موضوع: "بدون موضوع"
دانلود پایان نامه :ررسی رابطه بین اضطراب رایانه ای و شکاف دیجیتالی دانشجویان دانشگاه آزاد
پنجشنبه 99/10/25
فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) مهمترین راه برای کسب اطلاعات د رجامعه هستند. و اینترنت یکی از مهمترین ابزار دسترسی به اطلاعات در عصر اطلاعات به شمار می رود. متاسفانه همه مردم به فناوری اطلاعات و ارتباطات و اینترنت دسترسی ندارند.(سطح اول شکاف دیجیتالی) .و شگفت آور اینکه تعداد بسیاری از مردم توانایی استفاده از ICT به روش صحیح آنرا ندارند و بنابراین نمی توانند از مزایای آن استفاده و بهره شوند.( سطح دوم شکاف دیجیتالی) بدرستی آیا مردم به رسانه های نوین دسترسی و یا به آن دلبستگی ندارند و یا توانایی استفاده از را ندارند؟ فناوری اطلاعات وارتباطات از اهمیت فزاینده ای در زندگی اجتماعی و سازمانی برخوردار است.در حال حاضر در تاسیس جوامع اطلاعاتی دسترسی همه مردم به رسانه های جدید و دانستن چگونگی استفاده از این فناوری ها بسیار مهم است بدون دسترسی به اینترنت و وجود مهارت لازم که همراه با نگرش نسبت به استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات نوین، مردم هرگز نمی توانند به صورت الکترونیکی اطلاعات کسب کنند به همین دلیل است که مسائل مربوط به شکاف دیجیتالی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.(دونات[1]؛ کرسچ باوم[2]،یرند توینر[3] ، 2009 )رشد شکاف دیجیتالی بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه ، جوامع شهری و روستایی ، شهروندان ماهر و آموزش دیده و فاقد مهارت ،جای هیچگونه شک و تردیدی در رابطه با تدوین استراتژی ها و تبعیت از سیاست ها و رویکردها ی مناسب برای نیل به یک جامعه مدرن اطلاعاتی را باقی نگذاشته است. با توجه به اینکه کشور ما از جمله کشورهای در حال توسعه محسوب می شود و گذر از سنت به مدرنیته جز با آموزش مفاهیم و اصطلاحات و فراهم نمودن زمینه های لازم برای ایجاد ، ارتقا و بومی سازی این مفاهیم از طریق آموزش عالی و دانشگاه ها میسر نیست(سیار،1390: 86).شناخت عوامل موثر بر شکاف دیجیتالی و عبور از آنها می تواند فاصله ها ی دیجیتالی را کاهش دهد. یکی از عواملی که می تواند بر شکاف دیجتالی تاثیر بگذارد
اجتناب و ترسی است که برخی از دانشجویان در ارتباط با استفاده از رایانه ها و اینترنت و فناوری اطلاعات وارتباطات با آن مواجه می شوند که به اصطلاح به آن اضطراب رایانه گفته می شود .
این پژوهش ، ضمن بررسی عوامل مؤثر بر شکاف دیجیتالی و رابطه آن با اضطراب رایانه ، به معرفی و تجزیه و تحلیل و دلایل وجود شکاف دیجیتالی در بین دانشجویان پرداخته است.
1-2 بیان مساله
یکی از ویژگیهای جهان جدید، پر اهمیت شدن نقش اطلاعات در جوامع انسانی است . چنین رخدادی با مجموعه ای جدید از مسائل وموضوعات در زندگی روزمره این جوامع پدیدار می سازد .
پیشرفت های شگرف فناوری اطلاعات و ارتباطات و مظاهر عینی آن در قالب ابزارها و شیوه های نوین ارتباطی، تحول عمیقی در سطوح مختلف زندگی اجتماعی و فعالیت های روزمره افراد جامعه ایجاد کرده است. هر چند که به کارگیری دستاوردهای حاصل از فناوری در جوامع امروز امری اجتناب ناپذیر است، آشنایی و علاقمندی آحاد و اقشار مختلف جامعه به این پدیده های نوین و به تبع آن، رواج استفاده از آن ها در میان گروه های جامعه به دلایل مختلف، یکسان نخواهد بود.(حریری ،زمانی راد،1390 )
در فرایند دیجیتالی شدن، اطلاعات حالتی غیر مادی پیدا می کند و میان اطلاعات و حامل آن جدایی ایجاد می شود. این تحول فن شناختی ، پیامدهای مهمی در حوزه روابط اجتماعی با خود به همراه می آورد .در این راستا به عواملی چون نابرابری اجتماعی و فرهنگی در جهان اشاره دارند . برخی این نا برابری را تحت عنوان شکاف دیجیتالی مورد اشاره قرار می دهند.
شکاف دیجیتالی اشاره دارد به نابرابری دسترسی به فناوری و منابع اطلاعاتی و ارتباطات. دیجیتالی کردن اقتصاد و جامعه ممکن است تفاوتهایی را تولید و شکافی را در میان افراد و خانواده ها ، کسب و کار و مناطق جغرافیای کشو رهای غنی و فقیررا به وجود بیاورد.
رای اغلب مفسران، شکاف دیجیتالی در وهله اول به دسترسی به اینترنت مربوط می شود. تحقیقات، همبستگی نزدیکی بین دسترسی به اینترنت و درآمد، اشتغال، نژاد، جنس و آموزش را نشان می دهد اینترنت در تکامل فناوری رسانهای تحولات کیفی بسیار ایجاد و رسانههای جمعی را در پروتکلهای تکنولوژی همسان خود جذب کرده است. یعنی همه آنها را از طریق کامپیوتر قابل دسترسی میکند. با در نظر گرفتن این ظرفیت، کامپیوتر میتواند در عین حال کتاب، روزنامه، گیرنده رادیو، دستگاه تلویزیون و تلفن تصویری باشد.
با حضور رایانه های شخصی و فناوری آنها در محیطهای علمی و پژوهشی و حتی منازل ، فضای کار و پژوهش دگرگون شده است . در همین حال دانش فنی رایانه با شتاب چشمگیری متحول می شود و رایانه ها در همه امور زندگی راه می یابد . اما علیرغم این تحول و دگرگونی دانشجویان ، معلمان و حتی متخصصانی وجود دارند که بنابر دلایلی رایانه و قابلیت های آن را طرد می کنند . بسیاری از آنها خود را همگام با سرعت پیش رونده فناوری روز نمی دانند و از کسب مهارتهای لازم به دلیل اضطراب و باورهای غیر منطقی سرباز می زنند . پژوهشگران این حوزه معتقدند عامل اصلی بازدارنده در کار با رایانه را باید در ” اضطراب رایانه ” جستجو کرد.
اضطراب رایانه را توماس ، هاوارد و مورفی[4] (1986) چنین تعریف کرده اند: “ترس از کار اجباری و یا محتمل با رایانه ، که ربطی به تهدید واقعی که از سوی رایانه متوجه کاربر باشد ندارد.( نادری و احدی ، 1384 :9 ) اضطراب رایانه به منزله یک سازه روان شناختی ، امروزه توجه زیادی را به خود جلب کرده است و به عنوان ترس از رایانه هنگام کاربرد رایانه تعریف می شود.(هاولکا[5]، 2002؛ سائده و کایرا [6]، 2006؛ رضایی و همکاران ،2007 ، به نقل از مشکانی ،قطب الدینی،محمدخانی ،1389 :57 ).
