پایان نامه - مقاله - تحقیق

امروزه، جهانی شدن تجارت، تغییرات سریع تكنولوژیك، بازارهای شدید رقابتی و رایزنی فشرده و قدرتمندانه شركتها سازمانها و بنگاههای اقتصادی را وادار به تغییر سیستم مدیریتی خود می­نماید، برای تطبیق و سازگاری با این تغییرات، مدیریت پروژه و پروژه محوری در مدیریت از اهمیت بالایی برای سازمانها برخوردار است. تولید کنندگان در بازار رقابتی امروز باید هزینه های تولید را تا حد امکان کاهش دهند تا بتوانند کالاهای خود را با قیمتی مناسب و قابل رقابت با دیگر رقبا به بازارها عرضه کنند. بنگاههای اقتصادی چاره­ای جز بالا بردن بهره­وری و انجام کارهای بیشتر و بهتر با صرف منابع و زمان کمتر ندارند. از همین جاست که مفاهیمی همچون پروژه، کنترل پروژه، زمانبندی پروژه و … مطرح شده­اند.

دنیای ارتباطی امروز به کمک فناوری اطلاعات و اینترنت امکان مشارکت بیشتر بنگاههای اقتصادی را فراهم آورده است و این خود امکان تعریف پروژه هایی بزرگتر را تسهیل کرده­است. تاخیر در ساخت یا توزیع، گاهی به از دست رفتن یک بازار می­انجامد و از این روست که حداقل کردن زمان انجام پروژه­ها در کنار کیفیت و قیمت اهمیت بیشتری می­یابد.

تاریخچه مدیریت پروژه در دنیای جدید به سالهای ابتدایی دهه 1900 میلادی باز می­گردد؛ هنری گانت با توسعه نمودار میله‏ای ابداعی خود آغازگر حركت پرشتاب بعدی طی سالهای دهه 1950 و 1960 میلادی در پروژه‌های نظامی و هوافضای آمریكا و سپس انگلستان گردید. هرچند نام پرآوازه هنری گانت به عنوان پدر تكنیك‏های برنامه‌ریزی و كنترل پروژه در تاریخ ثبت گردیده است لیكن سالهای دهه 1950 و 1960 به عنوان سالهای آغازین رشد و توسعه مدیریت پروژه در دنیای معاصر شناخته می‌شود. این سال­ها سرآغاز تكوین و توسعه بسیاری

 از روش­ها و دانش­های مربوط به مدیریت پروژه است كه سال­ها بعد توسط نرم‌افزارهای مختلف عملیاتی و در پروژه‌ها بكار گرفته شدند.

با توجه به همین مفاهیم، به دنبال طرح و زمانبندی برای انجام یک پروژه خواهیم بود که مسلما تاثیر به­سزایی در موفقیت پروژه و رسیدن به اهداف آن بازی خواهد کرد. این زمانبندی از طرفی باید با توجه به محدودیت­های منابع باشد و از طرف دیگر ممکن است به دلایل مختلف به دنبال حداقل کردن مدت زمان انجام پروژه باشیم و یا به دلایل اقتصادی به دنبال بیشینه کردن ارزش خالص فعلی پروژه باشیم.

یك پروژه مجموعه‌ای از فعالیت­هاست كه برای دستیابی به منظور یا هدف خاصی انجام می‌گیرد. پروژه‌ها شامل فعالیت­هایی هستند كه باید در تاریخ­های معین، با هزینه‌هایی معین و كیفیت تعیین‌شده‌ای به انجام رسند. بین این فعالیت­ها روابط پیش­نیازی برقرار است و روابط تقدم- تاخر بین آنها وجود دارد، به این معنی که برخی فعالیت­ها وابسته به برخی دیگر هستند و برای اجرای یک فعالیت باید فعالیت­های پیش­نیاز آن پایان یافته باشند یا حداقل تا مرحله لازم پیش رفته باشند. برنامه ریزی پروژه عبارت است از تعیین ترتیب زمانی یا برنامه زمانبندی جهت انجام فعالیت­های وابسته که تشکیل دهنده پروژه هستند. لازمه موفقیت هر پروژه، دستیابی توام به هر سه عامل زمان، هزینه و كیفیت معین است و خارج شدن هر یك از سه عامل مذكور از حدود تعیین شده، می‌تواند به انجام پروژه‌ای ناموفق و غیراقتصادی منجر شود. از فاکتورهای مهم موثر در زمان و هزینه پروژه منابع مورد استفاده در پروژه از قبیل پول و مواد اولیه و تجهیزات و نیروی انسانی است. برخی منابع تجدیدپذیر هستند یعنی مصرفی نیستند و بارها می­توان از آنها استفاده کرد مانند نیروی انسانی و برخی دیگر مانند مواد خام مصرفی هستند و تجدیدناپذیر می­باشند. معمولا این منابع محدود هستند و بین فعالیتها بصورت مشترک استفاده می­شوند که این خود باعث ایجاد محدودیتی دیگر در اجرای فعالیتها و زمانبندی پروژه می­شود. یک فعالیت برای­ اجرای خود باید تمام منابعش مهیا باشد تا به فعالیت اختصاص یابد. گاهی می­توان یک فعالیت را می­توان با تخصیص بخشی از منابع مورد نیازش، شروع کرد ولی برای خاتمه آن باید همه منابع مورد نیازش تامین شود. در اینجا فرض براین است که در ابتدای شروع هر فعالیت از پروژه همه منابع مورد نیازش به آن فعالیت تخصیص داده شود و پس از اجرای فعالیت، منابع باقیمانده آزاد گردند. منابع مورد نظر نیز تجدیدشدنی هستند.

