دانلود پایان نامه ارشد : شبیه سازی عددی سلول خورشیدی مبتنی بر نانو نوار گرافن با استفاده از روش تابع گرین غیرتعادلی(NEGF)
جمعه 99/10/26
1-1- پیشگفتار
انرژی خورشیدی منحصربهفردترین منبع انرژی تجدید پذیر در جهان است و منبع اصلی تمامی انرژیهای موجود در زمین میباشد. این انرژی به صورت مستقیم و غیرمستقیم میتواند به اشکال دیگر انرژی تبدیل گردد[[i]].
به طور کلی انرژی متصاعد شده از خورشید در حدود 3.8e23 کیلووات در ثانیه میباشد. ایران با داشتن حدود ۳۰۰ روز آفتابی در سال جزو بهترین کشورهای دنیا در زمینه پتانسیل انرژی خورشیدی میباشد. با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران و پراکندگی روستاهای کشور، استفاده از انرژی خورشیدی یکی از مهمترین عواملی است که باید مورد توجه قرار گیرد. استفاده از انرژی خورشیدی یکی از بهترین راه های برق رسانی و تولید انرژی در مقایسه با دیگر مدلهای انتقال انرژی به روستاها و نقاط دور افتاده در کشور از نظر هزینه، حملنقل، نگهداری و عوامل مشابه میباشد[1].
با توجه به استانداردهای بینالمللی اگر میانگین انرژی تابشی خورشید در روز بالاتر از ۳.۵ کیلووات ساعت در مترمربع باشد استفاده از مدلهای انرژی خورشیدی نظیر کلکتورهای خورشیدی یا سیستمهای فتوولتائیک بسیار اقتصادی و مقرون به صرفه است. این در حالی است که در بسیاری قسمتهای ایران، انرژی تابشی خورشید بسیار بالاتر از این میانگین بینالمللی میباشد و در برخی از نقاط حتی بالاتر از ۷ تا ۸ کیلووات ساعت بر مترمربع اندازهگیری شده است ولی بطور متوسط انرژی تابشی خورشید بر سطح سرزمین ایران حدود ۴.۵ کیلو وات ساعت بر مترمربع است[1].
1-2- تاریخچهی سلولهای خورشیدی
اثر فوتوولتاییک اوّلین بار در سال 1839 توسط بکویهرل[1]، فیزیکدان فرانسوی، به صورت تجربی نشان داده شد[[ii]] . پس از آن چارلز فریتز[2] در سال 1883 توانست اوّلین سلول خورشیدی حالت جامد را بسازد. او نیمههادی سلنیم را با لایهی نازکی از طلا پوشانده بود تا بتواند یک پیوند شکل دهد و با این کار توانسته بود به بازده 1% دست یابد. در سال 1946 راسل اُهل[3] موفّق شد یک سلول خورشیدی با پیوند مدرن بسازد.
با این حال اوّلین سلول خورشیدی کاربردی[4] در سال 1954، در آزمایشگاه بل[5]، ساخته شد. چاپین[6]، فولر[7] و پیرسون[8] برای ساخت این سلول از یک پیوند p-n نفوذی سیلیکون[9] استفاده کرده توانستند به بازده 6% دست یابند[2].
سلولهای پیشرفتهی اوّلیه با استفاده از ویفر[10]های سیلیکن و ژرمانیوم به دست آمدند. پس از آن سلولهایی ساخته شدند که در آنها از لایههای نازک[11] سیلیکن یا دیگر نیمههادیها به جای ویفر استفاده میشد. هم اکنون علاوه بر این دو نوع سلول خورشیدی از سلولهای متعدّد دیگری چون سلولهای پلیمری، ارگانیک، رنگ دانهای( حسّاس شده با رنگ[12])، چند پیونده و … بهره گرفته میشود.
در این فصل انواع مهم سلولهای خورشیدی، که در سه نسل دستهبندی شدهاند، به شکل مختصر مورد بررسی قرار میگیرند: نسل اوّل( شامل سلولهای کریستالی سیلیکون[13]) نسل دوم( شامل سلولهای گوناگونی که در آنها از لایههای نازک نیمههادی استفاده میشود) و نسل سوم( شامل سلولهایی که طرّاحی آنها به گونه ایست که میتوانند بازدهی فراتر از حدّ شاکلی- کوییزر دست یابند).
1-3- انواع سلولهای خورشیدی
1-3-1- نسل اوّل سلول های خورشیدی (سلول های کریستالی سیلیکون)
در این دسته از سلولهای خورشیدی، از ویفرهای سیلیکون به عنوان نیمههادی فعّال استفاده میشود. سیلیکون با گاف انرژی ev1.12 مادّهای بسیار مناسب برای جذب طیف خورشید به حساب میآید. همچنین از نظر فراوانی در طبیعت دومین عنصر به شمار میرود. این بدان معناست که دست یابی به سیلیکون خام هزینهی چندانی نخواهد داشت و نگرانیای هم برای اتمام منابع آن وجود ندارد.
برای دستیابی به هدایت بالا، افزایش طول عمر سلول و جلوگیری از افت بازده( بر اثر بازترکیب حاملها) سیلیکون را به صورت تک کریستال و با کیفیت بالا مورد استفاده قرار میدهند. گاهی نیز برای کاهش هزینهها از سیلیکون چند- کریستال بهره گرفته میشود.
1-3-1-1- فرآیند رشد کریستالهای نیمههادی ها
شرایط رشد بلور( کریستال)های نیمههادی که برای ساخت قطعات الکترونیک استفاده میشود بسیار دقیقتر و مشکلتر از شرایط سایر مواد است. علاوه بر این که نیمههادیها باید به صورت کریستالی در دسترس باشند، باید خلوص آنها نیز در محدودهی بسیار ظریفی کنترل شود. مثلا تراکم بیشتر ناخالصیهای مورد استفاده در بلورهای Si امروزی کمتر از 1 قسمت در ده میلیارد است. چنین درجاتی از خلوص مستلزم دقّت بسیار در استفاده و به کارگیری مواد در هر مرحله از فرآیند ساخت است[[iii]].
نیمههادیهای تک عنصری Si و Ge از تجزیهی شیمیایی ترکیبهایی مانند GeO2، SiCl4 و SiHCl3 به دست میآیند. پس از جداسازی و انجام مراحل اوّلیهی خالصسازی، مادهی نیمههادی را ذوب کرده و به صورت شمش[14]هایی در میآورند. Si یا Ge به دست آمده بعد از مرحلهی بازپخت[15] به صورت چند بلوری است.
در صورت عدم کنترل فرآیند سرمایش، نواحی بلوری دارای جهتهای کاملا تصادفی خواهند بود. برای رشد بلور فقط در یک جهت، لازم است که کنترل دقیقی در مرز بین مادّهی مذاب و جامد، در هنگام سرد کردن، انجام پذیرد[3].
