آنتالپی تبخیر یک ترکیب، یکی از مهم ترین خواص ترمودینامیکی آن محسوب می شود. یک خاصیت فیزیکی که پایه ی محاسبات، آنالیز و طراحی فرآیند های مهندسی شیمی است.  آنتالپی تبخیر که گاهی آن را گرمای نهان تبخیر نیز می نامند، در واقع تفاوت بین آنتالپی بخار اشباع و آنتالپی مایع اشباع در همان دماست. همان انرژی که صرف غلبه بر جاذبه بین مولکولی در فاز مایع و افزایش حجم در فاز بخار می شود.
اگرچه داده های تجربی فراوانی از آنتالپی تبخیر برای ترکیبات رایج در دسترس است ولی اغلب آنها آنتالپی تبخیر  در نقطه ی جوش یا k 298

 

 است که نمی توانند نیاز های طراحی فرآیند های مهندسی شیمی را برآورده کند. بنا بر این توسعه روش های دقیق تخمین آنتالپی تبخیر در دماهای مختلف لازم است.

روش های نوینی در سال های اخیر معرفی شده اند که نیاز به بررسی و ارتقای بیشتر دارند. بسیاری از روابط بیان شده محدود به همان داده های  تجربی است که به کمک آن ها معادله سازی شده اند. اکثر این روش ها بر اساس داده های تجربی فراوان گزارش شده است. برخی دیگر از این معادلات پیش بینی آنتالپی تبخیر، از شیب معادلات فشار-بخار از قبیل کلاسیوس-کلاپیرون[1] بدست آمده است که دقت آنها وابسته به دقت این روابط است. با مقایسه نتایج محاسباتی با داده های تجربی می توان میزان دقت این روش ها را با یکدیگر مقایسه کرد.  از این رو روش های موجود برای پیشبینی آنتالپی تبخیر قابل بررسی و  تصحیح می باشند.]1[
 
 
 
 
1-2 کلیات تحقیق
هدف از تحقیق:

• مطالعه روش های موجود برای پیش بینی آنتالپی تبخیر مایعات
• مقایسه روش های مختلف برای پیش بینی آنتالپی تبخیر مایعات
• بررسی عملکرد روش های جدید ریاضی

در فصل دوم مدل های کلاسیک پیش بینی آنتالپی تبخیر، دقت و جامعیت آن ها را برحسب مطابقت با داده های تجربی بررسی می کنیم. روش هایی از قبیل پیش بینی آنتالپی تبخیر از معادلات فشار بخار، تخمین آنتالپی تبخیر از قانون حالات متناظر و تخمین آنتالپی تبخیر در نقطه جوش را بیان می کنیم. همچنین تغییرات آنتالپی تبخیر با دما و روابطی که بر این اساس بدست آمده را بررسی می کنیم. سپس روش آنتالپی تبخیر بدون نیاز به دما و فشار بحرانی (بر مبنای دمای جوش و جرم مولکولی و معیار قطبیت) و روش ترکیبی از حالات متناظر و مشارکت گروهی ذکر می شود.
در فصل سوم تعریف جامعی از  چگونگی پیدایش، کاربرد ها و اجزای تشکیل دهنده شبکه عصبی می پردازیم. انواع شبکه ها را معرفی کرده و در مورد شبکه های عصبی چند لایه به خصوص شبکه عصبی چند لایه پیشخور توضیحاتی ارائه می شود. الگوریتم پس انتشار خطا و چگونگی عملکرد آن بررسی می شود.
در فصل چهارم داده های تجربی مختلف را از روی منابع معتبر گرد آوری کرده و پس از بررسی مدل های کلاسیک پیش بینی آنتالپی تبخیر دقت و جامعیت این مدل ها را برحسب مطابقت با داده های تجربی بررسی می کنیم. سپس سعی می شود تا نتایج روش جدیدی چون شبکه های عصبی را با روش های کلاسیک مقایسه کنیم. از نرم افزار Matlab و جعبه ابزارهای آن برای برنامه نویسی استفاده خواهد شد. نتایج آن  برای ارتقای محاسبات مهندسی سودمند خواهد بود.
[1] Clausius-Clapeyron

