دانلود پایان نامه ارشد : زمین ­شیمی زیست ­محیطی و زیست­ دسترس ­پذیری فلزات سنگین در رسوبات ساحلی

 رسوبات، بخش اساسی و جدایی­ناپذیر سامانه­های آبگین هستند، چرا که زیر لایه­ای برای اندامگان­ها فراهم کرده، و به­وسیله برهمکنش با آب­های احاطه­کننده، نقش مهمی در سامانه­های آبگین ایفا می­کنند (Burden, et al., 2002). رسوبات را می­توان حامل، و منبع آلاینده­ها در سامانه­های آبگین تلقی کرد. آلاینده­ها ضرورتا توسط رسوب تثبیت نمی­شوند، اما ممکن است به­وسیله فرآیند­های زیست­شناختی و شیمیایی، در بخش رسوبی و ستون آب بازیابی شوند. رسوب، یک گرداورنده مهم برای آلاینده­های فلزی در سامانه­های آبگین است. امروزه، بسیاری از مواد شیمیایی انسان­زاد پس از ورود به سامانه­های آبگین، بر روی سطح رسوبات انباشته می­شوند. این آلاینده­ها ممکن است به­طور مستقیم توسط واحد­های صنعتی، و تصفیه­خانه­های فاضلاب شهری، و یا به­طور غیر­مستقیم، توسط رواناب­های آلوده مناطق شهری و کشاورزی در سامانه­های آب تخلیه شوند. در نتیجه، رسوبات بسیاری از بندر­های صنعتی، و نواحی ساحلی اطراف جهان، داری غلظت بالایی از فلزات سنگین هستند، که می­تواند نشانگر­ بسیار مهم آلودگی محیط­ آب باشد (Miller et al., 2000, Chen, et al., 2001, Feng, et al., 2004, Wang et al., 2007).

رسوبات آلوده می توانند حیات آبزیان در محیط دریا را به خطر بیندازند. آلاینده­های همراه­ با رسوب ممکن است توسط آبزیان، زیست­انباشت، و به زنجیره غذایی منتقل شوند. اندامگان­های کف­زی با رسوبات تماس مستقیم دارند، و میزان آلودگی رسوب ممکن است اثر بارزتری بر حیات آنها داشته باشد (Malins, et al., 1984). برخی از آلاینده­های رسوب، توسط کف­زیان در فرآیندی به نام زیست­انباشت جذب می­شوند. هنگامی که جانوران بزرگتر، از این اندامگان­های آلوده تغذیه می­کنند، مواد سمناک را ناخواسته وارد بدن خود می­کنند، و بدین ترتیب، با ورود به جانوران رده­بالاتر در زنجیره­غذایی، طی فرآیندی موسوم به زیست­بزرگسازی، غلظتهای بسیار بالایی از آلاینده­های بالقوه­سمناک در بدن آنها انباشته می­شود. ماهی ها، صدف ها، پرندگان آبزی، و پستانداران دریایی ممکن است غلظت­های خطرناکی از مواد شیمیایی سمناک را در بدن خود انباشته کنند (Begum, et al., 2009).

 

 

پایان نامه و مقاله

 

1-2 فلزات سنگین، مصارف، و منابع

 فلزات سنگین، زیرمجموعه‌ای از عناصر بالقوه­سمناک موجود در جدول تناوبی هستند، كه اغلب ویژگی‌های فلزی دارند. تعاریف مختلفی بر اساس چگالی، عدد اتمی، عدد جرمی، و ویژگی‌های شیمیایی و سمناكی برای این دسته از عناصر ارائه شده­است. از آنجا كه این اصطلاح تعاریف مختلفی را شامل می‌شود، امروزه اصطلاحات دیگری همچون فلزات سمناک، و یا فلزات جزئی كاربرد بیشتری دارد (Sarkar, 2002). فلزات سنگین به دلیل سمناکی بالا، قابلیت زیست­انباشت، و ماندگاری زیاد، خطرات زیست­محیطی زیادی برای زیست­بوم­ها دارند (Tam and Wong, 2000; Clark et al., 1998). برخی از عناصر بالقوه­سمناک، عناصر ریزمغذی ضروری (Fe، Co، Cu، Zn، As، Se، Mo، Mn، Cr) هستند، که كمبود و بیشبود آنها به مسمومیت موجودات زنده منجر می‌شود. برخی دیگر نیز عناصر ریزمغذی غیرضروری (Cd، Hg، Pb) هستند، كه عدم مصرف آنها برای موجود زنده مشكل­ساز نیست، اما بیشبود،‌ عدم دفع، و زیست­انباشت آنها منجر به مسمومیت می‌شود. فلزات، نقش حیاتی و ارزشمندی در توسعه صنعت، و پیشرفت فناوری دارند. از آنجا که این فلزات پس از مصرف، تجزیه نمی­شوند، و بنابراین در محیط زیست انباشته می‌شوند، غلظت بالای آنها به از­بین­رفتن تعادل در بوم‌سامانه­ها منجر شده، و مشكلات متعددی را به همراه خواهد داشت. عناصر As، Cd، Cr، Pb، و Hg، به دلیل ویژگی­های سرطان‌زایی، و دیگر مشكلات سلامتی و بهداشتی، بیش از سایر عناصر بالقوه­سمناک در سال­های اخیر مورد توجه قرار گرفته‌اند. فجایع بزرگ انسانی، مانند آنچه كه در میناماتای ژاپن (Hg)، بنگال غربی و بنگلادش (As)، و بیماری ایتای ایتای (Cd) در ژاپن اتفاق افتاد، و یا انواع بیماری­های عصبی و كُندذهنی كودكان (Pb)، دلیلی بر اهمیت بیشتر این عناصر است (Selinus et al., 2005). علاوه بر منابع طبیعی، كاربرد این عناصر در صنعت، معدن، و كشاورزی منجر به افزایش غلظت این عناصر در بوم‌سامانه‌های مختلف شده است، و در صورت عدم كنترل، تصفیه، و جداسازی این عناصر،‌ بوم‌سامانه­ها با مشكلات متعددی مواجه خواهند شد.