یک روش متداول برای رشد تک-کریستالها، سرد کردن انتخابی مادهی مذاب است به گونهای که انجماد در راستای یک جهت بلوری خاص انجام پذیرد. برای مثال در نظر بگیرید یک ظرف از جنس سیلیکا حاوی Ge مذاب باشد؛ می توان طوری آن را از کوره بیرون آورد که انجماد از یم انتها شروع شده و به تدریج تا انتهای دیگر پیش رود. با قرار دادن یک دانه[16]ی بلوری کوچک در نقطهی شروع انجماد می توان کیفیت رشد بلور را بالا برد. اگر سرعت سرد کردن به دقّت کنترل شود و مکان فصل مشترک جامد و مذاب به آهستگی در طول مذاب حرکت داده ش.ود، اتمهای ژرمانیوم همراه با سرد شدن بلور به صورت شبکهی الماسی آرایش مییابند. شکل بلور به دست آمده توسط ظرف ذوب تعیین میشود. Ge، GaAs و دیگر بلورهای نیمههادی معمولا با این روش، که روش بریجمن[17] افقی نامیده میشود، رشد داده میشوند. در شکل دیگری از این روش، ناحیهی کوچکی از مادهی بلوری ذوب شده و سپس ناحیهی مذاب طوری به طرف دیگر حرکت داده میشود که در پشت ناحیهی مذاب و در هنگام حرکت آن یک بلور تشکیل شود[3].
یکی از معایب رشد بلور در ظرف مذاب این است که مادهی مذاب با دیوارههای ظرف تماس پیدا میکند و در نتیجه در هنگام انجماد تنشهایی ایجاد میشود که بلور را از حالت ساختار شبکهای کامل خارج میسازد. این نکته به ویژه در مورد Si که دارای نقطهی ذوب بالایی بوده و تمایل به چسبیدن به مواد ظرف ذوب را دارد، مشکلی جدی است. یک روش جایگزین، که این مشکل را برطرف میکند، شامل کشیدن بلور از مذاب در هنگام رشد آن است. در این روش یک دانهی بلوری در داخل مادهی مذاب قرار داده شده و به آهستگی بالا کشیده میشود و به بلور امکان رشد بر روی دانه را میدهد. معمولا در هنگام رشد، یلور به آهستگی چرخانده میشود تا علاوه بر همزدن ملایم مذاب، از هرگونه تغییرات دما( که منجر به انجماد غیر ممکن میشود) متوسط گیری کند. این روش، که روش چوکرالسکی نامیده میشود، به شکل گستردهای در رشد Si، Ge و برخی از نیمههادیهای مرکب استفاده میشود[3].
1-3-1-2- سلول های خورشیدی کریستالی سیلیکونی
این سلولها را میتوان بسته به ساختار بلوری سیلیکون به دو دسته تقسیم نمود : سلولهای خورشیدی سیلیکونی تک-کریستال و سلولهای خورشیدی سیلیکونی چندکریستال. در دستهی دوم از سیلیکون چند کریستال به عنوان نیمههادی فعّال استفاده میشود. در دستهی اول به منظور دستیابی به بازده بالاتر طیّ یک مرحلهی اضافه، سیلیکون چندکریستال به تک کریستال تبدیل میشود. این کار باعث افزایش هزینهی ساخت خواهد شد. از سوی دیگر، از آن جا که نیمههادی باید ابتدا به صورت مربّعی درآمده و سپس مورد استفاده قرار گیرد، دور ریز مواد در این دسته بیش از سلولهای چند کریستال است ( سیلیکون چند کریستال را میتوان در قالبهای مربعی رشد داد).
1-3-2- نسل دوم سلول های خورشیدی (سلول های لایه نازک)از آن جا که در سلولهای خورشیدی نسل اوّل هزینهی ساخت بسیار بالاست، باید راهی برای کاهش هزینهها یافت. برای این کار باید دید چه چیزی موجب بالا رفتن هزینهی بالای تولید در آن سلولها میگردید. با یادآوری مطالب پیشین مشخّص میشود که با کاهش مواد مورد استفاده و نیز کاهش کیفیت و خلوص ساختار بلوری میتوان هزینهها را، هر چند بازده هم کاهش یابد، کاهش داد.
در سلولهای خورشیدی لایهنازک در واقع هم مواد مورد استفاده کاهش یافته است و هم فرآیند ساخت بسیار ارزانتر شده است. علاوه بر اینها نیمههادیهای لایهنازک انعطاف هم دارند و این امر میتواند کاربردهای جدیدتری نیز پیش روی آنها قرار دهد. در این سلولها برای کاهش بیشتر هزینه حتّی میتوان از نیمههادیهای بیشکل نیز استفاده نمود.
در این فصل انواع مهم سلولهای خورشیدی لایهنازک به صورت مختصر شرح داده شدهاند. لازم به ذکر است که معیار قرار گرفتن این سلولها در نسل دوم فقط لایهنازک بودن نیمههادی در آنهاست؛ در حالی که برخی از این سلولها میتوانند در سلولهای نسل سوم نیز قرار بگیرند چرا که بازده آنها میتواند از حدّ شاکلی- کوئیزر نیز فراتر باشد.
شکل 1‑1- نمونهای از یک سلول خورشیدی لایه نازک
1-3-2-1- سلول های خورشیدی لایه نازک سیلیکون
این دسته از سلولهای خورشیدی خود شامل چندین نوع سلول میشود که از آن میان میتوان به سلولهای لایه نازک با سیلیکون تک کریستال، چند کریستال، بیشکل و نانوکریستال اشاره نمود. چند کریستال نسبت به تک کریستال ارزانتر است امّا بازده کمتری نیز دارد. بیشکل از چند کریستال هم ارزانتر است با این نفاوت که بازده کمتر و گاف انرژی بالاتری دارد. همچنین گاف انرژی نانوکریستال با تک کریستال برابر است. از این مواد میتوان به صورت چند پیوند نیز استفاده نمود، نمونه ای از این کار در شکل 1‑2 نمایش داده شده است[[iv]].
شکل 1‑2- سلول خورشیدی لایه نازک سیلیکون با چند پیوند
علیرغم همهی مزایایی که سیلیکون دارد، دارای یک ضعف بزرگ است: ساختار نواری غیرمستقیم موجب میشود که جذب نور در سیلیکون پایین باشد. نتیجهی این امر این است که ضخامت آن باید خیلی بیشتر از هنگامی باشد که از یک نیمههادی با ساختار نواری مستقیم استفاده میکنیم[[v]] بنابراین هنگام استفاده از لایهی نازک سیلیکون به عنوان نیمههادی باید با تکنیکهای حبس نور، جذب نور در آن را افزایش داد تا ضرورتی برای داشتن ضخامت بالا نباشد.
دانلود پایان نامه ارشد :طراحی و ساخت دستگاه عمودی Q-Machine برای تحقیقات در زمینه پلاسمای غباری
جمعه 99/10/26
در اواخر سال 1950 توسعه فعالیتهای تحقیقاتی در زمینه پلاسمای تمام یو نیزه بوسیله سه عامل محدود شده بود:
1- عدم اطلاعات کافی در باره حالتهای پلاسما
2- عدم توسعه روشهای تشخیصی
3- پیچیده بودن ابزارهای تولید پلاسما
مشکل اول تنها با گذشت زمان قابل حل بود. مشکل دوم با توسعه ساخت لیزر های پر توان برای پراکندگی تامسون و مشکل آخر بوسیله یک منبع جدید تولید پلاسما.
تا آن زمان اغلب منبع های تولید پلاسما بر اساس به دام اندازی مغناطیسی پلاسمای داغ طراحی شده بود. پلاسمای تولید شده در این ابزارها از پایداری لازم برای مطالعات بنیادی برخوردار نبود.
ساخت این ابزارها بسیار پرهزینه و پلاسمای تولیدی بیشتر به صورت پالسی بود تا پایدار و نیز به دلیل وجود الکترون های پر انرژی استفاده از پرو بهای فلزی غیر ممکن بود.