حمل و نقل همواره از مهمترین بخشهای مرتبط باهرگونه فعالیتهای تولیدی و خدماتی به شمار رفته و یکی از عوامل مؤثر در رشد و توسعه اقتصادی هر کشور محسوب می گردد. از بین بخشهای متفاوت حمل و نقل (زمینی، هوایی و دریایی)، بخش حمل و نقل دریایی بنا به دلایل اقتصادی از جمله، هزینه پایین­ترحمل و نقل در مقایسه با سایر بخشها و همچنین، حجم بسیار بالا و ظرفیت فوق­العاده، مهمترین بخش محسوب می گردد. با توجه به سهم بسیار بالای بخش حمل و نقل دریایی در صرفه جویی هزینه ها، این بخش غالباً نقش فعالی در القای اصلاحات و خواسته­های خود به سایر بخشها دارد. شبکه حمل و نقل به ویژه در بخش دریایی، به دلیل گستردگی ارتباطات جهانی و مبادلات بین­المللی، همواره در معرض تغییرات محیطی قرار داشته و دارد. این تغییرات را می­توان بصورتهای تکنولوژیکی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در نظر گرفت که هر یک به نوعی می تواند بر نحوه عملکرد سایر بخشها و همچنین بر شبکه حمل و نقل تأثیر گذار باشد (غروی، 1381).

یکی از مهمترین تغییرات تکنولوژیکی، پیدایش کانتینر و گسترش کاربرد آن در سطح وسیع در شبکه حمل و نقل                 بین المللی است. کانتینر به دلیل امتیازات خاص خود، به سرعت در شبکه حمل و نقل رسوخ پیدا کرده و کلیه کشورهای جهان را ملزم به اصلاح سیستم حمل و نقل خود نموده است.کانتینری کردن به معنای جابجایی محموله ها در کانتینرها، سیستمی است که در دریا و خشکی پیشرفت کرده است، کانتینری شدن حمل و نقل بین المللی از اواخر دهه 60 میلادی با ورود کانتینر آغاز شده و در دهه 70 میلادی توسعه یافته است (غروی، 1381).

 

 

با توجه به گرایش روز افزون ناوگان حمل و نقل دریایی جهان در جهت کانتینری نمودن محمولات، جهت پاسخگویی به نیازهای واردات و صادرات هر کشور، بدون شک کانتینریزاسیون به عنوان اصلی ترین مشخصه توسعه اقتصادی کشورها محسوب شده و بخش قابل توجهی از اقتصاد هر کشور را تشکیل می دهد. اهمیت این موضوع وقتی قابل ذکر است که امروزه  بیش از 90 درصد کالاهای تجاری توسط حمل و نقل دریایی جابه جا می گردد و در این روش نیز سهم حمل و نقل کانتینری در حال افزایش می­باشد، اگر چه تعیین ارزش مالی محمولات در حمل و نقل کانتینری، تقریباً غیر ممکن است اما صندوق توسعه و تجارت سازمان ملل ارزش آن را تا حدود 5 درصد مجموع تجارت جهانی برآورد کرده است( صفارزاده و همكاران، 1385).

در ابتدای این فصل توضیح مختصری در خصوص اهمیت مسئله آینده نگاری ترافیك كانتینری بندر شهید رجایی ارائه شده و سپس اهداف تحقیق به طور خلاصه شرح داده می شود و در ادامه روش های دست یابی به این اهداف نیز مشخص خواهد شد .

 

  2-1بیان مسئله

کشور ایران با حدود 3000 كیلومتر مرز دریایی، موقعیت ویژه ای در منطقه و نیز به لحاظ ارتباط با آبهای جهان از اهمیت فوق­العاده ای در بخش حمل و نقل دریایی برخوردار است و از سویی دیگر با قرار گرفتن در مسیر تجارت جهانی موقعیت بسیار ممتازی دارد که می تواند منشأ درآمدهای اقتصادی فراوانی باشد، همچنین ایران به دلایل مختلفی از جمله جغرافیای دریایی، داشتن موقعیت مناسب در بین کشورهای اروپایی و آسیای میانه، دسترسی به خلیج فارس و دریای عمان در جنوب و دریایی خزر درشمال و قرار گرفتن در مسیر کریدور شمال- جنوب و نیز شرق- غرب به عنوان چهار راه تجارت جهانی مطرح است (طرح جامع بنادر ایران، 1383).