در طبیعت، گونه های انحلال­پذیر فلزات، فراوان، و به آسانی دسترس­پذیر هستند. فراوانی معمولا فلزات دسترس­پذیر را به آنهایی که اعداد اتمی زیر 40 دارند، محدود می­کند. از دیدگاه آلودگی زیست­محیطی، فلزات ممکن است بر اساس سه معیار زیر رده­بندی شوند (Wood, 1974):

  • غیربحرانی (Rb, Li, Sr, Al, Ca, K, Fe, Mg, Na)،
  • سمناک، اما بسیار انحلال­ناپذیر، و یا بسیار کمیاب (Rh, Ba, Ru, Ir, Os, La, Ga, Ta, W, Zr, Hf, Ti)،
  • بسیار سمناک، و نسبتا دسترس­پذیر (Bi, Sb, Pb, Ti, Hg, Cd, Ag, Te, Se, As, Cr, Sn, Zn, Cu, Ni, Co, Be).

فلزات سنگین به صورت اجزای سنگ کره، به­طور طبیعی رخ می­دهند، و به­وسیله فرآیندهای آتشفشانی، و هوازدگی و فرسایش سنگ­ها در محیط زیست آزاد می­شوند (Fergusson, 1990). هر چند، آزاد­شدن بزرگ­مقیاس فلزات سنگین در محیط­های آبگین (مانند تصفیه­خانه­های پساب­های شهری، صنایع تولیدی، و فعالیت­های کشاورزی)، اغلب پیامد مداخله انسان است (Mance, 1987; Denton, et al., 1997; Güven and Akıncı, 2008). نواحی ساحلی، از جمله حساس­ترین محیط­ها است، که به­خاطر اثر­های منفی ناشی از فشار­های انسانی، مانند افزایش شهر­نشینی، توسعه صنعتی، و فعالیت­های تفریحی، مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین، میزان آلودگی سواحل، اغلب به­خاطر منابع آلودگی موجود در خشکی­های مجاور افزایش یافته است (Fergusson, 1990; Wang et al., 2007). فرآیند­ها­یی مثل معدنکاری، ذوب کانسنگ­های فلزی، و پالایش، که خروجی­های باطله تولید می­کنند، اغلب منابع بالقوه­ فلزات سنگین در محیط­های آبگین هستند (Denton et al., 2001). همچنین، فاضلاب­های خانگی، لجن فاضلاب، رواناب­های شهری، و آبشویی از محل دفن زباله­های جامد، منابع دیگر ورود فلزات سنگین به رودخانه­ها، خورها، و آب­های ساحلی است (Mance,1987). بخش دیگری از ورود فلزات انسان­زاد به آب­های ساحلی در مجاورت مراکز شهری و صنعتی ناشی از مصرف سوخت­های فسیلی است. بنادر، و لنگر­گاه­های کوچک قایق­های شخصی، همچنین، فعالیت های تفریحی، تجاری، نظامی، قایق­رانی، و کشتی­رانی نیز منابع بالقوه دیگری از آلودگی محیط­های ساحلی و دریایی است (Denton et al., 1997).

1-3 غلظت­های طبیعی فلزات سنگین

 غلظت­ زمینه طبیعی فلزات سنگین در رسوبات، با استفاده از رویکرد­های مختلف مطالعات پیشین تعیین می­شود. تعیین غلظت­های فلزی در یک منطقه غیر­آلوده، و یا نمونه­برداری از رسوبات زیر­سطحی (نمونه­برداری از عمق 25 سانتیمتری زیر سطح رسوبات) از جمله این رویکرد­ها است. غلظت­های زمینه طبیعی فلزات سنگین در رسوبات مناطق مختلف در جدول 1-1 آورده­شده­است.