نیاز به یک پلاسمای با دمای پایین و حالت پایدار با یونیزاسیون بسیار بالا و قابلیت دسترسی آسان، ذهن فیزیکدانان پلاسما را به خود مشغول کرده بود.
در سال 1956 Dreicer نظریه تولید پلاسمای تمام یونیزه از طریق برخورد جریانی از اتم های قلیایی بر سطح صفحه ای داغ از جنس تنگستن را مطرح نمود.
این ایده در آن زمان توسعه چندانی پیدا نکرد. اما در سال 1960 دو گروه مستقل یکی به رهبری Rynn و D’Angelo در دانشگاه پرینستون و دیگری به رهبری Knechtli و Wada در آزمایشگاه تحقیقاتی Hughes موفق به ساخت Q-Machine شدند.[1]
پیشوند Q از کلمه Quiescent که به معنای آرام وخاموش است توسط گروه پرینستون انتخاب شد،که دلیل آن تولید پلاسمای حرارتی آرام و فاقد ناپایداری های نوسانی بود.
پس از طراحی و ساخت Iowa Q-machine1 تحقیقات برای توسعه و رفع عیوب سیستم توسط گروه سازنده ادامه پیدا کرد و منجر به تولید دو نمونه دیگر از این سیستم شد.که اطلاعات موجود درباره طراحی آنها بسیار محدود است. اما آنچه از نوشته های موجود بر می آید آنست که آنها در آخرین نمونه موسوم به Iowa Q-machine3 که در سال 1998 ارائه کرده اند موارد زیر را انجام داده اند:
1- طراحی جدید سیستم ریختن dust به سیستم.
2- قابلیت تبدیل شدن به سیستمی با دو صفحه داغ.
3- مگنت با هسته خنک شونده که اطمینان خوبی برای کار با سیستم به ما می دهد.
4- سیستم خلاء پنوماتیک.
5- یک پروب با قابلیت حرکت برای اندازه گیری های محوری.
اکنون شرح جامعی از نحوه تولید پلاسما به این روش بیان می شود.
2-2 توصیف کلی Q-Machine
یونها در دستگاه Q-Machine به وسیله تماس یون ساز یا به عبارتی جدا شدن یک الکترون از هر اتم در برخورد با صفحه فلزی بسیار داغ تولید می شوند.
این فرایند در سال 1925 توسط Langmuir وKingdon کشف شد. آنها متوجه شدند که ضریب یونیزاسیون در این فرایند تقریبا 100% است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که تابع کار صفحه فلزی از پتانسیل یونیزاسیون اتم بیشتر باشد.
از جدول تناوبی عناصر می توان این نکته را دریافت که فلزات قلیایی کمترین پتانسیل یونیزاسیون و بیشترین ضریب یو نیزه شدن را دارند. البته اتم های قلیایی در دمای اتاق یو نیزه نخواهند شد و جذب سطحی آنها توسط فلز باعث کاهش تابع کار فلز خواهد شد.
برای یک سطح فلزی تمیز، حرارتی در حدود C◦900 مورد نیاز است تا یونیزاسیون شروع شود. اما میزان یو نیزه شدن اتم ها خیلی بالا نخواهد بود. برای تولید پلاسما، باید دما را تا حدود C◦2000 بالا ببریم. در این دما سطح فلزی، الکترون های ناشی از گسیل گرما یو نی آزاد می کند.
صفحه فلزی می تواند از جنس تنگستن یا تانتالیوم باشد.
ساخت دستگاه Q-Machine تاثیر به سزایی در مطالعه مبدل های گرمایونی داشت. این وسیله می توانست ایده ی خوبی برای تولید مستقیم الکتریسیته از گرما باشد. این کار می تواند به وسیله یک زوج صفحه که در نزدیکی هم قرار دارند صورت گیرد. یکی از آنها باید داغ و دیگری سرد باشد.گسیل گرما یو نی از صفحه داغ به طرف صفحه سرد در صورتی که آنها به یک مدار خارجی متصل باشند، عامل ایجاد جریان می گردد.
اگر چه در Q-Machine اغلب از دو صفحه و بمباران آنها توسط اتم های قلیایی استفاده می شود، اما تفاوتهای زیادی بین این سیستم و مبدل گرما یونی وجود دارد.
دانلود پایان نامه ارشد :مدلسازی دینامیکی و کنترل ارتعاشات ماهواره با صفحات خورشیدی انعطافپذیر
جمعه 99/10/26
صفحات خورشیدی در ماهوارهها به طور گستردهای در انجام جذب انرژی خورشید مورد استفاده قرار میگیرند. از این انرژی برای ایجاد انرژی لازم برای در مدار باقی ماندن ماهوارهها استفاده میشود. این انرژی به ماهواره سرعت لازمه مورد نیاز برای در مدار باقی ماندن را میدهد. ماهوارهها تا زمانی که انرژی لازم برای داشتن سرعت لازمه در حرکت بر روی مدار را داشته باشند میتوانند در مدار مورد نظر خود حرکت کنند. به محض این که این انرژی به پایان برسد، ماهواره از مدار خارج شده و در حرکتی مارپیچی شکل به داخل جو زمین آمده و سقوط میکنند. طراحی این صفحات خورشیدی کاری دقیق و با تکنولوژی بالا محسوب میشود. اغلب صفحات خورشیدی موجود به طریقی طراحی و ساخته میشوند که سختی لازم را دارا باشند تا قسمت اصلی ماهواره بتواند با حداقل ارتعاشات به موقعیت نهایی مطلوب خود
برسد. البته این سختی نباید با استفاده از طراحیهای سنگین و حجیم بهدست آید. چرا که، وجود صفحات خورشیدی صلب سنگین، باعث افزایش وزن کلی ماهواره خواهد شد. از طرف دیگر، وجود اجزا انعطافپذیر بر روی ماهوارهها مانند صفحات خورشیدی، بازوهای بلند یک ربات فضایی و یا میله آنتن مخابراتی یک ماهواره، منجر به در نظر گرفتن تمهیداتی برای مقابله با اثرات انعطافپذیری میگردد. به عنوان مثال اگر دوربین تعبیه شده بر روی بدنه ماهواره قصد گرفتن عکس از زمین را داشته باشد، ارتعاشاتی که از صفحات خورشیدی بر روی بدنه ماهواره تاثیر میگذارند، مانع از گرفتن عکسی با کیفیت بالا از سطح زمین خواهند شد. سیستمهای چندجسمی شامل اجزا صلب و انعطافپذیر، از نظر دینامیکی شامل اجزاء پیوستهای هستند که از معادلات دیفرانسیل معمولی و جزئی جفت شده و غیرخطی تبعیت میکنند. حل تحلیلی چنین سیستمهایی تقریباً امکانپذیر نمیباشد. مشکل اصلی این سیستمها، مسئله ارتعاش عضوهای انعطافپذیر به دلیل سختی کم آنها میباشد. روشهای متفاوتی برای مدلسازی سیستمهای دینامیکی انعطافپذیر ارائه شده است. مدلهای ریاضی چنین