یكی از اقلام حسابداری كه در گزارشهای مالی (صورت سود و زیان) تهیه و ارائه می‌شود «سود خالص» است كه كاربردهای متفاوتی دارد. معمولاً سود به عنوان عاملی برای تدوین سیاستهای تقسیم سود و راهنمایی برای سرمایه‌گذاری و تصمیم‌گیری و بالاخره عاملی برای پیش‌بینی به شمار می‌آید.
سود، معیاری برای پرداخت سود تقسیمی و یا در تامین مالی داخلی سرمایه‌گذاری‌ها است. به سبب تفاوت بین سود حسابداری تعهدی و حسابداری نقدی، یك سازمان می‌تواند مبلغی را به عنوان سود گزارش نماید ولی وجوهی برای پرداخت سود تقسیمی نداشته باشد.
اختیار عمل مدیران در استفاده از اقلام تعهدی اختیاری که در استفاده از آن مخیر می باشند کیفیت سود را تحت تاثیر قرار می دهد.چرا که اقلام تعهدی موجب تغییر یا تعدیل در شناسایی جریانات نقدی در طول زمان می شوند و بنابراین اقلام تعدیل شده ( سود ) عملکرد شرکت را بهتر ارزیابی می کند.
از سوی دیگر به دلیل آگاهی بیشتر آنها از شركت، انتظار می‌رود به گونه‌ای اطلاعات تهیه و ارایه شود كه وضعیت شركت را به بهترین نحو منعكس كند. از طرف دیگر ممكن است بنا به دلایلی نظیر ابقا در شركت، دریافت پاداش و سایر عوامل، مدیر خواسته یا ناخواسته وضعیت شركت را مطلوب جلوه دهد. بنابراین، كیفیت سود شركتها تحت تاثیر مبانی گزارشگری و صلاحدید مدیران قرار می‌گیرد.

1-1- بیان مساله

در اواخر دهه 1920 رایج شدن صورتحساب سود و زیان همراه با فشارهای قابل توجه از سوی افراد خارج از حرفه حسابداری و نیز عدم رضایت دست اندركاران حرفه ای و دانشگاهیان از روش های جاری، تغییرات مهمی را در تفكر و نظریه حسابداری بوجود آورد. یكی از مهم ترین این تغییرات تأكید و توجه بیشتر به صورتحساب سود و زیان كه پیش تر معطوف به ترازنامه بود، سبب شده تا مقوله ای به نام مدیریت سود متولد و مطرح شود(اسماعیلی،1385).
در دهه های اخیر مطالعات زیادی درخصوص مدیریت سود صورت پذیرفته و ادبیات بسیاری از آنها، در مورد انگیزه های مدیران، اهداف و ابزارهای آن بوده است. مدیریت سود بدین گونه تعریف می شود: مدیریت سود یعنی اینكه مدیر می تواند رویه ای از حسابداری را انتخاب نماید كه
به هدف خاصی دست یابد  در شرکت‌هایی که به طور مستمر در حال گزارش کردن سود هستند این مطلب که چه میزان از این سود واقعی است و چه مقدار آن مدیریت شده است مورد علاقه سرمایه‌گذاران و حسابرسان است. مدیریت سود واقعی به عنوان تلاش‏هایی که توسط مدیریت به منظور پاسخ به شرایط اقتصادی انجام می‏‏پذیرد، تفسیر می‌‏شود. مدیریت سود ساختگی، نوعی دست کاری حسابداری و استفاده از اصول و قوانین حسابداری است که توسط مدیریت برای کنترل سود طبق نظر دلخواهشان انجام می‏شود و به طور مصنوعی، تغییر پذیری

 جریان سود را مدیریت می‌کند. شواهد نشان می‌دهند که مدیران انگیزه‌هایی برای رسیدن به سطح مشخصی از سود (سود هدف) یا فراتر رفتن از آن را دارند. ولی اینکه در انجام این کار تا چه اندازه می‌توانند به مدیریت سود اتکا کنند، مساله‌ای است که هنوز با ابهام همراه است(مشایخی، 1390).

مدیران حرفه‌ای و تدوین کنندگان استانداردهای حسابداری و مقررات افشای شرکتی، ادعا می‌کنند که رسیدن به سود هدف از این طریق، مشکل است. مطابق با این دیدگاه، رسیدن و یا فراتر رفتن از سود هدف می‌تواند، دلیلی برای به‌کارگیری مدیریت سود در شرکت‌ها باشد. در این رابطه جنسن (۲۰۰۵) نشان داد که مدیرانی که به آستانه‌های سود دست می‌یابند؛ احتمالا درگیر مدیریت سود شده اند. او اعتقاد دارد که دستکاری سود یک روش گسترده برای رسیدن به ارقام پیش‌بینی شده مدیران و نتایج موردانتظار بازار سرمایه بوده است. او همچنین ثابت کرد که در دو دهه اخیر، در حدود یک سوم شرکت‌ها، به دلیل تجاوز از اصول پذیرفته شده حسابداری، ناگزیر به تجدید ارائه ارقام مالی شده‌اند.
در این پژوهش به دنبال بررسی رابطه بین مدیریت سود وتغییرات آن و پیش بینی سودهای آتی بوده و در این راستا مساله اصلی پژوهش بدین گونه مطرح می شود، آیا میان مدیریت سود وتغییرات آن و پیش بینی سودهای آتی رابطه معنی داری وجود دارد؟