از این رو کشور ایران به منظور دستیابی به سهم بیشتر در این صنعت (ازنظر تناژ و درآمد)، چاره­ای جز تقویت                   ظرفیت­های باالقوه و اجرای طرح­های توسعه­ای شبکه حمل و نقل، ایجاد زیرساختهای مرتبط، سرمایه گذاری، مدیریت و توسعه تجهیزات و منابع انسانی در بنادر را نخواهد داشت و از آنجایی که بر اساس نتایج مطالعات طرح جامع بنادر کشور ظرفیت عملیاتی بنادر کشور درسال 1394 به 160 میلیون تن خواهد رسید که نیمی از آن (7 میلیون تی ای یو) به صورت کانتینری می­باشد، بنابراین شناخت فاکتورها و عوامل مؤثر بر ترافیک کانتینری در بنادر کشور و در نظر گرفتن طیف وسیعی از حالت­های ممكن در عملیات كانتینری در سال­های آتی به منظور استفاده از ظرفیت و پتانسیل­های كشور در این صنعت و برنامه ریزی جهت ایجاد زیرساخت­های لازم برای تحقق اهداف خویش بسیار حائز اهمیت است. بی تردید در این چارچوب مطالعه و تحقیق در خصوص وضعیت­های ممكن در آینده ممكن ترافیك كانتینری بنادر كشور به عنوان یك برنامه استراتژیك در بخش حمل و نقل دریایی و به ویژه حمل و نقل كانتینری مطرح بوده و می­تواند در بر گیرنده تمامی جوانب اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و عمرانی ملی با نگرش به سند چشم انداز توسعه بیست ساله كشور[1]موجب گردد تا كلیه سرمایه گذاری­ها در توسعه این بخش با هماهنگی بیشتر دستگاهها و در چارچوب اهداف مشخص و اولویت­بندی شده به نتیجه مطلوب­تری دست یابد و منجر به ساخت، توسعه و تجهیز بنادر در ابعاد لازم، استفاده از تجهیزات پیشرفته و نهایتاً استفاده از تكنولوژی مدرن اطلاعاتی و نهادینه سازی جهت پذیرش مناسب محمولات، افزایش میزان ترانزیت، ترانشیپ، واردات و صادرات و به ویژه صادرات غیر نفتی به منظور دست یابی به امری حیاتی در افزایش رشد اقتصاد ملی و توسعه پایدار گردد. از آنجا كه در معادلات سیاسی و اقتصادی و لجستیكی كشور در قرن بیست و یكم، نقش بنادر بسیار حساس و سرنوشت ساز است، بنابراین برای ایجاد و حفظ کریدورهای جابجایی كالای منطقه در كشورمی بایست بنادر خود را با ظرفیتی مناسب، تجهیزات مدرن و پیشرفته، ایمن و سریع مجهز نماییم و این اهداف بدون برنامه ریزی و داشتن اطلاعات كافی از حالت های ممكن درامر جابه جایی محمولات محقق نخواهد شد(طرح جامع بنادر ایران، 1383).

بنابراین در این تحقیق به دنبال آن هستیم تا حجم تقاضاهای بالقوه ترافیک کانتینری بندر شهید رجایی در حالت­های مختلف را تعیین نماییم. در این تحقیق هدف از آینده نگاری، پیش بینی بر مبنای مدل های اقتصادسنجی آینده و گذشته نیست، بلکه این تحقیق تلاش می­نماید تا با ایجاد تغییر در فاکتورهای موثر در صنعت حمل ­و ­نقل کانتینری، آینده های این صنعت در سال 1404 را پیش­بینی نماید تا از این طریق حالت­های مختلف توسعه و یا ایجاد زیرساختهای جدید به منظور افزایش حجم عملکرد بنادر کشور در دستور کار برنامه­ریزان بندری قرار گیرد. با توجه به اینکه پیش نیاز چنین هدفی داشتن برنامه ریزی صحیح و جامع بوده و هیچ برنامه­ریزی نیز بدون  مطالعه و پژوهش محقق نخواهد شد و نظر به اینکه سال 1404 سال پایان سند چشم انداز کشور می باشد، بنابراین آینده- نگاری ترافیک کانتینری بندر شهید رجایی از سال 1390 لغایت 1404 با توجه به اصلی­ترین متغیرهای اثر گذار با رویکردی متفاوت می­تواند پیش نیاز و مأخذی برای برنامه­ریزی در پانزده سال آتی حمل و نقل دریایی در آن بندر باشد .

[1] سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران، در تاریخ 13/08/1382 از دفتر مقام معظم رهبری به ریاست جمهوری وقت ارسال شد كه یكی از اهداف آن دست یافتن به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه ی آسیای جنوب غربی (شامل آسیای میانه، قفقاز، خاورمیانه و کشورهای همسایه) با تاکید بر جنبش نرم افزاری و تولید علم، رشد پرشتاب و مستمر اقتصادی، ارتقاء نسبی سطح درآمد سرانه و رسیدن به اشتغال کامل.

