این تحقیق، مسئله­ی ماشین­های موازی با سرعت­های مختلف با در نظر گرفتن محدودیت­های زمان آماده­سازی وابسته به کار قبلی، محدودیت مجموعه پردازش و تأثیر یادگیری با هدف کمینه­سازی زمان­های زودکرد و دیرکرد کل بررسی می­شود. یک مدل برنامه­ریزی عدد صحیح برای این مسئله پیشنهاد می­شود. همچنین الگوریتم­های ژنتیک[11] و بهینه­سازی ازدحام ذرات[12] و تبرید شبیه­­سازی­شده[13] برای حل آن ارائه می­گردد.

1-3. اهداف تحقیق

تحقیق حاضر با هدف کاهش فاصله میان پیشرفت­های تئوریک و کاربرد­های صنعتی در حوزه علم زمانبندی صورت گرفته است. دراین راستا، یک مدل جدید برای مسئله ماشین­های موازی با سرعت­های متفاوت با محدودیت­های زمان آماده­سازی وابسته به توالی، محدودیت مجموعه پردازش و تأثیر یادگیری و معیار بهینه­سازی زمان­های زودکرد و دیرکرد کل ارائه می­شود. به­علاوه سه الگوریتم ژنتیک، ازدحام ذرات و تبرید شبیه­سازی­شده به منظور حل این مدل ارائه می­گردد.

1-4. مفروضات مسئله

مفروضات زیر در ارائه مدل مسئله در نظر گرفته می­شود:

• تأثیر یادگیری بر زمان پردازش کارها در نظر گرفته شده است.
• هر کار در طول زمان پردازش خود تنها بر روی یک ماشین پردازش می­شود و امکان شکست کارها وجود ندارد. به عبارتی دیگر برش در کارها وجود ندارد.
• هر ماشین در هر لحظه قادر به پردازش تنها یک کار می­باشد.
• زمان پردازش و زمان آماده سازی کارها مشخص می­باشد.
• تمامی کارها در لحظه زمانی صفر آماده پردازش می­باشند.
• بیکاری ماشین مجاز است.
• تمامی ماشین­ها به طور مستمر در دسترس هستند و امکان خرابی ماشین­ها وجود ندارد.

ماشین­ها دارای سرعت متفاوتی هستند.

بی شك یكی از اصلی ترین الیاف مورد مصرف نساجی پلی استر می باشد. گواه این موضوع، میزان تولید و مصرف بالای سالیانه این لیف در جهان می باشد. ازطرفی، بیشترین حجم نخ خاب مورد مصرف فرش ماشینی در ایران، از الیاف اكریلیك تهیه می شود که لیفی نسبتا گران ودارای مشکلات زیست محیطی زیادی می باشد. در این تحقیق تلاش می شود تا خصوصیات نخ پلی استر فیلامنتی را با تغییردر شكل سطح مقطع ونیز تغییر نمره الیاف(dpf)[1] اصلاح نمود. نتیجه این تحقیق می تواند به جایگزین شدن الیاف پلی استر بجای اکریلیک در صنعت فرش ماشینی ایران کمک کند. از آنجا كه منسوجات فرش از طرف پای انسان(راه رفتن)، پایه صندلی و مبل و… همواره تحت بارگذاری دینامیكی واستاتیكی قرار دارد، در نتیجه فشارپذیری یکی از مهمترین خواص فیزیكی- مكانیكی آنها محسوب می شود. بنابراین یک فرش علاوه بر داشتن كاركرد و دوام فنی بالا، باید به عنوان یك كالای تزئینی و لوكس نیز دارای ظاهری زیبا باشد. از جمله عوامل مهم در این زیبایی نظم وترتیب نخ های خاب، درخشندگی و… می باشد. بنابراین دراین تحقیق ابتدا نمونه های تولید شده نخ های پلی استر فیلامنتی

 شاهد(نخ پلی استر متداول مصرفی صنعت) و اصلاحی در فرش ماشینی خاب بریده بافته شده و سپس نمونه های فرش از لحاظ آزمون های فشار پذیری (استاتیکی، دینامیکی) و بصری بایکدیگرمقایسه می شوند.