اضطراب رایانه و دلهره از رایانه ممکن است کاملا موجب امتناع افراد در استفاده از از رایانه شود. همین امتناع افراد و ترس آنها از کار با رایانه باعث می شود که از دیگر افراد که در استفاده از رایانه تبحر دارند عقب بمانند.
با این تعاریف شاید بین کسانی که از اضطراب رایانه رنج می برند و کسانی که این اضطراب را ندارند و مهارت کافی در استفاده از رایانه را داشته باشند شکافی بوجود بیاید . این تحقیق قصد دارد این رابطه را بیابد . بدین معنی که به این هدف برسد که آیا بین اضطراب رایانه و شکاف دیجیتالی دانشجویان رابطه ای وجود دارد؟
پایان نامه ارشد: تشریح و توصیف جنبههای مختلف تفكر استراتژیك و تأثیر پنج محور اصلی آن در اداره و طراحی شهرها
پنجشنبه 99/10/25
دنیای پیچیده و پر تلاطم امروز با دارا بودن مشخصه هایی چون پیچیدگی، تنوع و تغییرات آنی، حوزه های مختلف دانش مدیریت و تفکر حاکم بر آن را دستخوش تأثیر و تغییر قرار داده است. تحولات کنونی تمامی بخش های تصمیم گیری، برنامه ریزی و سازماندهی را در برگرفته و دیگر مجالی برای ایجاد و اتخاذ تصمیمات یکسویه و بلند مدت به تصمیم سازان و مدیران نخواهد داد.
در چنین شرایطی ورود به حوزه برنامه ریزی و اداره امور شهرها – که پیش از این نیز جزء جایگاه های سخت مدیریتی و دارای تعدد مولفه های حاکم بر تصمیم گیری بوده است – ما را با جنگل انبوه و بی انتهای متغیرها بیشتر آشنا خواهد کرد. مضاف بر این، بروز نیازهای روزافزون و متنوع انسانی و اجتماعی، پیچیدگی حوزه های تصمیم گیری و انتخاب، به همراه تداخل نقش حوزه های مختلف فعالیت در فرآیندهای برنامه ریزی و سازماندهی بر یکدیگر، مشکلات مواجهه با این موقعیت را برای مسئولین و کارشناسان اداره شهرها صد چندان کرده است. مواردی چون جمعیت و تكنولوژی که از مولفه های مهم و موثر حاکم بر مدیریت شهرهای امروز هستند در تضاد با یكدیگر عمل می كند و آینده شهرها را رقم میزنند و بحران های شهری را پدید می آورند.
استراتژی و رویکرد استراتژیک به عنوان راه نجات و برون رفت از گره های در هم تنیده برنامه ریزی، در سه دهه گذشته، جان تازه ای به مباحث مدیریتی داده و توانسته به نحو مطلوبی افسار مسائل کانونی مدیریت و تصمیم گیری را کشیده و در دست نگه دارد. رویكرد استراتژیك، به عنوان مجموعه ای از مفاهیم، رویه ها و ابزارها، كه به كمك آنها می توان پدیده های پیچیده و آشفته و بحرانی را در شرایط عدم اطمینان به درستی هدایت كرد، نوید بخش عصری جدید در مدیریت شهری است چرا که ساماندهی و هدایت شهرها روشی خلاق، انعطاف پذیر و عملیاتی و فراگیر و مدبرانه را طلب می کند. در حالی كه مفهوم «جامع» برای سازماندهی و هدایت شهری از روش عقلایی، محافظه كارانه، بلندمدت و ثابت و با پیش بینی خوش بینانه شرایط آینده بهره می جست.
فراتر از این بحث، هنگامی كه نگرش استراتژیك به عنوان نوعی رویكرد به گزاره مدیریت و برنامه ریزی افزوده میشود (هم به معنی روش هم به معنی نگرش)، شیوه مدیریت و برنامه ریزی به كلی دگرگون میگردد و حتی تحول ساختاری سازمان مدیریت شهری منتج می شود. این امری است كه با سرشت پویای جوامع پیچیده شهری در امواج تحول عصر حاضر، یا به بیانی دیگر وضعیت های بحرانی و عدم اطمینان و پیش بینی ناپذیری تناسب نظری و عملی دارد.
طی سالیان اخیر با صعود رویکرد جدید از برنامه ریزی و مدیریت استراتژیک به تفکر استراتژیک یا همان کل نگر، شاهد بهبود چشمگیری در اتخاذ دیدگاه های درست و نیل دقیق تر به اهداف هستیم. حوزه مدیریت شهری نیز از این رشد بی بهره نبوده و گفتمان های جدیدی که بر مبنای تفکر استراتژیک در امور اداره شهری شکل گرفته، به یاری مدیران و مسئولین شهرها و چه بسا کشورها می روند.
در کشور ما نیز اتخاذ رویکردها و نقطه نظرات درست و بجا بر اساس پارادایم های روزآمد جهانی و رو به رشد کنونی، مدد رسان مدیران و تصمیم سازان در زمینه های کاری پیش روی ایشان خواهد بود. موفقیت برنامه ریزان و مدیران شهری ایران مستلزم اعمال تعدیلاتی در نگرش ها و روش های موجود می باشد که علاوه بر نگاه کلان و با لحاظ کردن تمامی گزاره مداخله گر در بخش های مختلف مدیریت شهر، بایستی آنها را با ساختارهای بومی و محلی انطباق داد؛ یا برعكس، ساختارها را با روش همساز ساخت.
2-1- بیان مسأله
امروزه تفكر استراتژیك و در ادامه آن برنامه ریزی استراتژیك به عنوان یكی از نگاهها و شیوههای نوین مدیریت در جهان شناخته شدهاند، كه توجه به نگاههای كلان، آینده نگر و بلند مدت در تمامی اركان آن به چشم میخورد. لذا بایستی با توجه به روند فزآینده گرایش به شهرنشینی و توسعه كلان شهرها كه لزوم طرح ریزی كالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را دوچندان كرده، بلكه طراحی مدیریت یكپارچه شهری را غیر قابل اجتناب میسازد.
با توجه به اینكه مؤلفههای زیادی بر مدیریت شهر حاكم بوده و از سالهای گذشته شهر تهران بدون برنامهای با لحاظ كردن تمامی مؤلفههای استراتژیكی لازم، دچار سردرگمی در طراحی و برنامه ریزی كلان شده است. لذا در این تحقیق سعی بر آن است تا نقش تمامی محورهای پنج گانه تفكر استراتژیك در جهت بهینه سازی و مدیریت جامع شهرها با تأكید بر اداره شهر تهران و نحوه ظهور و بروز این تفكر در برنامه ریزیها مورد بررسی قرار میگیرد.