76

 

 

بدن و آرایش

 

80

 

 

– آرایش سنتی

 

80

 

 

– آرایش تیپیك

 

84

 

 

– آرایش مذهبی

 

85

 

 

– آرایش اعتراضی

 

88

 

 

– آرایش هنری

 

89

 

 

– آرایش فمینیستی

 

91

 

 

– آرایش زنان خیابانی

 

92

 

 

بدن و پوشش

 

95

 

 

– حجاب به مثابه تكلیف

 

96

 

 

– حجاب (چادر) به مثابه ایدئولوژی

 

98

 

 

– حجاب سنتی (چادر سنتی)

 

99

 

 

– حجاب زیبایی‌شناختی

 

101

 

 

– حجاب (مانتو) به مثابه ایدئولوژی

 

102

 

 

– حجاب بازاندیشانه

 

103

 

 

– حجاب به مثابه سبك زندگی

 

 

 

105

 

 

– پوشش به مثابه سبك زندگی

 

105

 

 

– پوشش مدمحور (تیپ اینترنتی)

 

107

 

 

– فشن‌لس

 

108

 

 

– پوشش فمینیستی

 

108

 

 

بدن و احساس ناامنی

 

111

 

 

– هراس از ورود به حوزه عمومی

 

112

 

 

– حركت در حوزه‌های تكراری

 

114

 

 

– هراس از شب و تاریكی

 

117

 

 

– پشت سر گذاشتن مرزهای سنتی

 

119

 

 

– بدن ایمن فاحشه

 

121

 

 

 

 

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

 

 

 

بحث و نتیجه‌گیری

 

124

 

 

 

 

 

 

 

منابع فارسی

 

136

 

 

منابع انگلیسی

 

139

 

 

      طرح مسأله

 

امر روزمره دارای معانی متعدد و مبهمی است، ولی به‌طور‌كلی می‌توان بدین نكته اشاره كرد كه بستر فرآیندهای پویایی مانند آشنا ساختن امر ناآشنا، نزاع بر سر پذیرفتن و رد كردن امور جدید و سازگاری با شیوه‌های متفاوت زیستن است. بنابراین، این ابهام و درعین‌حال نزدیك بودن امر روزمره به تجارب همه افراد، موجب آن نمی‌شود كه امر روزمره امری آشنا و كاملاً شناخته شده و پیش‌پاافتاده باشد. از همین روست كه بستر زندگی روزمره كه در نگاه اول ممكن است چندان مهم و قابل‌توجه به نظر نرسد، به محمل مطالعات عده زیادی از متفكران علوم انسانی و جایی برای فراهم آوردن مواد اولیه تحلیل‌های جامعه شناختی بدل می‌شود.

 

یكی از مباحثی كه تقریباً در نظرات بسیاری از افرادی كه در باب زندگی روزمره كار كرده‌اند، مشترك است، بحث تضاد است كه به شكل‌های مختلفی همچون سركوب، مخدوش كردن امر روزمره و یا با معانی دیگری مطرح می‌شود و می‌توان از این عبارات نزدیك به هم (به لحاظ معنایی) چنین استنباط كرد كه زندگی روزمره عرصه‌ای است كه در آن در هر لحظه كشمكش میان افراد و گروه‌های فرادست و فرودست جریان دارد، جریانی بی‌پایان كه در آن فرادستان می‌كوشند تا قواعد بازی خود را به فرودستان تحمیل كنند.

 

برای تعدادی از نظریات، بحث كشمكش در زندگی روزمره به همین جا خاتمه می‌یابد، اما گرامشی[1] با وارد كردن مفهوم «مقاومت» در ادبیات جامعه‌شناسی، نشان داد كه رابطه میان ضعفا و اقویا به تحمیل و تسلط ختم نمی‌شود و افراد و گروه‌های فرودست در فرآیند زندگی روزمره به خلق روش‌هایی برای مقابله با سركوب و سلطه برمی‌خیزند و با اشكال مختلفی از مقاومت، عملاً رابطه را به نحوی معكوس می‌كنند.

 

بخشی از زندگی روزمره كه پایان نامه حاضر قصد مطالعه آن را دارد، در واقع به رابطه بین زنان و بدن‌هایشان با جهان زندگی برمی‌گردد. بارزترین وجهی كه زنان و مردان را از هم جدا می‌كند، بدن‌های فیزیكی آنان است و این تمایز تا حدی بدیهی و مشهود جلوه می‌كند كه تا چندی پیش آن را صرفاً به مثابه یك تمایز زیستی در نظر می‌گرفتند و برای آن قائل به ابعاد اجتماعی نبودند. با طرح مباحثی از سوی متفكرانی چون فوكو[2]، دوسرتو[3] و دیگران است كه بدن جزء مباحث اجتماعی می‌شود و عملاً برای كالبد آدمی‌ وجه اجتماعی تصور می‌گردد.

