یكی از اهداف اطلاعات حسابداری كمك به استفاده كنندگان در پیش­بینی جریان­های نقد ورودی آتی به واحد تجاری و به تبع آن پیش­بینی بازده سرمایه­گذاری است. بخشی از متغیرهای تأثیرگذار بر بازده سهام شركت­ها در بازار سهام ناشی از اطلاعات مالی است كه از طریق سیستم حسابداری تهیه می­شود. میزان تأثیر این اطلاعات بسیار پیچیده و تا حدی ناشناخته است. اگر اطلاعات حسابداری برای تعیین بازده سودمند باشد در آن صورت تغییرات در داده­های حسابداری باید سبب تغییر در بازده سهام شركت­ها شود.
بورس اوراق بهادار به عنوان نماد بازار سرمایه ایران، تأثیرپذیری زیادی از تغییر چرخه­های اقتصادی دارد. مدیران سرمایه­گذاری و سایر اشخاص حقیقی و حقوقی كه در این بازار به معاملات سهام و سایر دارایی­های مالی می­پردازند، برای حفظ و افزایش ارزش سبد سرمایه­گذاری خود نیاز به بررسی عوامل مختلف مؤثر بر بازده سرمایه­گذاری­های خود دارند.
پیش­بینی­های سود هر سهم در سرمایه­گذاری­ها از اهمیّت ویژه­ای برخوردار است، زیرا در
شیوه­های ارزیابی سهام عامل مهمی تلقی می­شود و در بیشتر موارد، جزء اساسی روش­های انتخاب سهام می­باشد. اهمیت این پیش­بینی به میزان انحرافی بستگی دارد كه با واقعیت دارد. هر چه میزان این انحراف كمتر باشد، پیش­بینی از دقت بیشتری برخوردار است و این مسئله برای استفاده كننده و تهیه كننده مهم تلقّی می­شود.
تصمیم­گیرندگان برای اتخاذ تصمیمات صحیح و دقیق، نیازمند اطلاعاتی مفید و سودمند هستند. بالتبع بیشتر اطلاعات باید از طریق گزارش­های مالی شركت در اختیار آن­ها قرار گیرد. اكثر
استفاده­كنندگان بر اقلامی تأكید دارند كه تصور می­كنند مربوط­ترین اطلاعات است. اطلاعات مربوط به سود هر سهم، مقیاسی است كه از

 نظر بیشتر استفاده­كنندگان با اهمیّت و مربوط محسوب می­شود. مشاهدات مستقیم و غیرمستقیم مؤید این است كه سود هر سهم گزارش شده و سود هر سهم پیش­بینی شده بر قیمت بازار سهام عادی اثر مستقیم می­گذارد و سرمایه­گذاران خواستار این اطلاعات هستند.مدیریت موظف است علاوه بر سود هر سهم ارائه شده از طریق صورت­های مالی، برآورد آتی از دورنمای شركت در قالب سود هر سهم پیش­بینی شده را در اختیار استفاده­كنندگان بگذارد.

تصمیم­گیری صحیح سبب می­شود سرمایه­گذار به انتظارات و توقعات خود از سرمایه برسد و شركت با ارائه اطلاعات درست می­تواند اعتماد استفاده­كننده را جلب كند.
در تحقیق حاضر، رابطه بین خطای پیش­بینی سود هر سهم و بازده غیر عادی سهام شركت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دو مقطع زمانی  سال ورود به بورس و یك­سال پس از ورود به بورس مورد بررسی قرار می­گیرد.
در این فصل پس از بیان مسئله تحقیق به بیان اهمیّت و ضرورت آن می­پردازیم. همچنین اهداف تحقیق را بیان می­كنیم. چارچوب نظری تحقیق كه بنیان اصلی طرح سؤال و موضوع تحقیق بوده است در این فصل آورده شده و در ادامه به فریضه­های تحقیق و مدل تحلیلی نیز اشاره شده است.
 