بنابراین مساله اصلی این است که تفكر استراتژیك در مدیران چه تأثیری بر اداره شهر دارد؟ با به عبارت بهتر با تغییر رویکرد از برنامه ریزی جامع و تفکر سنتی به برنامه ریزی استراتژیک و تفکر استراتژیک شاهد تأثیر مطلوبی بر طرح ریزی شهر خواهیم بود یا نه؟ آیا کل نگری و لحاظ تمامی مولفه ها در مدیریت شهر – با حفظ اصول تفکر منطقی و استراتژیک – راه حل بازگشایی گره های کور شهرها خواهد بود؟
لذا حدود مسأله در این تحقیق تمامی شئون تصمیم گیری و مدیریتی شهری – با تأکید بر شهر تهران – است. تا آنجایی که از تغییر در دیدگاه ها و طراحی چشم اندازها تا نحوه انتقال آنها به حوزه اجرایی و عرصه عملیاتی شهر، چگونه تأثیر گذار خواهد بود؟
3-1- ضرورت و اهمیت تحقیق
در سال های اخیر با توجه به رشد بی رویه شهر تهران از نظر جمعیتی و به تبع آن نیاز به طراحی راهکارهایی برای حفظ سلامت شهروندان، حمل و نقل، ساخت و ساز و سرمایه گذاری عمرانی، دیگر نمی توان به رویکردهای سنتی و یا برنامه ریزی جامع شهری دلخوش بود. چرا که اگر چنین راهکارهایی توانایی پاسخگویی به نیازهای روزافزون و پیچیده محیطی را داشت، تهران را به ورطه مشکلات امروز خود نمی انداخت.
در جستجو به دنبال راه حلی برای رفع معضلات کلانِ شهر از قبیل تعارضات حوزه های مختلف شهری مانند جمعیت، توسعه پایدار و تکنولوژی که منتج به آلودگی شدید هوا و وارد آمدن فشار روانی شدید به شهروندان شده است هستیم. می توان گفت وجود مواردی چون:
– وجود نگاه فنی و متکی بر نرخ روندها در طرح جامع شهر تهران
– عدم تصویب برنامه استراتژیک شهر تهران تاکنون
– موازی کاری در انجام برنامه ها و تقسیم وظایف
– عدم وجود نگاه یکپارچه در بررسی شئون مختلف شهری
– عدم وجود فرهنگ مشارکت و مدیریت مشارکتی در شهر تهران
– اجرای برنامه های کلان و پر هزینه که با روح شهر و فرهنگ شهری بی ارتباط و بعضاً متضاد هستند
ناشی از دید غیر استراتژیک و یا فراگیر نبودن آن، در مدیریت شهر تهران می باشد و راه حلی مدیریتی و سیستمی برای حل این مشکل در توسعه تفکر استراتژیک و قابلیت های آن در برنامه ریزی و طراحی خواهد بود.
پس نتایج این تحقیق میتواند مدیران شهر تهران را به سوی نگاهی یکپارچه و کل نگر رهنمون سازد. مضاف بر این در طراحی برنامه ها و ساز و کارهایی منطبق بر روح و فرهنگ شهر نیز یاری رسان خواهد بود.
4-1- فرضیات تحقیق
سوال اصلی این تحقیق این است: « تفكر استراتژیك در مدیران چه تأثیری بر اداره شهر (با تأكید بر شهر تهران) دارد.»
بر این اساس فرضیات تحقیق عبارتند از:
1- تفكر استراتژیك در مدیریت شهری مدیران شهر تهران باعث كارا شدن مدیریت ایشان میشود.
2- اثربخشی فعالیتهای اداره شهر تهران با نگاه استراتژیك بالا میرود.
3- رعایت محورهای پنج گانه تفكر استراتژیك، طراحی شهر را كارآمدتر میكند.
5-1- اهداف تحقیق
این پژوهش از نظر جهتگیری كاربردی و از نظر پژوهشی توصیفی است. در واقع این تحقیق شامل تشریح و توصیف جنبههای مختلف تفكر استراتژیك و تأثیر پنج محور اصلی آن در اداره و طراحی شهرها (با تأكید بر كلان شهر تهران) میباشد. در نهایت میخواهیم نقش تفكر استراتژیك را در طراحی و اداره شهر یافته و آن را با مدلهای سنتی و كالبدی مقایسه كنیم که نتایج زیر از نخستین دستاوردهای آن خواهند بود.
– تسریع و تسهیل در اداره و امور مدیریتی شهرها
– تغییر نگرش مدیران شهری در طراحی بهتر شهرها
6-1- روش شناسی تحقیق
1-6-1- روش تحقیق
روش تحقیق، روش اجرای تحقیق است که مشخص میکند برای بررسی موضوع از چه روشی استفاده میکنیم. انتخاب روش تحقیق به هدفهای تحقیق، ماهیت موضوع پژوهش و امکانات اجرای آن بستگی دارد. به عبارت دیگر هدف از انتخاب روش تحقیق آن است كه محقق مشخص نماید چه شیوه و روشی اتخاذ كند تا او را هر چه دقیقتر، آسانتر، سریعتر و ارزانتر در دستیابی به پاسخ یا پاسخ هایی برای پرسش یا پرسشها و مساله تحقیقی مورد نظر كمك كند. در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی و پیمایشی استفاده میشود.
تحقیق توصیفی آنچه را که هست و تفسیر میکند و به شرایط و روابط موجود، عقاید متداول، فرآیندهای جاری، آثار مشهود یا روندهای در حال گسترش توجه دارد. تمرکز آن در درجه اول بر زمان حال است، هرچند غالبا رویدادها و آثار گذشته را نیز که به شرایط موجود مربوط میشوند مورد بررسی قرار میدهد. (خاکی؛ 1386، 210)
در تحقیقات توصیفی محقق به دنبال چگونه بودن موضوع است و می خواهد بداند، پدیده، متغیر، شیء یا مطلب چگونه است. به عبارت دیگر، این تحقیق وضع موجود را بررسی میکند و به توصیف منظم و نظامدار وضعیت فعلی آن می پردازد و ویژگی ها و صفات آن را مطالعه و در صورت لزوم ارتباط بین متغیرها را بررسی می نماید. (حافظ نیا؛1383: 58)
به دلیل آنکه از پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات استفاده می شود، این تحقیق پیمایشی میباشد.
2-6-1- روش گردآوری اطلاعات و داده ها
در این پژوهش برای گردآوری اطلاعات از دو روش استفاده شده است:
الف- بررسی کتابخانهای (کتابها، نشریات و اینترنت)
ب – پرسشنامه
محقق به دلایل ذیل علاقمند به استفاده از روش های فوق بوده است:
الف- با مطالعه سوابق و مطالعات انجام شده در این زمینه و استفاده از نشریات و مقالات موجود و نیز تحقیقات انجام شده در این زمینه میتوانیم به جامعه آماری دست پیدا کنیم که نتایج حاصل از آن در بررسی فرضیهها محقق را یاری مینماید.
ب- پرسشنامه به محقق کمک میکند تا وضعیت نگرش افراد نسبت به یک واقعیت از طریق آن ارزیابی شود. پرسشنامه یکی از متداولترین ابزارهای جمع آوری اطلاعات در تحقیقات پیمایشی (از جمله این تحقیق) می باشد.
