پایان نامه - مقاله - تحقیق

 

 

1-1– پیوند کلیه

 

پیوند به معنی جابه­جا کردن سلول­ها، بافت­ها یا اندام­های انسانی از یک فرد اهداکننده به یک فرد گیرنده با هدف بازگرداندن عملکرد یا عملکردهایی به بدن است. به مجموع این سلول­ها، بافت­ها و اندام­­ها، پیوند یا گرافت[1] گفته می­شود، که انواع متفاوتی دارد. پیوند از یک فرد به خودش پیوند اتولوگ[2]، بین افرادی یکسان از نظر ژنتیکی پیوند هم­ژن[3]، بین دو فرد از یک گونه پیوند آلوژن[4] و بین افرادی از گونه­های متفاوت پیوند زنوژن[5] گفته می­شود (Abbas et al, 2011).

استفاده از روش درمانی پیوند اعضا برای بیماری­های انسانی در نیم­قرن گذشته افزایش قابل توجهی داشته است. از میان اندام­ها قلب، کلیه، کبد، ریه، پانکراس، روده و تیموس و از میان بافت­ها استخوان، تاندون­ها، قرنیه، پوست، دریچه­های قلبی، اعصاب و عروق قابل

 

 پیوند زدن هستند. به ترتیب کلیه، کبد و قلب معمول­ترین اندام­های پیوندی در جهان به ­شمار می­روند. در حال حاضر پیوند کلیه، قلب، ریه، کبد، پانکراس و مغز استخوان به طور وسیعی در ایران انجام می­شود.

پیوند کلیه به عنوان یک استراتژی درمانی موثر برای بیماران مبتلا به مرحله نهایی بیماری کلیوی یا ESRD [6] شناخته می­شود. ESRD یکی از مشکلات بهداشت عمومی در سراسر جهان است که شیوع و بروز آن در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در حال افزایش است. در این بیماری میزان فیلتراسیون گلومرولی کلیه به کمتر از ml/min 15 می­رسد ( Mousavi et al, 2014 )­.

تا سال 1389 جمعیت بیماران دچار نارسایی کلیه در ایران 320 هزار نفر بوده­است که از این میان 49%  از روش درمانی پیوند کلیه، 48% از روش دیالیز خونی و 3% از روش دیالیز صفاقی استفاده کرده­اند (Aghighi et al, 2008). تا سال 1390، 31949 مورد پیوند کلیه در ایران انجام گرفته­است. ﻣﻴﺰان ﺑﻘﺎء ﻳﻚ ﺳﺎﻟﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻛﻠﻴﻪ در اﻳﺮان نزدیک ﺑﻪ 7/94 درﺻﺪ ﮔـﺰارش ﺷـﺪه­اﺳـﺖ (Almasi Hashiani et al, 2011). اولین پیوند کلیه در ایران در سال 1347 در بیمارستان نمازی شیراز توسط دکتر سنادی­زاده انجام شد.

 

 

1-2- رد پیوند

 

اصلی­ترین علت عدم موفقیت در پیوند، پاسخ سیستم ایمنی فرد گیرنده در برابر بافت اهداشده است. چنانچه گیرنده آلوگرافت کلیه، دارای سیستم ایمنی کاملا سالمی باشد، عمل پیوند تقریبا در تمامی موارد منجر به نوعی از رد می­شود. رد پیوند پرسه­ای با مکانیسم­های متفاوت است. آنتی­بادی­ها، سیستم کمپلمان، سلول­های T و سایر انواع سلولی در رد پیوند دخیل هستند ( et al, 2011 Gavela Martínez). آلو­آنتی­ژن­ها هر دو دسته پاسخ­های ایمنی با واسطه سلولی و همورال را برمی­انگیزند. با توجه به پیشینه رد پیوندهای کلیوی، الگوی هیستوپاتولوژیک رد پیوند را به سه دسته فوق حاد، حاد و مزمن طبقه بندی می­کنند (Abbas et al, 2011).

 

[1] – Graft

[2] – Autologous graft

[3] – Syngeneic graft

[4] – Allogeneic graft

[5] – Xenogeneic graft

[6] – End Stage Renal Disease

1-1- اعتیاد …………………………………………………………………………………………………………………………….. 2

1-2- گیرنده­های اپیوئیدی ……………………………………………………………………………………………………. 4

1-3- مت­آمفتامین …………………………………………………………………………………………………………………. 6

1-4- علل گرایش به مواد مخدر…………………………………………………………………………………………….. 6

1-5- کانون های پاداش و لذت در مغز…………………………………………………………………………………. 6

1-6-ROS و کانال های L-Type کلسیمی…………………………………………………………………………… 7

1-7- ROS و آنزیم های آنتی اکسیدان……………………………………………………………………………….. 8

1-8- گلوتاتیون S ترانسفراز……………………………………………………………………………………………………. 8

1-9- ژن GSTM1…………………………………………………………………………………………………………………… 13

1-10- ژن GSTT1 ……………………………………………………………………………………………………………….. 14

1-11- ژنCAT ……………………………………………………………………………………………………………………… 15

1-12-   هدف ……………………………………………………………………………………………………………………….. 17

 

فصل دوم: بر تحقیقات انجام شده

2-1- مطالعات صورت گرفته  بر روی چند شکلی های ژنتیکی GSTM1………………………… 19

2-2- مطالعات صورت گرفته  بر روی چند شکلی های ژنتیکی GSTT1………………………….. 20

2-3- مطالعات صورت گرفته  بر روی چند شکلی های تک نوکلئوتیدی CAT………………… 21

2-4- فرضیه…………………………………………………………………………………………………………………………….. 23

عنوان                                                                                                                     صفحه

 

فصل سوم: روش انجام کار

3-1- نمونه گیری ……………………………………………………………………………………………………………….. 25

3-2- دستگاه های مورد استفاده در پژوهش   …………………………………………………………………. 25

3-3- استخراج  DNA…………………………………………………………………………………………………………. 26

3-4- مواد مورد استفاده برای انجام PCR………………………………………………………………………….. 26

3-5- واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) ………………………………………………………………………….. 27