سیستمهایی عموماً از قضایای انرژی استخراج میشوند. برای یک جسم صلب ساده، انرژی جنبشی براساس سرعتهای خطی و دورانی و همچنین انرژی پتانسیل براساس موقعیت مراکز جرم در میدان جاذبه بیان میشود. در دینامیک اجسام چند جسمی، یک دستگاه اینرسی به عنوان دستگاه مرجع کلی برای تشریح حرکت یک سیستم چندجسمی به کار میرود. همچنین یک دستگاه واسطه که به هر یک از اجزاء انعطافپذیر متصل است که جابهجاییها و چرخش نسبی جسم را تعقیب میکند. حرکت نسبت به این دستگاه واسطه نوعاً فقط به دلیل تغییر شکل جسم میباشد. این انتخاب محاسبات نیروهای داخلی را ساده میسازد، چرا که اندازه تنشها و کرنشها تحت حرکت جسم صلب تغییر نمیکنند. همانند تانسور تنش کوشی و تانسور کرنش کوچک که میتواند برای محاسبه نیروها نسبت به دستگاه واسطه مورد استفاده قرار بگیرد. این تانسورها منجر به یک نیروی خطی در این جابجایی نسبی میشوند. نوع عمده از دستگاه واسطه که مورد استفاده قرار میگیرند دستگاه شناور خوانده میشوند. دستگاه شناور، حرکت جسم اصلی از ذره یا مولفه انعطافپذیر داخلی را تعقیب میکند. یکی دیگر از روشهای مدلسازی دینامیکی اجسام چندجسمی شامل اجزاء صلب و انعطافپذیر استفاده از ویژگیهای نرمافزارهای ANSYS و ADAMS به طور همزمان است. نرمافزار ANSYS با استفاده از روش المان محدود قادر به انجام آنالیز ارتعاشی و نرمافزار ADAMS توانایی حل معادلات دینامیکی صلب و انعطافپذیر را در یک محیط داراست. با ترکیب این دو نرمافزار قادر خواهیم بود با دقت بالایی مختصات تعمیمیافته مورد نظر را بهدست آوریم. در بخش کنترل چنین سیستمهایی با چالشهای بسیاری مواجه هستیم به این ترتیب که در اثر خیز الاستیک اجزای انعطافپذیر، سنسورهای اندازهگیری دستگاه ناوبری مقادیر خطاداری را نشان میدهند که حلقه کنترلی در مواجهه با این اثرات دچار عملکرد نامطلوب میگردد. برای جلوگیری از این مشکل یکی از بهترین استراتژیها حذف نوسانات از روی اندازهگیریها با استفاده از فیلترهای باریک و سیستمهای تطبیقی میباشد. به این ترتیب میتوانیم با استفاده از کنترلرهایی ساده، سیستمهای دینامیکی پیچیده را به راحتی کنترل کنیم. نبود سنسور بر روی اجزاء انعطافپذیر دیگر چالش پیش روی است. برای حل این مسئله میتوانیم از اثرات ارتعاشی که اجزاء انعطافپذیر بر روی اجزاء صلب میگذارند استفاده کنیم.
در این مقاله ابتدا به مدلسازی دینامیکی یک ماهواره که شامل یک بدنه صلب مرکزی و دو صفحه انعطافپذیر میپردازیم. مدلسازی دینامیکی ابتدا با استفاده از روش لاگرانژ در حالت شبهمختصات و سپس با استفاده از دو نرمافزارهای ANSYS و ADAMS انجام گرفته است. در بخش کنترلی نیز از یک سیستم تطبیقی مدل مرجع و فیلتر باریک برای حذف ارتعاشات بر روی سرعت زاویهای بدنه صلب ماهواره استفاده شده است. در نهایت نتایج شبیهسازی این کنترلر آورده شده و مزیتهای آن مورد بررسی قرار گرفته است.
دانلود پایان نامه ارشد :مطالعه رابطه بین عوامل اجتماعی- فرهنگی و بهزیستی اجتماعی زنان شهر شیراز
جمعه 99/10/26
بهزیستی[1] انسان یکی از دغدغه های وی در طول تاریخ حیات بشر بوده است. از گذشتههای دور و در آغاز، بهزیستی متعلق به حوزه فکری فلسفه و فلاسفه و متالهین بوده ولی سپس به برکت پدیدار شدن روشهای پیشرفته مورد توجه روانشناسان و دانشمندان حوزه بهداشت قرار گرفت. علمای علوم انسانی در حوزههای مختلف از جمله جامعهشناسی، مردم شناسی و اقتصاد نیز به آن توجه نشان دادهاند. بهزیستی اشاره به حسی از سلامتی دارد که آگاهی کامل از تمامیت و یکپارچگی در تمام جنبههای فرد را در بر میگیرد. با مطالعه آثار پژوهشگران مختلف در حوزه بهزیستی میتوان دریافت که این مفهوم شامل ابعاد ذهنی، احساسی، روانی و اجتماعی میشود (جوشن لو و همکاران، 1385 ).
یكی از مفاهیم اصلی مدل سلامت، بهزیستی است. اصولاً از دیرباز دو رویكرد اصلی در تعریف بهزیستی وجود داشته است: رویكرد مبتنی بر لذتگرایی معتقد است كه بهزیستی به معنی به حداكثر رساندن لذت و به حداقل رساندن درد است. این رویكرد در طول تاریخ حامیان
خاص خود را داشته است كه از آن جمله میتوان اپیكور[2]، هابز[3] و استوارت میل[4] را نام برد. رویكرد دوم مبتنی بر فضیلتگرایی ارسطو[5] است. براساس این رویكرد، ارضای امیال، به رغم ایجاد لذت در ما، همیشه منتهی به بهزیستی نمیگردد، بلكه بهزیستی در برگیرنده تلاش برای كمال و تحقق توانایی های بالقوه واقعی فرد است كه ممكن است همواره توام با احساس لذت نباشد (راین و دسی[6]، 2001).
به نظر میرسد که مدل سلامت، سه نوع بهزیستی یعنی بهزیستی هیجانی، بهزیستی روانی و بهزیستی اجتماعی را با هم تركیب كرده و مفهوم جامع و كاملی از بهزیستی را كه هم جنبه عاطفی و هم جنبه كاركردی سلامت روانی را در بر میگیرد، به وجود میآورد. پژوهشگران حوزه بهداشت روانی نیز معتقدند که جلوههای گوناگون بهزیستی ذهنی نشانه سلامت روانی است. بهزیستی ذهنی به معنای ذهنیتی است که فرد درباره کیفیت زندگیاش دارد و تا حد زیادی همانند معیارهای ذهنی کیفیت میباشد (کیز،2002).
بهزیستی هیجانی نیز دارای دو بُعد است: اول داشتن احساس خوب و نداشتن احساس بد به زندگی است. این نوع بهزیستی مفهوم خوشبختی را میرساند و ماهیتی احساسی دارد، بُعد دوم داشتن رضایت کلی از زندگی است که ماهیتی شناختی دارد. فرد زمانی از احساس بهزیستی خوبی برخوردار است که بگوید از زندگیاش راضی است و بسیاری از اوقات از زندگیاش احساس خوبی داشته باشد (همان، 47).