1-4 رایج­ترین عناصر بالقوه سمناک در رسوبات

 همانطور که گفته شد، فلزات سنگین می­توانند از منابع طبیعی و یا انسان­زاد، وارد محیط زیست شوند. آلاینده­های رایج از منابع انسانزاد شامل سرب (Pb)، روی (Zn)، کروم (Cr)، مس (Cu)، کادمیم (Cd)، جیوه (Hg)، آلومینیوم (Al)، آهن (Fe)، منگنز (Mn)، و نیکل (Ni) می­شود،

که فراوان­ترین عناصر بالقوه سمناک یافت­شده در رسوبات هستند. عناصری مانند کادمیم (Cd)، جیوه (Hg)، سرب (Pb)، مس (Cu)، و روی (Zn)، به­خاطر پایداری زیست­محیطی، سمناکی، و توانایی ورود به زنجیره­های غذایی، به عنوان آلاینده­های خطرناک سامانه­های آب مورد توجه قرار گرفته­اند (Fortsner and Wittman,1983). در میان این عناصر بالقوه سمناک، کادمیم، سرب، و جیوه، به­خاطر اینکه می­توانند برای دوره­های طولانی­ در بافت­های بدن انباشته شوند، سمناکی بیشتری در غلظت­های نسبتا پایین دارند (Garbarino et al., 1995). سرنوشت یک فلز در سامانه آبی، به­طور قابل ملاحظه­ای به گونه شیمیایی، و انتقال آن بستگی دارد (Allen and Torres, 1991). در ادامه درباره شکل، و گونه شیمیایی برخی از عناصر بالقوه سمناک موجود در رسوبات  آلوده، بحث می­شود.

1-4-1 سرب (Pb)

منابع صنعتی اولیه آلودگی سرب، شامل ذوب کانسنگ و فرآوری فلز سرب، تولید آن به­عنوان محصول ثانوی فلزات دیگر، تولید باتری سرب­دار، رنگ­دانه­ها و مواد شیمیایی مصنوعی، و باطله­های آلوده به سرب می­شود. همچنین، آلودگی­های قابل توجه ناشی از استفاده بنزین سرب­دار در گذشته، از جمله نگرانی­های کنونی است. سرب آزاد­شده در منابع آب زیرزمینی، آب سطحی، و سطح زمین معمولا به شکل سرب عنصری، اکسید­ها و هیدروکسید­های سرب، و کمپلکس­های اکسی­آنیونی فلز سرب است (Smith et al.,1995).

جدول 1-1: غلظت­های زمینه طبیعی فلزات سنگین در رسوبات مناطق مختلف (mg/kg)

محتمل­ترین حالت اکسایشی سرب، 0 و 2 است. Pb2+ شکل رایج­تر و فعال­تر سرب است، و اکسید­ها و هیدروکسید­های تک­هسته­ای و چندهسته­ای را تشکیل می­دهد. در بسیاری از موارد، Pb2+، و کمپلکس­های سرب-هیدروکسیل، پایدارترین شکل­های سرب است. در سامانه­های آبی، بخش قابل ملاحظه­ای از سرب حل نمی­شود، و به صورت رسوب (PbSO4، Pb(OH)2،Pb2O ،PbCO)، یون­های جذب شده و یا پوشش­های سطحی روی کانی­ها، و یا به­صورت ماده آلی معلق وجود دارد. کربنات سرب در pH بالای 6 تشکیل می­شود، و هنگامی که غلظت زیادی از سولفید در شرایط کاهشی وجود دارد، PbS پایدار­ترین ترکیب جامد سرب است. فرآیندهای اولیه­ای که سرنوشت سرب در رسوبات را تحت تأثیر قرار می­دهد، جذب سطحی، تبادل یونی، نهشت، و کمپلکس­شدن با ماده آلی است. این فرآیند­ها، غلظت­های سرب در سامانه­های آبگین را محدود می­کند (Evanko and Dzombak,1997).

1-4-2 کروم (Cr)

کروم به طور طبیعی به شکل عنصری حضور ندارد، و معمولا به صورت ترکیبات کروم مشاهده می­شود. کروم به­صورت یک محصول کانیایی اولیه به شکل کانی کرومیت (FeCr2O4) معدن­کاری می­شود. منابع اصلی آلودگی کروم، رها­سازی از فرآیند­های آب­فلز­کاری الکتریکی، و پساب­های کروم­دار است (Dzombak, 1997 Evanko and).

کروم (VI) در شرایط اکسایشی، شکل غالب کروم در سامانه­های آبگین است. گونه­های اصلی کروم (VI)، کرومات (CrO42-)، و دی کرومات (Cr2O72-) است، که به­آسانی در حضور کاتیون­های فلزی (به ویژه Ag+، Pb2+،Ba ) نهشته می­شود. کروم (III)، شکل غالب کروم در pH پایین (کمتر از 4) است. Cr3+ با F،Cl– ،OH ، NH3، SO42-، و CN، کمپلکس­های محلول، و لیگاند­های آلی انحلال­پذیر تشکیل می­دهد. کرم (VI) سمناک­ترین، و متحرک­ترین شکل کرم است (Chrotowski et al.,1991). تحرک کرم به ویژگی­های جذبی رسوب، مانند محتوای رس، اکسید آهن، و ماده آلی بستگی دارد. بیشتر کروم آزاد­شده در آب­های طبیعی نهایتأ جذب سطحی رسوبات می­شود (Smith et al., 1995).