3-6- تعیین ژنوتیپ……………………………………………………………………………………………………………… 28

3-6-1- تعیین ژنوتیپ ژن های GSTM1، GSTT1……………………………………………………… 28

3-6-2-تعیین ژنوتیپ ژن CAT………………………………………………………………………………………. 29

3-7- الکتروفورز ……………………………………………………………………………………………………………………… 31

3-7-1- مواد مورد استفاده جهت انجام الکتروفورز………………………………………………………… 31

3-7-2- تهیه ی محلولهای مورد استفاده جهت انجام الکتروفورز…………………………………. 31

3-7-3- الکتروفورز ژن های GSTM1، GSTT1 و رنگ آمیزی ژل……………………………… 32

3-7-4- الکتروفورز PCR-RFLP برای ژن کاتالاز و رنگ آمیزی ژل…………………………… 33

3-8- تحلیل آماری ………………………………………………………………………………………………………………… 34

 

فصل چهارم: نتایج

4-1- مشخصات افراد شرکت کننده در پژوهش ………………………………………………………………. 36

4-2- مقایسه چندشکلی­های ژنتیکی GSTM1 ،GSTT1 و CAT در دو گروه معتاد به هروئین و سالم    36

4-3- مقایسه چندشکلی­های ژنتیکی GSTM1 ،GSTT1 و CAT در دو گروه معتاد به شیره و سالم       39

 

عنوان                                                                                                                     صفحه

 

4-4- مقایسه چندشکلی­های ژنتیکی GSTM1 ،GSTT1 و CAT در دو گروه معتاد به تریاک و سالم      43

4-5- مقایسه چندشکلی­های ژنتیکی GSTM1 ،GSTT1 و CAT در دو گروه معتاد به شیشه و سالم       45

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

 

 

 

5-1- بحث و بررسی نتایج در ژن­های GSTM1 و GSTT1 و CAT …………………………………. 49

5-2- پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………………………. 52

 

فهرست منابع………………………………………………………………………………………………………………………………. 53

فهرست جدول ها

 

 

عنوان                                                                                                                     صفحه

 

جدول 1-1- GSTها سیتوزولی پستانداران ………………………………………………………………………………. 11

جدول 1-2- سوبستراهای مناسب آنزیم گلوتاتیون S ترانسفراز انسانی…………………………………… 13

جدول 3-1- مواد مورداستفاده  برای تهیه واکنش میکس multiplex-PCR………………………….. 27

جدول 3-2- مواد مورداستفاده  برای تهیه واکنش میکس ژنCAT………………………………………… 28

جدول 3-3- برنامه mulitiplex-PCR برای تکثیر ژن های GSTM1، GSTT1  …………………… 29

جدول 3-4- برنامه ی PCR برای تکثیر ژن CAT…………………………………………………………………….. 30

جدول 4-1- اطلاعات جمعیت مورد مطالعه در دو گروه معتاد به هروئین و سالم…………………. 37

جدول 4-2- توزیع فراوانی ژنوتیپ‌ ژن‌های  GSTT1  و GSTM1  در افراد معتاد به هروئین و سالم   38

جدول 4-3- فراوانی آللی و ژنوتیپی ژن کاتالاز در افراد معتاد به هروئین و سالم………………….. 38

جدول 4-4- فراوانی ژنوتیپ ها و الل های چندشکلی CAT-262 در افراد معتاد به هروئین و سالم   39

جدول 4-5- اطلاعات جمعیت مورد مطالعه در دو گروه معتاد به شیره و سالم…………………….. 40

جدول 4-6- توزیع فراوانی ژنوتیپ‌ ژن‌های  GSTT1  و GSTM1  در افراد معتاد به شیره و سالم     41

جدول 4-7- فراوانی آللی و ژنوتیپی ژن کاتالاز در افراد معتاد به شیره و سالم……………………… 41

جدول 4-8- فراوانی ژنوتیپ ها و الل های چندشکلی CAT-262 در افراد معتاد به شیره و سالم      42

عنوان                                                                                                                     صفحه

 

جدول 4-9- اطلاعات جمعیت مورد مطالعه در دو گروه معتاد به تریاک و سالم…………………… 43

جدول 4-10- توزیع فراوانی ژنوتیپ‌ ژن‌های  GSTT1  و GSTM1  در افراد معتاد به تریاک و سالم  44

جدول 4-11- فراوانی آللی و ژنوتیپی ژن کاتالاز در افراد معتاد به تریاک و سالم…………………. 44

جدول 4-12- فراوانی ژنوتیپ ها و الل های چندشکلی CAT-262 در افراد معتاد به تریاک و سالم   45

جدول 4-13- اطلاعات جمعیت مورد مطالعه در دو گروه معتاد به شیشه و سالم………………… 45

جدول 4-14- توزیع فراوانی ژنوتیپ‌ ژن‌های  GSTT1  و GSTM1  در افراد معتاد به شیشه و سالم  46

جدول 4-15- بررسی تعادل هاردی- واینبرگ در جمعیت معتاد به شیشه و سالم برای ژن کاتالاز    47

جدول 4-16- فراوانی ژنوتیپ ها و الل های چندشکلی CAT-262 در افراد معتاد به شیشه و سالم  47

فهرست شکل ها

 

 

عنوان                                                                                                                     صفحه

 

شکل 1-1- فراوانی مصرف کننده گان الکل و مواد مخدر در 6 کشور مختلف……………………….. 3

شکل 1-2- ساختار گیرنده­های اپیوئیدی…………………………………………………………………………………… 5

شکل 1-3- ROS و کانال­های L-Type کلسیمی………………………………………………………………………. 7

شکل 1-4- آنزیم های GST مسؤل کاتالیز کردن ترکیبات کارسینوژنیک و سایتوتوکسیک از طریق کنژوگه کردن آنها با گلوتاتیون می باشند………………………………………………………………………………………………………………………………………… 11