بهزیستی اجتماعی بر روی تكالیف اجتماعی كه بشر در دل ساختارهای اجتماعی و اجتماعات خود با آن مواجه است، تمركز دارد. بهزیستی اجتماعی نیز دارای پنج مؤلفه است: یکپارچگی اجتماعی: (احساس تعلق نسبت به جامعه؛ احساس داشتن مشتركاتی با جامعه خود)، پذیرش اجتماعی: (درك فرد از خصوصیات و صفات افراد جامعه بهعنوان یك كلیت و پذیرش این كلیت؛ دید مثبت نسبت به افراد جامعه)، مشارکت اجتماعی: (ارزشمند دانستن اجتماع خود؛ خود را عضو مهمی از جامعه دانستن؛ داشتن احساس توانایی ارائه چیزهای ارزشمند به جامعه)، تعالی اجتماعی(داشتن این احساس كه جامعه دائماً در حال تحول و پیشرفت است و پتانسیلهای جامعه توسط شهروندان و نهادهای اجتماعی به فعل تبدیل میشود) و همبستگی اجتماعی (توانایی فهم كیفیت، ساختار و طرز كار اجتماع؛ علاقهمندی به شناختن دنیا و اجتماع خود) (كیز، 1998).
سازمان بهداشت جهانی[12] (1948) ویژگی اصلی بهزیستی اجتماعی را سلامت فردی تعریف کرده است؛ به عبارت دیگر در بیشتر مطالعات انجام شده اخیر، بهزیستی اجتماعی در رفتارهایی که مشارکت و عضویت سازمانی و جوامع را منعکس میکنند عملیاتی میشوند (شاپیرو و کیز، 2008). طبق نظر لارسون[13] (1996) عامل مؤثری که بهزیستی اجتماعی را اندازه گیری میکند جزئی از سلامت فردی است که انعکاس پاسخ به محرکهای داخلی احساسات، افکار و رفتارهایی است که با رضایت یا عدم رضایت، با محیط اجتماعی در ارتباط است.
عموماً بیان سطح فردی بهزیستی اجتماعی میتواند مفهومی نظیر این دو حقیقت باشد: سازگاری اجتماعی[14] و حمایت اجتماعی[15]. سازگاری اجتماعی به موضوع رضایت از روابط یا کارایی نقشهای اجتماعی اشاره دارد و حمایت اجتماعی نیز اشاره دارد به کمیت و کیفیت اعتماد شخصی که افراد میتوانند به آن متکی باشند، همچنین درجه نیاز یک شخص یا مسائلی که دیگران با جامعه دارند. ارزیابی افراد از روابط اجتماعیشان، چگونگی واکنش دیگران به آنها و چگونگی تعامل آنها با موسسات و انجمن های اجتماعی تعریف شود (همان، 331).
1-2- بیان مسئله
اگر چه بهزیستی پدیده ای سیال و بسیار انتزاعی است اما قابل فهم و سنجش است. تاکنون در زمینه بهزیستی تحقیقات بسیاری انجام شده که از روشهای تحقیق کمی چون تحقیق آزمایشگاهی، بررسی آماری و مطالعه طولی و تحقیق کیفی استفاده کرده اند. مهمترین یافتههای پژوهشی درباره بهزیستی را میتوان چنین خلاصه کرد: بهزیستی احساسی است مطبوع درباره زندگی و تجربهای است لذت بخش که فرد در زندگی دارد و اغلب پس از آنکه از دست رفت شخص به وجود آن پی میبرد ( دینر،2004).صاحب نظران روابط و بهزیستی ذهنی معتقدند که روابطی مانند ازدواج، خویشاوندی، روابط دوستانه، کارهای گروهی با آشنایان و انجام وظایف مذهبی باعث افزایش شادمانی و بالا رفتن بهزیستی افراد میشود (کار، 2004(. نتایج مطالعات دینر نیز نشان دادهاند که افراد متاهل از بقیه افراد شادترند و نیز افراد مجرد نسبت به افراد مطلقه شادترند. زیرا داشتن روابط صمیمی با تعداد اندکی از افراد و داشتن روابط صمیمانه با اعضای خانواده منجر به روابط حمایتی قوی از طرف اعضای خانواده میشود و این نیز به نوبه خود در بالا رفتن بهزیستی افراد اثر گذار است (دینر و همکاران، 1999). همچنین شاخصهایی مانند سن، منطقه زندگی، طبقه شغلی، میزان درآمد و نوع کالاهای مصرفی افراد بر روی میزان بهزیستی آنها اثر میگذارد. افرادی که مشارکت بیشتری در سازمانها و فعالیتهای اجتماعی دارند، شادترند، کمتر طلاق میگیرند، نقش ها و وظایف خود را بهتر به انجام میرسانند و عموماً از درآمد خوبی نیز برخوردار میباشند. به طور کلی این افراد اجتماعیترند و خلاقیت و آمادگی بیشتری برای تولید دارند (دینر، 2000).
در تحقیقات دیگری که انجام شده، سایر عوامل بسیار مؤثر بر بهزیستی به ترتیب اهمیت عبارتند از: روابط اجتماعی، اتلاف وقت، احساس موفقیت در کار یا تحصیل، داشتن هدف) مختاری و نظری، 1389).
در جامعه ایران، زنان از اواخر قرن گذشته و در طول انقلاب مشروطه ورود چشمگیری به زندگی اجتماعی داشتند که به رغم نقش پُراهمیت آنها در بسیاری از مقاطع تاریخی به دلیل مقاومت نسبی جامعه پدرسالار، نمیتوانست تداوم داشته باشد و به نهادی شدن این مشارکت منجر گردد. با تحول اشکال زندگی به خصوص ورود تکنولوژی جدید و مناسبات تازه اقتصادی، این مقاومت سنتی به تدریج درهم شکسته شد ( شربتیان، 1387: 88- 87).
فعالیتهای زنان در توسعه اقتصادی، تصمیم گیریهای اقتصادی و مدیریتی جامعه در عصر حاضر نشان دهندهی توانمندیهای آنها میباشد. امروزه توانمندیهای اشتغال زنان در عرصه توسعه اجتماعی و اقتصادی نقش بسزایی دارد و ساختار جوامع، حتی ایران را هم تغییر داده است. این ساختار در دهههای اخیر موجب تغییر نظام ارزشی و فرهنگی جامعه شده است و پایگاه اجتماعی زنان را تغییر داده و هویتی جدید به آنها داده است. نقش مادری، تربیت فرزندان، رسیدن به امور خانه و خانواده تعدیل یافته و ساختار سنتی و فرهنگی خانواده ایرانی بسیار تغییر کرده است. بنابراین عرصه حوزه عمومی جامعه وارد ساختار جدیدی شده است که در آن زنان بیشتر مورد توجه قرار میگیرند (همان: 95 ).
دانلود پایان نامه ارشد :نقش سازمان های ایمان محور در مدیریت و توسعه پایدار محله های شهری
جمعه 99/10/26
:
به طور کلی، آنچه در ادبیات علمی داخل و خارج کشور مغفول مانده ، نقش سازمان های ایمان محور ( سام ) در مدیریت و توسعه پایدار محله های شهری است . این سازمان ها که به دو دسته قدسی و غیر قدسی تقسیم می شوند به دلیل ظرفیت ایمانی اش دارای اثر بخشی مضاعف نسبت به دیگر سازمان ها هستند . سازمان های ایمان محور، به سازمان،گروه ، برنامه یا پروژه ای اطلاق می شود که خدمات انسانی را به وسیله عامل ایمان تنیده شده با خدمات ارایه می دهد . از یک طرف این سازمان ها همواره زمینه ساز و تقویت كننده هویت ، خاطره های معنوی و حس تعلق به مكان ، مشارکت و تقسیم کار در شهرها و محله های مختلف جهان می باشند و از طرف دیگر به دلیل گستردگی ابعاد و تغییر ماهیت مسائل شهری و محله ای و پیچیدگی این مسائل، جامع نگری و توجه به ابعاد و جنبه های مختلف مسئله به منظور حل پایدار آنها (از جمله توجه و آگاهی به اثرات عملكردی اجتماعی-اقتصادی، آموزشی و زیست محیطی این نوع سازمانهای محلی)را اجتناب ناپذیر ساخته است.