 

به دلیل نوع جامعه‌پذیری‌های متفاوتی كه در تربیت و اجتماعی كردن دختران و پسران از سنین ابتدایی رشد تا آخرین مراحل جامعه‌پذیری در پیش گرفته می‌شود، دو بدن زنانه و مردانه كه در ابتدا جز در موارد خرد و ناچیزی متفاوت نیستند، به دو پدیده مجزا كه كاملاً مشخصات متفاوتی دارند، تبدیل می‌شوند و در واقع این دو بدنِ به لحاظ اجتماعی زن و مرد شده، با آن بدن‌های فیزیكی مؤنث و مذكر فاصله زیادی دارند كه این فاصله را مرهون سیستم‌های اجتماعی تعریف‌‌كننده ارزش‌ها و هنجارها هستند. بنابراین زن؛ به عنوان بخش مهمی از زنانگی خویش با بدنی اجتماعی شده مواجه می‌شود كه آن را به مثابه شیئی بیرون از خود درك می‌كند و در اثر زندگی با این بدن، با مسائل و مشكلاتی مواجه می‌شود كه خاص او و همجنسانش است و مردان در آنها شریك نیستند.

 

زنان در مقابل بدن خود و پیامدهای اجتماعی زیستن با بدن زنانه، به راه‌های مختلفی متوسل می‌شوند. در تعدادی از موارد، راه‌حل زنان اطاعت است. در برخی عرصه‌های اجتماعی، اطاعت جای خود را به راه‌حل مقاومت می‌دهد. زنان در بسیاری از موارد در مقابل الزام‌های بدن زنانه خود به مقاومت دست می‌زنند و نظام‌هایی را كه به تعریف ارزش‌ها و هنجارها برای بدن زنانه پرداخته‌اند، واژگون می‌كنند یا راه‌هایی برای فرار از دست آنها پیدا می‌كنند. این مقاومت‌ها معمولاً دربردارنده نوعی خلاقیت هم هست. خلاقیت زنان در مواجهه با بدن‌هایشان را در مواردی مثل سبك‌های آرایش و پوششی كه انتخاب می‌كنند، مدیریت بدن، رفتارها و ژست‌های بدن و چهره‌ای كه انتخاب می‌كنند و … می‌توان دید.

 

در این رساله قصد ما این است كه نقاطی از زندگی روزمره را كه در آن زنان از سیستم‌های ارزشی و هنجاری مربوط به بدن‌هایشان اطاعت می‌كنند یا در مقابل آن به مقاومت می‌پردازند را نشان دهیم و انواعی از خلاقیت را كه در مقاومت كردن زنان وجود دارد، بیابیم. به همین دلیل، به سراغ نقاطی از زندگی فردی و اجتماعی زنان می‌رویم كه در آن  نقاط حضور بدن زنانه پررنگ‌تر می‌شود، مثل انواع آرایش‌هایی كه زنان بر صورت و بدن خود انجام می‌دهند، لباس‌هایی كه می‌پوشند، فضاهای اجتماعی كه در آن حضور فیزیكی مشخصی دارند و ….

 

 

 

      ضرورت و اهمیت تحقیق

 

شناخت زندگی روزمره جامعه ایرانی، علی‌رغم اهمیت زیادی كه می‌تواند داشته باشد و نقش بزرگی كه می‌تواند در پیشبرد جامعه‌شناسی ایفا كند؛ كاری است كه بسیار كم صورت گرفته و جای زیادی برای كار و تحقیق و نیز رشد و توسعه دارد. رساله حاضر، در صدد بررسی یكی از مقولاتی است كه به زندگی روزمره زنان ایرانی مربوط می‌شود و تاكنون از این زاویه بدان پرداخته نشده است.

 

فهم تجارب روزمره زنان و توصیف آن از زبان خود ایشان می‌تواند تأثیر بزرگی در افزایش دانش ما نسبت به كنشگرانی داشته باشد كه همیشه درك و دانش كمتری از آنان نسبت به مردان داریم و بنابراین، با شناساندن چهره تاریك نیمی از اعضای جامعه – خصوصاً در مورد مسأله‌ای مثل بدن زنانه كه تابوهای فرهنگی زیادی آن را احاطه كرده و مانع از درك دیگرانی غیر از خود زنان از این مسأله شده است – انجام چنین تحقیقی می‌تواند حائز اهمیت باشد و قدمی‌ در جهت روشن‌تر كردن سیمای زنان ایرانی و كنش‌هایشان بردارد. به‌ویژه آن‌كه همین تابوهای فرهنگی موجب آن می‌شوند كه در بسیاری موارد خود زنان نیز از گفتگو كردن در مورد بدن‌هایشان بپرهیزند و در نتیجه مسائل عام و اجتماعی را كه در آن درگیر می‌شوند، مشكل شخصی خود بپندارند و به جای آن كه قدمی برای حل آن از طریق گفتگو با دیگر زنان و شریك شدن در تجارب آنان بردارند، عمری را در رنج و سختی سپری كنند. به همین دلیل به نظر می‌رسد كه مطالعه بدن زنانه از طریق آگاهی بخشیدن به كنشگران درباره ابعاد مختلف تجربیات زندگی روزمره، نهایتاً می‌تواند به حل برخی مسائل اجتماعی و فردی زنان نیز یاری رساند.