بطورکلی انجام پروژه به پنج فاز تقسیم می‌شود. فاز اول، تعربف پروژه است که بر چگونگی پیدایش دید نسبت به پروژه و تعیین اهداف تاكید دارد. در این فاز، برخی عناصر كلیدی مجزا گردهم ‌آمده و به تخمین اینكه پروژه چه‌چیز را باید ارائه‌دهد، می­پردازد، فعالیتهای پروژه مشخص می­گردد و اهداف ‌كلی پروژه تعریف می­شوند. فاز دوم، برنامه‌ریزی پروژه است که شامل تعیین منابع ‌لازم برای انجام پروژه، برنامه‌ریزی، زمانبندی و تهیه‌ بودجه‌ پروژه است. در این مرحله اهداف به فعالیت‌های ملموس تبدیل می­گردند و گروه‌های كاری برای انجام این فعالیت­ها تشکیل می­شود. در این مرحله است که محدوده پروژه واقعی می­شود و توالی فعالیت­ها تعیین می­شوند و زمانبندی موقت انجام می­گیرد و برنامه تخصیص منابع به فعالیت­ها تهیه می­شود. این تحقیق نیز در این فاز انجام می­گیرد و به زمانبندی پروژه با توجه به محدودیت منابع می­پردازد و در تلاش است تا با استفاده از روشهای بهینه سازی و الگوریتم­های فراابتکاری[1] بهترین توالی انجام فعالیتها را که کمترین زمان اجرا دارند را تعیین کند. فاز سوم، اجرای پروژه است که فعالیت‌های هماهنگ‌سازی و راهبری تیم ‌پروژه به‌سوی انجام موثر فعالیت‌های پروژه را شامل می­شود. نامین منابع مورد نیاز مانند پول، نیروی‌انسانی، تجهیزات در این مرحله انجام می­گیرد. فاز چهارم، هدایت و كنترل پروژه است که در آن بر چگونگی انجام پروژه نظارت ‌می‌شود. مرحله سوم و چهارم همزمان انجام می­گیرند. تاكید این فاز بر روی چگونگی برخورد موثر مدیر با تاخیرات ناخواسته،‌ تخطی از سقف بودجه یا تغییر محدوده‌ پروژه است. ممکن است در این فاز پروژه دوباره برنامه ریزی و زمانبندی شود. آخرین فاز پروژه، بستن پروژه است؛ زمانی كه بازتاب همه‌ فعالیت‌ها و تلاش‌های انجام‌شده را می‌توان ‌دید  بی‌شك مهم‌ترین فاز پروژه ، بستن و اتمام آن است. فازهای دو تا چهار یعنی‌ برنامه‌ریزی، اجرا و كنترل در یك‌ چرخه قرار دارند؛ این به ‌دلیل ماهیت وابستگی درونی این فازها به‌ یكدیگر است. مثلا گاهی لازم ‌است تا برنامه‌ پروژه با توجه به تجربیات بدست‌آمده در حین اجرا، یا بواسطه‌ تغییرات پدیدآمده در طول پروژه، اصلاح شود و نتایج اصلاح مجددا برای اجرا ارسال‌ گردد.

زمانبندی پروژه در صنعت و کارخانجات و حمل و نقل و فروش و پرداخت و … استفاده می­گردد و کمتر سازمانی است که اهمیت آن را درک نکرده باشد. دسته­ای از مسائل برنامه­ریزی پروژه که محدودیت­های منابع در آنها وجود ندارد یا در نظر گرفته نمی­شود به مسائل برنامه ریزی پروژه بدون محدودیت منابع و آن دسته که دارای محدودیت منابع می­باشند و این محدودیت­ها در برنامه­ریزی پروژه در نظر گرفته­می­شوند به مسائل برنامه­ریزی پروژه با محدودیت منابع[2] معروفند. زمانبندی پروژه با در نظر گرفتن محدودیت منابع از جمله مسایل با ادبیات غنی در حوزه مسائل تحقیق در عملیات و مدیریت پروژه است. این مسئله با توجه به شرایط متفاوت کاربردی و صنعتی از نظر تابع هدف، خصوصیات فعالیت ها، منابع و روابط پیش نیازی بسیار متنوع اند و محققین همواره به دنبال ارائه راه حل های کاراتری برای حل این مسئله بوده­اند. با توجه به اینکه در تمام سطوح پروژه با محدودیت منابع مواجه هستیم، لذا لزوم ایجاد و بکارگیری روش­هایی که انواع محدودیت­های منابع را در نظر بگیرند، مشخص است.