دانلود پایان نامه ارشد : تحلیل جنبش ­شناختی گستره حلب – ماهنشان استان زنجان

عملکرد متقابل  فرآیند­های درون زاد و  برون زاد سبب تشکیل سیستم پویای نزدیک به سطح زمین شده است. مطالعه این سیستم پویا در دهه­های اخیر جهش چشمگیری را به همراه داشته که این موضوع دستاورد تحول عظیمی است که در ابزارهای مورد استفاده در بررسی این سیستم پویا بوجود آمده است. تصاویر ماهوار­ه­ای، روش­های سن سنجی، امکان مدل­سازی عددی فرایندهای زمین­شناختی و…. افق­های نوینی را پیش روی پژوهشگران این عرصه قرار داده است. بررسی پوسته زمین حاکی از آن است نیروهای زمین­ساختی فشاری باعث تشكیل ساختارهای زمین­شناسی نظیر چین و گسل و برونزد واحدهای سنگی از عمق به سطح  می­شوند. تعیین فشار و دمای میانبارهای سیال[1]  به دام افتاده در این ساختارهای متشكل از سنگ­های رسوبی بیانگر تغییر شرایط فیزیكی آن­ها از زمان نهشته شدن در حوضه تا دفن و برپایی مجدد است. تحلیل جنبش شناختی این ساختارها مستلزم بكارگیری مشاهدات مستقیم (تحلیل ساختاری-زمین­ریخت­شناسی) و آزمایشگاهی (میكروترموبارومتری) است. دگرریختی پوسته زمین در مناطق فشاری به طور معمول با چین‌خوردگی­ها و توسعه گسل‌های راندگی همراه می‌باشد که در یك حادثه دگرشكلی به وجود آمده‌اند و با هم مرتبط هستند (Calamita,1990). در برخی از این مناطق تحت رژیم فشارشی، گسل‌های رانده تظاهرات سطحی کمتری داشته و بیشتر مدفون می‌باشند ( Berberian, 1995).به همین دلیل تحلیل دگرریختی‌های در  این مناطق، اغلب تحت عنوان تحلیل هندسی و جنبش شناختی گسل­های رانده و چین­های مرتبط با آن­ها صورت می‌گیرد. چین­ها وگسل­های راندگی ساختارهای مهمی را به وجود می‌آورند كه محل مناسبی برای تله­های نفتی و همچنین كانی‌زایی در اثر

 

مقالات و پایان نامه ارشد

 مهاجرت سیالات می‌باشند, 2003)  Mcclay). بسیاری از زمین ­شناسان نظیر  ساپ (1985)، جامیسون (1987)، میترا (1990) در کارهای تحقیقاتی خود ارتباط ژنتیکی این دو فرایند را درسامانه­های چین خورده- رانده مورد مطالعه قرار داده­اند. در این مطالعات ارتباط هندسی و جنبش شناختی این گونه ساختارها با یكدیگر مورد بررسی قرار می‌گیرد.

 

نظریات متفاوتی در مورد ارتباط بین چین­ها وگسل­های راندگی بیان شده است:

 

   برخی از زمین شناسان، نظیر هیبارد و هال (1993) و بارچی و همکاران (1998) معتقدند كه چین­ها و گسل‌های راندگی موجود در یک مکان خاص، ارتباطی با هم ندارند و در زمان­های مختلف شکل گرفته­اند.

 

   دیدگاه دیگر، آن است که چین­ها و گسل‌های راندگی با یکدیگر مرتبط هستند و در طی یک حادثه تغییرشکل و با هم شکل می­گیرند (Tavarnelli, 1997). تاوارنلی (1997) با مطالعه ساختارهای فرعی در نوار چین­خورده- رانده آمبریا- مارچی در ایتالیا و راکی در کانادا و بررسی ارتباط ژنتیکی آن­ها با یکدیگر و ساختارهای اصلی، تکامل ساختاری این نوار چین­خورده- رانده را حاصل وقوع فرایندهای کوتاه­شدگی به موازات لایه­بندی[2]، چین‌خوردگی[3] و تشکیل راندگی[4] دانسته است.

 

 1-1 رشد چین­خوردگی­ها

 

چین­­خوردگی­ها در سامانه­های چین رانده معمولاً مرتبط با گسل­های پنهان می­باشد که شواهد چین­خوردگی­های مربوط به این نوع سامانه­ها حاکی از این است که گسل­های معکوس پنهان عامل ایجاد چین خوردگی­ها می­باشد(Davis, 1983;Namson and Davis, 1988; Stein and King, 1984;Yeats, 1986; Stein and Yeats, 1989; Medwedeff,1992; Gurrola and Keller, 1997).
    افزایش ابعاد چین در جهت طولی، (انتشار جانبی )[5] و عرضی که طی آن طول موج چین تغییر می­کند را رشد چین­خوردگی می­گویند. رشد عرضی چین خوردگی ها طی مکانیسم­های خاصی صورت می­گیرند که در زیر به آن­ها پرداخته می­شود شکل(1-1).

 

 شکل 1-1) نحوه رشد جانبی چین، برگرفته از(Bretis et al, 2011).

