گوشت طیور یکی از مساعدترین مواد غذایی برای رشد باکتری های پاتوژن می باشد که به علت نحوه خاص کشتار و عمل آوری گوشت در معرض آلودگی قرار می گیرد. اکثر مراحل کشتار، در کشتارگاه طیور را می توان به عنوان مراحلی محسوب کرد که بالقوه می توانند لاشه ها را آلوده کنند. سرد کردن لاشه های طیور در مراحل آخر زنجیره کشتار، یکی از فاکتورهای مهم حفظ و نگهداری کیفیت گوشت مرغ به حساب می آید(1).

باکتری لیستریامونوسایتوژنز کوکوباسیل، گرم مثبت غیرهاگ زا می باشد. میزان و پراکندگی این باکتری در طبیعت زیاد است. این باکتری در انسان و حیوان بیماری زا است و عوارض مختلفی را ایجاد می کند. راه اصلی انتقال این باکتری به انسان از طریق مصرف غذاهای آلوده است. گوشت مرغ و ماهی دو منبع غذایی اصلی و مهم برای انسان به شمار می رود(2).

به منظور ماندگاری طولانی تر غذا ها و جلوگیری از رشد باکتری ها، از نگهدارنده های شیمیایی استفاده می گردد. اما امروزه بر استفاده کمتر از این روش ها تاکید می شود زیرا از یک سو مصرف کنندگان مواد غذایی خواستار غذاهای طبیعی با ماندگاری طولانی، همراه با

 کمترین تغییر در ساختار آن می باشند و از سوی دیگر خاصیت سرطان زایی و سمی بودن برخی از نگهدارنده های شیمیایی نیز برای انسان به اثبات رسیده است. از این رو فشار بر روی صنایع غذایی برای جایگزینی سریع نگهدارنده های شیمیایی و استفاده از نگهدارنده های طبیعی یکی از رویکرد های جدید در جهت ارتقاء سلامت غذا ها و به دنبال آن افزایش سطح سلامت عمومی جوامع می باشد(3).

[1] – Listeria monocytogenes

• فصل اول کلیات و بر تحقیقات انجام شده

1-1- لیستریا

1-1-1- رده بندی لیستریا

لیستریا باکتری گرم مثبت، فاقد توانایی تشکیل اسپور و میله ای غیر اسید فست[1] است که زمانی به عنوان (لیسترلا)[2] طبقه بندی شده بود. نام جنس آن در سال 1940 به لیستریا تغییر یافت. کلنی های لیستریا رنگ سبز-آبی براقی را زیر نور مورب نشان می دهند. اسیدهای تیکوئیک[3] نوع پلی (ریبیتول فسفات)[4] از ترکیب متداول یا تنها پلیمر ضمیمه ی دیواره ی سلولی گونه های لیستریا می باشند. لیپوتیکوئیک[5] اسید لیستریا گرایی[6] از نوع تغییر یافته می باشد که باعث تفکیک آن از گونه های دیگر می شود. اگرچه گونه های لیستریا معمولا کاتالاز تولید می کنند، اما سویه های کاتالاز منفی لیستریامونوسایتوژنز از مواد غذایی جداسازی شده اند. تست CAMP[7] به عنوان آزمایشی قطعی جهت لیستریا مونوسایتوژنز مورد توجه افراد زیادی قرار گرفته است(4).

[1] – Non Acid-fast bacteria

[2] – Listerella

[3]- Teichoic acid

[4] – Poly (ribitolphosphate) – type teichoic acid

[5] – Lipotichoic acid

6 – Listeria grayi

7 – Christie- Atkins- Munchs- petersen