[1] meta-heuristic

[2] Resource Constrained Project Scheduling Problem (RCPSP)

صنعت توریسم به عنوان یکی از مهم­ترین صنایع برای رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه می باشد) فونت و اهجم[1]، 1999: 63(. در حال حاضر، بسیاری از کشورها منافع اقتصادی و اجتماعی خود را از توریسم دریافت می کنند و درآمدهای توریسم را برای توسعة زیرساخت های خود به کار می­برند(اکلس و کاستا[2]، 1996: 44(.از بین عوامل تأثیر گذار بر این صنعت توریسم می­توان به شرایط جوی و اقلیمی اشاره کرد. به طوری که امروزی مطالعة این تأثیرات، شاخة جدیدی از علم، تحت عنوان زیست اقلیم شناسی انسانی یا زیست هواشناسی انسانی را به وجود آورده است (محمودی،44:1387). مطالعة ویژگی های اقلیمی و تفاوت­ها و تنوعات زمانی و مکانی حاکم بر آنها و رابطة آن ها با فعالیت های انسانی، روش هایی را در راستای تجزیه و تحلیل شرایط محیطی در چارچوب برنامه ریزی گردشگری ارائه می دهد (تولایی،24:1386). زیرا یكی از اطلاعات مورد نیاز توریست­ها برای سفر شرایط اقلیمی مقصد می‌باشد و اكثر توریست­ها برای انتخاب مقصد توریستی، ملاحظات اقلیمی را مورد توجه قرار می‌دهند. برای ارزیابی تأثیر عناصر اقلیمی بر روی شرایط آسایش حرارتی انسان، نیاز است كه از شاخص‌های آسایش انسانی استفاده گردد (فرج زاده و احمدآبادی،1:1388). منظور از شرایط آسایش انسان یا منطقة آسایش مجموعه شرایطی است که از نظر حرارتی و رطوبتی، حداقل 80 درصد از افرادی که به صورت تصادفی، انتخاب و در آن شرایط قرار داده می شوند قضاوت ذهنی حالت آسایش را داشته باشند (کسمایی،50:1372). گسترش صنعت گردشگری درمکان­هایی که پتانسیل بالقوه جذب گردشگررادارندمی­تواندبه عنوان ابزازی کار آمددرجهت رشدوتوسعه همه جانبه جوامع میزبان به کارگرفته شود. وجود جاذبه به عنوان یک عنصر لازم و نه کافی درجهت رشد و توسعه صنعت گردشگری محسوب می­شود، زیرا توسعه صنعت گردشگری درهرمنطقه­ای نیازمند شناسایی دقیق محدوده،شناخت نوع آب وهوا وارائه خدمات وتسهیلات موردنیازگردشگران ونیزمعرفی درجهت جذب گردشگران می­باشد.رشدوگسترش گردشگری منافع زیاد ومتعددی برای جوامع میزبان به همراه دارد که یکی از آنها منافع اقتصادی است. گردشگری ازمهم­ترین منافع انسانی قرن معاصراست که همراه بابه وجود آوردنتغییرات شگرف درسیمایزمین،اوضاعسیاسی،اقتصادی،فرهنگی،منشوروشزندگیانسان­هارادگرگونمی­سازد (محلاتی، 1380: 13).دریاچهارومیه، دریاجه­ای وسیع و با شوری زیاد است که در شمال غربی ایران و در بین استان­های آذربایجان غربی و شرقی واقع شده است. این دریاچه در پایین

 نقطه آبریز بسته­ای با مساحت تقریبی 52000 کیلومتر مربع، که قسمت­هایی از آن در استان کردستان واقع شده است، قرار دارد. دریاچه ارومیه یک پارک ملی و یکی از بزرگ­ترین سایت­های موجود در ایران است که به عموان ذخیره­گاه زیست­کره یونسکو، به عنوان یک مرکز بکر طبیعی و منطقه جاذب گردشگری معرفی شده است که بیشتر به دلیلی وجود جاذبه­های طبیعی بکر و دست­ نخورده و وجود تعداد زیادی تالاب­های اقماری آب شیرین و لب شور در اطراف این دریاچه است که بسیاری از آنها از لحاظ تنوع زیستی از اهمیت جهانی برخوردارند (برنامه مدیریت جامع دریاچه ارومیه، 1388: 13). با توجه به مطالب ذکر شده می­توان، با برنامه­ریزی دقیق به شناسایی دقیق شرایط مناسب برای جذب گردشگر از لحاظ (شرایط اکولوژیکی و آسایش حرارتی) در دریاچه ارومیه پرداخت. هدف کلی این پژوهش بررسی عوامل اقلیمی موثر در گردشگری دریاچه ارومیه با استفاده ازشاخصهایTCIوSWOTبوده، که در ضمن آن به بررسی و تحلیل عوامل ارتباطی پدیده ­های طبیعی و انسانی جاذب گردشگر درمنطقه مورد مطالعه نیز خواهیم پرداخت.