1-6-3- جامعه آماری
جامعه آماری عبارت است از مجموعهای از افراد یا واحدها که حداقل دارای یک صفت مشترک باشند.
جامعه آماری این پژوهش شامل كارشناسان و مدیران سازمانهای مرتبط با اداره شهر تهران هستند. مهمترین آنها وزارت كشور، سازمان شهرداریها، شهرداری تهران، استانداری و فرمانداری تهران، نیروی انتظامی، شورای شهر و متخصصان حرفهای حوزه مدیریت شهری شهری می باشند که به صورت مستقیم و غیر مستقیم در جهت گیری های آینده، تصمیم سازی و اداره شهر دخیل می باشند.
پایان نامه ارشد: تعیین اثرات اجرای طرح هادی در بهبود کیفیت زندگی روستاییان بخش مرکزی شهرستان رشت
پنجشنبه 99/10/25
:
روستا و روستانشینی در ایران از جایگاه و اهمیت ویژه ای برخوردار است و عدم توجه به فضاهای روستایی از نظر داده های محیطی و نیروی انسانی پرتوان می تواند مانع پیشرفت و آبادانی روستاها و حتی شهرها گردد . همانطور که مشخص است برای رسیدن به توسعه ملی ، ناگزیر به بر نامه ریزی و تو سعه روستایی با اهداف چند جانبه می باشیم .حال برای حل مشکلات روستاها و روستاییان و حفاظت از محیط زیست نیاز به برنامه ریزی دقیق داریم تا بتوانیم از این سرمایه های بالقوه استفاده مناسب داشته باشیم .
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و حاکمیت یافتن نظام جمهوری اسلامی ایران ناخشنودی از روند توسعه کشور به ویژه در مناطق روستایی به تشکیل نهادهایی چون بنیاد مسکن ،جهاد سازندگی ، مراکز خدمات روستایی و عشایری و … انجامید . هدف از شکل گیری این نهادها تقلیل نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی حاصل از اجرای برنامه های عمرانی دوره پهلوی ، محرومیت زدایی از مناطق روستایی و … بوده است . برخلاف برنامه های عمرانی گذشته که از الگوی رشد اقتصادی پیروی می کردند ، پس از انقلاب تدابیر توسعه روستایی بیشتر مبتنی بر الگوهای پاسخ به نیاز اساسی با هدف برقراری عدالت اجتماعی و توزیع مجدد منابع و امکانات رفاهی شکل گرفتند . از جمله این نهادها که بر پایه ارزشهای عدالت جویانه پا به عرصه وجود نهاد ، می توان به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اشاره نمود که با توجه ویژه به مسکن محرومان به خصوص روستاییان ، به تهیه طرح هادی پرداخت تا به کمک آن راهی به سوی توسعه فضایی – کالبدی روستاها در پیش گیرد .
عرصه های روستایی در کشورمان به عنوان یک واقعیت مکانی – فضایی ، برآیندی از تعامل مولفه های متفاوت اکولوژیکی ، اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی و کالبدی است (ازکیا و غفاری ،1383 ، 47) . از آنجاییکه طرح هادی یکی از مهمترین و موثرترین طرح های توسعه روستایی کشور به شمار می رود ، می توان از آن به عنوان گامی اساسی در جهت موثر بودن در توسعه اهداف اجتماعی ، اقتصادی ، محیطی و کالبدی نام برد . از طرفی رشد هدایت نشده فیزیکی روستاها به شکل گیری چشم انداز ناموزونی از عرصه های سکونتگاهی انجامیده است که فاقد روابط و پیوندهای مناسب کالبدی – فضایی در درون مناطق روستایی است . فراموش کردن مدیریت کالبدی – فضایی و بی توجهی به نقش کانونهای روستایی در تحولات اقتصادی و اجتماعی کشور به شکل تغییرات کالبدی نامانوس و نیز در هم ریختگی فرهنگی و
اجتماعی به همراه ناتوانی در نقش پذیری مناسب فضایی و اقتصادی روستاهای کشور انجامیده است (سعیدی ،1383 ، 16) . استدلال نظری و یافته های تجربی محققان نشان می دهد بهداشت و رفاه محل زندگی انسان ، ابعاد شخصیتی و ویژگیهای فردی انسان ها را تحت تاثیر قرار می دهد (Mitchell & et al, 2000,72). طبق تحقیقات صورت گرفته محرومیت از خدمات محلی لازم و نبود شرایط زیست محیطی محل زندگی افراد باعث افزایش جرم و جنایت و ایجاد آلودگی محیط زیست و کاهش فرصت های زندگی بهتر را برای انسانها به دنبال دارد (Stafford and Marmot ,2003,60 ) . این در حالی است که امروزه یکی از مهمترین عناصر ساختاری توسعه سکونتگاههای روستایی در جهت حمایت از فقیران روستایی و کاهش آسیب پذیری مناطق روستایی ، توجه ویژه به ابعاد فعالیت های اجتماعی ، اقتصادی و محیطی انسان در مناطق یاد شده است . بدین معنا عناصر کالبدی سکونتگاههای روستایی شامل مسکن ، محیط امن ، خدمات عمومی ، خدمات زیر بنایی و کاربری اراضی می شود که حمایت مادی و بهبود کیفیت زندگی انسان روستایی را مدنظر قرار می دهند (پور طاهری و همکاران ، 1390 ، 22) .
حال با توجه به تهیه و اجرای طرح هادی در روستاهای کشورمان ، توسعه وگسترش عرصه های روستایی سئوالی مطرح می گردد که آیا اجرای طرح هادی بر بهبود کیفیت زندگی روستاییان موثر بوده است ؟ و در این تحقیق سعی بر پاسخ سئوال در بخش مرکزی شهرستان رشت شده است .
تحقیق حاضر در پنج فصل انجام گرفته است :
فصل اول ) طرح تحقیق :در این فصل ضمن بیان مسئله و ضرورت تحقیق، اهداف تحقیق را عنوان نموده و پس از تدوین فرضیه ها وچگونگی روش تحقیق، مفاهیم و واژه های تحقیق بیان شده است.
فصل دوم )مبانی نظری، روش شناسی و تکنیک های تحقیق :در این فصل به بیان تعاریف و مفاهیم مشارکت و موضوعات مرتبط با مشارکت و بیان دیدگاه های صاحب نظران پرداخته شده است.
فصل سوم )ویژکی های جغرافیایی محدوده مورد مطالعه:در این فصل به بیان ویژگی های طبیعی و انسانی و اقتصادی محدوده مورد مطالعه پرداخته می شود.
فصل چهارم)یافته های تحقیق :در این فصل به تجزیه وتحلیل یافته ها در غالب جداول حاصل از پاسخ روستاییان پرداخته شده است.
فصل پنجم)آزمون فرضیه ها، نتایج وپیشنهاداها:در این فصل به آزمون چهار فرضیه این تحقیق وبیان نتایج و ارائه پیشنهادات پرداخته می شود.