 
1-2- لیف پلی استر
1-2-1- تاریخچه
تا قبل از 1945دانشمندان مختلفی پلی استرهای لیفی زیادی را تهیه نموند ولی تقریبا تمامی آنها از واكنش گرمای آلیفاتیك تهیه می‌شدند و دارای نقطه ذوب پایینی برای مصارف نساجی بودند،  بعلاوه آنكه در حلالهای خشك شویی به آسانی حل می‌شدند.
دراولین روزهای جنگ جهانی دوم، و ینفیلد و دیكسون (Whinfild & Dickson) توانستند با مطالعه مطالب كارتروز پلی اتیلتن ترفتالات با وزن مولكولی بالا را از واكنش اسیدترفتالیك و استر دی متیل خالص آن  با اتیلن گلایكول تهیه نمایند،  پلیمر جدید از طریق ذوب ریسی به الیاف تبدیل می‌شد و دارای خواص نساجی مطلوبی بود. ولی بدلیل جنگ جهانی انتظار جهت تولید تا سال 1945 بطول انجامید. در جولای 1945 شركت (ICI) طبق توافقنامه بلند مدت میان آنها و شركت دوپونت ،حق امتیاز تولید این لیف را به 5 كشور اعطا نمود. تولید پلی استر در دهه 60 و70 بطور گسترده ای افزایش یافت و در سال 1972 پلی استر از نایلون پیشی گرفت و عنوان مهمترین لیف مصنوعی را به خود اختصاص داد[3] .
 
1-2-2- ساختمان شیمیایی
پلی استر به پلیمرهایی اتلاق می‌گردد كه دارای گروه استر (–co-o–) در زنجیره  اصلی خود باشند. این گروه استری، ‌حاصل واكنش بین الكلهای دو ظرفیتی و كربوكیسلیك اسیدهای دو ظرفیتی می‌باشد[1].
در این تحقیق منظوراز لیف پلی استر، بیشتر پلی اتیلن ترفلات [2](PET) است که درواقع یکی از ‌مهمترین الیاف مصنوعی در صنعت نساجی می‌باشد.
فرمول شیمیایی این لیف در شکل (1-1)آمده است.
 
 
شکل 1-1- ساختمان شیمیایی لیف پلی استر[ 1]
 
از جمله نامهای تجاری كه امروزه درسطح جهان برای الیاف پلی استر بكار می‌ برند می‌توان به ترویرا (Trevira) ، تولیدی شركت هوفست آلمان،  ترگال (Tergal) شركت رود یاستا فرانسه،  تریتا ل ((Trital شركت رود یانس ایتالیا، تترون (tetron) ژاپن و ویكلرون (Viklerun) شركت ببیانت میلزآمریكا اشاره كرد.  [2]

1. Denier per Filament

1. Polyethylene Terephthalate

: سوختگی یکی از مهمترین حوادثی است که سلامت کودکان را تهدید می­کند،  از جمله رایج­ترین صدمه و سومین علت مرگ و میر در این گروه سنی می­باشد. با توجه به تفاوت­های فرهنگی، اجتماعی و اقلیمی در جوامع مختلف، بررسی عوامل مرتبط با سوختگی در هر منطقه بسیار مهم می­باشد.

هدف: این تحقیق تعیین عوامل مرتبط با سوختگی در کودکان 6-1 سال مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی سوانح سوختگی ولایت شهر رشت می­باشد.

مواد و روش­ها: پژوهش حاضر یک مطالعه مقایسه­ای مقطعی  می­باشد. نمونه­های مورد پژوهش 350 کودک 12 ماه تا 6 سال می­باشند که در مراکز آموزشی و درمانی ولایت و 17 شهریور، بیمارستان­های رسول اکرم، گیل و آریا پذیرش شده­ بودند. از این تعداد 175 نفر به عنوان گروه کودکان با سوختگی و 175 نفر گروه کودکان بدون سوختگی مورد بررسی قرار گرفتند. روش نمونه گیری در هر دو گروه بصورت تدریجی بود. جهت گردآوری داده­ها از پرسشنامه­ای شامل سه بخش مشخصات فردی، خانوادگی و محیطی استفاده گردید. پس از جمع آوری اطلاعات، داده­ها توسط نرم افزار16SPSS  با آزمون­های من ویتنی یو، کای­دو، تست دقیق فیشر، رگرسیون لجستیک چندگانه تجزیه و تحلیل شدند.