 

2-1-  مکانیسم­های رشد عرضی چین خوردگی­ها

 

مکانیسم­های رشد عرضی چین­خوردگی­ها به طور کلی شامل سه نوع می­باشد نوع اول مربوط به چرخش یال­ها، نوع دوم مربوط به مهاجرت لولا و دسته سوم ترکیبی از هر دو مکانیسم  می­باشد. در مدل اول محل لولا­ها در طول چین­خوردگی ثابت است و کوتاه شد­گی سبب افزایش یال و تنگتر شدن چین می­شود. در مدل مهاجرت لولا با تغییر محل لولا بخش­های جدیدی به طول یال اضافه می­شود، بدون اینکه تغییری در  شیب یال­ها ایجاد شود. در حالت سوم به دلیل اینکه ترکیبی از دو مکانیسم یاد شده است، دارای پیچیدگی بالاتری می­باشد. در این مکانیسم ممکن است به طور همزمان و به نسبت­های مختلف در طی مراحل رشد یک چین هر یک از دو مکانیسم بالا موثر باشند(شکل2-1) (Jamison,1987;Mitra and Namson,1989;Suppe and Meddwedeff,1990;Poblet and MacCaly,1996;Mitra,2003).

 

 شکل1-2) مکانیسم­های رشد چین(مدل مهاجرت لولا و چرخش یال)، برگرفته از(Mercier et al.,2007)                                                           1-2-1تقسیم­بندی چین­ها

 

ارتباط بین چین­خوردگی­ها و گسل­ها، به دو گروه تقسیم شده است:(Morley, 1994)

 

    الف- چین خوردگی­های در ارتباط با گسل[6]: در این گروه، چین­ها در بالا و نوک راندگی­های در حال انتشار به سمت بالا شکل می­گیرند، مانند چین­خوردگی­های خم‌گسلی[7] و نوک‌راندگی[8] که چین­های نوک راندگی خود شامل چین­های جدایشی[9] و انتشار گسلی[10] می­باشند(Rich, 1934; Elliott,1976; Suppe, 1985; Jamison, 1987; Mitra, 1990). ویژگی بارز این ساختارها آن است که گسل­ها خصوصیات هندسی و جنبشی چین­ها را کنترل می­نمایند (Mitra, 2002).

 

    ب- گسل­های مرتبط با چین­خوردگی[11]: در این گروه، چین­های کمانشی[12] ناشی از تغییرات کرنش مربوط به موقعیت چینه­شناسی و ساختاری در طی تکامل چین می باشند. بعضی از خصوصیات کلیدی این گسل­ها در این است که لغزش در آن­ها کمتر از لغزش در گسل اصلی ایجاد کننده چین است و همچنین لغزش در آن­ها به سمت بالا یا پایین شیب گسل تغییر می­کند. در نتیجه این گسل­ها بدون اتصال به افق جدایش مشخص، درون خود ساختار خاتمه می­یابند. هم­چنین این گسل­ها نسبت به چین­ها، در مراحل بعدی تشکیل شده­اند (Fischer et al., 1992; Willis, 1894; Dixon and Liu, 1992). این گسل‌ها با عنوان گسل‌های جای گرفته در چین[13] معرفی شده است (Mitra, 2002).  

 

 

 

 1-2-1-1چین­خوردگی­های در ارتباط با گسل[14]

 

چین­های مرتبط با گسل‌ها زمانی ایجاد می­گردند كه سطح گسل دچار تغییراتی در زاویه شیب شود. در نتیجه این تغییر، ساختارهایی كه از نظر هندسی سازگار با آن تغییرات هستند ایجاد شوند، که این موضوع در فرادیواره­ی گسل، در اثر حركت بلوك فرادیواره روی سطح گسل ایجاد می­شود (مانند چین­های خم­گسلی و انتشار­گسلی). این چین­ها هم­چنین ممكن است در جا­هایی که تغییرات آهنگ لغزش گسل در طول سطح گسل، کرنش­های فرادیواره­ای را تولید می­کند نیز تشکیل شوند (مانند چین­های جدایشی) (McClay, 2003).

 

    برای تعیین هندسه تشکیل چین­های مرتبط با گسل، محققین متعددی نمودارهایی را ارائه كرده­اند(Suppe, 1983; Jamison, 1987; Mitra, 1990; Suppe and Medwedeff, 1990; Homza and Wallace, 1995). بسیاری از محققین مانند تاوانلی (1997) و تورنجورسن و دون (1997) بر این باور هستند كه نمودارهای ارائه شده توسط جامسون (1987)، مناسب­ترین حالت را دارند، زیرا چندین مدل مختلف را تحت پوشش قرار داده است. در مدل ارائه شده توسط جامسون (1987)، چین­های مرتبط با گسل در سه گروه اصلی چین­های خم گسلی، چین­های انتشار گسلی و چین­های جدایشی، تحلیل شده­اند. نمودارهای ارائه شده توسط وی براساس مدل­های ساختاری هندسه لولای شكنجی[15] و میزان تغییر ضخامت یال پیشانی می­باشند. در این مدل­ها ضخامت لایه­ها در یال پشتی[16] ثابت در نظر گرفته شده است و ضخامت لایه­ها در یال پیشانی[17] می­تواند افزایش یا كاهش یابد. فاکتورهای مورد استفاده در این نمودارها، زاویه پلكان گسلی (α)، زاویه بین یال­ها (γ) و تغییر ضخامت یال پیشانی (tf,b)، می­باشند. این سه پارامتر وابسته به یكدیگر هستند و ارتباط آن­ها می‌تواند تعیین كننده نوع چین­خوردگی باشد (شکل 1-3). در چین­های جدایشی شیب یال پشتی (bα) جایگزین شیب پلكان می­شود، در این چین­ها علاوه بر این فاکتور، پارامتر دیگری مورد استفاده قرار می­گیرد كه شامل نسبت دامنه چین (a) به ضخامت عادی چینه­شناسی (f) واحد شكل­پذیری است كه هسته تاقدیس را پر می­كند (شکل 1-4).