 

[1] . Gramsci

 

[2] . Foucault

 

[3] . De Certeau

 

یکی از توانایی های علم آمار تحلیل موضوعاتی با اطلاعات عددی انبوه می باشد. در واقع در هر بررسی آماری مراحل جمع آوری، پاک سازی، تلخیص و تحلیل داده ها و نتیجه گیری مورد توجه قرار می گیرد. مرحله ی جمع آوری داده ها به عنوان زیر بنای بررسی های آماری دارای اهمیت ویژه ای می باشد، زیرا در صورت وجود نقصی در این مرحله از ارزش و اعتبار کل پژوهش کاسته می شود. یک جامعه متناهی در نظر بگیرید. جمع آوری اطلاعات عددی از این جامعه با استفاده از دو روش سرشماری و نمونه گیری امکان پذیر است، در صورتی که در جوامع نامتناهی سرشماری امکان پذیر نمی باشد و باید تنها از روش نمونه گیری استفاده کرد. هدف از انواع روش های نمونه گیری، تهیه ی اطلاعاتی از جامعه با مطالعه ی بخشی از آن به نام نمونه است. در واقع نمونه گیری، فرایند انتخاب واحدها از جامعه می باشد به طوری که به کمک آن ها بتوان از جامعه کسب اطلاع کرد. بنابراین یکی از مسائل مهم در نمونه گیری، تطابق نمونه با کل جامعه است.

 

در حالت کلی برای نمونه گیری، دو روش نمونه گیری احتمالی و غیراحتمالی معرفی
می گردد. در نمونه گیری احتمالی که اولین بار توسط دمینگ ]7[ در سال 1950 مطرح شده است، هر واحد نمونه با احتمالی مشخص از جامعه استخراج می شود. کاربرد گسترده ی این روش امروزه به گونه ای است که این روش جایگزین نمونه گیری غیر احتمالی شده است.همچنین در بسیاری از نمونه گیری ها، در حین جمع آوری اطلاعات مربوط به متغیر مورد مطالعه و یا قبل از آن، ممکن است اطلاعاتی درباره متغیر یا متغیرهای دیگری که با متغیر مورد مطالعه همبستگی دارند موجود باشد که به این نوع اطلاعات، اطلاعات کمکی گفته می شود. از اطلاعات کمکی در مرحله ی برآوردیابی و در طرح نمونه گیری می توان استفاده کرد.

راه دست یابی به اطلاعات کمکی مفید از منابع متعدد می باشد و اغلب این اطلاعات در جوامع متناهی باعث افزایش دقت برآوردگرها می

 

 شود. الکلین ]18[ در سال 1958، رائو ]21[ در سال 1967، سینگ ]37[ در سال 1967، جان ]13[ در سال 1969، سریواستاوا ]40[ در سال 1971 و ویشواکارما و همکاران ]49[ در سال 2012 در مطالعات خود از اطلاعات کمکی به طور گسترده استفاده کرده اند.

 

در این فصل، در بخش (1-2) به بیان تعاریف و مفاهیم پایه ای در نمونه گیری که شامل جامعه متناهی، نمونه، طرح نمونه گیری و… است، پرداخته و سپس در بخش (1-3) انواع
طرح های نمونه گیری را تعریف می کنیم.

 

 

 

1-2  تعاریف و مفاهیم پایه ای

 

در مباحث نمونه گیری داشتن تعاریف دقیق و درست از مفاهیمی هم چون جامعه، نمونه، طرح نمونه گیری و… از ضروری می باشد. از این رو در این فصل به بیان تعاریف پایه ای و برخی نماد ها که در فصل های بعدی رساله مورد استفاده قرار خواهند گرفت، می پردازیم. نماد ها به صورتی در نظر گرفته شده که در اغلب متون نمونه گیری مورد استفاده قرار گرفته است. عمده مطالب این بخش مبتنی بر مراجع کاکران ]4[ و عمیدی ]52[ است.