2-1- بیان مسئله

اصولا در توسعه اقتصادی در هر کشوری نیازمند سرمایه­گذاری در بخش­ها و فعالیت­های مختلف اقتصادی آن کشور است و بدون سرمایه­گذاری در طرح­های زیربنایی و روبنایی نمیتوان انتظار گسترش اشتغال، تولید و رفاه اقتصادی را داشت. سرمایه­گذاری در زیر ساخت­های توریسم و استفاده از توان­های بالقوه منطقه­ای به منظور جذب توریست یکی از راه­های مناسب برای توسعه اقتصادی است (ابراهیم زاده و آقاسی زاده،108:1388). در عصر حاضر گردشگری به عنوان یکی از عوامل موثر در گسترش روابط بین ملت­ها به شمار میرود، اما توسعه آن نیازمند امکانات ویژه­ای از قبیل آب و هوا، آثار تاریخی و فرهنگی، جاذبه­های طبیعی، آداب و سنن، زیرساخت­ها و امکانات است. کشورها با درک این مهم شروع به فراهم نمودن امکانات و تجهیزات مناسب به منظور جذب گردشگری می­باشند. با افزایش جمعیت و رشد فزاینده شهرها از یک سو و پیشرفت­های چشمگیر اخیر در شبکه حمل ونقل و تکنولوژی و سایر عناصر زندگی بشر از سوی دیگر هر روز که می­گذرد انگیزه­های نیاز به مسافرت و سفرهای گردشگری نیز افزایش می­یابد. از اواخر دهه 1960 میلادی ، صنعت گردشگری در ابعاد جهانی­اش رشد قابل ملاحظه­ای داشته است، چنان که در سال 2006 میلادی تعداد گردشگران بین المللی به 808 میلیون نفر رسیده است و پیش­بینی می­شود که طی دهه 2020 میلادی توریسم، صنعت شماره یک جهان محسوب گردد ( مسیحائی ،114:1389). ایران جزء ده کشور اول دارای پتانسیل صنعت توریسم می­باشد، درآمد حاصل از صنعت توریسم بطور بالقوه میتواند جایگزین صنعت نفت در ایران گردد. این وضعیت با ذکر مطالعات سنتی تا روش­های نوین و فناوری اطلاعات در سال­های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. اهمیت موضوع به قدری روشن و شفاف است که در دنیای فناوری، بیشتر سایت­های اینترنتی استان­ها و بویژه سایت­های معروف ایران جهت معرفی قابلیت­های محلی، منطقه­ای، ملی و بین المللی به آثار باستانی و گردشگری توجه خاصی دارند و حتی در تبلیغات محلی چه در سطح محلی و چه در سطح ملی و بین المللی، اشاره­ای به قابلیت­های توریستی و باستانی می­نمایند. قابلیت­ها، محدودیت­ها، فرصت­ها و تهدید­های گردشگری می­بایست با توجه به روی­کردهای نوین و برنامه­های کلان و خرد کشور تبیین گردند( کیانی،1389 :2).دریاچه ارومیه بزرگترین آبگیر دایمی آسیای غربی است که در شمال­غرب ایران واقع شده است و بیستمین دریاچه بزرگ جهان و دومین دریاچه فوق شور دنیا می­باشد مساحت آن به طور متوسط 5100 کیلومترمربع برآورد می­شود، این دریاچه یکی از مهم­ترین زیستگاه­های طبیعی در منطقه می­باشد و به دلایل منحصربه­فردی توسط سازمان یونسکو(1976) به عنوان پارک ملی شناخته شده است(رسولی و جهانبخش 1387). این دریاچه با برنامه­ریزی صحیح می­تواند بعنوان قطب جذب گردشگری ایران تبدیل گردد، این پژوهش نیز در راستای این هدف مهم به عمل می­آید.