شکل 1-5- خانواده ی سوپر ژن گلوتاتیون-S- ترانسفراز………………………………………………………….. 12

شکل 1-6- شکل شماتیک ژن کاتالاز و جایگاه چندشکلی ژنتیکی مورد بررسی…………………… 16

شکل 3-1- یک نمونه از آنالیز multiplex-PCR و چند شکلی ژنتیکی دو ژن GSTM1 و GSTT1 بر روی ژل آگاروز 33

شکل 3-2- تعیین ژنوتیپ چندشکلی ژن کاتالاز بر روی ژل آگاروز………………………………………… 34

-1: اعتیاد

 

مصرف مواد مخدر یکی از خطرناک‌ترین پدیده­های جوامع بشری در عصرِ حاضر است. اعتیاد در جهان ما چنان گسترش یافته است که به یک بیماری مزمن اجتماعی تبدیل شده و امنیت اجتماعی را متزلزل ساخته است. بر طبق داده های رسمی 2/1 تا 2 میلیون ایرانی با میانگین سنی 18سال معتاد به آمفتامین هستند. بیش از 11 میلیون از جمعیت کشور با مسئله­ی اعتیاد روبرو هستند. در طول 30 سالِ گذشته، جمعیت ایران با نرخ رشد سالانه­ی 8 درصدی، با بیماری خانمان سوز اعتیاد دست و پنجه نرم کرده­اند. این آمار بیانگر این است که تعداد نوجوانانی که گرایش به مواد مخدر پیدا کرده اند؛ در حال افزایش بوده است(Afkari et al., 2013). متأسفانه امروزه گسترش و شیوع اعتیاد به­حدی است که معضلات اجتماعی، جسمانی و خانوادگی بسیاری را موجب شده است   .(Agha et al., 2008)

به طوری­که سازمان جهانی سلامت برآورد کرده بود که بیش از 2 میلیارد مصرف کننده­ی الکلی، 3/1 میلیارد مصرف کننده­ی تنباکو و 185 میلیون مصرف کننده­ی داروهای غیرِمجاز وجود داشته است. بنابراین جهتِ پرده برداشتن از سطح معضلاتی که پاره­ای از کشورها با آنها درگیر بوده­اند نمودار ترسیمی شکل 1-1 را که بیانگر مصرف مواد مخدر و مقدار الکل مصرف شده­ی این گونه کشورها می­باشد به ­عینه دربرابر دیدگان حقیقت بین خوانندگان قرار می­دهیم  .(Goldman et al., 2006)

 

شکل 1-1- فراوانی مصرف کننده­گان الکل و مواد مخدر در 6 کشور مختلف

 

عواملی که در شیوع اعتیاد نقش دارند عبارتند از:

• محیط: محیط از 3 طریق می­تواند در گرایش به سوء مصرف مواد مخدر نقش داشته باشد که عبارتند از:
• تجربه­های جدید زندگی
• فردی که حتی برای مدت طولانی از مصرف مواد دور بوده است، در محیط پاک یا اصطلاحاً خنثی قرار داشته است؛ می­تواند با قرار گرفتن در معرض محیط­های آلوده به مصرف مواد مخدر دوباره به سمت اعتیاد گرایش پیدا کند.
• تجربه­ی خوب مصرف مواد و تاثیرات روحی و روانی آن می­تواند باعث جذب دوباره­ی افراد به استفاده از این­گونه مواد مخدر شود      .(Caprioli et al., 2007)
• مصرف دارو: مصرف سوء داروهایی مثل الکل و نیکوتین، منجر به تغییر در بیان ژن ها و تغییرات رفتاری افراد درگیر با­ این گونه مواد شده­اند.(Sinha et al., 2009)
• ژنتیک: مطالعه بر روی خانواده و دوقلوها نقش ژنتیک در اعتیاد را تایید کرده است.

مطالعاتی که بر روی خانواده­ها و دوقلوها صورت گرفته است نشان­ می­دهد، که وابستگی به الکل، نیکوتین، حشیش و دیگر مواد مخدر غیر­قانونی، تحت تاثیر فاکتور های ژنتیکی بوده است .(Agrawal et al., 2008)

البته در ارتباط با تأثیر عوامل ژنتیکی در مطالعه ای که توسط Tsuang و همکاران بر روی 3372 دوقلو در ویتنام انجام گرفت؛ تأثیرات مختلفی از عوامل ژنتیکی، محیط خانوادگی و غیر خانوادگی بر روی داروهای متعدد گزارش شد که بزرگترین میزان تاثیر سوء در مصرف مواد مخدر را عوامل ژنتیکی داشته­اند .(Tsuang et al., 1998)

[1] – Addiction

[2]  – Drug Abuse

امروزه بقای هر كسب و كاری بر اساس شناخت تک تک مشتریان و برقراری ارتباط متقابل با هرکدام از آنها بنا شده است. عدم شناخت مشتری و یا نقص در مدیریت دانش ، مدیریت نا کارآمد بازاریابی را در پی خواهد داشت. بازاریابی بر اساس دانش این نیاز را براورده کرده و ترکیبی مناسب از شناخت مشتری    ( به کمک تکنیک های استخراج اطلاعات ) و اداره اطلاعات ( مدیریت بر اساس دانش ) را ارایه کرده است . بنابراین سه بخش اصلی بازاریابی بر اساس دانش عبارتند از : تهیه ی برگه ی مشخصات مشتریان ؛ تجزیه و تحلیل انحرافات و تجزیه و تحلیل روند .

 

• آمیخته ی بازاریابی

مدل آمیخته بازاریابی که بسیاری آن را با نام 4 P بازاریابی می شناسند، ابزاری توانمند است که می تواند به بازاریابان در تعریف استراتژیهای بازاریابی کمک کند. بازاریابان از این ابزار برای تعیین پاسخ های مناسب به بخشهای مورد نظرشان در بازار استفاده می کنند. نباید فراموش کرد که آمیخته ی بازاریابی آن دسته از عواملی هستند که در کنترل مدیریت است و می توان ادعا کرد که اکثر برنامه ها و تصمیمات بازاریابی بر اساس یکی از این 4 زمینه اتخاد می شوند: [2]

• محصول[1]
• قیمت[2]
• توزیع[3]

 

• ترفیع[4]

از آن جا که این 4 عامل در کنترل مدیریت است، می توان با ایجاد تغییر در آنها به سطح رضایت بالاتری در بین مشتریان خود دست یابند و احتمالاً سهم خود را از بازار افزایش دهند.