پایان نامه : استفاده از داده­ کاوی برای ارائه چارچوبی جهت کشف الگوهای پزشکی

در این تحقیق، داده­های مربوط به بیماری­های تنفسی با استفاده از روش­های داده­کاوی مورد بررسی قرار گرفته­اند. به همین جهت در این بخش پس از مرور مختصری بر روش­ها و مراحل داده­کاوی، به معرفی بیماری تنفسی و انواع آن و سرانجام الگوریتم­های داده­کاوی مورد استفاده در این تحقیق و همچنین پیشینه­ی تحقیقات انجام شده در بیماری­های تنفسی پرداخته­ایم.

 

2-2. داده­کاوی

تکنولوژی مدیریت پایگاه ­داده­های پیشرفته انواع مختلفی از داده­ها را می­تواند در خود جای دهد، در نتیجه تکنیک­های آماری و ابزار مدیریت سنتی برای آنالیز این داده­ها کافی نیست و استخراج دانش[1] از این مقدار حجیم یک چالش بزرگ تلقی می­شود. داده­کاوی کوششی برای به­دست آوردن اطلاعات مفید از میان این داده­هاست و رشد بی­رویه­ی داده­ها در سطح جهان اهمیت داده­کاوی را دو­ چندان کرده است.

پایگاه ­داده­های پزشکی، شامل انبوهی از اطلاعات بیماران و وضعیت پزشکی آنهاست. ارتباطات و الگوهای نهفته در این داده­ها می­تواند دانش جدیدی در حوزه علوم پزشکی تولید کند. به­طوری­که امروزه استخراج دانش مفید و فراهم کردن ابزارهای تصمیم­گیری برای تشخیص و معالجه­ی بیماری­ها، به یک موضوع ضروری تبدیل شده است.

 

2-2-1. مفهوم داده­کاوی

در یک تعریف غیر رسمی داده­کاوی فرآیندی است، خودکار برای استخراج الگوهایی که دانش را بازنمایی می­کنند، که این دانش به صورت ضمنی در پایگاه داده­های عظیم، انباردادهو دیگر مخازن بزرگ اطلاعات، ذخیره شده است. داده­کاوی به­طور همزمان از چندین رشته علمی بهره می­برد نظیر: تکنولوژی پایگاه داده، هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، شبکه­های عصبی، آمار، شناسایی الگو، سیستم­های مبتنی بردانش، حصول دانش، بازیابی اطلاعات، محاسبات سرعت بالا و بازنمایی بصری داده .

 

 

پایان نامه و مقاله

 

2-2-2. مراحل داده­کاوی

داده­کاوی اغلب به­عنوان بخشی از فرآیند «کشف دانش از پایگاه­داده»، تلقی می­شود. کشف دانش از پایگاه داده، فرآیندی است که داده­های خام را به دانش مفید تبدیل می­کند که علاوه بر داده­کاوی، شامل دو مرحله­ی پیش­پردازش و پس­پردازش نیز می­باشد.

 

2-2-3. پیش­پردازش

هدف پیش­پردازش، تبدیل داده­های خام به قالبی است که برای تحلیل­های بعدی مناسب باشد. همچنین این مرحله به شناسایی ویژگی­ها و قطعات مختلف داده، کمک می­کند. از آنجائی­که داده­ها ممکن است با قالب­های مختلف و در پایگاه داده­های متفاوتی ذخیره شده باشند، اغلب زمان زیادی برای پیش­پردازش داده لازم است[5].

پیش­پردازش داده، یک محدوده­ی وسیع شامل استراتژی­ها و تکنیک­های مختلفی است که به­صورت بسیار پیچیده­ای با یک­دیگر در رابطه­اند و این ارتباطات پیچیده، معرفی رهیافت­ها و ایده­های اصلی پیش­پردازش را به­صورت منظم و ساخت­یافته بسیار مشکل می­کند.

وظایف پیش­پردازش عبارتند از: پاک­سازی داده­ها[8]، یکپارچه­سازی داده­ها[9]، تبدیل داده[10]، کاهش داده[11]، تصویر کردن و کاهش بعد[2].

 

 

2-2-3-1. پاک­سازی داده

خطاهای عملیاتی اغلب باعث می­شوند که داده­های به­دست آمده از منابع دنیای واقعی، پرغلط، ناقص و ناسازگار باشند. ابتدا لازم است، چنین داده­های بی­کیفیتی، تمیز شوند. وظایف اصلی پاک­سازی داده­ها عبارتند از:

  • پرکردن ویژگی­هایی با مقدار گمشده[12] : رویکردهای مختلفی در برخورد با مقادیر گمشده وجود دارد که عبارتند از: حذف رکورد، پرکردن به­صورت دستی، جایگزینی با یک مقدار ثابت سراسری، جایگزینی با مقدار میانگین، جایگزینی با مقادیری با احتمال بالاتر (با استفاده از رابطه­های بیزی، درخت تصمیم­گیری یا پسانمایی[13] ).
  • شناخت داده­های پرت[14] و هموار کردن داده­های نویزدار[15].
  • اصلاح داده­های ناسازگار.
  • رفع مشکل افزونگی که بر اثر یکپارچه­سازی داده­ها ایجاد شده است.