نتایج: نتایج پژوهش نشان داد از بین عوامل فردی، سن کودک، مکانی که کودک بیشتر وقت خود را می­گذراند و از بین عوامل خانوادگی، سن مادر، میزان تحصیلات پدر، سطح درآمد ماهانه و ازبین عوامل محیطی، زیر بنای منزل، تعداداتاق خواب، نوع آشپزخانه، دور از دسترس بودن مواد سوختی و آتش­زا و مواد شوینده بین دو گروه اختلاف معنی­دار آماری وجود داشت.

نتیجه­گیری نهایی: طبق یافته­های این پژوهش احتمال سوختگی در کودکان کم سنی که بیشتر وقت خود را در اتاق خواب می­گذرانند که مادرانی کم سن و پدرانی با سطح تحصیلات پایین دارند و دارای خانواده­ای کم درآمد هستند، بیشتر است همچنین احتمال سوختگی در کودکانی که در منازلی با آشپزخانه­ی بدون­در، زیر بنای بالا و تعداد اتاق کم زندگی می­کنند و به مواد آتش­زا و شوینده دسترسی دارند بیشتر است.

کلید واژه­ها: سوختگی­ها، عوامل خطر، کودکان

فهرست مطالب                                                                                                        صفحه

فصل اول                                                                                                                 

زمینه پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 9

اهداف پژوهش (هدف کلی و اهداف ویژه) …………………………………………………………………………………………… 14

سوالات پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………. 15

تعریف واژه­ها …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 16

پیش فرض­ها ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 18

محدودیت­های پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………. 18

فصل دوم

چهارچوب پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………… 20

مروری بر مطالعات گذشته …………………………………………………………………………………………………………………. 41

فصل سوم

نوع پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 54

جامعه ­ی پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 54

نمونه­های مورد پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………….. 54

مشخصات واحدهای مورد پژوهش ………………………………………………………………………………………………………55

محیط پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 55

روش تعیین حجم نمونه ……………………………………………………………………………………………………………………… 55

ابزار گردآوری داده­ها ………………………………………………………………………………………………………………………… 56

تعیین اعتبار علمی ابزار ………………………………………………………………………………………………………………………. 57

تعیین اعتماد علمی ابزار……………………………………………………………………………………………………………………….. 57

روش نمونه­گیری و گردآوری داده­ها…………………………………………………………………………………………………… 57

تجزیه و تحلیل داده­ها………………………………………………………………………………………………………………………….. 58

ملاحظات اخلاقی ………………………………………………………………………………………………………………………………… 60

فصل چهارم

یافته­های پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 63

جداول ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 64

فصل پنجم

تفسیر نتایج پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………… 87

نتیجه گیری نهایی …………………………………………………………………………………………………………………………….. 103

کاربرد یافته­ها در پرستاری ……………………………………………………………………………………………………………… 106

پیشنهادات بر اساس یافته­ها ……………………………………………………………………………………………………………… 108

فهرست منابع …………………………………………………………………………………………………………………………………… 109

ابزار گردآوری داده­ها (ضمیمه) ……………………………………………………………………………………………………….. 116

فهرست جداول                                                                                                        صفحه

جدول شماره (1): توزیع فراوانی سوختگی در گروه کودکان با سوختگی …………………………………………… 63

جدول شماره (2): توزیع سن کودکان در دو گروه کودکان باسوختگی و بدون سوختگی …………………… 67

جدول شماره (3): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب مشخصات فردی (جنس کودک و ترتیب تولد و سابقه بیماری) در دو گروه کودکان با سوختگی و بدون سوختگی ……………………………………………………… 68