 

دراین تحقیق ساختار فصل های موجود به شرح زیر می باشد:

فصل اول (كلیات تحقیق): كه در آن به بیان مساله، اهداف، فرضیات مسئله ضرورت اجرای تحقیق و كلیاتی از تحقیق پرداخته شده است.

فصل دوم ( مبانی نظری و پیشینه تحقیق) :‌كه در این فصل به بررسی مبانی نظری مربوط و تحقیقات انجام گرفته در حیطه مربوطه پرداخته شده است.

فصل سوم (روش تحقیق) :‌در این فصل به شرح و بیان روش و مراحل انجام تحقیق، نحوه جمع آوری داده ها، نحوه تجزیه و تحلیل داده ها و مواردی از این قبیل پرداخته می شود.

فصل چهارم( یافته های تحقیق): در این فصل به بیان نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته می شود.

فصل پنجم( نتیجه گیری و پیشنهادات) :‌در این فصل، به بررسی اجمالی نتایج فصل چهارم و مقایسه آنها با پیشینه تحقیق پرداخته شده و همچنین پیشنهاداتی ارائه می شود.

در مجموع می توان نمودار ارتباط میان فصل ها را به صورت زیر نمایش داد:

 

 

 

 

 

• تعریف مسئله

انسان امروز، خواسته یا ناخواسته در معرض تبلیغات فراوانی قرار دارد. امروزه ارتباطات بازاریابی بر نحوه ی حیات، منش، رفتار و جهان بینی ما نیز تاثیر می گذارد. بنابراین شناخت علمی تبلیغات و ارتباطات یکپارچه بازاریابی امری ضروری و لازم به نظر می رسد. اما با وجود این ضرورت و اهمیت متاسفانه این مقوله در كشور ما چندان كه باید از منظر علمی، دقیق و زیبایی شناختی مورد بررسی قرار نگرفته است و ساخت آن چنان ساده انگاشته شده است كه هر كسی به خود اجازه طراحی، تهیه و ساخت آگهی تبلیغاتی می دهد، بدون اینكه كوچكترین تخصصی در حوزه تبلیغات داشته باشد.

با نگاهی به تركیب اعضای شركتهای تبلیغاتی كشورمان، درمی یابیم كه بیشتر اعضای آنها را گرافیست ها، فیلمبردارها، متخصصین كامپیوتر و غیره تشكیل داده است، كه البته جهت اجرای تبلیغ همه ی آنها لازم است. اما جای عنصر اصلی كه با توانایی علمی و تخصصی خود كاتالوگ تبلیغاتی را از یك كاغذ بی ارزش متمایز می سازد، خالی است. این عنصر اصلی، متخصص بازاریابی و تبلیغات است. متاسفانه خلاء دیدگاه استراتژیك تبلیغات و بازاریابی در آگهی های تبلیغاتی كشورمان به شدت نمایان است.

در واقع متخصص بازاریابی و تبلیغات، استراتژی تبلیغات را ملازم با عوامل مختلف، طراحی و تدوین می كند. بنابراین نه تنها تبلیغ  باید دارای استراتژی باشد بلكه این استراتژی باید در راستای استراتژی بازاریابی بنگاه باشد تا بتواند اثر بخش شود.

در محیط پویا امروزی،شرکتها بایستی خود را با تغییرات معنی دار به منظور بقا و رشد تطبیق داده و حالت انعطاف پذیری داشته باشند.یکی از مهمترین دغدغه های و مشکلات سازمان های امروزی در بازارهای رقابتی ، عدم برنامه ریزی منظم ارتباطات یکپارچه بازاریابی می باشد.برنامه ریزی ارتباطات بازاریابی ،فرآیند مدیریتی است که به ایجاد و حفظ تعادل منطقی ما بین اهداف ارتباطی بازاریابی،منابع و موقعیت های در حال تغییر بازار می پردازد و هدف آن ایجاد یا تغییر اثربخش و یکپارچه ابزارهای ارتباطی شرکت ها به منظور دستیابی به هارمونی ارتباطی ،در راستای سیاستهای تشویقی و ترغیبی می باشد تا بار اضافی بر ذهن مشتریان ایجاد ننموده،بلکه با کمترین هزینه ارتباطی افراد را در تصمیم گیری به خرید محصولات شرکت ها ترغیب نماید.در این اقدام پژوهشی به نظر اکثر متخصصین ،سازه های تاثیرگذار بر یکپارچه سازی ارتباطات بازاریابی مثل بازارمداری ،نام و نشان مداری و مشتری مداری ،… باعث بهبود عملکرد نام و نشان می شود.به همین جهت امروزه تاثیرات معنی دار این سازه ها بر ارتباطات بازاریابی مورد تاکید قرار می گیرد تا از طریق یکپارچه سازی ابزارهای ارتباطی ضمن بهبود عملکرد نام و نشان ،سهم بازار و سهم مشتری آنها نیز افزایش یابد و این موضوع از دید بسیاری از متخصصین ارتباطات یک مزیت و شایستگی کلیدی در بازار محسوب می شود.[3]