 

2-2-3-2. یکپارچه­سازی داده

داده­کاوی اغلب به یکپارچه­سازی داده (ادغام داده­ها از چندین منبع داده) نیاز دارد. همچنین ممکن است لازم باشد که داده­ها به شکل مناسب داده­کاوی تبدیل شوند. در این مرحله، داده­های چندین منبع را در یک  مخزن منسجم ترکیب می­کنیم.

 

2-2-3-3. تبدیل داده

در این مرحله، داده­ها به شکل مناسب برای داده­کاوی تبدیل می­شوند. این مرحله، شامل بخش­های زیر می­باشد:

  • هموارسازی: این بخش از تبدیل داده، با حذف نویز سروکار دارد.
  • تجمیع: شامل عملیات تلخیص و تجمیع روی داده­هاست. مثل تبدیل فروش روزانه به فروش هفتگی یا ماهانه.
  • تعمیم: جایگزینی داده­ی سطح پائین با مفاهیم سطح بالاتر. مثل تبدیل متغیر پیوسته­ی سن به یک مفهوم سطح بالاتر مثل جوان، میانسال یا مسن.
  • ایجاد ویژگی[16] : گاهی برای کمک به فرآیند داده­کاوی لازم است که ویژگی جدیدی از روی ویژگی­های موجود ساخته شود.
  • نرمال­سازی: نرمال­سازی شامل تغییر مقیاس داده­ها به گونه­ایست که آن­ها را به یک دامنه­ی کوچک و معین مثل ] 1،1-[ نگاشت کند. مهمترین روش­های نرمال­سازی عبارتند از: Min-Max،  Z-Score و نرمال­سازی با استفاده از مقیاس­بندی اعشاری[17].

 

2-2-3-4. کاهش داده

روش­های کاهش داده، می­تواند برای به­دست آوردن یک بازنمایی کوچک­تر و کاهش­یافته از داده، که بسیار کم­حجم­تر از داده­های اصلی بوده و البته یکپارچگی داده­های اصلی را حفظ می­کند، به­کار می­رود. استراتژی­های کاهش داده، عبارتند از: تجمیع مکعبی داده[18]، انتخاب زیرمجموعه­ای از ویژگی­ها[19]، کاهش تعداد نقاط، گسسته­سازی و تولید سلسله مراتب مفهومی.

1 Knowledge Discovery

[2] Data Warehouse

[3] Knowledge-based System

[4] Knowledge-acquisition

[5] Information  Retrieval

[6] High-performance Computing

[7] Data Visualization

6 Data Cleaning

7 Data Integration

8 Data Transformation

9 Data Reduction

1 Missing Value

2 Regression

3 Outlier

4 Noise

1 Feature Creation

2 Normalization by decimal  scaling

3 Data cube aggregation

4 Attribute subset selection

***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

 

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

 

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

 

 با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

 

موجود است

دانلود پایان نامه ارشد: اندازه گیری بلوغ حاکمیت معماری سرویس گرایی سازمان با استفاده از چارچوب COBIT

      امروزه فناوری اطلاعات و به خصوص معماری سرویس گرا فرصت هایی را در جهت بهبود چابکی و کارایی توسعه سیستم های اطلاعاتی به وجود آورده است.معماری سرویس گرا به عنوان رهیافت برتر در حوزه معماری سیستم های اطلاعاتی به سازمان ها کمک می کندتا بتوانند نیازمندی های کسب و کاری شان را با زیرساخت فناوری اطلاعات به سرعت مطابقت داده و نسبت به تقاضاهای بازار واکنش دهند.

این معماری یک استراتژی است که دربرگیرنده دو جنبه سازمانی و تکنولوژی است.از نقطه نظر تکنولوژی،سازمان نیاز به فراهم آوردن زیر ساختی (گذرگاه سرویس سازمانی) برای برقراری تعامل و یکپارچگی  داردو از منظر سازمانی،نیازمند ساختار سازمانی مناسب،تعریف مسئولیت ها و نقش های سازمانی مرتبط،با توسعه نرم افزار و تدوین فرایندهای مناسب برای طراحی سرویس ها،شناسایی سرویس های جدید و چرخه عمر سرویس ها است.از طرفی برای آنکه حوزه کسب و کار بتواند به سرعت خود را با تغییرات تطبیق دهد،بایستی بتواند به مجموعه ای از سرویس های کسب وکاری و سرویس های اشتراکی دسترسی پیدا کند.با وجود اینکه بسیاری از شرکت ها در فرایند پیاده

 

مقالات و پایان نامه ارشد

 سازی SOA نسبت به فراهم ساختن الزامات و پیش نیازهای مطرح شده تلاش می کنند ولیکن به دلیل پیچیدگی این فرایند عمدتا با چالش هایی نظیر: (مالکیت سرویس ، تعیین ساختار تصمیم گیری ، تعریف و تعیین سرویس های اشتراکی، مدیریت تغییر سرویس های اشتراکی ، ارزیابی کارایی و کیفیت سرویس ، مدیریت سطوح سرویس) مواجه می شوند و ممکن است علی رغم صرف انرژی زیاد و سرمایه گذاری های کلان از مسیر صحیح منحرف شده و دچار شکست شوند.