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق

بسیاری از موارد بحران های مالی مربوط به شركت های سهامی عام بوده كه در حال افزایش است. شمار زیادی از سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان در مورد پیش بینی بحران مالی به خصوص زمانی كه مدیریت سود رخ می دهد مشكلاتی دارند . تحقیقات اخیر به شناسایی عوامل و فاكتورهای مرتبط با مدیریت سود می پردازد. بنابراین از طریق آن ما قادر به تعیین ارتباط میان این عوامل و دستكاری سود هستیم. به منظور كاهش ریسك بحران های مالی ناشی از آن و كمك به سرمایه گذاران برای اجتناب از زیان های بزرگ در بازار سهام لازم است تا مدلی برای یش بینی مدیریت سود توسعه یابد. علاوه بر این برای تكنولوژی های سنتی حسابرسی نیز مشكل است كه زمان، منابع انسانی، مخارج و تأثیر رفتارهای غیر عادی بر اطلاعات مالی پیچیده و بزرگ را محدود نمایند. لذا توسعه مدل پیش بینی برای مدیریت سود برای حسابرسان به منظور شناسایی درجه دستكاری در صورت های مالی مفید است.
این پژوهش در جلوگیری از ایجاد بحرانهای مالی که در اثر پیدایش روابط میان متغیرهای مطرح شده است میتواند مفید باشد. نتایج کاربردی پژوهش در بکارگیری مدیریت سود و تبعات آن می تواند برای مدیران مالی و همچنین سرمایه گذاران مورد استفاده باشد. در پژوهش های دانشگاهی نیز می تواند نتایج ارائه شده و مورد بحث و بررسی های بیشتر قرار گیرد.

1-3- اهداف تحقیق

هدف اصلی
تبیین ارتباط میان مدیریت سود و تغییرات آن وسود دوره آتی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
اهداف جزیی
تبیین ارتباط میان مدیریت سود وتغیرات سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
تبیین ارتباط میان مدیریت سود و پیش بینی سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
تبیین ارتباط میان سود دوره آتی و جریان وجه نقد عملیاتی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
تبیین ارتباط میان سود دوره آتی و تغییرات سود  در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
تبیین ارتباط میان سود دوره آتی و اقلام تعهدی اختیاری  در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
تبیین ارتباط میان سود دوره آتی و اقلام تعهدی غیر اختیاری  در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
تبیین ارتباط میان سود دوره آتی و لگاریتم طبیعی اندازه شرکت  در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

1-4- سوالات پژوهش

سوال اصلی
آیا میان مدیریت سود و تغییرات آن وسود دوره آتی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد؟
سوالات جزیی
آیا میان مدیریت سود وتغییرات سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد؟
آیا میان مدیریت سود و پیش بینی سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد؟
آیا میان سود دوره آتی و جریان وجه نقد عملیاتی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد؟
آیا میان سود دوره آتی و تغییرات سود  در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد؟
آیا میان سود دوره آتی و اقلام تعهدی اختیاری  در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد؟
آیا میان سود دوره آتی و اقلام تعهدی غیر اختیاری  در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد؟
آیا میان سود دوره آتی و لگاریتم طبیعی اندازه شرکت  در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد؟

1-5- فرضیه‌های تحقیق:

فرضیه اصلی:
میان مدیریت سود و تغییرات آن وسود دوره آتی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد.
فرضیات جزیی
میان مدیریت سود وتغییرات سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد.
میان مدیریت سود و پیش بینی سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد.
میان سود دوره آتی و جریان وجه نقد عملیاتی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد.
میان سود دوره آتی و تغییرات سود  در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد.
میان سود دوره آتی و اقلام تعهدی اختیاری  در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد.
میان سود دوره آتی و اقلام تعهدی غیر اختیاری  در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد.
میان سود دوره آتی و لگاریتم طبیعی اندازه شرکت  در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد.

1-6-  روش تحقیق و مدل تحلیلی پژوهش

این تحقیق از لحاظ هدف جزء تحقیقات كاربردی بوده و از لحاظ روش شناسی از نوع تحقیقات همبستگی پس رویدادی می باشد. در این تحقیق برای آزمون فرضیه ها از آزمون همبستگی استفاده خواهد شد.
سود دوره آتی
جریان وجه نقد عملیاتی
تغیرات سود
اقلام تعهدی اختیاری
اقلام تعهدی غیر اختیاری
لگاریتم طبیعی اندازه شرکت
صورت های مالی از سایت مدیریت پژوهش, توسعه و مطالعات اسلامی- سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت می شود.
پایگاه اطلاعاتی شرکت بورس
پایگاه اطلاعاتی تدبیر پرداز و صحرا نیز در جمع آوری اطلاعات به کار می رود.

1-7- جامعه آماری

جامعه آماری شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران هستد که با استفاده از روش غربالگری انتخاب می شوند .
1-  حداقل 5 سال متوالی در بورس حضور داشته باشند
2-  نماد سهام آنها برای دوره بیش از 6 ماهه بسته نباشد
3-  سال مالی آنها از 1/1/1387 هر سال تا 29/12/1390 باشد
4-  جزء شرکتهای واسطه ای و بانکی نباشند.
5-  سهام آنها شناور در بورس باشد .