[1] Product

[2] Price

[3] Place

[4] Promotion

وسایل ارتباط‌ جمعی ‌به تمام‌ ابزارهای‌ غیر شخصی‌ ارتباط گفتـه می‌شود كه‌ به وسیله آن، پیام‌های‌ دیداری‌ و یا شنیداری‌ به طور مستقیم به مخاطبان‌ انتقال‌ می‌یابند. تلویزیون‌، رادیو، سینما، اینترنت‌، ماهواره‌ و مجلات‌، روزنامه ها ‌ و… در زمره وسایل ارتباط‌ جمعی‌ محسوب‌ می‌شوند. افراد باید برای زندگی جمعی از اهداف، مقاصد، آگاهی هاو همچنین از تفکر و برداشت دیگران مطلع گردند تا به ارائه واکنشی در برابر آنان قادر گردند همچنین آگاه سازی جامعه و آموزش همگانی و توسعه مشاركت در پرتو رشد وشتاب روزافزون وسایل ارتباط جمعی  اهمیت فراوان دارد و نقش اطلاع رسانی به مردم وبالا بردن فهم و شعور سیاسی جامعه از اهم وظایف وسایل ارتباط جمعی است(معتمد نژاد، 109:1385).  وسایل ارتباط جمعی در دوران کنونی بخشی جدایی ناپذیر از زندگی مردم شده‌اند. مردم در طول شبانه روز از محتواهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و آموزشی و سرگرمی وسایل ارتباط جمعی استفاده می‌کنند. نسل کنونی جامعه از ابتدای حیاتش با وسایل ارتباط جمعی بزرگ می‌شود و در دنیای اطلاعاتی و ارتباطی امروز، این نسل، بخش عظیم فرهنگ، ارزش‌ها و هنجارهای جامعه خود و دیگر جوامع را از وسایل ارتباط جمعی دریافت می‌کند. به عبارتی در دوران معاصر که به عصر اطلاعات و جامعه اطلاعاتی و ارتباطی معروف است، بخش عظیمی از جامعه­پذیری نسل‌ها از طریق وسایل ارتباط جمعی انجام می شود و نفوذ و تأثیروسایل ارتباط جمعی تا جایی است که برخی از نظریه پردازان ارتباطی­براین باورند که وسایل ارتباط جمعی اولویت ذهنی وحتی رفتاری ما را تعیین می‌کنند واگرچگونه­فکرکردن را به مایاد ندهند، اینکه به چه چیزی فکرکنیم رابه مامی‌آموزند (دادگران، 126:1385). بی­گمان در مورد همه مسایل جهان، بزرگترین رسالت اطلاع رسانی بر دوش وسایل ارتباط جمعی است. امروزه وسایل ارتباط جمعی باگسترش مرزهای جغرافیایی، فرهنگی و سیاسی، هویت انسان معاصر را نیز تحت تاثیر قرار داده­اند، به طوری که می توان هویت انسان مدرن را هویت رسانه ای شده نام گذاشت. افزایش نقش وسایل نوین ارتباط جمعی دربخش های مختلف زندگی بشری سبب شده است ازآنهادرتحولات گوناگون استفاده شود و نقش وسایل ارتباط جمعی درآگاهی، هموار سازی وگسترش بحرانها برجسته گردد(آشنا،88:1380 ).

 

 

 

 

1-2-بیان مسئله

خانواده به عنوان كوچكترین واحد اجتماعی اساس تشكیل جامعه و حفظ روابط انسانی را برعهده دارد. پیوندهای درون خانواده ها مكان هایی برای شكل گیری الگوهای رفتاری نوجوانان است كه آنان را در بسیاری از تصمیمات رفتاری و روابط اجتماعی راهنمایی می كند (رایت و فیتزپاتریك،2006: 1386). خانواده دارای کارکردهای مهمی از جمله : بازتولید نیروی انسانی، تامین نیازهای عاطفی و سلامت روانی ، ارتقای ظرفیت تحمل و مدارا، نقش سازنده در تامین یکپارچگی اجتماعی از طریق جامعه پذیری و تربیتی فرزندان و ارائه الگوها و هنجارهای اخلاقی و رفتاری می باشد.  همگی اینها تضمین کننده نقش اجتماعی خانواده و رابطه این نهاد مهم با «سرمایه اجتماعی» است؛ تا آنجا که می توان از واقعیتی تحت عنوان «سرمایه خانواده» سخن گفت(روحانی، 1389: 14).

سرمایه اجتماعی به ارزشها و هنجارهایی مربوط است که از پیوندها و روابط متقابل گروهی و اجتماعی تفاهم شده مردم نشأت گرفته و به نوبه خود پدیدآورنده آن پیوندها و روابط نیز محسوب میشوند (سجادی،1388: 16). سرمایه اجتماعی شبكه هایی با هنجارهای اعتماد و عمل متقابل است كه با ساختار روابط اجتماعی خاص بین كنشگران مشخص می شود. بنابراین كیفیت خاصی به روابط اجتماعی می بخشد و همبستگی جمعی را تقویت می كند. سرمایه اجتماعی بین افراد و گروه های مختلف جامعه نوعی همكاری و اعتماد اجتماعی ایجاد می كند و در افراد نوعی احساس تعلق و وابستگی به گروه و جامعه به وجود می آورد. هم چنین سرمایه اجتماعی كیفیت خاصی از ساختار روابط اجتماعی افراد است كه كنش افراد را در موقعیت های مختلف تسهیل می كند. سرمایه اجتماعی می تواند نگرشها و طرز تلقی افراد نسبت به اقوام موجود در جامعه و ملیت خود را تحت تاثیر قرار دهد.اصولاً شرط برقراری ارتباط با دیگران در جوامع مدرن این است كه افراد پیوندهای خود را ورای اجتماعات محلی گسترش دهند و این منوط به آن است­كه بر خلاف آن چه در جوامع سنتی رایج است افراد كسانی را كه دوست نیستند، دشمن نبینند و غریبه،دشمن تلقی نگردد و افراد یكدیگر را به عنوان یك شخص منحصر به فرد كه دارای ­قابلیت های خاص خود است ببینند و خاص گرایی در روابط جای خود را به عام گرایی دهد (انعام ، 6:1381). رابرت پاتنام كه یکی از برجسته ترین نظریه پردازان سرمایه اجتماعی معتقد است که واژه سرمایه اجتماعی و نظریه­سرمایه اجتماعی درواقع چارچوبی برای تفکر بسیار دقیق و حتی­ ریاضی­وار درباره روابط اجتماعی را ایجادمی­کند(پاتنام،1384: 118). این مفهوم به افراد وگروه ها این توانایی را می دهد تا شبکه ای از روابط اجتماعی را نسبت به یکدیگر حفظ و تداوم بخشند.