فصل اول: طرح تحقیق
1-1- بیان مسأله
طرح هادی به عنوان نخستین و مهم ترین تلاش سازمان یافته ملی جهت ساماندهی فضایی روستاهای کشور و ارتقاء و بهبود مدیریت توسعه روستایی می باشد . طرح هادی روستایی از جمله طرحهای عمران روستایی است که نقش بنیادی در توسعه یکپارچه نواحی روستایی دارد. این طرح به دنبال فراهم کردن زمینه توسعه و عمران روستاها با توجه به شرایط فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی ، تامین عادلانه امکانات از طریق ایجاد تسهیلات اجتماعی ، تولیدی و رفاهی ، هدایت وضعیت فیزیکی روستا و ایجاد تسهیلات لازم جهت بهبود مسکن روستاییان و خدمات زیست محیطی و عمومی می باشد . لذا با توجه به روند تهیه و اجرای این طرحها در سطح استان گیلان ، ارزیابی اثرات آن ها ، موضوع مهمی است که می تواند علاوه بر روشن نمودن پیامدهای اجرای طرح هادی ، با شناسایی قوت ها و ضعف های موجود اطلاعات لازم را برای مدیریت بهتر طرح های روستایی فراهم نماید .
اجرای طرح بهسازی و طرح هادی روستایی از سال 1362 از سوی وزیر مسکن و شهرسازی وقت پیشنهاد و برای نخستین بار در سال 1366 در کشور اجرا شد . به منظور روشن شدن ابعاد اجرای کار ، آیین نامه نحوه بررسی و تصویب طرح هادی توسعه عمران محلی ، ناحیه ای و منطقه ای ، ملی و همچنین مقرات شهرسازی و معماری کشور در سال 1378 به تصویب هیات دولت رسید. اجرای طرح هادی روستایی با انگیزه نگهداشت جمعیت روستایی ، بهسازی محیط روستایی و ارتقاء بهداشت ، هدفمند نمودن ساخت و سازها ، تسهیل در عبور و مرور و ایجاد بستر توسعه همه جانبه و تسهیل در ارائه خدمات دیگر دستگاههای اجرایی کشور صورت می گیرد . لازم به ذکر است که به دلیل مشکلاتی از قبیل کمبود بودجه اجرای طرح های تهیه شده ناقص و تنها در حد بازگشایی معابر و صدور پروانه ساخت در مکان پیشنهادی جهت کاربری مسکونی و تجاری می باشد.
در طول این تحقیق به اثرات مثبت و منفی اجرای طرح هادی در بهبود کیفیت زندگی روستاییان خواهیم پرداخت . به عبارتی دیگر خواهیم دید که اجرای طرح هادی روستایی تا چه میزان بر زندگی روستاییان ، میزان خدمات رسانی به روستاها ، هدفمند کردن ساخت و سازها ، تسهیل در عبور و مرور و کاهش آهنگ مهاجرت و حتی ترغیب به مهاجرت معکوس تاثیرگذار است و آیا این اثرات مثبت هستند. بیان اثرات مثبت اجرای طرح هادی روستایی در کیفیت زندگی روستاییان خود دلیلی بر افزایش مشارکت و سرمایه گذاری در روستاها خواهد شد و بیان اثرات منفی آن راهکاری جهت تغییر روند تهیه و اجرای طرحهای هادی روستایی خواهد بود . به طور کلی تحلیل اثرات اجرای طرح هادی در بهبود کیفیت زندگی روستاییان می تواند زمینه مدیریت موفق روستایی گردد. بر این اساس پژوهش حاضر در صدد پاسخ گویی به این مورد اصلی است که اجرای طرح هادی بر بهبود کیفیت زندگی روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت تا چه حد تاثیر داشته است ؟
2-1- اهمیت و ضرورت تحقیق
سکونتگاههای روستایی در کشور ما به شکل ارگانیک (طبیعی) بر اساس نیازهای جوامع انسانی ساکن در آنها شکل گرفته و گسترش یافته اند ، بنابراین شکل گیری و گسترش روستا بر اساس برنامه ریزی صحیح صورت نگرفته و عملاٌ سکونتگاههای روستایی کشور تا قبل از طرح های هادی روستایی دارای هویت و شناسنامه نبوده اند . اهمیت تهیه و اجرای طرحهای هادی روستایی به عنوان پروژه های بخشی یا مقطعی توانست ابتدا به روستاها هویت بخشیده که به عنوان یکی از پروژه های توسعه روستایی در بهبود وضعیت اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و خصوصاً بخش فیزیکی و کالبدی تاثیر بسزایی داشته باشد . اهمیت و ضرورت تهیه و اجرای طرح هادی این است که روستاهای دارای طرح هادی از شرایط ویژه ای در عمران و آبادی خویش از قبیل آب رسانی ، راهسازی ، اجرای طرح های عمرانی و تخصیص منابع مالی نسبت به روستاهای فاقد طرح هادی می باشند . لذا تهیه طرحهای هادی روستایی و اجرای آن با توجه به ورود امکانات و خدمات زیر بنایی و روبنایی بر کیفیت و بهبود زندگی اهالی در بلند مدت موثر است که نشان از اهمیت بررسی تحقیق بر تهیه و اجرای طرح های هادی روستایی است . از دیگر عواملی که روستاهای ایران و همچنین گیلان همواره از آن متاثر بوده مهاجرت نیروی جوان و خلاق به دلایلی از قبیل جستجو برای کار بهتر ، زندگی با کیفیت بالاتر و درآمد بیشتر است و این واقعیت تلخ مانع پیشرفت روستاها و حتی شهرهای پیرامون می گردد زیرا با مهاجرت این افراد نه تنها روستاها از افراد جوان و خلاق خالی گشته و پیشرفتی نخواهند داشت بلکه با زندگی در شهرهای اطراف مشکلاتی از قبیل ایجاد شغلهای کاذب اضافه می گردد که باعث کاهش کیفیت زندگی در شهرها خواهد شد . برای یافتن راه حل مناسب کافی است به روستاهای کشورمان توجه بیشتری گردد زیرا اگر کیفیت زندگی در ابعاد مختلف زندگی روستاییان افزایش یابد و آنها در محل سکونت خود احساس آرامش و آسایش نمایند نه تنها از روستاهای محل زندگی خود خارج نشده بلکه باعث برگشت مهاجرین به روستاهای خود می شود و حتی محیط روستایی چنان خواهد گشت که افراد شهرنشین به زندگی در روستا راغب شوند . از جمله عواملی که می تواند بر کیفیت زندگی روستاییان موثر باشد تهیه و اجرای طرح هادی روستایی است . به همین دلیل در این پژوهش سعی شده با انتخاب روستاهایی از بخش مرکزی شهرستان رشت میزان تاثیر تهیه و اجرای طرح هادی روستایی بر کیفیت مردم سنجیده شود ، بدینوسیله می توان راهکارهای مناسب جهت افزایش کیفیت زندگی و یا حتی افزایش کیفیت تهیه و اجرای طرح هادی در روستاها یافت.