 

جامعه ی متناهی : یک جامعه ی متناهی از مجموعه ای مشتمل بر تعداد متناهی عناصر متمایز تشکیل شده است. مقدارN  ، اندازه ی جامعه نامیده می شود. یک جامعه ی متناهی U را به صورت زیر نمایش می دهیم:

 

طرح نمونه‌گیری : با در نظر گرفتن یك طرح نمونه‌ای معین می‌توان احتمال انتخاب یك نمونه دلخواه مانند s را بیان نمود. این احتمال را با نماد p(s) نمایش خواهیم داد. حال با فرض این كه تابع p(.) به‌گونه‌ای وجود دارد كه p(s) احتمال انتخاب s را تحت فرض استفاده از طرح مورد نظر به ‌دست دهد، تابع p(.) طرح نمونه‌گیری نامیده می‌شود. هر نمونه s بر اساس هر طرح نمونه‌گیری مفروض p(.) را می‌توان به عنوان مشاهده‌ای از متغیر تصادفی مجموعه- مقدار S كه توزیع احتمال آن بوسیله تابع p(.) بیان می‌شود، مورد توجه قرار داد. اگر  را معرف تمام نمونه‌های ممكن s در نظر بگیریم، در این صورت با در نظر گرفتن زیر مجموعه‌های تهی و U،  مجموعه‌ای شامل N2 زیر مجموعه با اندازه‌های متفاوت از U خواهد بود. لذا برای هر  داریم:

از آنجا كه  یك توزیع احتمال بر روی  است، داریم:

 

• ، برای هر

 

 

نمونه  : عناصری از جامعه كه مشخصات آن‌ها‌ اندازه‌گیری می‌شود، تشكیل یك نمونه می‌دهند. در واقع یك نمونه، زیرمجموعه‌ای از جامعة U است كه طبق برنامة خاصی به ‌دست می‌آید. این زیرمجموعه به طور معمول با s نمایش داده شده و  تعداد عناصر نمونه s است. در بسیاری از مواقع نمونه‌هایی را در نظر می‌گیریم كه با استفاده از یك طرح نمونه‌گیری احتمالی تحقق می‌یابند. دو تعریف برای اصطلاح نمونه وجود دارد كه در اكثر مواقع مورد استفاده قرار می‌گیرند:

[1] Probability Sampling

[2] Deming, W.E.

[3]  Olkin

[4]  Rao and Madholkar

[5]  Singh

[6]  John

[7]  Srivastava

[8]  Vishwakarma et. al.

[9] Finite Population

[10] Sampling Design

[11] Sample

و هدف

 

 

سیستم قلبی- عروقی از سیستم­های حیاتی بدن هر موجود زنده است که توقف چند دقیقه‌ای آن باعث مرگ می­شود. شناخت عواملی که بر روی این سیستم تاٌثیر گذاشته و یا سبب بر هم زدن آن می­شوند اهمیت بسزایی دارد. از عواملی که می­تواند بر این سیستم اثر داشته و سبب اختلال عملکرد آن شوند آریتمی­های قلبی هستند. قلب دارای یک سیستم خاص برای تولید ضربانهای منظم است. این سیستم مولد خودکار ذاتی و هدایتی قلب، نسبت به اختلال الکترولیت­ها، اختلالات اسید و باز، تغییر فعالیت سیستم اعصاب خودکار، افزایش کشش فیبرهای میوکارد، ایسکمی میوکارد، داروها و بیماریهای قلبی حساس بوده و دچار آریتمی می­شود. اهمیت آریتمی­های قلبی در اداره بی­

 

هوشی بستگی به اثر خاص بعضی از این اختلالات ریتمی بر روی برون ده قلبی و تاٌثیر متقابل داروهای ضد آریتمی دارد. تعداد زیادی از بیماران در طول بیهوشی در زمان جراحی آریتمی قلبی پیدا می­کنند هر چند این آریتمی­ها دلیل بیماریهای قلبی نیستند ولی افرادی که بیماری قلبی دارند در حین بیهوشی مستعد آریتمی هستند (حاصل­پور، 1376).

زایلازین یک داروی آلفا دو آگونیست بوده و زیر مجموعه داروهای آرامبخش و خواب آور است که در سال 1962 بعنوان داروی ضد فشار خون در آلمان ساخته شد و امروزه بعنوان یک ترکیب آرام­بخش در حیوانات آزمایشگاهی و همچنین بعنوان یک داروی پیش بی­هوشی کاربرد دارد. این دارو باعث تضعیف سیستم قلبی- عروقی می­شود و اثر تضعیفی آن به مقدار تزریق، روش تجویز و گونه حیوان بستگی دارد. زایلازین با افزایش تون عصب واگ و تحریک گیرنده­های فشار در کمان آئورتی، باعث کاهش ضربان قلب و بلوک درجه دو دهلیزی ـ بطنی می­شود. این داروی آرام­بخش می­تواند به تنهایی یا همراه با کتامین در دامپزشکی تجویز گردد. زایلازین باعث ادم ریوی در موش صحرایی و آسیب سلولی شده و همچنین با تاثیر بر سیستم قلبی و عروقی منجر به کاهش تعداد ضربان قلب و افزایش فشار خون زودگذر و به دنبال آن کاهش فشار خون طولانی مدت می­گردد (Hamid et al., 1993).