مطالعات مردم شناسان و جامعه شناسان بیانگر اثرات منفی مدرنیزم و ارتباط آن در تضعیف و تغییر اخلاق و سرمایه اجتماعی در خانواده های ایرانی است . علایم این بحران را می توان در سست شدن روابط متقابل میان خانواده هایی كه تحت عنوان یک شبكه خویشاوندی قرار داشتند و به وجود آمدن فرد گرایی منفی و غیر عقلانی و رشد انواع آسیب های اجتماعی در جامعه ایران دریافت. كاهش مبادلات اجتماعی میان خانواده ها و ضعف روابط خانوادگی خود آسیب های اجتماعی روانی فراوانی خواهد داشت. تحقیقاتی كه در زمینه سنجش و مطالعه سرمایة اجتماعی در ایران صورت گرفته ، نیز وضعیت سرمایة اجتماعی را نامطلوب ارزیابی می كنند كه حا كی از فضای بی اعتمادی گسترده درسطح جامعه است(تاجبخش و همکاران، 1382؛ شارع پور، 1380).

در این بین نقش رسانه های جمعی در ترویج سرمایه اجتماعی و سوق دادن آحاد جامعه به سمت مشاركت اجتماعی اهمیت فراوانی می باشند. رسانه عبارت است از وسیله انتقال پیام، معلومات و اطلاعات به توده های مردم(اساس، 1385). به طور كلی، منظور آن دسته از وسایل ارتباطی است كه در تمدنهای جدید به وجود آمده و مورد استفاد ه اند و ویژگی اصلی آن ها قدرت و توانایی زیاد و شعاع عمل وسیع است. می توان رادیو ، تلویزیون، سینما، كاست، اینترنت و تلفن را در ردیف رسانه های الكترونیك و روزنامه، مجله و كتاب را در ردیف رسانه های چاپی قرار دارد(كازنو، 1367).

رسانه های جمعی با توجه به گستردگی و نفوذ خود در جامعه نقش خاصی در سرمایه اجتماعی دارند، کارکرد رسانه ها در اطلاع رسانی و آگاه کردن افراد از واقعیت های محیط، آموزش هنجارها و ارزشها رایج و اجتماعی کردن افراد، ایجاد همدلی و انسجام اجتماعی در بین افراد را میتوان از عوامل اصلی فرآیند جامعه پذیری دانست. رویکردها و رهیافت های متعدد نشان دهنده توانایی تاثیر بسیار فراوان رسانه ها در فرایند زندگی افراد در جامعه می باشند، علاوه بر آن، رسانه ها به اشکال متفاوت موجب شکل گیری سرمایه اجتماعی-افزایش یا کاهش- شده و به تصورات افراد از محیط شکل می دهند. رسانه ها می توانند با ارائه تصویری زشت یا زیبا از جامعه به شکل گیری الگوهای کنش در بین مخاطبان کمک کنند- این الگوهای کنش به افراد کمک می کنند- تا در موقعیتهای متفاوت کنشهای گوناگونی را که باعث شکل گیری اعتماد یا مشارکت مدنی می شود را از خود بروز دهند(حسین پور و معتمدنژاد، 1390: 131).

با توجه به اینکه تقویت سرمایه اجتماعی در هرخانواده و جامعه ای می تواند موجب ایجاد و استحکام پیوندهای اجتماعی شده و حس مشارکت و اعتماد اجتماعی را افزایش دهد، بررسی علل تقویت سرمایه اجتماعی از مسائل مهم در جوامع می باشد. با عنایت به نقش قابل ملاحظه رسانه ها بر مولفه های سرمایه اجتماعی، در این پژوهش ما برآنیم تا نقش رسانه های جمعی در وضعیت سرمایه اجتماعی خانواده های ساکن بندرعباس را  مورد بررسی قرار دهیم.

گفتار و زبان كارآمد ترین راه ارتباطی میان انسان هاست. این شیوه ارتباطی در صورت دارا بودن ویژگی های خاص می تواند نقش خود را به طورمؤثر ایفا كند. هریك از این ویژگی ها ممكن است جداگانه یا با هم به دلایل مختلف دچار آسیب هایی به درجات گوناگون شوند و مسیر ارتباطی انسان را مختل نمایند. یكی از شایعترین این اختلالات، لكنت است(1). هرگونه اختلال درتداوم، سرعت، سهولت در تولید، بر­نامه­­­ ­­­ریزی، ریتم گفتاری و یا تركیبی از این عوامل باعث ایجاد پدیده ای به نام ناروانی یا لكنت خواهد شد. به عبارتی دیگر هرگونه از هم گسیختگی و آشفتگی جریان طبیعی گفتار، منجر به لكنت می­ گرد­د(2). ون- رایپر(1982)[1] بر این باور است، لكنت زمانی پدید می آید كه در جریان طبیعی گفتار، وقفه ای ناگهانی و غیر طبیعی به واسطه تكرار، كشیده گویی، به میان اندازی و قفل شدن دهان در هر كدام از سطوح صدا، هجا، كلمه و حتی عبارات، ایجاد شده و بعضاً با “رفتارهای وابسته [2]“همراه است(3). لكنت یك اختلال رایج در دوران كودكی است. این اختلال اكثر گفتاردرمانگرانی را كه در حیطه كودكان فعالیت می كنند، نگران نموده و به چالش می اندازد. آمارها نشان می دهد كه از هر صد كودكی كه به مدرسه می روند، یك كودك لكنت می نماید(4). یكی از مواردی كه ذهن محققین را به خود مشغول ساخته، ارتباط عوامل زبانی با بروز لكنت می باشدكه در سطوح آواشناختی و واج شناختی، نحو و معنا شناختی است. به عبارتی فرض بر این است كه ویژگی های واژه ها و طول گفته ها در هنگام بیان می تواند احتمال بروز لكنت را افزایش دهد(5). متغیر بودن میزان ناروانی گفتار به دنبال تغییرات بر روی ویژگی های واژه ها، نقش و اثر مهمی در درمان لكنت دارد(6). از آنجا كه لكنت یك اختلال عصبی-رشدی[3]است، بنابراین هرچه كودكان در سن پایین تر درمان شوند، بهتر به درمان پاسخ می دهند. برای گروه كودكان دبستانی نیز حیاتی است