3-1- اهمیت و ضرورت تحقیق

ایران جزء ده کشور اول جهان از لحاظ جاذبه های گردشگری و جزء پنج کشور اول جهان از نظر تنوع گردشگری می باشد. از لحاظ جذب گردشگری تقریبا در رده های آخر جهانی قرار گرفته است. طبق آمار سال 2002 میلادی، سازمان جهانی گردشگری[1](W.T.O)،فقط 4/2درصد از تعداد و 6/1 درصد از در آمدهای گردشگری دنیا، به ایران اختصاص دارد. در چشم انداز بیست ساله کشور در افق 1404، کسب 2 درصد از درآمد جهانی توریسم و 1/5 درصد گردشگران بین المللی یعنی بیست میلیون گردشگر به عنوان هدف در نظر گرفته شده است. تحقق این اهداف در صورتی امکان پذیر خواهد بود که اولاً پتانسل­های گردشگری شناسایی گردد، ثانیاًدر سطح بین المللی و هم در سطح داخلی شناسانده شوند. در ایران تنوع تنوع آب و هوا به عنوان یک منبع گردشگری می تواند محسوب شود، که استفاده بهینه از این پتانسل­ها با هدف ارتقاء کیفیت گردشگری به توسعه گردشگری منجربهمی­شود(اسماعیلی و همکاران،3:1389). دریاچه ارومیه كه یكی از مهمترین و با ارزش­ترین اكوسیستم­های آبی ایران است، در اوایل دهه 1350، به عنوان پارك ملی و در سال 1355، به عنوان ذخیره‌گاه بیوسفر از سوی سازمان یونسكو اعلام شده است. همچنین این دریاچه جزو تالاب­های با اهمیت بین‌المللی محسوب و در سال 1354 به كنوانسیون حفاظت از تالابها (رامسر1971) معرفی شده است و جزو مناطق دارای اهمیت برای پرندگان است و برای مردم آذربایجان تنها یك پهنه آبی نیست، بلكه میعادگاهی برای گردش، تفریح، استراحت و منظرگاه زیبایی‌های خدادادی و شفابخش آلام و دردهاست.این دریاچه كه 102 جزیره بزرگ و كوچك را در دل خود جای داده است، هر ساله پذیرای گردشگران خارجی و داخلی ای است كه برای تفریح و استفاده از جاذبه های گردشگری این دریاچه و یا برای درمان بیماری ها با استفاده از جلبك ها و املاح آب دریاچه ارومیه به قلب ارومیه پناه می­آورند.زیبایی های دریاچه ارومیه و موقعیت جغرافیایی آن سبب می شود همه گردشگرانی كه وارد استان آذربایجان غربی می شوند، از این دریاچه نیز دیدن كنند.رشد عرض این دریاچه و واقع شدن آن در بین کوه­های آذربایجان و کردستان باعث ایجاد آب و هوای مناسبی در اطراف این دریاچه شده، که هر ساله علاقه­مندان زیادی را برای گردشگری و تفریح به این منطقه جذب می­کند.

1. World Tourism Organization

[1]- Font and Ahjem

[2]- Eccles and casta

و تاریخچه

بدلیل اینکه ضریب تغییرات به واحد اندازه گیری بستگی ندارد، معیاری مناسب جهت مقایسه پراکندگی چند جامعه با واحد های اندازه گیری مختلف می باشد و به همین دلیل نیز ضریب تغییرات مورد توجه آمار دانان قرا گرفته است. هدف ما در این پایان نامه ارائه آزمونی برای آزمودن برابری ضرایب تغییرات در چند جامعه نرمال براساس آزمون والد[1] و روش بوت استراپ پارامتری[2] می باشد. تاکنون روش های مختلفی برای آزمون برابری ضرایب تغییرات در چند جامعه نرمال ارائه شده اند؛ اما هیچ یک از روش های ارائه شده دقیق نیستند به این معنی که خطای نوع اول آنها دقیقا در سطح اسمی آزمون نمی باشد. از مهمترین روش ها می توان به این موارد اشاره کرد. بنت[3] در سال 1976 آزمونی براساس روش نسبت درستنمایی ارائه کرد. همچنین گوپتا و ما[4] در سال 1996، رائو و جوز[5] در سال 2001  و نیری و رائو[6] درسال 2003 آزمون والد را برای این مساله به کار گرفتند. تسو[7] در سال 2009 از آزمون تقریبی نمره[8] جهت