دانلود پایان نامه ارشد : بررسی رابطه بین سبک رهبری مدیران آموزشی بابهداشت روانی دبیران دبیرستانهای
پنجشنبه 99/10/25
:
رهبری همواره باانسان عجین بوده اززمانی که انسان آغازین وباشکارحیوانات روزگارمی گذرانید،زمانی که دوام وبقای اوبه توان اودرهدایت نیرودرشکاربستگی داشت وویازمانی که گروه هایی ازخانواده های صحرا نشین برای تامین منبع غذانقل مکان می کردندهمواره رهبری وجودداشته است. رهبری بالاترین هنرمدیریت وتوانایی نفوذ دردیگران است.مدیربه عنوان نماینده سازمان برای هماهنگی و افزایش بهروری درراس سازمان قراردارد.موفقیت سازمان درتحقق اهداف درگروچگونگی اعمال مدیریت و سبکهای مؤثررهبری است.مدیر در نقش رهبری سازمان می تواندسبکهای متفاوتی رادرهدایت نیروی انسانی انتخاب کندالگوهای رفتاری مناسب مدیر درهرسازمان باعث به وجودآمدن روحیه وانگیزش قوی درکارکنان می شود.رهبری به عنوان یکی ازو وظایف اساسی مدیرمی باشد.درواقع عصاره رهبری،آن نفوذقابل توجه وروبه افزایش است که توسط رهبرروی زیرستان اعمال می شودودرراس وظایف رسمی وسازمانی یک مدیرقراردارد. مدیران برای موفقیت وایفای نقش مؤثردرسازمان علاوه بردارابودن نگرش اقتضایی نسبت به متغییرهای محیطی، بایدسازمان ومدیریت رابه عنوان یک سیستم مدنظر قراردهندوبااین نگرش به بررسی رفتار بپردازدوشیوه وسبک رهبری خودرابراساس واقعیت وشرایط،ماهیت کارووظایف وخصوصیات کارکنان انتخاب کنند (قربانی ،1389). رهبری ازدیرزمان موردتوجه اندیشمندان ومحققان مدیریت بوده وآنان همواره درباره رهبری وزوایای گوناگون آن ،ازجمله عواملی که سازنده یک رهبراثربخش وموفق است،تحقیق کرده اند.
سازمان های آموزشی به عنوان مراکزی که تربیت نیروی انسانی رابرعهده دارندوازحساسیت بالاتری نسبت به سازمانهای
دیگربرخوردارهستندمسلمامستلزم دقت وتوجه بیشتری درامررهبری ومدیریت هستند.رهبری ومدیریت مؤسسات آموزشی می تواند برمیزان توسعه فرآیندهاوشایستگی های افراد اثرگذاشته ودرنتیجه یادگیری راافزایش می دهد.
روان هم مانندجسم ممکن است دچاربیماری شود:عوامل ژنتیکی،فردی،خانوادگی،اجتماعی،اقتصادی ،عفونت، ضربه نرسیدن خون،خونریزی،تومور،مصرف طولانی الکل،کمبودموادغذایی،صرع درمان نشده وبیماریهای پیش رونده مغزی ،اعتیادوسوءتغذیه و… می توانندزمینه بیماریهای روانی ـ عصبی شوند.بیماری های روانی ازبدو پیدایش بشروجودداشته وهیچ فردی ازطبقه اقتصادی ـ اجتماعی خاصی درمقابل آن مصونیت نداشته وخطری است که بشررامرتباتهدیدمی کند(جهانشاهی ،1390).موضوع«سلامتی»ازبدوپیدایش بشرودرقرون واعصار متمادی،مهم وهمواره مطرح بوده است.اماهرگاه ازآن سخنی به میان آمده،عمومابعدجسمانی آن مدنظرقرارگرفته
وکمتربه بعدروانی آن توجه شده است.سلامت جسمانی وروانی افرادجامعه اهمیت بسزایی دارد.افرادوجوامع انسانی بدون حفظ سلامت ورعایت بهداشت،نمی توانندبه زندگی فردی ونوعی خودادامه دهندونسل خودرا حفظ نمایند.بیماری وناتوانی،زندگی فردوروابط انسانی رامختل ودرنتیجه احساس امنیت وهمبستگی راازانسان سلب می کنند.
مهمترین شرط معلم خوب ازلحاظ بهداشت روانی این است که اوباکمال صمیمیت وخلوص نیت افرادرادوست بداردوازرفتارآنان آزرده نشودبلکه باصبروحوصله وخوشرویی سعی کندبه عمق مشکلات پی ببردودرحل مسایل تاحدامکان بکوشد.
بیان مسئله:
رهبری یکی ازضرورتهای اصلی برای انجام فعالیتهای بسیاری ازسازمانهای امروزی است(خدمتی،1386). رهبری مستلزم فراگردنفوذاجتماعی است که درآن یک فردروی دیگران اثرمی گذاردتافعالیتهاوروابط دریک گروه یاسازمان ردساختاربندی کند(هوی ومیسکل[1]،1378).سازمانهای موفق مشخصه عمده ای دارندکه به وسیله آن ازسازمانهای ناموفق متمایزمی شوند؛این مشخصه رهبری پویاواثربخش است(هرسی وبلانشارد [2]، 2007 ). سبک رهبری عبارت است ازالگوهای رفتاری دایمی ومستمرکه افراددرهنگام کاربادیگران یاکاربه وسیله دیگران ازآن استفاده می کنندوتوسط دیگران درک می شوند(مقیمی،1386).
تحت نفوذقراردادن رفتاردیگران ازطریق ایجادتصورقدرت صورت می گیرد.ایجادتصورقدرت مستلزم دسترسی به منابع قدرت است.دسته ای ازمنابع قدرت مبتنی برمنصب ومقام مدیرودسته ای دیگرمبتنی بر قدرتهایی است که برتوانایی های شخصی مانند:خبرگی،صلاحیت واطلاعات مدیردلالت دارد(رضاییان،1387).
لذارهبری درهمه حرفه هاخصوصادرحرفه مدیران آموزشی بسیارحائزاهمیت است.رهبرموفق نیازبه رفتارهایی دارد که پیروان رابرای دست یافتن به هدفهای معین درموقعیت های مشخص یگانه ساخته وبرانگیزد(دیوس و نیواستورم[3]،1385).
بهداشت روانی علمی است که برای بهترزیستن ورفاه اجتماعی که تمام زوایای زندگی ازاولین لحظات حیات جنینی تامرگ اعم اززندگی داخل رحمی،نوزادی،کودکی تانوجوانی،بزرگسالی وپیری رادربرمی گیرد. بهداشت روان،دانش وهنری است که به افرادکمک می کندتاباایجادروشهایی صحیح ازلحاظ روانی وعاطفی بتوانندبامحیط سازگاری نموده وراه حلهای مطلوب تری رابرای حل مشکلاتشان انتخاب نمایند.
توجه به بهداشت روانی درتمام عرصه های زندگی ازجمله زندگی فردی واجتماعی وشغلی اهمیت دارد. عدم توجه به سلامت روان یکی ازعوامل مهم درکاهش کارایی،ازدست رفتن نیروی انسانی وایجادعوارض جسمی و روانی به ویژه درخدمات حرفه ای است(کاویانی،1381).بهداشت روانی علاوه براینکه هدف هر جامعه ای به شمارمی آیدمعیاری برای سلامت فردنیزمحسوب می گردد.