تامؤثر ترین درمان را قبل از آنكه لكنت آنها پایدار شود، دریافت دارند(7). كودكانی كه همزمان با بزرگ شدن، همچنان به لكنتشان ادامه می دهند مجبورند در مقابل آسیب هایی از جمله برهم خوردگی غیر ارادی گفتار و مسایلی همراه از قبیل پریشانی، شكست، شرمندگی، نگرانی و اجتناب اجتماعی مقابله نمایند. یكی از نگرانی های بزرگ در تحقیق اخیر این است كه هزاران كودك در خطر این مسایل می باشند. بسیاری از كودكانی كه لكنت می نمایند در طول زمان از نظر روانی و اجتماعی ضعیف خواهند شد. برای همین دلایل، ضروری است كه درمان های مؤثری را برای كودكان دبستانی ترتیب داد تا اثر هر آسیب احتمالی را كاهش داد(1). رویكرد های رفتاری سالهاست كه به طور فزاینده متداول شده و مورد پذیرش قرار گرفته اند و این امر می تواند به این دلیل باشد كه فنون مورد استفاده عمدتاً بطور مستقیم از اصول شناخته شده رفتار انسان ریشه گرفته اند و توسط شواهد آزمایشگاهی و آزمایش های میدانی به طور دقیق تر حمایت شده اند(8). یكی از روش های درمانی مستقیم كه برای درمان لكنت كودكان در سنین دبستان به كار می رود، رویكرد افزایش تدریجی طول و پیچیدگی گفتارGILCU)) است. این رویكرد شامل 54 گام است كه بسیار دقیق كنترل شده و منسجم در طول سه مرحله ایجاد[4]، انتقال[5]و تثبیت[6]صورت می گیرد. ریان[7]، گفتار را یك فعالیت عامل[8]می داند و بنابراین از دیدگاه وی گفتار ناروان به صورت شرطی سازی عامل به بهترین وجه درمان می شود. به عبارت دیگر این روش بر پایه شرطی سازی عامل صورت می گیرد(9). در این پژوهش اثربخشی برنامه GILCU بر كاهش ناروانی گفتار كودكان دبستانی دارای لكنت11- 6 سال مورد بررسی قرار گرفته است.

 

 

1-2  بیان مسئله

شیوه های درمان لكنت در دوران مدرسه تابع دو دیدگاه لكنت روان (اصلاح لكنت)[9]و گفتار روان(روانی گفتار)[10]می باشد. هدف

 

 درمانی دیدگاه لكنت روان پرداختن به نگرش فرد نسبت به لكنت و مشكلات عاطفی افراد لكنتی به عنوان یك مشكل زیربنایی است اما در دیدگاه گفتار روان هدف درمانی دستیابی به گفتار روان می باشد. به عبارت دیگر، در دیدگاه گفتار روان اعتقاد بر این است كه لكنت تشكیل شده است از یك سری علائم ناروانی در گفتار نظیر تكرار، گیر، كشش، میان پرانی است و  این علائم باعث شده رفتارهای دیگری نظیر ترس، تقلا، اضطراب و … ایجاد گردد كه با رفع علائم لكنت تمام این علائم نیز رفع می شود و نیازی به كار روی رفتارهای ایجاد شده به دنبال لكنت نمی باشد. تعدادی از روش های درمانی گفتار روان عبارتند از گفتار زمان بندی شده، كشیده گویی، شرطی كردن عامل(10). روش درمانی GILCU كه قرار است در این پژوهش مورد بررسی قرار گیرد نوعی از روش شرطی سازی عامل[11] است. این نوع درمان، بسیار دقیق كنترل شده و منسجم می باشدكه در سه مرحله ایجاد، انتقال و تثبیت در 54 گام طی می شود. در اینجا لازم است مسیر ظهور این روش درمانی به شكل مختصر بیان شود. شاین[12](1980) برای اولین بار لکنت را به صورت عدم هماهنگی عضله گفتاری و سیستم های کد گذاری زبانی توصیف نمود، به صورتیکه عصب دهی عضله گفتاری نسبت به ایده زبانی که کودک می خواهد بیان کند بسیار کند است. طبق یافته ها ی او درمان از پاسخ های آسان شروع شده و به تدریج به سمت پاسخ های پیچیده تر می رود که این امر به کودک در پیش سازماندهی[13] استراتژی های طراحی- حرکتی[14] کمک می کند. در همین سال استاکر[15](1980) دریافت نمود که ناروانی گفتار در کودکان به همراه افزایش تقاضاهای ارتباطی افزایش می یابد. وی به دنبال این یافته، روش درمانی و تشخیصی را توسعه داد. بعد از آن رایلی[16](1983) ثابت نمود کودکانی که لکنت می نمایند به دنبال طولانی شدن و پیچیده شدن جملات، لکنتشان افزایش می یابد. کاستلو[17](1983) روش درمانی شرطی را بر پایه افزایش طول بیان[18] توسعه داد. ریان (1984) یک برنامه شزطی به نام GILCU را بر اساس افزایش تدریجی طول و پیچیدگی بیانات توسعه داد که طی آن ریان گزارش نمود که این روش برای کودکان دبستانی با درصد موفقیت زیادی همراه است. به دنبال آن پركینز(1992)[19] گزارش نمود افرادی كه لكنت می نمایند احتمالاً به دنبال استفاده از بیانات ساده و كوتاه روان ترند. پس از آن استارك ودرگیونز(1997)[20] نیز گزارش نمودند كه روانی گفتار با كنترل طول و پیچیدگی گفته ها و افزایش تدریجی آنها در طول درمان ایجاد می شود(11). بر اساس بررسی و مطالعات انجام گرفته مطالعه ای مبنی بر تاًثیر روش درمانیGILCU در افزایش میزان روانی گفتار در گروه كودكان دبستانی دارای لكنت در جامعه ایرانی انجام نشده است. بنابراین محقق اثربخشی روش درمانی GILCU  برروی این گروه از كودكان را مورد بررسی و تحلیل قرارداده است. لازم به ذكر است كه با توجه به زمان بر بودن این روش در دامنه زمانی 22 ماه در طول 3 مرحله ایجاد، انتقال و تثبیت، پژوهشگر صرفاً به اجرای مرحله ایجاد اكتفا نموده است.