در ایران نیز آنچه به طور قطع می توان از آن یاد کرد ، این است که استفاده از ظرفیت مشارکت محله ای ( با همکاری سازمان های محله محور ) همراه با ایمان می تواند بسیاری از مشکلات غیر قابل حل را جبران نماید . از این رو یکی از کارآمد ترین ابزار های اجرایی سیاست های دولتی ، سازمان های غیر انتفاعی هستند و سازمان های ایمان محور بارزترین جلوه این سازمان ها می باشند که به دلیل انگیزه های درونی و ایمانی شان به طور مضاعف ظرفیت اجرای خط مشی ها را دارند .
در این رساله هم ضمن استخراج دیدگاه های ایمان گرایی در حوزه سازمان های ایمان محور، به مهم ترین کارکردهای این سازمان ها در جهان و ایران و محلات منطقه یک شهر تهران و نیز سنخیت ، نقش و عملکرد سازمان های ایمان محور با سازمان های محله محور با بکار گرفتن این اصول ( عملکردها ) سعی شده است که نقش این سازمان ها در مدیریت و توسعه پایدار محله های شهری تحقق یابد.
نقش سازمان های ایمان محور در مدیریت و توسعه پایدار محله های منطقه یک شهر تهران بدین قرار است :
- از حیث مفهومی و عملکردی سازمان های ایمان محور با سازمان های محله محور در محله های منتخب منطقه یک شهر تهران قابل انطباق و سنخیت با همدیگر هستند و این امر موجب تقویت مدیریت و توسعه پایدار محله ای شده است .
- شناخت ،آگاهی ، تعلیم و توجه در زمینه های خدمات اجتماعی – آموزشی، زیست محیطی بویژه نیازهای اساسی ساکنان از مهمترین وجوه کارکردی سازمان های ایمان محور ( البته با سازمان های محله محور ) می باشند که باعث شکل گیری و تقویت مدیریت و توسعه پایدار محله ای در محدوده مورد مطالعه (محلات منطقه 1 تهران)گردیده است .
- سازمان های کامیونیتی محور و سازمان های ایمان محور در کاهش مشکلات ناشی از فقر شهری مؤثر می باشند.
- ناکافی بودن و نامشخص بودن سام ها، هم در ایران و هم در محدوده مورد مطالعه و در نتیجه عدم تشخیص دقیق این سازمان ها ازدیگر سازمان های کامیونیتی محور .
کلید واژه ها : عملکرد ، سازمان های ایمان محور ، توسعه پایدار ، شهر تهران
فهرست جداول
جدول 1-1: تفاوت سازمانهای رسمی و غیررسمی ………. 19
جدول 2-1: انواع طبقهبندی سازمانهای مردمنهاد NGO… 29
جدول 3-1: تعریف و مفهوم مدیریت شهری با تأكید بر یكپارچگی 39
جدول 1-2: چارچوب نظری شكلگیری سرمایه اجتماعی …… 66
جدول 2-2: شاخصهای مورد استفاده برای اندازهگیری سرمایه اجتماعی 67
جدول 3-2: تئوری سرمایه انسانی سازمان از دیدگاه فردی، اجتماعی و عاطفی 74
جدول 4-2: دیدگاههای زیربنایی شاخصهای سرمایه انسانی 75
جدول 1-3: نسبت اندازه جمعیت تهران و حومه به درصد در دورههای مختلف سرشماری ………………………………………….. 130
جدول 2-3: مشخصات كاربری اراضی منطقه 1 تهران 1385.. .134
جدول 1-4: تعداد سازمانهای غیردولتی اعم از سازمان های ایمان محور و سازمان های مردم نهاد برحسب
محدوده جغرافیایی فعالیت و استان………………………………………………………………………………………………………………..231
جدول 2-4: تعداد سازمانهای غیردولتی اعم از سازمان های ایمان محور و سازمان های مردم نهاد و شبعه
های آنها برحسب نوع فعالیت عمدهی سازمان و استان………………………………………………………………………………232
جدول 3-4: تعداد سازمانهای غیردولتی اعم از سازمان های ایمان محور و سازمان های مردم نهاد و شبعه
های آنها برحسب نوع فعالیت عمدهی سازمان و استان………………………………………………………………………………234
جدول 4-4: تعداد سازمانهای غیردولتی اعم از سازمان های ایمان محور و سازمان های مردم نهاد و شبعه
های آنها برحسب نوع فعالیت عمدهی سازمان و استان……………………………………………………………………………….235
جدول 5-4: تعداد سازمانهای غیردولتی اعم از سازمان های ایمان محور و سازمان های مردم نهاد و شبعه
های آنها برحسب نوع فعالیت عمدهی سازمان و استان……………………………………………………………………………….236
جدول 6-4: تعداد نیروی انسانی فعال در سازمانهای غیردولتی اعم از سازمان های ایمان محور و سازمان
های مردم نهاد و شعبههای آنها برحسب سطح تحصیلات و استان…………………………………………………………….237
جدول 7-4: تعداد نیروی انسانی فعال در سازمانهای غیردولتی اعم از سازمان های ایمان محور و سازمان
های مردم نهاد و شبعههای آنها بر حسب نوع همكاری، جنس و استان……………………………………………………238
جدول 8-:4 : فروانی تعداد سازمانهای غیردولتی اعم از سازمان های ایمان محور و سازمان های مردم نهاد و
شعبه های آنها برحسب دارا بودن امكانات و تجهیزات عمومی و استان………………………………………………………….240
جدول 9-4: فراوانی تعداد سازمانهای غیردولتی اعم از سازمان های ایمان محور و سازمان های مردم نهاد و
شعبههای آنها برحسب دارار بودن امكانات و تجهیزات عمومی و استان…………………………………………………………241
جدول 10-4: تعداد سازمانهای غیردولتی اعم از سازمان های ایمان محور و سازمان های مردم نهاد و شبعه
های آنها برحسب دارا بودن امكانات و تجهیزات عمومی و استان…………………………………………………………………….242
جدول 11-4: تعداد سازمانهای غیردولتی اعم از سازمان های ایمان محور و سازمان های مردم نهاد غیردولتی
و شعبههای آن بر حسب وضعیت مكان سازمان و استان………………………………………………………………………………….243
جدول 12-4: تعداد سازمانهای غیردولتی اعم از سازمان های ایمان محور و سازمان های مردم نهاد برحسب
بالاترین مرجع تصمیمگیری و استان…………………………………………………………………………………………………………………..244
جدول 13-4 : سازمان های مردم نهاد NGO) ) و سازمان های ایمان محور ( FBO ) در محله های منطقه 1 شهر تهران ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………246
جدول 14-4: تعداد فرزندان تحت پوشش خیریه بهنام دهش پور……………………………………………………………………..250
جدول 15-4: گزارش واحد تحقیق و بررسی صورت گرفته در مؤسسه همای رحمت « طی سال1389 » …..253
جدول 16-4 : کارهای عمرانی گروه بانوان نیکوکار در آسایشگاه خیریه کهریزک……………………………………………258
جدول جدول1-5 : جنسیت پاسخ دهندگان……………………………………………………………………………………………………..270
جدول2-5 : سن پاسخ دهندگان………………………………………………………………………………………………………………………….271
جدول3-5 : میزان تحصیلات پاسخ دهندگان……………………………………………………………………………………………………..272
جدول4-5 : وضعیت تاهل پاسخ دهندگان………………………………………………………………………………………………………….273
جدول5-5 : پاسخ های مربوط به سوال 1…………………………………………………………………………………………………………..274
جدول6-5 : پاسخهای مربوط به سوال 2……………………………………………………………………………………………………………275
جدول7-5 : پاسخهای مربوط به سوال 3………………………………………………………………………………………………………….276
ج جدول8-5 : پاسخهای مربوط به سوال 4……………………………………………………………………………………………………..277
جدول9-5 :آزمون فرض اول ………………………………………………………………………………………………………………………….278
جدول10-5 : پاسخهای مربوط به سوال 7……………………………………………………………………………………………………….279