آسپرومازین از داروهای آرام ‌بخش و خواب آور و جزء فنوتیازینها می­باشد که بعنوان یک داروی پیش بیهوشی استفاده می­شود و اثرات ضد آریتمی دارد (وصال1383؛Atalan et al., 2002 ). برای درمان افت فشار خون ناشی از فنوتیازینها می­توان از تزریق وریدی مایعات و همچنین داروی فنیل­ افرین استفاده کرد و نیز دوزهای تکراری فنوتیازین در حیوانات ضعیف و ناتوان باید با احتیاط استفاده شود (وصال، 1387).

آسپرومازین با مهار گیرنده دوپامین باعث تضعیف سیستم قلبی- عروقی، مرکز تنظیم دمای بدن در هیپوتالاموس و در نهایت افت دمای بدن می­­گردد (Ghaffari et al., 2010). اثرات قلبی- عروقی آسپرومازین از طریق تاثیر بر سیستم سمپاتیک، سیستم عصبی مرکزی و عضلات صاف دیواره عروق اعمال می­شود. این دارو با مهار گیرنده­های آلفا اتساع عروقی ایجاد می­کند و به دنبال آن کاهش فشار خون و برون ده قلبی روی می­دهد. به دلیل کاهش فشار خون ممکن است تعداد ضربان قلب نیز افزایش یابد. آسپرومازین همچنین باعث کاهش تعداد تنفس می­شود و قلب را در برابر آریتمی­های ناشی از اپی­نفرین محفاظت می­­کند (وصال، 1387 ؛Atalan et al., 2002).

پروپوفول با فرمول شیمیایی (2-6 diisopropylphenol) یک مشتق آلکیل فنلی غیر محلول در آب است. این دارو از دسته داروهای بیهوشی تزریقی می­باشد که محبوبیت زیادی به دلیل شروع اثر سریع و طول اثر کوتاه دارد و باعث القا و نگهداری بیهوشی در حین عمل جراحی و تسکین در واحد های مراقبت ویژه می­شود. توزیع این دارو در بدن سریع است و شروع اثر آن حدود ۳۰ ثانیه طول کشید و نیمه عمر ۴-۲ دقیقه دارد (Chan et al., 2006; Long et al., 2000).

از اثرات مضر پروپوفول می­توان به درد در ناحیه تزریق (بیشتر در انسان) و کاهش فشار خون، کاهش تعداد ضربان قلب، تهوع، استفراغ، سردرد، التهاب وریدی، لخته شدن خون در رگ، التهاب پانکراس و ایجاد تب اشاره کرد (Zaccheo et al., 2008). پروپوفول با اختلال در فعالیت قلبی و عروقی بصورت اثر آنتاگونیستی بر گیرنده α آدرنرژیک قلب و نیز با دپرس فعالیت عصبی سمپاتیک و باروسپتور باعث کاهش فشار خون شده و با ایجاد التهاب پانکراس منجر به افزایش گلیسرید خون خواهد شد(Zaccheo et al., 2008; Zhou et al., 1999) . استفاده از پروپوفول بدلیل اثرات مضر بر روی قلب و عروق که در میوکاردیوم قلب بیشتر دیده می‌شود تا حدودی محدودیت دارد. اثرات مضر پروپوفول بر روی قلب و عروق با دوز تجویزی آن رابطه مستقیم دارد و با کاهش در ورود یون کلسیم باعث اختلال در عملکرد قلب خواهد شد (Zhou et al., 1999).

موش صحرایی مدل مناسبی برای بسیاری از تحقیقات عملی است و در رابطه با اثرات داروهای مختلف بر روی آن مطالعات زیادی انجام گرفته است ولی در ارتباط با اثرات داروهای پیش بیهوشی بر آریتمی ناشی از اپی­نفرین در موش صحرایی بیهوش شده با پروپوفول مطالعه­ کمتری انجام شده است، به این دلیل اثرات زایلازین، آسپرومازین و ترکیب این دو دارو بر روی آریتمی ناشی از اپی-نفرین در موش صحرایی بیهوش شده با پروپوفول در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفت.

1 – Propofol