1- 3 اهمیت و ضرورت

اختلالات روانی گفتار، موضوعات بحث برانگیزی است كه با وجود سالهای متمادی پژوهش هنوز از دیدگاه بسیاری از آسیب شناسان گفتار و زبان از پیچیده ترین اختلالات می باشد و آن را به عنوان اختلالی چند بعدی مطرح می نمایند. این اختلال منحصر به یك فرهنگ، زبان و یاگویش خاصی  نیست و به طور كل طبق آمار و ارقام مختلف، یك درصد از جمعیت جهان لكنت می كنند. میزان بروز این اختلال در كودكی چند برابر شیوع آن در بزرگسالی است. برخی مطالعات در سال 2002 میزان شیوع لكنت در فاصله سنی 18-5 سال را %9/0 درصد محاسبه نمودند(12). لكنت از عوامل متعددی تاثیر می پذیرد به طوریكه كیفیت آن در كودكان و بزرگسالان تفاوت های زیادی پیدا می كنند و به تدریج كه كودك بزرگ تر می شود احتمال تداوم آن نیز  بیشتر می شود. زمانی كه لكنت به صورت مزمن در آید تاًثیر منفی بر رشد عاطفی – اجتماعی، تحصیلی كودك  می گذارد. برخی كودكان هنگام لكنت شدید دچار اضطراب شده و ممكن است در برقراری ارتباط با دیگران مشكل پیدا كنند(13). این عوامل ضرورت انجام مداخله مؤثر در كودكان دبستانی همراه با لكنت را  برجسته تر و مهم تر می نماید. بنابراین ضرورت انجام این پژوهش به شرح زیر می باشد:

1 . در دسترس نبودن پژوهش های علمی لازم در حیطه درمان كودكان  دبستانی همراه با لكنت

2. 2. عدم وجود برنامه منسجم برای درمان كودكان همراه با لكنت در سنین دبستان در ایران
3. 3. تثبیت لكنت در كودكان دبستانی در صورت نداشتن برنامه درمانی مؤثر

با توجه به موارد بالا محقق در نظر دارد تا تاًثیر برنامه GILCU را بر روی این كودكان مورد بررسی وتحلیل قرار دهد.

1-4 اهداف پژوهش

1-4-1 هدف كلی

هدف از این مطالعه ، بررسی تأثیر روش درمانی GILCU  بر كاهش ناروانی گفتار كودكان دبستانی 11-6 سال مبتلا به لکنت می باشد.

1-4-2 اهداف اختصاصی

پژوهشگر بر آن است که اهداف زیر را در مورد تأثیر GILCU بر روی کودکان دبستانی 11-6 سال مبتلا به لکنت به تحقق در آورد:

1. تعیین درصد هجاهای لکنت شده در خواندن، تک گویی، گفتار محاوره ای
2. تعیین میانگین دیرش لكنت در خواندن، تک گویی، گفتار محاوره ای
3. تعیین میزان رفتارهای فیزیكی همراه در خواندن، تک گویی و گفتار محاوره ای

همچنین محقق بر آن است که تأثیر روش درمانی GILCU  را با روش های درمانی سنتی بر متغیر های زیر مقایسه نماید:

4. تعیین درصد هجاهای لکنت شده در خواندن، تک گویی و گفتار محاوره ای
5. تعیین میانگین دیرش لکنت در خواندن، تک گویی و گفتار محاوره ای
6. تعیین میزان رفتار های فیزیکی همراه در خواندن، تک گویی و گفتار محاوره ای

1-4-3  اهداف كاربردی

1. امكان استفاده از دستاوردهای حاصل از روش GILCU به منظور تهیه برنامه درمانی منسجم
2. امكان كوتاه شدن دوره درمانی و صرفه جویی در هزینه درمان
3. امكان بررسی ارتباط میان روانی گفتار و افزایش طول و پیچیدگی گفته

1-5  سوال ها

1. آیا اثربخشی روش درمانی GILCU درمقایسه با روش های سنتی بر روی درصد هجاهای لکنت شده در كودكان دبستانی 11-6 ساله مبتلا به لکنت در خواندن، تک گویی و گفتار محاوره ای مشهود است؟
2. 2. آیا اثربخشی روش درمانی GILCU درمقایسه با روش های سنتی بر روی میانگین دیرش لكنت در كودكان دبستانی 11-6 ساله مبتلا به لکنت در خواندن، تک گویی و گفتار محاوره ای مشهود است؟
3. آیا اثربخشی روش درمانی GILCU درمقایسه با روش های سنتی بر روی میزان رفتارهای فیزیكی همراه در كودكان دبستانی 11-6 ساله مبتلا به لکنت در خواندن ، تک گویی و گفتار محاوره ای مشهود است؟

[1]. Van Raiper

[2] .Associated Behaviours

[3]. Neuro-developmental

1.. Establishment

[5]. Transfer

[6]. Maintenance

[7].Ryan

[8]. Operant

[9]. Stuttring modification

10. 10. Fluencing shaping

[11]. Conditioning agent

[12] .Shine

[13] .Pre-organizing

[14] .Motor-planning srategies

[15]. Stocker

[16] .Riley

[17] .castello

[18] .Extended length of utterance

[19] .Perkines

[20] .Stark weather &Givens