جدول شماره (4): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب مشخصات خانوادگی(سن و تحصیلات والدین) در دو گروه کودکان با سوختگی و بدون سوختگی ……………………………………………………………………………..70

جدول شماره (5): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب مشخصات خانوادگی (سابقه بیماری و اعتیاد والدین) در دو گروه کودکان با سوختگی و بدون سوختگی…………………………………………………………………. 73

جدول شماره (6): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب وضعیت اشتغال والدین در دو گروه کودکان با سوختگی و بدون سوختگی ………………………………………………………………………………………………………………… 74

جدول شماره (7): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب مشخصات خانوادگی (وضعیت تأهل، نوع و تعداد اعضای خانواده) در دو گروه کودکان با سوختگی و بدون سوختگی……………………………………………75

جدول شماره (8): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب مشخصات خانوادگی (محل سکونت، وضعیت مسکن و آگاهی از روشهای پیشگیری از سوختگی) در دو گروه کودکان با سوختگی و بدون سوختگی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 77

جدول شماره (9): میانگین و انحراف معیار زیر بنای منزل در دو گروه با سوختگی و بدون سوختگی …77

جدول شماره (10): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب مشخصات محیطی (آشپزخانه مجزا، مکان و نوع آشپزخانه، طبخ در آشپزخانه) در دو گروه کودکان با سوختگی و بدون سوختگی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 79

جدول شماره (11): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب مشخصات محیطی (وسیله آشپزی و گرمایش و نوع سوخت) در دو گروه کودکان با سوختگی و بدون سوختگی …………………………………………………….. 80

جدول شماره (12): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب سایر مشخصات محیطی ……………………….. 81

جدول شماره (13): ضرایب رگرسیونی عوامل فردی، خانوادگی و محیطی مرتبط با سوختگی بر اساس مدل رگرسیون لوجستیک چندگانه ………………………………………………………………………………………………………………… 84

فهرست نمودارها                                                                                                    صفحه

نمودار شماره (1): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب مکانی که کودک بیشتر وقت خود را می­گذراند در دو گروه کودکان باسوختگی و بدون سوختگی……………………………………………………………………………….. 69

نمودار شماره (2): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب سن مادر در دو گروه کودکان با سوختگی و بدون سوختگی……………………………………………………………………………………………………………………………………. 71

نمودار شماره (3): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب میزان تحصیلات پدر در دو گروه کودکان با سوختگی و بدون سوختگی ………………………………………………………………………………………………………………… 72

نمودار شماره (4): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب درآمد ماهانهدر دو گروه کودکان با سوختگی و بدون سوختگی  ………………………………………………………………………………………………………………………………. 76

نمودار شماره (5): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب تعداد اتاق خواب در دو گروه کودکان با سوختگی و بدون سوختگی ………………………………………………………………………………………………………………… 78

نمودار شماره (6): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب دور از دسترس بودن مواد آتش­زا …………. 82

نمودار شماره (7): توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب دور از دسترس قرار دادن مواد شوینده …. 83

زمینۀ پژوهش

آسیب­ها شایع­ترین علت مرگ در طی دوران کودکی و نوجوانی بعد از چند ماه اول زندگی بوده و نشانگر یکی از مهم­ترین علل قابل پیشگیری مرگ و میر و ناتوانی­ها در طب اطفال می­باشند (1). همواره حوادث به عنوان یك چالش مهم و در عین حال پیچیده نظام سلامت و بهداشت كودكان مطرح می باشند. طبق آمارها بین 30-20% مصدومین حوادث بیمارستان های عمومی و اورژانس را كودكان زیر 16 سال تشكیل می دهند (2). کودکان به دلیل داشتن بافتهای در حال رشد، در مقابل مخاطرات محیطی و بیماریها کاملاً آسیب پذیر بوده و در دوران بزرگسالی نیز دچار عوارض ناشی از صدمات دوران کودکی می­شوند. دو سوم بیماریهای بزرگسالان، مرتبط با زندگی افراد در سنین کودکی و نوجوانی در محیط­هایی است که سلامتی را به خطر می­اندازد (3). اگر چه حوادث غیر عمدی در کشورهای در حال توسعه، نسبت به کشورهای توسعه یافته، بخش کمتری را شامل می­شوند، ولی وجود معلولیت و ناخوشی ناشی از آن اساساً جهت شکوفایی و قابلیت تبدیل شدن به بزرگسالانی سالم و خلاق و شاداب، وضعیت مأیوس کننده­ای را برای کودکان فراهم آورده است (1). مرحله­ی تکاملی کودک می­تواند پیش­بینی کننده­ی انواع صدماتی باشد که بیشترین احتمال وقوع را دارد. به طوریکه کودک نوپای کنجکاو ممکن است افتادن و برخورد با اشیاء را تجربه کند، و به محض ورود به مرحله بعدی تکامل به دلیل اشتغال به بازی در معرض صدمات محیطی مثل حوادث رانندگی و سوختگی قرار ­گیرد (4).

