موضوع تحقیق در این پژوهش معناشناسی تاریخی و توصیفی واژه قرب و مشتقاتش در قرآن كریم است. در معناشناسی تاریخی  روشن می شود كه مبدأ و اصل این واژه و مشتقاتش كدام مفهوم حسی بوده است، سپس به بررسی تطور معنایی این واژه در دوره های جاهلی، قرآنی و پس از قرآنی پرداخته می شود، در ضمن سیر تاریخی معنای حسی و معنوی، كلی و جزئی، حقیقی و مجازی مشخص می شود. در معناشناسی توصیفی وجوه معنایی واژه قرب و مشتقات آن، مترادف ها و متضادها و مجاورها و واژگان هم حوزه اش مورد بررسی قرار می گیرد. در پایان این پژوهش به آیه مودت كه حاوی بحثهای اختلافی است، پرداخته می شود.

انگیزه مؤلف این تحقیق آن است كه در سایه دانش معناشناسی كه دارای شاخه های مختلفی است با تمركز روی معناشناسی تاریخی و

 توصیفی به بررسی دقیق آیات قرآن كریم بپردازد. پرداختن به دانش معناشناسی ضرورتی انكارناپذیر در تفسیر و فهم آیات قرآن است. هدف این پژوهش آشنایی و به كارگیری روش معناشناسی در فهم معنای تاریخی و توصیفی واژگان قرآنی واژه قرب به عنوان نمونه به منظور تفسیر و فهم دقیق آیات مربوط به حوزه قرب در سایه معنای دقیق مفردات آن حوزه معنایی است. اهتمام معناشناسانه به واژگان قرآن رویكرد جدیدی است كه می تواند دستاوردهای نویی به همراه داشته باشد. چنین اهتمام و اقبالی در گذشته صورت نمی گرفته است و از رهگذر بهره مندی از دانش معناشناسی در دوره معاصر مورد توجه قرار گرفته است. تردیدی نمی توان داشت كه یك واژه در طول تاریخ حیات خود بر معنای ثابتی نمی ماند و شناخت این كه در دوره های مختلف و نیز در حوزه های گوناگون چه معناهایی به خود گرفته و به خصوص در عصر نزول به چه معناهایی به كار می رفته است، می تواند به فهم صحیح و دقیق آیات قرآن و كشف مراد واقعی خداوند از آیات كمك كند.

سئوال اصلی در این تحقیق این است كه واژه قرب و مشتقاتش چه تطورات و وجوه معنایی پیدا كرده و دارد؟ و از جمله سئوالات فرعی آن است كه این واژه و مشتقاتش اصیل است یا دخیل؟ مبداء اشتقاقش چیست؟ واژه قرب چه مشتقاتی در قرآن دارد و هر مشتق به چه وجوهی از معانی آمده است؟

نتایجی كه از این تحقیق حاصل شده است این است كه اشتقاقهای متعدد واژه قرب و مشتقاتش حاكی از این است كه این واژه اصیل است نه دخیل و مبدأ اشتقاق آن به احتمال زیاد اسمی مثل قراب سیف یعنی غلاف شمشیر و یا پهلوی آدمی بوده است. و از جمله فرضیه های فرعی این است كه معنای هر وجه اشتقاقی در ادوار مختلف تاریخی ابتدا به معانی حسی و سپس به معانی معنوی و جزئی و مجازی استعمال یافته است. دیگر اینكه معنای توصیفی واژه قرب و مشتقاتش حسب مورد استعمالش فرق می كند. و یكی از آیات مهمی كه مورد بررسی قرار می گیرد آیه مودت است كه نظرات متمایزی از جانب محققان شیعه و اهل سنت ارائه شده است و در این تحقیق در سایه معناشناسی تاریخی و توصیفی واژه قرب به این آیه می پردازیم. گرچه معنای واژه قرب و مشتقاتش در كتب لغت آمده است؛ اما به روش معناشناسی تاریخی وتوصیفی مورد بررسی قرار نگرفته است، البته تحقیقهای چندی در زمینه معناشناسی تاریخی و توصیفی در مورد واژه های اسلام و رب و … صورت گرفته است. فصلهای این پژوهش عبارتند از: فصل اول كه به كلیات اختصاص دارد، فصل دوم به معناشناسی تاریخی واژه قرب و مشتقات آن می پردازد، فصل سوم و چهارم شامل مقایسه مفهوم قرب و قربان در دوره­ های عهدین، جاهلیت و دوره قرآنی است. فصل پنجم معناشناسی توصیفی این واژه و فصل ششم به بررسی آیه مودت(آیه 23شوری)  پرداخته است.