جدول11-5 : آزمون فرض اول …………………………………………………………………………………………………………………………280
جدول12-5 : پاسخهای مربوط به سوال9 ……………………………………………………………………………………………………….281
جدول13-5 : پاسخهای مربوط به سوال 10…………………………………………………………………………………………………….282
جدول14-5 : پاسخهای مربوط به سوال 11………………………………………………………………………………………………….283
جدول15-5 : پاسخهای مربوط به سوال12………………………………………………………………………………………………………284
جدول16-5 : پاسخهای مربوط به سوال 13………………………………………………………………………………………………………………………..285
فهرست نمودار ها
نمودار 1-1: مدل H.Leavitt (هویت سازمانی با همه اركان آن) ………23
نمودار 2-1: مؤلفههای پنجگانه سازمانهای مردم نهاد .. 25
نمودار 3-1: ورودیها و خروجیهای سیستم مدیریت شهری .. 40
نمودار 4-1: اجزای تشكیلدهنده تعریف واحد برنامهریزی محله 45
نمودار 1-2: اجرای توسعه با مؤلفه پایداری ……… 107
نمودار 2-2: توسعه پایدار و مؤلفههای 3 گانه آن به همراه ا جرای مرتبط با آن ………………………………………….. 115
نمودار 3-2: چارچوب شاخصهای توسعه پایدار شهری (تفكیك شاخصهای كاربردی در شهر) ………………………………………….. 116
نمودار 4-2: نظریه توسعه پایدار در مقیاس محلی…. ..122
نمودار1-5 : جنسیت پاسخ دهندگان دهندگان …………………………………………………………………………………270
نمودار2-5 : سن پاسخ دهندگان………………………………………………………………………………………………………………………271
نمودار3-5 : میزان تحصیلات پاسخ دهندگان…………………………………………………………………………………………………272
نمودار4-5 : وضعیت تاهل پاسخ دهندگان……………………………………………………………………………………………………..273
نمودار 5-5 : پاسخهای مربوط به سوال 1…………………………………………………………………………………………………………………………274
نمودار6-5 : پاسخهای مربوط به سوال2…………………………………………………………………………………………………………275
نمودار7-5 : پاسخهای مربوط به سوال 3………………………………………………………………………………………………………..276
نمودار8-5 : پاسخهای مربوط به سوال 4……………………………………………………………………………………………………….277
نمودار 10-5 : پاسخهای مربوط به سوال 7……………………………………………………………………………………………………279
نمودار12-5 : پاسخهای مربوط به سوال 9………………………………………………………………………………………………………281
نمودار13-5 : پاسخهای مربوط به سوال10……………………………………………………………………………………………………282
نمودار14-5 : پاسخهای مربوط به سوال 11………………………………………………………………………………………………….283
نمودار 15-5 : پاسخهای مربوط به سوال12 ………………………………………………………………………………………………….284
نمودار 16-5 : پاسخهای مربوط به سوال 13……………………………………………………………………………………..285
نمودار 17-5 : پاسخ های مربوط به سوال 14……………………………………………………………………………………286
نمودار 18-5 : پاسخ های مربوط به سوال 15 …………………………………………………………………………………..286
نمودار 19-5: پاسخ های مربوط به سوال 16 ……………………………………………………………………………………287
فهرست نقشه ها
نقشة شماره 1-3: محدودة شهر تهران …………….. 127
نقشه شماره 2-3: وضعیت توپوگرافی شهر تهران …….. 128
نقشه شماره 3-3: پراكندگی فعالترین گسلهای استان تهران و شهر تهران 129
نقشه شماره 4-3: سازمان فضایی و كالبد شهر تهران … 131
نقشه شماره 5-3: نقشه موقعیت منطقه 1 شهر تهران …. 133
نقشه شماره 6-3: نقشه نواحی 10 گانه منطقه 1 شهر تهران 133
نقشه شماره 7-3: نقشه كاربری اراضی منطقه 1 شهر تهران 135
نقشه شماره 8-3: نقشه محله دركه ………………. 141
نقشه شماره 9-3: نقشه محله زعفرانیه …………… 145
نقشه شماره 10-3: نقشه محله دربند …………….. 149
نقشه شماره 11-3: توزیع فضای بازار در محله تجریش .. 157
نقشه شماره 12-3: توزیع فضای اماكن مذهبی در محله تجریش 158
نقشه شماره 13-3: نقشه محله دارآباد …………… 160
نقشه شماره 14-3: نقشه محله سوهانك ……………. 166
نقشه شماره 15-3: نقشه محله اراج ……………… 175
نقشه شماره 16-3: نقشه محله ازگل (كاربری اراضی) … 182
نقشه شماره 17-3: نقشه محله گلابدره…………….. 190
نقشه شماره 18-3: نقشه محله نیاوران (كاربری اراضی) 197
نقشه شماره 19-3: نقشه محله باغ فردوس …………. 205
نقشه شماره 20-3: نقشه محله حصار بوعلی ………… 210
1-1 بیان مسئله :
بی شک رشد و توسعه شهرنشینی و افزایش بی سابقه جمعیت شهری در دهه های اخیر تأثیرات مهمی در شكل گیری وكاركردهای سازمان های ایمان محور( سام ) مانند همه تشکل ها و موسسات فرهنگی و اجتماعی که در امور اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی شهرها، بویژه مدیریت و توسعه پایدار آنها نقش هایی ایفا می کنند، بطوری كه این روند، لزوم توجه و شناخت علمی اثرات توسعه ای این سازمان ها را دو چندان نموده است، برای مثال، نقش سازمان های ایمان محور درتوسعه اجتماعی- اقتصادی اجتماعات کوچک محلی درکانادا، استرالیا، مصر ،آمریکا
سازمان های ایمان محور، به سازمان،گروه ، برنامه یا پروژه ای اطلاق می شود که خدمات انسانی را به وسیله عامل ایمان تنیده شده با خدمات ارائه می دهد.عامل ایمان، بخش جدایی ناپذیرسازمان است که از طریق رهبران، نیروی کار و داوطلبان آن ابراز می گردد و به خدمات آن ها گره خورده است ( رهبر ،احسان؛ 1391: صص 90-87).سازمان های ایمان محور در محله هایی شکل پیدا می کنند که در آنها فعالیت ها و امور مختلف زندگی روزمره انسانی، از مذهب و اعتقادات دینی متأثر می شوند. دسته اول سازمان هایی هستند که اساس تشکیل آنها بر اساس ایمان است مثل کلیسا ها، مسجدها و دیگر مکان هایی که خدا را عبادت می کنند. دسته دوم سازمان هایی هستند که اساس تشکیل آنها ایمان نیست و هدف آنها کسب سود هم نیست، اما به سازمان های ایمانی وابسته اند مثل بنیاد ها و مؤسسه های خیریه و انجمن های حمایت از بانوان بی سرپرست. از یک طرف سازمان های ایمان محور به مفهوم عام خود، همواره زمینه ساز و تقویت كننده هویت،خاطره های معنوی و حس تعلق به مكان در شهرهای مختلف جهان می باشند. از طرف دیگر به دلیل گستردگی ابعاد و تغییر ماهیت مسائل شهری و پیچیدگی این مسائل، جامع نگری و توجه به ابعاد و جنبه های مختلف مسئله به منظور حل پایدار آنها (از جمله اثرات عملكردی اجتماعی-اقتصادی و زیست محیطی این نوع سازمانهای محلی)را اجتناب ناپذیر ساخته است. پژوهش ها و مطالعات زیادی در دو دهه اخیر در مورد انواع آثار كاركردی این سازمان ها در محیط شهری، صورت گرفته که همه به نوعی سیاست گذاری برنامه ریزی و مدیریت شهری را از خردترین واحد یعنی محله در شهر هدف قرار داده اند (madanipour,2003 ). در عصر جهانی شدن که در آن اغلب جوامع بشری درحال دور شدن از معنویت و شخصی شدن دین و جدا کردن آن از زندگی روزمره انسانی است، سازمان های ایمان محور سعی دارند نقش هایی را در استخوانبندی و هویت بخشی به شهرها و حتی محلات ایفا کنند. سازمان های ایمان محور در طول تاریخ صرف نظر از کارکرد اصلی خود که همانا برگذاری مراسم آیینی بوده، کارکردهایی به طور مستقیم و غیرمستقیم برعهده داشته اند.