 سوختگی یکی از مهمترین حوادثی است که سلامت کودکان را تهدید می­کند، و از جمله رایج­ترین صدمه و سومین علت مرگ و میر در این گروه سنی می­باشد (6،5). بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی (WHO)[1] صدمات سوختگی از جمله آسیب­های عمدی و غیر عمدی است که ناشی از در معرض قرار گرفتن حرارت، الکتریسیته و مواد شیمیایی می­باشد (7) آسیب های سوختگی یکی از علتهای مرگ و میر در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه می­باشند و خسارات مالی و جانی قابل توجهی به بیماران و خانواده­های آنها در جوامع مختلف وارد می­کنند (10،9،8).

بطور معمول 5 درصد از پذیرش بیماران در بیمارستان­ها به دلیل صدمات ناشی ازسوختگی است (8). طبق آخرین گزارش سازمان بهداشت جهانی و یونیسف[2] (2009)، سوختگی ناشی از آتش عامل مرگ حدود9147000کودک در سال است (11)، که 11 درصد از موارد مرگ در کودکان زیر 5 سال گزارش شده است(1). نرخ مرگ و میر ناشی از سوختگی در کشورهای با درآمد کم و متوسط ١١ برابر کشورهای با درآمد بالا است (11)، که این میزان برابر با 3/4 در هر 100000 نفر در مقابل 4/0 در هر 100000 نفرمی­باشد. همچنین در کشورهای توسعه یافته میزان بستری موارد سوختگی در کودکان زیر 5 سال بیشتر است ( 12). سالانه در ایالات متحده آمریکا 2/1 میلیون نفر نیازمند مراقبت­های پزشکی ناشی از سوختگی هستند. تقریباً 40-30 درصد ازاین بیماران در سنین زیر 15 سال قرار دارند، که میانگین سنی آنها 32 ماه است.( 13،14،1) از این میان هر ساله 3000 کودک در اثر سوختگی جان خود را از دست می­دهند. همچنین در هر سال 5/3 میلیارد دلار صرف درمان بیماران سوخته می­شود (14،13،8). در ایران نیز صدمات ناشی از سوختگی یکی از مهمترین علت­های مرگ و میر می­باشد (15). در آماری که وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی در سال 1386 اعلام نمود، سالیانه بیش از 100000 مورد سوختگی در ایران تحت درمان قرار می­گیرند که سهم کودکان از این میان بیش از (50%) می­باشد. همچنین اظهار کردند میزان بروز سوختگی بیش از این تعداد می­باشد اما به دلیل خود درمانی در منزل آمار دقیقی در دست نیست. رئیس اداره­ی پیشگیری از سوانح و حوادث وزارت بهداشت نیز بیان كردند: بر اساس آخرین آمار كشوری، بیشترین حادثه در كودكان زیر 10 سال، حوادث سوختگی با شیوع 48/6 درصد از كل حوادث می­باشد، و حوادث سوختگی بالاترین میزان مرگ را داشته است (16). بر اساس آمارهای موجود در بیمارستان سوانح سوختگی گیلان در سال 1387 از کل 7341 نفر پذیرش بیمارستان، 334 کودک زیر شش سال بودند (17). این در حالی است که جمعیت کودکان 6-1 سال استان گیلان 176145 نفر می­باشد (18). مطالعه­­ی هادیان جزی و همکاران (1381) در تهران نشان داد بیشترین میزان وقوع سوختگی در کودکان سن 5 و زیر 5 سال می­باشد و میزان مرگ و میر کودکان را 8/4 درصد گزارش نمودند (19). شیوع سوختگی نیز در دختران و پسران متفاوت می­باشد. طبق آمارهایی که یونیسف گزارش نموده است، سوختگی در دختران 9/4 در هر 100000 نفر در مقابل 3 در هر 100000 نفر پسر است (12).