مهمترین سرمایه سازمانها،نیروی انسانی آنهاست که به عنوان غنی ترین منبع سازمان گام برمی دارند.هدایت چنین راستای ارزشمندی درهمه سازمان هانیازمند اتخاذ سبک رهبری مؤثرازسوی مدیریت است.درواقع رهبران باایفای الگوونقشی که منعکس کننده ارزشهای سازمان است،می توانندبرایجادحس توانمندسازی پرسنل تأثیر بیشتری بگذارندوعملکردآنهارابهبودبخشند.زیرابا توانمندسازی پرسنل آنهااحساس می کنندکه سازمان برای کارآنهااهمیت وارزش قائل است(آصف زاده،1386).
بسیاری ازمدیران به سخت گیری تمایل دارندوتمایل دارندوقادربه برقراری رابطه خوب باکارکنان نیستندو نمی تواننددرمحیط کسب وکار،فرهنگ سازمانی،فرایندکاری وفن آوری تغییرایجادکنند؛این مدیران باوجوددانش فنی خوب،نمی توانندمدیران موفقی باشند.مدیران اثربخش مدیرانی هستندکه به خوبی ازقابلیت عاطفی خودبهره می گیرندورابطه اثربخش وسازنده برقرارمی کنند(بابایی،1387).رفع عوامل مخل بهداشت روانی معلمین یکی از توصیه هایی که برای ارتقای سطح بهداشت روانی مدارس عنوان می شود.
سوال اصلی این پژوهش این است که آیا بین سبک رهبری مدیران آموزشی باسلامت وبهداشت روانی دبیران دبیرستانهای دولتی شهرستان میناب رابطه وجوددارد؟
دانلود پایان نامه : بررسی رابطه بین مدل تعالی سازمانی (EFQM) و عملکرد آموزش و پرورش شهرستان جغتای
پنجشنبه 99/10/25
موضوع تحقیق حاضر بررسی رابطه مدل تعالی سازمانی (EFQM) و عملکرد آموزش و پرورش جغتای می باشد. در این تحقیق 5 بعد از ابعاد مدل تعالی سازمانی ایی اف کیو ام شامل: رهبری، خط مشی و استراتژی، کارکنان، شراکت ها و منابع، و فرآیند ها در آموزش و پرورش جغتای مورد ارزیابی قرار گرفته. روش انجام تحقیق به صورت میدانی و ابزار گرد آوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد تعالی سازمانی و عملکرد که به ترتیب آلفای کُرنباخ بدست آمده95%و 88% می باشد. جامعه آماری این تحقیق معلمان، معاونین، مدیران و پرسنل اداری آموزش و پرورش جغتای جامعه آماری ما را تشکیل می دهند که به صورت تصادفی ساده تعداد104نفر به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. تکنیک آماری مورد استفاده در این تحقیق، آمار توصیفی و استنباطی می باشد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با کمک نرم افزار spssانجام شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد بین تعالی سازمانی و عملکرد آموزش و پرورش جغتای رابطه معناداری وجود دارد. همچنین رابطه سایر مؤلفه ها را تایید می نماید. نتایج کلی تحقیق بیانگر این است که 47%از تغییرات عملکرد تحت تاثیر مدل تعالی سازمانی می باشد.
کلید واژه ها: تعالی سازمانی EFQM، عملکرد، آموزش و پرورش، توانمند ساز ها.
1- مقدّمه
دنیایی که در آن به سر می بریم بسیار پیچیده و واجد دو ویژگی عمده؛ منابع محدود و نیازهای نامحدود می باشد. همین عامل موجب توجّه روز افزون به بهره وری گردیده است. بهروری و یا بهبود عملکرد سازمان ها؛ می تواند پشتیبان برنامه رشد و توسعه و ایجاد فرصت های تعالی سازمانی شود. امروزه بنگاه و سازمان های مختلف کشور در فرآیند جهانی شدن و پیوستن به منظومه تجارت جهانی با چالش های بیشماری مواجه هستند. حضور در بازار های جهانی و حتّی باقی ماندن در بازارهای داخلی مستلزم رقابت با رقبای قدرت مند است. با توجّه به گسترش و پیچیدگی اهداف، فرآیند ها و ساختار سازمانی در صحنه رقابت، سازمان هایی می توانند به بقای خود ادامه دهند که نسبت به خواست ها و انتظارات مشتریان و ذینفعان پاسخگو باشند(هداوند،1385). سازمان های آموزشی نیز از این قائده مستثنی نیستند. سازمان های آموزشی از یک طرف به خاطر قدمت چندین ساله خود و از طرفی به دلیل نیروی انسانی متقاضی آموزش عالی با چالش های زیادی مواجه بوده اند. فعّالیّت های آموزشی هر کشور را می توان سرمایه گذاری یک نسل برای نسل دیگر
دانست(بازرگان،1383).در عصر کنونی با رخ دادن تحوّلات شگرف در زمینه های صنعت، مدیریّت و خدمات، نظام ارزیابی اجتناب ناپذیر شده است به گونه ای که نبود نظام ارزیابی جامع و مستمر در ابعاد مختلف (رهبری، کارکنان، منابع، اهداف، استراتژی) به عنوان یک از علائم بیماری و ضعف سازمان قلمداد می شود(صالح اولیاء،1383).
طبق گزارشات خبر گزاری فارس(1383) نظام های آموزشی به عنوان بارزترین نمود سرمایه گذاری نیروی انسانی در زمینه شکوفایی جامعه نقش اساسی را به عهده دارند. عملکرد مدیران به عنوان مهم ترین جزء این نظام ها اهمیّتی ویژه دارد و اگر قرار است در آموزش تحوّلی صورت گیرد بایستی از مدیریّت شروع شود. وزارت آموزش و پرورش، از نهادهای بخش عمومی است که رویکرد آن به روی تعالی دانش و فرهنگ عامّه مردم تمرکز دارد و با توجّه به اهمیّتی که این سازمان می تواند در بر طرف کردن نیازهای مردم داشته باشد، باید مورد بررسی قرار گیرد تا بدین وسیله نقاط ضعف و قوّت و فاصله بین وضع موجود و وضع مطلوب درآن شناخته شود و با توجّه به آن ها تدابیری جهت غلبه بر ضعف ها و بهبود عملکرد سازمان فراهم آید. در این پژوهش قصد داریم، عملکرد اداره آموزش وپرورش شهرستان جغتای را با استفاده از مدل تعالی سازمانی(EFQM)[1] مورد ارزیابی قرار دهیم، و همچنین از میزان موفقیّت این سازمان در اجرای برنامه ها و رسیدن به اهداف خود، در معیارهای مختلف مدل، آگاهی یابیم.
1-2- بیان مسئله
در جهان پیچیده و بی ثبات امروز که پیشرفت و توسعه کشورها، سازمان ها و موسسات کوچک و بزرگ در گروه علم و دانش بشری است، ضرورت توجّه به کیفیّت آموزش و بهره وری حاصل از آن از اهمیّت ویژه ای بر خوردار است. انجام این کار منوط به اعمال مدیریّت صحیح و داشتن نگرش مثبت به مفهوم آموزش از یک طرف و داشتن معیارها و شاخص های مناسب در جهت ارزشیابی و عملکردهای آموزشی، از طرف دیگر می باشد(حیاتی،1385). درحال حاضر، فلسفه و دید گاه و شیوة مدیریّت کیفیّت جامع در آموزش به عنوان یک ضرورت اجتناب ناپذیر در سراسر جهان مطرح است (تورانی،1382).