 آزمون برابری ضرایب تغییرات استفاده کرد. اخیرا نیز، لیو و همکاران[9] (2010)، جعفری و کاظمی ( 2013) و کریشنامورتی و میسوک لی[10] (2014) به ترتیب روش هایی بر اساس p- مقدار تعمیم یافته، بوت استراپ پارامتری و آزمون نسبت درستنمایی ارائه نمودند و خطای نوع اول و توان آزمون خود را با استفاده از شبیه سازی با روش های موجود مقایسه کردند. ما نیز در این پایان نامه، ابتدا با بهینه سازی روش جعفری و کاظمی (2013)  روشی جدید بر پایه والد و بوت استراپ پارامتری جهت آزمون برابری ضرایب تغییرات در چند جامعه نرمال ارائه می دهیم و سپس با بهینه سازی آزمون والد روش جدید دیگری که عملکرد نسبتا بهتری نسبت به سایر روش ها دارد معرفی می کنیم. اما آماره آزمون ما متفاوت از جعفری و کاظمی (2013) می باشد. از آن جهت که در هر مساله آزمون فرض آماری، ارائه روشی که بتواند خطای نوع اول را به نحو مطلوبی کنترل کند اهمیت دارد نخست با استفاده از شبیه سازی، خطای نوع اول روش جدید پیشنهادی را با روش های نیری و رائو (2003)، لیو و همکاران (2010)، کاظمی و جعفری ( 2013 ) و کریشنامورتی و میسوک لی (2014) مقایسه می کنیم. نتایج شبیه سازی نشان می دهد که بر اساس خطای نوع اول، روش جدید پیشنهادی و کریشنامورتی و میسوک لی (2014) عملکرد بهتری نسبت به دیگر روش ها دارند. لذا فقط توان آزمون روش جدید پیشنهادی، با روش ارائه شده توسط کریشنامورتی و میسوک لی (2014) مقایسه می گردد. نتایج شبیه سازی نشان می دهد که در برخی موارد، توان آزمون روش جدید پیشنهادی بهتر از روش کریشنامورتی و میسوک لی (2014) می باشد. در مواردی نیز عکس این موضوع اتفاق می افتد و در برخی موارد دیگر، عملکرد این دو روش از دیدگاه توان مانند هم است. همچنین لازم به ذکر است که روش جدید پیشنهادی از لحاظ محاسباتی ساده تر از روش کریشنامورتی و میسوک لی (2014) است. ساختار پایان نامه به صورت زیر می باشد. در فصل 2، روش های مختلفی برای آزمون برابری ضرایب تغییرات در چند جامعه نرمال تاکنون ارائه شده است از جمله روش های لیو و همکاران (2010)، جعفری و کاظمی (2013)، روش جدید بهینه شده جعفری و کاظمی (2013)، کریشنامورتی و میسوک لی (2014) و آزمون والد نیری و رائو (2003) را به طور مختصر معرفی می کنیم.  در فصل 3 آزمون جدیدی که براساس روش والد و استفاده از روش بوت استراپ پارامتری می باشد پیشنهاد و شرح می دهیم. در فصل 4، با استفاده از شبیه سازی به مقایسه آزمون جدید پیشنهادی با روش های دیگر از دیدگاه کنترل خطای نوع اول و توان آزمون می پردازیم. در همین فصل با ارائه یک مثال به توصیف روش های ارائه شده می پردازیم و با نتیجه گیری مبحث را به پایان خواهیم برد.

در این قسمت، نخست به معرفی نماد ها و مفاهیم اولیه مورد نیاز می پردازیم. سپس روش هایی را که اخیرا جهت آزمون برابری ضرایب تغییرات در چند جامعه نرمال ارائه شده اند معرفی می کنیم.

[1] – Wald

[2] – Parametric bootstrap

[3] – Bennett

[4] – Gupta and Ma

[5] – Rao and Jose

[6]  – Nairy and Rao

[7] – Tsou

[8] – Score Test

[9] – Liu et al.

[10]- Krishnamoorthy and Meesook Lee

در دهه هشتاد میلادی، سازمان ها جهت دستیابی به مزیت رقابتی پایدار، بیشتر روی سیستم هایی مانند تولید به هنگام، مدیریت کیفیت جامع وغیره تمرکز داشتند. اما از آن جایی که این مزایای رقابتی به وسیله رقبا تقلید می شدند از پایداری لازم برخوردار نبودند. در واقع تلاش برای بهینه سازی فرایند های سازمانی بدون در نظر گرفتن شرکت های بیرونی به خصوص تأمین کنندگان و مشتریان امری بی فایده به نظر می رسید و سازمان هایی که با همکاری یکدیگر در جهت اهداف مشترکی گام بر می داشتند عملکرد بهتری داشتند. اینجا بود که مفهوم زنجیره تأمین متولد شد.[1]. فارازل زنجیره تأمین را از جدیدترین و بهترین موضوعات که سازمان ها با استفاده از آن در پی ایجاد ارزش برای سهامداران و ذینفعان خود هستند، می داند. [2].