موکاروگویزا[3] در سال 2009 می­نویسد عوامل زیادی در بروز سوختگی کودکان نقش دارد که در مطالعات اخیر به عوامل فردی، خانوادگی و محیط خانه بیشتر توجه گردیده است (20). پاربهو و همکاران[4] (2009) در مطالعه­ی خود بیان کردند که توجه به ویژگی­های فردی و خانوادگی، اجتماع و سیاست­ها و قوانین بهداشت و سلامت کشور برای کاهش عوامل خطر سوختگی بسیار مهم هستند (21).

کودکان کمتر از 5 سال به دلیل حس کنجکاوی نامحدود ذاتی برای کنکاش در محیط، تحرک زیاد و عدم تجربه در درک خطرها مستعدترین گروه برای آسیب­های حرارتی هستند (24،23،22،12). این کودکان خود را به این سو و آنسو می­رسانند، می­دوند، بالا می­روند، انگشتان خود را در هر سوراخی فرو می­کنند، ریخت و پاش می­کنند، اشیاء را از جای خود بیرون می­آورند و تقریباً هر چه را می­بینند به دهان می­برند (25)، این فرآیند یادگیری طبیعی موجب می­شود تا آنان با اشیایی که می­تواند باعث سوختگی آنها گردد تماس پیدا کنند (12). به این ترتیب، کودکان اولین حادثه را در داخل منزل تجربه می کنند (28،27،26) و از میان حوادث مختلفی که در خانه رخ می­دهد، سوختگی شایع ترین حادثه در منزل برای کودکان و شیرخوران می­باشد (29،28،26). در بررسی­های انجام شده، از میان مجموعه عوامل مؤثر در سوختگی کودکان در منزل عدم وجود مرز مشخص برای آشپزخانه و وجود تعداد زیاد اتاق از دلایل افزایش بروز سوختگی در کودکان می­باشد (30). تقریباً 75 درصد از سوختگیهای کودکان سن پایین به دلیل آب داغ و بخار آب می­باشد (12) که اغلب در زمان انجام فعالیت های روزانه مانند استحمام و آشپزی رخ می­دهند (32،31).

برمن[5] (1388) نیز می­نویسد: بیش از 90 درصد از سوختگی های کودکان به دنبال غفلت والدین رخ می­دهند (1). ناترر[6] (2009) و چستر[7] (2006) نیز در مطالعه­ی خود بر آگاهی دادن والدین از خطرات موجود در محیط منزل و پیشگیری از سوختگی تأکید نموده­اند (33،32). خطر سوختگی در کودکانی که در خانواده های بحران زده و  پر استرس زندگی می­کنند بیشتر است (34). بطوریکه تقریباً 18 درصد از سوختگی­ها به دلیل سوء رفتار با کودکان مثل داغ نمودن آنها می­باشد (1). اکثر قربانیانی که مورد سوء رفتار قرار می­گیرند پسران 2 سال و بالاتر از 2 سال هستند، و غالباً بوسیله­ی والدین، خواهر و برادر و شخص مراقبت کننده انجام می­شود، فرو بردن در آب داغ نیز شایعترین صدمه به نظر می­رسد (4). راجو[8] و آهوجا[9] (2004) سطح تحصیلات پایین والدین، درآمد پایین، تعداد زیاد اعضای خانواده و فقر را نیز از عوامل خطر مرتبط با سوختگی بیان می­کنند (35). همچنین بیشارا و همکاران[10] (2009) در مطالعه­ی خود اشاره کردند که نوع خانواده و زندگی در خانه­های غیر استاندارد خطر سوختگی را افزایش می­دهد (36).