ارزیابی در هر سازمان با هدف شناخت وضع موجود و شناسایی نقاط ضعف، ضمن کنترل و بررسی سیاست ها و استراتژی های اعمال شده، زمینه را برای برنامه ریزی و سیاستگذاری جهت افزایش نقاط قوّت سازمان و افزایش خدمات و رضایت بیشتر مشتریان فراهم می کند(انصاری جابری،1388).ارزیابی این امکان را فراهم می کند تا سازمان بتواند در مسیر تعالی، وضعیت خود را شناسایی، عملکرد خود را اندازه گیری و براساس یافته های حاصل نسبت به بهبود وضعیّت خود اقدام نماید و همه کارکنان خود را در فرآیند بهبود مستمر درگیر نماید(تری،2005)[2].
هر سازمان صرف نظر از حوزه فعّالیّت، اندازه، ساختار یا بلوغ سازمانی نیازمند ایجاد یک چارچوب مدیریّتی مناسب است(بلال زاده،1387). جوایز کیفیّت و مدل های خاصّ آن نزدیک به چند دهه است که ذهن نظریّه پردازان سازمان ها را به خود مشغول کرده است. جایزه دمینگ و جایزه کیفیّت مالکوم بالدریج از آن جمله است. اروپا به ویژه بعد از حرکت جمعی کشورهای این قارّه به سوی اتحاد و یکپارچگی کامل سیاسی – اقتصادی، ضرورت توافق بر تعیین چنین جایزه ای را بیش از بیش احسان کرد(آسواولانگ باتم،2002)[3].
بر این اساس بنیاد کیفیّت اروپا متشکل از 14 کشور صنعتی اروپا مدل تعالی را پیشنهاد داد. سازمان هایی که تفکّر بهبود مستمر به عنوان یک اصل و ارزش در آن ها نهادینه شده است همواره به شناسایی و درک وضعیّت و موقعیّت خود علاقه مند هستند(سالیس،2002)[4]. مدل تعالی یک چارچوب غیر تجویزی برای خود ارزیابی است(رحمتی،1386). استقرار سیستم مدیریّت کیفیّت و ارزیابی مبتنی بر آن، از جمله راهکار های مهم ارتقای کیفیّت آموزش و پرورش و مدارس است(گلاتورن،1994). امّا مروری اجمالی بر تحوّلات اداری طی سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نشان می دهد که رویکردی مناسب برای نظارت بر عملکرد مدارس به کار نرفته است. نظارت های موجود، فاقد ویژگی های نظارت اثر بخش هستند.
بدون بررسی و کسب آگاهی از میزان پیشرفت و دستیابی به اهداف و بدون شناسایی چالش های پیش روی سازمان و کسب بازخورد و اطّلاع از میزان اجرای سیاست های تدوین شده و شناسایی مواردی که به بهبود جدّی نیاز دارند، در عملکرد سازمان بهبود میسّر نخواهد شد، لذا ارزیابی عملکرد و میزان دسترسی به اهداف از جمله نیازهای محسوس در هر سازمان می باشد در همین راستا مدل تعالی سازمانی به عنوان ابزاری قوی در پاسخگویی به این نیاز سازمان ها از موفقیّت چشمگیری برخوردار بوده و توانسته تا حدود زیاد در آسیب شناسی سازمانی و تعیین مسیر حرکت جهت دسترسی به تعالی منابع انسانی مورد استفاده قرار گیرد. ارزیابی آموزشی می تواند نقش مؤثّری در فراهم آوردن کیفیّت آموزشی و در نتیجه بالا بردن عملکرد افراد و دسترسی به نوآوری و خلاقیّت داشته باشد(گلدبرگ وکول،2002)[5]. با به کارگیری این مدل ها ضمن این که سازمان می تواند میزان موفقیّت خود را در اجرای برنامه های بهبود در مقاطع مختلف زمانی مورد ارزیابی قرار دهد، می تواند عملکرد خود را با سایر سازمان ها به ویژه بهترین آن ها مقایسه کند.
امّا به موازات پیدایش تکنیک های مدیریّت ی متنوع، مدل های تعالی سازمانی از دهه 1950 میلادی متولّد شدند. مدل های تعالی سازمانی با الگو برداری از شرکت های موفّق دنیا توانسته اند چار چوب مناسبی را برای مدیریّت سازمان ها در محیط رقابتی ارایه نمایند. ویژگی بارز این مدل ها، نوع نگرش به سازمان (کل نگری) است که به مدیریّت این امکان را می دهد تا ضمن ارزیابی سازمان تحت امر خود، بتواند آن را با سایر سازمان های مشابه مقایسه نماید. از سوی دیگر، مدل ها معمولاً بگونه ای طرّاحی شده اند که امکان استفاده از تکتیک های مختلف را برای سازمان فراهم می سازند. مدل تعالی سازمانی بر اساس 9 حوزه پایه گذاری شده است. 5 حوزه این مدل مربوط به توانمند سازها بوده و بیان كننده اجزاء تشكیل دهنده یك سازمان و چگونگی تعامل آن ها با یكدیگر است و 4 حوزه بعدی نتایج حاصل از عملكرد سازمان را تشكیل داده و نتایج مطلوب حاصل از اجرای توانمند سازها معرفی می كند.
در حوزه توانمند سازها رویكردها نقش ایفا می كنند و نتایج را شكل می دهند. مدل تعالی سازمانی معرّف آن است كه برتری سازمانی تابع رویكردهای آن است و برتری در هریك از حوزه های عملكرد مشتری كاركنان و جامعه از طریق تعامل مناسب حوزه های توانمند ساز یعنی رهبری، خطّ مشی و راهبردها، كاركنان، شراكت ها و منابع و فرآیندها و تأمین و تحقّق معیارهای مرتبط با آن ها قابل دستیابی است(نجمی،1384).
از سوی دیگر مشاهدات و مطالعات اوّلیّه نشان می دهد بسیاری از فعّالیّت های موجود در مدیریّت آموزش و پرورش شهرستان جغتای مورد بررسی قرار نگرفته، که این پدیده خود منجر به عدم قضاوت از کارکردهای آن مدیریّت خواهد شد. بنابراین برای بررسی و ارزیابی واقعی، عملکرد آموزش و پرورش جغتای با توجّه به شاخص های توانمند سازی مانند رهبری، خطّ مشی و استراتژی، منابع انسانی، کارکنان، شراکت ها و منابع مورد ارزیابی و قضاوت قرار خواهدگرفت. با عنایت به توضیحات فوق برآنیم که به این سئوال اساسی پاسخ دهیم. آیا بین مدل تعالی سازمانی ایی اف کیو ام و عملکرد آموزش و پرورش شهرستان جغتای در سال تحصیلی 93-92 رابطه وجود دارد؟