بنابراین برای مقابله با چالش های ذکر شده و کسب مزایای این فناوری، سازمان نیازمند استقرار یک نظام رفتاری مناسب است تا علاوه بر تعریف نقش ها و مسئولیت ها و تعیین ساختار تصمیم گیری،قابلیت های سازمانی مورد نیاز را فراهم نماید.این نظام رفتاری در واقع همان نظام حاکمیت است.حاکمیت مکانیزمی است که اطمینان می دهد قوانین،خط مشی ها و سیاست ها،استاندارد ها و رویه ها در سازمان پذیرفته شده و مورد اجابت قرار گرفته است.یعنی اطمینان نمائیم که افراد هر آنچه درست است را انجام می دهند.

[1] (ESB) Enterprise Service Bus

[2] Service oriented architecture

[3] Governance

***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

 

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

 

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

 

 با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

 

موجود است

دانلود پایان نامه ارشد: بررسی تاثیر شبکه‌های ارتباطی محیط کاری آنلاین و آفلاین بر عملکرد شغلی کارکنان

تغییرات سریع از ویژگی‌های مهم محیط كسب‌و‌كار كنونی می‌باشد. بنگاه‌های صنعتی و خدماتی با محیط رقابتی كه پیچیدگی، پویایی و غیر قابل‌ پیش‌بینی بودن از ویژگی‌های اصلی آن است در تعامل هستند )نیك‌سیر، 1371). تغییراتی همچون افزایش رقابت جهانی، تأثیر فناوری اطلاعات، طراحی مجدد فرایندهای کسب‌و‌کاری و توسعه بخش‌های خدماتی بر دنیای کار تاثیر می‌گذارند (Frese, 2000). سازمان‌ها همچنان به سرمایه‌گذاری‌های عظیم برای ایجاد زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات به منظور تسهیل روابط کارکنان و در نتیجه افزایش عملکرد شغلی کارکنان ادامه می‌دهند ((Guartner, 2008. شبکه‌های اجتماعی مجازی به عنوان یکی از جدیدترین فناوری‌های ارتباطی هستند که به کاربران در حفظ روابط اجتماعی موجود، پیدا کردن دوستان جدید، تغییر و تکامل سایت‌ها و شریک و سهیم شدن در تجربه‌های یکدیگر کمک می‌کنند و زمینه عضویت، فعالیت و مشارکت هدفمند کاربران را فراهم می‌کنند (Massari, 2010). توسعه‌های

 

مقالات و پایان نامه ارشد

 اخیر فناوری اطلاعات و سرویس‌های وب منجر به توسعه و گسترش شبکه‌های اجتماعی و ارتباطات شده است. از ویژگی‌های مهم شبکه‌های اجتماعی، تعامل بین کاربران است. کاربران شبکه‌های اجتماعی نه تنها اطلاعات شخصی خود (Foster et.al‚ 2010) را به اشتراک می‌گذارند، بلکه از وب‌سایت‌های اجتماعی به منظور جستجوی محصولات یا اشتراک‌گذاری توصیه‌ها و تجربیات با دوستان خود و سایر کاربران استفاده می‌نمایند (Tripp & Gregoire‚ 2011).

در این پژوهش، از یک دیدگاه نظری به نام شبکه‌های اجتماعی برای توضیح عملکرد شغلی استفاده می‌شود. شبکه اجتماعی عمدتا با یک دید ساختاری عملکرد شغلی را توضیح می‌دهد و بحث می‌کند که ارتباطات شبکه‌ای کارمند نقش مهمی در دسترسی موثر به منابع مهم ایفا می‌کنند که به عنوان مکانیزم‌های کلیدی مشارکتی به طور مثبت بر عملکرد شغلی تاثیر می‌گذارند. این پژوهش با تمایز میان شبکه‌های ارتباطی آنلاین و آفلاین کارکنان، فناوری را در نظریه شبکه اجتماعی جای داده تا عملکرد شغلی کارکنان را درک کند. ارتباطات شبکه‌ای مانند ارتباطات مستقیم و غیرمستقیم در هر دو شبکه ارتباطی محیط کاری آنلاین و آفلاین در نظر گرفته می‌شوند که به چهار نوع ارتباط متمایز منتهی می‌شود. در این فصل ابتدا موضوع پژوهش و اهمیت آن از نظر پژوهش و کاربرد بیان می‌شود و ادبیات پژوهش به طور مختصر مورد بررسی قرار می‌گیرد و سپس اهداف، سوالات و فرضیه‌های پژوهش بیان شده و در نهایت مفاهیم و واژگان کلیدی تعریف شده و ساختار پژوهش بیان می‌شود.

***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

 

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

 

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

 

 با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

 

موجود است

 
مداحی های محرم