سوختگی­های وسیع موجب بروز عوارض شدیدی می­شوند،  بطوریکه کودکان و خانواده­های آنها درد و رنج بسیاری را تجربه ­می­نمایند (37،13،12). تعویض پانسمان روزانه و دبرید زخم باعث می­شود که کودکان درد زیادی را متحمل شوند، همچنین بازتوانی طولانی مدت یکی از چالش­هایی است که آنها را درگیر می­کند. اغلب در طی بهبودی کشیدگی و جمع­شدگی (کنترکچر)[11] و اسکار هیپرتروفیک[12] نیز گسترش پیدا می­کند (38). این عوارض سبب از بین رفتن عملکرد و بد شکلی عضو سوخته و همچنین مشکلات روانی در کودکان می­گردد که زندگی آینده­ی آنان را مشکل­تر می­نماید. بر اثر شدت سوختگی، ممکن است بیماران طی سالها بعد از حادثه نیز تحت عمل جراحی ترمیمی قرار بگیرند، که این امر سبب تداوم مشکلات جسمی و روانی کودکان می­گردد (39).

مطالعات انجام شده نشان داد که بعد از وقوع سوختگی رایج­ترین اختلالات در کودکان کابوس­های شبانه و شب ادراری می­باشد و ترس از بیهوشی، جراحی و طرد شدن از اجتماع نیز موجب بروز افسردگی پس از سوختگی در کودکان می­گردد (40،41). انجمن مراقبت از بیماران سوخته در انگلستان اظهار می­کند ایزولاسیون اجتماعی کودکان می­تواند سبب کاهش اعتماد به نفس آنان شده و در رشد و تکامل روانی کودکان اختلال ایجاد نماید که این مسئله سبب بروز مشکلات تحصیلی در کودکان می­شود (42). سوختگی های شدید کودکان، علاوه بر آسیب جسمی و روانی و ایجاد دردهای طولانی، هزینه های پزشکی زیادی را به خانواده و سیستم بهداشتی و درمانی تحمیل می­کنند (13،14). همچنین بیش از نیمی از ناتوانی­های کودکان 14-0 سال به­دلیل سوختگی می­باشد (39). در ایران نیز سوختگی به عنوان دومین عامل ایجاد معلولیت­ گزارش شده است (43). بعلاوه سوختگی در مقایسه با دیگر صدمات جسمی کودکان، به مراقبت های ویژه­، بستری طولانی مدت و درمانهای متنوع­تر نیاز دارد (12).

از آنجایی که سوختگی سبب بروز عوارض جسمی و روحی شدید کودکان می­گردد، و می­تواند آینده­ی تحصیلی و رشد اجتماعی آنها را تحت تأثیر قرار دهد و از طرفی بیمارستان سوانح سوختگی در استان گیلان جدید التأسیس بوده، هیچگونه اطلاعات اختصاصی در مورد سوختگی کودکان در دسترس نیست. با توجه به وجود تفاوت­های فرهنگی، اجتماعی و اقلیمی در جوامع مختلف، عوامل خطر متفاوتی می­تواند در بروز سوختگی کودکان نقش داشته باشند. به همین دلیل بررسی عوامل مرتبط با سوختگی در هر منطقه بسیار مهم است. لذا پژوهشگر با در نظر گرفتن موارد فوق، تجربه کاری و تماس نزدیک با کودکان سوخته بر آن شد که مطالعه­ای در مورد عوامل مرتبط با سوختگی کودکان انجام دهد تا شاید با شناسایی این عوامل و انتشار نتایج حاصل از آن به دانشگاه علوم پزشکی گیلان، برنامه ریزی­های مدون آموزشی و بهداشتی در جهت کاهش میزان سوختگی در کودکان صورت پذیرد. به این ترتیب در راستای ارتقاء سطح سلامت کودکان گامی هر چند کوچک برداشته شود.