2 ـ 1 تاریخچه مطالعاتی

بیوركلارك ورایت (1979)[1]
بیوركلارك ورایت در مورد میزان واكنش بازار تحقیقی انجام دادند. آن­ها نمونه متشكل از 276 شركت را برای دوره 10 ساله از 1965 تا 1974 مورد مطالعه و تحقیق قرار دادند. در مورد هر شركت موجود در این نمونه و برای هر سال كه این نمونه مورد تحقیق قرار می­گرفت، آن­ها تغییرات غیر منتظره در سود خالص را محاسبه كردند، سپس با روش مبتنی بر الگوی بازار در صدد بر آمدند بازده غیر عادی سهام مربوط به تغییر غیر منتظره در سود خالص را محاسبه نمایند. این پژوهشگران با مقایسه كردن تغییرات غیر منتظره سود با بازده غیر عادی سهام به این نتیجه رسیدند كه هر قدر شدت تغییرات در سود خالص غیر منتظره بیشتر باشد بازار اوراق بهادار واكنش بیشتری نشان خواهد داد، این نتیجه با كاربرد الگوی قیمت گذاری دارایی­های سرمایه­ای و با روش مبتنی بر سودمندی اطلاعات از نظر تصمیم­گیری سازگار است.
تحقیقات داخلی
محمد رضا ذاكری[2] (1375) به بررسی تحلیلی كوتاه مدت و بلند مدت سهام جدید الوررود در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. هدف وی از انجام این تحقیق بررسی مقایسه بازده سهام جدید در مقایسه با بازده شاخص بورس اوراق بهادار در كوتاه مدت و بلند مدت می­باشد. نتایج تحقیق حاكی از این می­باشد كه شركت­های جدید طی 4 ماه اول معامله به طور متوسط 7/11% بازده اضافی (غیر عادی) و در دوره بلند مدت 3 ساله 4/16% كسر بازده داشتند (ذاكری، 1375،ص 45)1.
حمید خالقی مقدم (1377)وی در رساله دکتری خود دقت پیش­بینی سود شركت­های جدید الورود به بورس اوراق بهادار تهران و عوامل موثر بر آن رابرای سالهای 1373تا 1375  مورد بررسی قرار داد.از جمله عواملی که بر دقت پیش بینی سودشرکتها موثربوده ودرتحقیق اومورد بررسی قرار گرفته،متغیرهایی چون: اندازه شرکت ،عمرشرکت ،قیمت سهام ودرجه اهرم مالی شرکت است. وی به این نتیجه رسید که بین تغییرات قیمت سهام و دقت پیش بینی سود رابطه معکوس و بین دقت پیش بینی سود و اندازه شرکت های جدید الورود به بورس اوراق بهادار تهران رابطه مستقیم وجود دارد.
عبده تبریزی و دموری (1382)در تحقیقی با عنوان شناسایی عوامل مؤثر بر بازده بلند مدت سهام جدیداً پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، شركت­هایی را بررسی كردند كه برای نخستین بار در بورس اوراق بهادار تهران عرضه شده بودند. در این تحقیق شركت­های تازه وارد به بازار طی سال­های 1369 تا 1374 مورد بررسی قرار گرفته­اند و عوامل مؤثر بر بازده بلند مدت این شركت­ها به طور خاص مورد آزمون قرار گرفته است. این عوامل عبارت از حجم معاملات سالانه سهام، اندازه شركت و بازده كوتاه مدت حاصل از خرید و فروش سهام شركت­های مربوط است. نتایج این تحقیق نشان دهنده وجود بازده كوتاه مدت بیشتر سهام شركت­های جدیدالورود به بازار نسبت به شاخص بازار بوده است. بنابراین آنان عملكرد قیمت­گذاری سهام شركت­های جدیدالورود به بورس را مشابه بازارهای سرمایه در كشورهای مختلف دانسته­اند (عبده تبریزی و دموری، 1382،ص 27)2.
بهرام فر (1383)وی در مقاله ای به بررسی تأثیر متغیرهای حسابداری بر بازده غیر عادی آتی سهام شركت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال­های 74 ـ 82 پرداخت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می­دهد كه متغیرهای  درجه اهرم مالی، اقلام تعهدی،ارزش بازار شرکت،نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام،هزینه استقراض،توزیع سود نقدی،با بازده غیر عادی سهام رابطه معکوس دارند.درحالی که متغیرهای  نرخ بازده سرمایه­گذاری، رشد دارایی ثابت، تغییر در وجوه نقد عملیاتی، ، رابطه مستقیمی با بازده غیر عادی دارند.
[1] . Clark & Riyht, 1979