زنجیره تأمین شبکه ای از تسهیلات است که وظایف تهیه و تدارک مواد خام، تبدیل آن به محصولات نهایی و واسطه ای به مشتریان را انجام

 می دهد.زنجیره های تأمین در سازمان های تولیدی و خدماتی وجود دارند، هر چند که پیچیدگی زنجیره ممکن است از صنعتی به صنعت دیگر و از شرکتی به شرکت دیگر شدیدا تغییر کنند. در سالیان اخیر توجه زیادی به مساله طراحی شبکه زنجیره تأمین صورت گرفته است. در گذشته معمولا برنامه ریزی و تصمیم گیری در مورد عناصر موجود در تولید و توزیع یک محصول شامل مراکز تأمین، مراکز تولید و مراکز توزیع یک محصول، هر یک بطور جداگانه انجام می گرفت که این امر مشکلات و هزینه های گوناگونی را در یک چرخه تولید محصول به بار می آورد. از نواقص چنین برنامه ریزی هایی می توان به عدم هماهنگی بین تولید کننده، توزیع کننده، مشتری وفروشنده در دریافت و ارسال کالا، تولید و توزیع کالا و عدم ارسال به موقع کالا اشاره کرد.

در این فصل بر ضرورت و اهمیت مساله، بیان مساله، کاربردهای آن در مسائل واقعی، روش انجام تحقیق و همچنین ساختار فصل های آتی انجام می گیرد.

1-2. ضرورت انجام تحقیق

درطول دو دهه اخیر، مدیران شاهد یک دوره تغییرات شگرف جهانی به واسطه پیشرفت در تکنولوژی، جهانی شدن بازارها و شرایط جدید اقتصادی سیاسی بوده اند. با افزایش تعداد رقبا در کلاس جهانی، سازمان ها مجبور شدند که سریعا فرآیند های درون سازمانی را برای باقی ماندن در صحنه رقابت جهانی بهبود بخشند. در دهه های 70-1960 سازمان ها به توسعه جزئیات استراتژی- های بازار همت گماردند که تمرکز آن ها روی برآورده کردن رضایت مشتریان بود. آن ها بدین درک نایل آمدند که مهندسی و طراحی قوی و عملیات تولید منسجم و هماهنگ، پیش نیاز دستیابی به نیازمندی های بازار ودر نتیجه سهم بازار بیشتر است. بنابر این طراحان مجبور شدند که ایده آل ها و نیازمندی های مورد نظر مشتریان را در طراحی محصولات خود بگنجانند و در حقیقت محصولی را با حداکثر سطح کیفی ممکن، با حداقل هزینه و توام با ایده آل های مورد نظر مشتری روانه بازار سازند.

در دهه1980 با افزایش تنوع در الگوهای مورد نظر مشتریان، سازمان های تولیدی به طور   فزاینده ای به افزایش انعطاف پذیری در خطوط تولید، بهبود محصولات و فرآیند های موجود و توسعه محصولات جدید برای ارضای مشتریان علاقه مند شدند که این موضوع به نوبه خود چالش های جدیدی را برای آن ها رقم زد. در دهه 1990 به موازات بهبود در توانمندی های تولید، مدیران صنایع درک کردند که مواد و خدمات دریافتی از تامین کنندگان مختلف تاثیر بسزایی در افزایش توانمندی های سازمان به منظور برخورد با نیازمندی های مشتریان دارد که این امر به نوبه خود، تاثیر مضاعفی در تمرکز سازمان ها و پایگاه های تأمین و استراتژی های منبع یابی بر جا نهاد. همچنین مدیران دریافتند که تامین محصولات با معیارهای مورد نظر مشتری (چه موقع، کجا، چگونه) و با کیفیت و هزینه های مورد نظر آن ها، چالش های جدیدی را بوجود می آورد .در چنین شرایطی به عنوان یک نتیجه گیری از تغییرات مذکور دریافتند که این تغییرات در طولانی مدت برای مدیریت سازمان کافی نیست.

با توسعه روزافزون زنجیره‌های تأمین و همچنین با توجه به آنکه ایران در دسته کشورهای در حال توسعه قرار می‌گیرد و صنایع آن در حال تحول و توسعه هستند توسعه چنین مدل‌هایی می‌تواند کمک بخش باشد. به عبارت دیگر توسعه مدل‌هایی که سازمان‌های سنتی با ابعاد بالا را به سازمان‌های پویا با ابعاد کوچک ولی هوشمند تبدیل می‌کند برای شرایط کنونی صنایع کشور بسیار مفید خواهد بود. با استفاده از چنین مدل‌هایی سازمان‌ها می‌توانند دوران گذار را به بهترین نحو ممکن طی نمایند. نکته‌ دیگری که مبین ضرورت انجام چنین رساله‌ای است توسعه شبکه‌های لجستیکی است. در گذشته به علت وجود دشواری هایی که در فرایند جابه‌جایی وجود داشته واحدهای تولیدی تمایل به تولید قطعات مورد نیاز خود در مجموعه خود داشتند. اما امروزه با توسعه شبکه‌های ارتباطی و IT[1]، مجموعه اقدامات تهیه مواد اولیه از ثبت سفارش تا دریافت کالا تسریع و آسان شده است. همچنین از دیگر ضرورت های انجام این طرح می توان به این نکته اشاره کرد که ساخت چنین مدل هایی، تصمیم گیری در مورد اجزا و عناصر مختلف تشکیل دهنده شبکه های زنجیره تامین و همچنین نحوه ارتباط آن ها و نیز مدیریت موثر و رقابتی آن ها در جهت رسیدن به اهداف مورد نظر را آسان تر   می کند. در چنین شرایطی نتایج حاصله از این رساله می‌تواند کمک بخش تصمیم‌گیران واحدهای تولیدی باشد.