امروزه ترمیم های کامپوزیت رزین به شکل گسترده ای در دندان پزشکی مورد استفاده قرار می گیرند. تاکنون اصلاحات متعددی بر روی ترکیب کامپوزیت ها و در جهت بهبود عملکرد کلینیکی آن ها صورت گرفته است. با این وجود، کامپوزیت رزین ها همچنان به دلیل کاستی هایی، دور از حالت ایده آل هستند.

یکی از مهمترین مشکلات چالش برانگیز کامپوزیت رزین ها، انقباض چشمگیر آن ها به هنگام پلیمریزاسیون می باشد. استرس بوجود آمده از انقباض پلیمریزاسیون،می تواند مهمترین عامل در شکست ادهزیو، تطابق ناکافی مارجینال و در نهایت ایجاد پوسیدگی های ثانویه باشد.

بر اساس مطالعات گسترده ی صورت گرفته بر انقباض پلیمریزاسیون و استرس های ناشی از کامپوزیت های دندانی، راهکارهای متعددی

 جهت کاهش این انقباض و اثرات ناشی از آن پیشنهاد شده است. برخی از این روش ها عبارتند از: تکنیک جایگذاری لایه ای (Incremental)، پلیمریزاسیون با شروع از شدت کم، استفاده از لایه های حد واسط با ضریب الاستیک پایین بعنوان stress breaker و استفاده از کامپوزیت های با بیس رزینی اصلاح شده.(1)

یکی از جدیدترین این روش ها، بهره گیری از پلیمریزاسیون حلقه های باز مولکول های سایلوران به جای پلیمریزاسیون رادیکال های آزاد مونومرهای دای متاکریلات است.(2)

سایلوران، یک ماده ی ترمیمی با حداقل انقباض و همرنگ دندان بوده که اخیرا وارد بازار دندان پزشکی شده است. نام سایلوران بیانگر ترکیبی از دو نام Siloxan و Oxirane می باشد.  Siloxan مسئول طبیعت فوق العاده آب دوست سایلوران ها است و گروه های حلقوی چربی دار (Cycloalipatic) فانکشنال Oxirane نیز مسئول انقباض کمتر در مقایسه با کامپوزیت های با بیس متاکریلات است.  Oxiraneها که اترهای حلقوی هستند، با مکانسیم باز شدن حلقه های کاتیونیک پلیمریزه می شوند در حالی که پلیمریزاسیون متاکریلات ها بوسیله ی مکانیسم رادیکال های آزاد است.(1)

کلیات

معرفی کامپوزیت رزین:

کامپوزیت عبارت است از مخلوط فیزیکی مواد مختلف با هدف حصول میانگینی از خواص مطلوب این مواد. اصطلاح کامپوزیت دندانی به شکل مرسوم بیانگر مخلوطی از شیشه ی سیلیکات با مونومر آکریلی است که پلیمریزاسیون آنها هنگام اختلاط آغاز میشود. ذرات سیلیکات موجب تقویت مکانیکی (پرکننده های تقویت کننده) مخلوط میشود و امکان عبور و پخش نور را فراهم می آورد که شفافیتی شبیه به مینا به مخلوط می دهد.(3)

در طی سالیان اخیر، تغییرات زیادی در ویژگی های کلینیکی کامپوزیت ها به وجود آمده است. این تغییرات شامل افزایش محتوای فیلر، تغییر انواع فیلر و فرمولاسیون رزین و تولید کامپوزیت هیبرید جدید،Ion-released, packable ormocer, (سرامیک های مدیفیه ارگانیک) می باشد.(4)

هر چند که مزایای قابل توجهی همچون زیبایی، هدایت کم حرارتی، کاربرد کلینیکی آسان و مقاومت به سایش در مورد این مواد ذکر شده است، اما انقباض پلیمریزاسیون این مواد با بیس رزینی همچنان بزرگترین عیب آن ها محسوب می شود. استرس انقباضی مرتبط با شرینکیج، می تواند منجر به دبانده شدن کامپوزیت از سطح دندان شده و باعث حساسیت بعد از کار، ترک های مینایی، عود پوسیدگی، رنگ پذیری حاشیه ی ترمیم (مارجینال) و در نهایت شکست ترمیم شود.(5 و6)