شهر تهران نیز با قرار گرفتن در مسیرتحولات شدید جمعیتی و شهر نشینی و به تبعیت از رویه ی حاکم بر نظام برنامه ریزی کشور، باید اصول مربوط به همخوانی این مراکز حیاتی با نیاز های جمعیتی شهر و حوزه نفوذ را روشن کرده و در جهت رفع نارسایی ها وکاستی های موجود، پیشنهاد و راهکار مناسب ارائه نماید. محله های منطقه 1 شهر تهران نیز از این مقوله جدا نیستند و حامل بناهای فرهنگی ، مذهبی و دینی می باشند. با این وصف این مسئله در ذهن ایجاد می شود که وجود این سازمان های ایمان محور در محله های منطقه 1 تهران چه نقشی درتاًمین و یا تعدیل نیاز های جمعیتی و دستیابی به اصول و معیارهای مدیریت و توسعه پایدار محله ای دارند؟ در این پایان نامه تلاش می گردد تا با یک بررسی، وضعیت كاركردی سازمان های ایمان محور را از نظر سنخیت با سازمان های محله محور و ایفای نقش آنها در تحقق برخی از شاخص های پایداری شهری، بویژه در نیاز های اساسی شهروندان و در نتیجه كمك به تحقق مدیریت پایدار محله ای مورد تحلیل قرار گیرد.
1-2 سؤالات تحقیق :
1 ) آیا سازمانهای ایمان محور از حیث مفهومی و کارکردی با سازمانهای محله محور قابل انطباق هستند؟
2) این سازمانها در شکل گیری و تقویت مدیریت و توسعه پایدار محله ای در محدوده مورد مطالعه (خصوصاً محلات منطقه 1 تهران) چه کارکردی می توانند داشته باشند؟
1-3 فرضیه های تحقیق :
در منطقه مطالعاتی ( خصوصاً محلات منطقه 1 تهران) ، سازمانهای ایمان محور و محله محور، از حیث کارکردی قابل انطباق هستند.
مهمترین وجوه کارکردی این سازمانها در سطح مدیریت و توسعه محله، شناخت ،آگاهی ، تعلیم و توجه در زمینه های خدمات اجتماعی – آموزشی، زیست محیطی بویژه نیازهای اساسی ساکنان است.
1-4 اهداف تحقیق :
اهداف اساسی این رساله دستیابی به موارد زیر می باشد :
- شناخت کارکردها و نقش های سازمانهای ایمان محور محله ای در کشورهای مختلف جهان در نحوه و تقویت مدیریت و توسعه پایدار محله ای.
- بررسی کارکردها و فعالیت های این سازمانها در کاهش بحران ها، فقر و مشکلات مردم در سطح محله های شهری.
- دستیابی به الگویی تلفیقی از این سازمانها برای تسهیل فعالیت های مدیریتی و جلب مشارکت های بیشتر مردم در سطح محلات شهری.
1-5 بهره وران تحقیق :
مدیریت شهری تهران ، مراکز برنامه ریزی شهر تهران ، دانشگا هها ، اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهر تهران ، مراکز و سازمان های ایمان محور و محله محور ( کلیسا ها ، مساجد ، معابد ، کنیسه ها ، تکیه ها ، شهرداری ها ، شوراهای شهری ، سراهای محلات ، سازمانهای غیردولتی بین المللی، مؤسسات خیریه، متنفذین محلی ، هیئت های مؤسسان احزاب سیاسی در سطح محله و … ) بنابر اهداف فوق ، با آگاهی از نتایج این پایان نامه و برآورده نمودن نیاز های جمعیتی ، مدیریت و مشخص کردن این مراکز در جهت رفاه حال شهروندان ، بهره وران اصلی این طرح خواهند بود .
1-6 جنبه جدید بودن تحقیق
تا کنون طرح و پژوهشی در این زمینه، که اختصاصاً به نقش سازمان های ایمان محور محله ای در مدیریت و توسعه پایدار محله های شهر پرداخته باشد برای هیچیک از مناطق شهر تهران تهیه نشده است .
1-7 روش تحقیق
روش تحقیق در این رساله از نوع اکتشافی و با محتوا و ماهیت تحلیلی- توصیفی می باشد که در آن علاوه بر مطالعات کتابخانه ای (با استفاده از منابعی از قبیل کتاب، مقاله، پایان نامه، اطلاعات سازمان ها ، ادارات و … ) ، از بازدید میدانی(پیمایش) و تکمیل پرسشنامه به منظور گردآوری جدید ترین آمار و اطلاعات از مراکز وسازمان های ایمان محور و محله محور و ضرورت تحلیل های مرتبط با اهداف تحقیق استفاده خواهد شد . همچنین نوع تحقیق حاضر، کاربردی-توسعه ای می باشد.
مراحل انجام کار نیز در این رساله به صورت زیر می باشد :
طرح تحقیق رساله.
بررسی چارچوب نظری رساله.
بررسی ویژگیهای تاریخی، طبیعی، انسانی و کالبدی محلات منطقه 1 تهران.
بررسی اهمیت و انواع کارکردهای سازمانهای ایمان محور محله ای در مدیریت و توسعه پایدار محله های شهر، بویژه در سطح محله های منطقه 1 شهر تهران.
آزمون فرضیه های پژوهش، نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات
1-8 تکنیک کار/ ابزار گردآوری اطلاعات :
پرسشنامه 2 ) مصاحبه 3 ) بازدید میدانی (پیمایش)