[1] Information Technology

جبر خطّی شاخه­ای از ریاضیّات است که به بررسی و مطالعه ماتریس­ها، بردارها، فضاهای برداری، تبدیل­های­ خطی و دستگاه­های معادله­های خطّی می­پردازد. علاوه بر کاربردهای فراوان جبر خطی در زمینه­هایی از خود ریاضیات همانند آنالیز تابعی، هندسه تحلیلی و آنالیز عددی، استفاده­های وسیعی نیز در فیزیک، مهندسی، علوم طبیعی و علوم اجتماعی پیدا کرده است [19] [16].

برای به کار بردن دانش جبر خطی در علوم تجربی، فیزیک و مهندسی، که همگی لازم به انجام محاسبات عددی در آزمایش­ها و تحلیل داده­ها هستند، نیاز به توسعه شاخه­ای به نام جبر خطی عددی وجود دارد. جبر خطی عددی دانش مطالعه بر روی الگوریتم­های عددی جهت محاسبات جبر خطی بوده که مهم­ترین آنها عملیات ماتریسی برروی کامپیوتر است. عملیات ماتریسی پایه و اساس بسیاری از محاسبات مهندسی از قبیل پردازش تصویر، سیگنال، مخابرات، محاسبات مالی، علوم مهندسی مواد، بیولوژی و… است.

یکی از مسائل عمومی عملیات ماتریسی تجزیه ماتریس[1] است. تجزیه ماتریس یک عمل فاکتورگیری[2] از ماتریس به صورت حاصلضرب چند عامل ماتریسی است. تجزیه­های ماتریسی مهم وپرکاربرد عبارتند از:  تجزیهLU ماتریسی[3]، تجزیه چولسکی ماتریس[4]، تجزیه QR ماتریس[5]، تجزیه  EVDماتریس[6]، تجزیه قطبی ماتریس[7] وتجزیه مقادیر منفرد ماتریس[8] یا  .SVD

درجبر خطی، الگوریتم SVD یک تجزیه از ماتریس حقیقی یا مختلط است که از ابزارهای قدرتمند باکاربردهای فراوان، مفید و تاثیرگذار در علوم پایه، فنی مهندسی و همچنین در پردازش سیگنال وآمار است. الگوریتم SVD یک تکنیک برای تجزیه یک ماتریس به ضرب سه فاکتور می‌باشد.

الگوریتم ژاکوبی یکی از اولین الگوریتم­ها جهت اجرایی کردن SVD است. الگوریتم ژاکوبی یک ماتریس مستطیلی را به یک ماتریس قطری با استفاده از دنباله­ای از ضرب ماتریس­های چرخشی[9] تبدیل می­کند. این روش می­تواند مقادیر منفرد را با دقت بالا پیدا کند. لازم به ذکر است به کار بردن این روش به تنهایی خود عملکرد پائینی دارد، بنابراین باید به سمت روش­هایی با عملکرد بالاتری روی آورد. روش تجزیه مرحله­ای QR یکی از این
الگوریتم­های عمومی وکاربردی در این زمینه است که با انجام پیش­ پردازش QR می­توان عملکرد اجرایی بالایی را به دست آورد. اساس مهم­ترین روش­های مدرن پیاده سازی الگوریتم SVD، کاهش ماتریس به شکل قطری با استفاده از تبدیل­های متعامد است. یکی از مزیّت­های تجزیه مرحله ای QR، قابلیّت حل مسائل با دقت و همگرایی بالا می باشد [29] و [9] .

روش­های استاندارد SVD، در بسته­های   LINPACKو LAPACK پیاده سازی شده­اند. در این پایان­نامه، ما قصد استفاده از ابزارهای موازی نرم افزار MATLAB را داریم که در ادامه، مزیّت­های آن­را نسبت به نرم­افزارهای مشابه جهت موازی­سازی و معماری ساختار موازی به اختصار توضیح خواهیم داد.

توسعه روش پیش پردازش مرحله­ای QR در الگوریتم ژاکوبی موازی می­تواند منجر به پیاده­سازی بهینه الگوریتم SVD گردد. این روش ابتکاری می­تواند در آنالیز و بهینه سازی داده­ها کاربردهای فراوانی داشته باشد.

[1] Matrix decomposition

[2] Factorization

[3] Lu deomposition

[4] Cholesky decomposition

[5] QR decomposition

[6] Eigenvaluc decomposition

[7] Polar decomposition

[8] Singular value decomposition

[9] Rotation matrix